Kołacki tak okrągłe jako talerzyki/ Na których zaś pieczęcią miejską czynią znaki O Kamieniach drogich Śląskich Terra Lemnia Sigillata. Acutus nons. Sigillata baec Selsiaca studio et industria Ioban: Montani Medici Clariss: detecta etc. EXALATIONES SARDENTES, albo Wietrunki od Rudy a Kruszców gdy ogień w nocy z ziemie wyskakuje, a we dnie się dymi.
Górnicy którzy kruszce a rudy kopają/ Takie skarby częstokroć wietrunkiem najdują. Który dwakroć do roku w przedziwnym sposobie/ Płomień jasny jak ogień wymiatuje z siebie.
Pospolicie wietrunek ten gdy w nocy bywa/ Płomienisty zawżdy kształt abo barwę miewa. wednie zaś bez płomienia tylko się po ziemi Tak jako mgła abo dym z
Kołacki ták okrągłe iáko tálerzyki/ Ná ktorych záś pieczęćią mieyską czynią znáki O Kamieniach drogich Szląskich Terra Lemnia Sigillata. Acutus nons. Sigillata baec Selsiaca studio et industria Ioban: Montani Medici Clariss: detecta etc. EXALATIONES SARDENTES, álbo Wietrunki od Rudy á Kruszcow gdy ogień w nocy z ziemie wyskákuie, á we dnie sie dymi.
GOrnicy ktorzy kruszce á rudy kopáią/ Tákie skárby częstokroć wietrunkiem náyduią. Ktory dwákroć do roku w przedźiwnym sposobie/ Płomień iásny iák ogień wymiátuie z śiebie.
Pospolićie wietrunek ten gdy w nocy bywa/ Płomienisty záwżdy kształt abo bárwę miewa. wednie záś bez płomieniá tylko sie po źiemi Ták iáko mgłá ábo dym z
Skrót tekstu: RoźOff
Strona: H3
Tytuł:
Officina ferraria
Autor:
Walenty Roździeński
Drukarnia:
Szymon Kempini
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
hutnictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
którzy kruszce a rudy kopają/ Takie skarby częstokroć wietrunkiem najdują. Który dwakroć do roku w przedziwnym sposobie/ Płomień jasny jak ogień wymiatuje z siebie.
Pospolicie wietrunek ten gdy w nocy bywa/ Płomienisty zawżdy kształt abo barwę miewa. wednie zaś bez płomienia tylko się po ziemi Tak jako mgła abo dym z szumem wielkim dymi.
Straszliwa rzecz tam wchodzić gdzie się okazuje/ Bo się ziemia na onym miejscu roztępuje. Prędko w ten czas dospodku za sobą zarywa/ To wszytko co tamkolwiek więc na wierzchu bywa. O Wietrunkach
Stądże czasem najdują więc gurnicy w rudzie/ Abo w kruszcu: a zwłaszcza gęstych lesiech wszędzie. Kości z liściem
ktorzy kruszce á rudy kopáią/ Tákie skárby częstokroć wietrunkiem náyduią. Ktory dwákroć do roku w przedźiwnym sposobie/ Płomień iásny iák ogień wymiátuie z śiebie.
Pospolićie wietrunek ten gdy w nocy bywa/ Płomienisty záwżdy kształt abo bárwę miewa. wednie záś bez płomieniá tylko sie po źiemi Ták iáko mgłá ábo dym z szumem wielkim dymi.
Strászliwa rzecz tám wchodźić gdźie sie okázuie/ Bo sie źiemiá ná onym mieyscu rostępuie. Prędko w ten czás dospodku zá sobą zárywa/ To wszytko co támkolwiek więc ná wierzchu bywa. O Wietrunkach
Stądże czásem náyduią więc gurnicy w rudźie/ Abo w kruszcu: á zwłasczá gęstych leśiech wszędźie. Kośći z liściem
Skrót tekstu: RoźOff
Strona: H3
Tytuł:
Officina ferraria
Autor:
Walenty Roździeński
Drukarnia:
Szymon Kempini
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
hutnictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
sobie zioła abo kamienie jakie bez czarów. Także drugi pisząc na ono miejsce Tobiasza (Cząstkę serca z Ryby którąś pojmał/ jeśli na zarzystym węgli położysz/ dym jego od pędzi wszelkie szataństwo/ tak od męża/ jako i niewiasty/ i więcej nie przystąpi do nich) mówi. Nie trzeba się dziwować/ ponieważ dymi niektórego drzewa przypalonego/ tęż się polazuje mieć moc. Aczkolwiek się to duchownie może rozumieć/ to jest: o dymie modlitwy. Tegoż są rozumieni Albertus super Lucã 9. Nicolago de Lira 1/ Reg: 16. et Paulus Burdegalensis super 1. Reg: 16. iż nietylko zezwolić na to mamy/
sobie źiołá ábo kámienie iákie bez cżárow. Tákże drugi pisząc ná ono mieysce Thobiaszá (Cząstkę sercá z Ryby ktorąś poimał/ iesli ná zarzystym węgli położysz/ dym iego od pędźi wszelkie szátáństwo/ ták od mężá/ iáko y niewiásty/ y więcey nie przystąpi do nich) mowi. Nie trzebá sie dźiwowác/ ponieważ dymi niektorego drzewá przypalonego/ tęż sie polázuie miec moc. Aczkolwiek sie to duchownie może rozumiec/ to iest: o dymie modlitwy. Tegoż są rozumieni Albertus super Lucã 9. Nicola^o^ de Lyra 1/ Reg: 16. et Paulus Burdegalensis super 1. Reg: 16. iż nietylko zezwolić ná to mamy/
Skrót tekstu: SpInZąbMłot
Strona: 236
Tytuł:
Młot na czarownice
Autor:
Jacob Sprenger, Heinrich Institor
Tłumacz:
Stanisław Ząbkowic
Drukarnia:
Szymon Kempini
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
magia, obyczajowość, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
służy do naboju ręcznej strzelby. Zaczym uniwersalną preskrypcją każdego prochu tę naznacza. Jeżeli dajesz funt saletry, dać masz siarki uncyj dwie albo pół trzeci, a węgli uncyj trzy. J tak multyplikując według proporcyj te materie, mieć będziesz proch dość należyty.
Ze zaś proch choć od jednej iskry płonie, w górę wybucha, dymi, i z impetem na dal kulę wysadza z strzelby, racje tego są te. Gdyż materyj z saletry siarki i węgli złożonej ile z siebie gorącej, choć za jedną iskrą ogień się chwyta. Cała Masa w każdym proszku iż dobrze wymięszana, zaczym w momencie płonie, jeden proszek od drugiego zabierając ogień. Ze zaś
służy do naboiu ręczney strzelby. Záczym uniwersalną preskrypcyą każdego prochu tę naznacza. Jeżeli dáiesz funt saletry, dać masz siarki uncyi dwie álbo puł trzeci, á węgli uncyi trzy. J ták multyplikuiąc według proporcyi te materye, miec będziesz proch dość należyty.
Ze zaś proch choć od iedney iskry płonie, w gorę wybucha, dymi, y z impetem ná dal kulę wysadza z strzelby, racye tego są te. Gdyż máteryi z saletry siarki y węgli złożoney ile z siebie gorącey, choć zá iedną iskrą ogień się chwyta. Cała massa w każdym proszku iż dobrze wymięszana, záczym w momencie płonie, ieden proszek od drugiego zábieraiąc ogień. Ze zaś
Skrót tekstu: BystrzInfArtyl
Strona: O3
Tytuł:
Informacja artyleryjna o amunicji i ogniach wojennych
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Bo po meatach częstokroć powietrze zamknięte, gdy ogniem się zagrzeje, rozsadza kamienie z ruiną pieca. Według proby Palladiusza i Alberti wapno ledwie się w 60. godzin nieustannym i natężonym ogniem wypalić może. Znaki dobrze wypalonego wapna są te. Letkość i białość kamienia. Gdy wiele potrzebuje wody do ugaszenia. Gdy obfito i gęsto dymi w gaszeniu. Wapno im dłużej w dole już ugaszone się maceruje i gnije, tym bielsze, i mocniej trzyma. Żeby zaś w dole nieschło i niekamieniało, piaskiem go przysypać. Co się tycze piasku? i w tym brak czynić trzeba, aby z wapnem zmięszany, mocno kleił i utrzymywał czyli kamienie
Bo po meatach częstokroć powietrze zamknięte, gdy ogniem się zagrzeie, rozsadza kámienie z ruiną pieca. Według proby Palladiusza y Alberti wapno ledwie się w 60. godzin nieustannym y nátężonym ogniem wypalić może. Znaki dobrze wypalonego wapna są te. Letkość y białość kámienia. Gdy wiele potrzebuie wody do ugászenia. Gdy obfito y gęsto dymi w gaszeniu. Wapno im dłużey w dole iuż ugászone się maceruie y gniie, tym bielsze, y mocniey trzyma. Zeby zaś w dole nieschło y niekámieniało, piáskiem go przysypáć. Co się tycze piasku? y w tym brak czynić trzeba, áby z wapnem zmięszany, mocno kleił y utrzymywał czyli kámienie
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: A3v
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
