, albo Baaras, które się według Józefa Historyka rodziło pod murami Jerozolimskiemi od strony północej, które czartów z opętanych wypędzało. 3. Bylicy po łacinie Artemisia zwanej od czarów broniącej osobliwie białej jakokolwiek zażywanej. 4 O Tapsji zielu pisze Amatus Lusitanus in Dioscor L. 4. że przeciw czartom skuteczna. 5, Vebasculum tojest Dziewannę, z takimże efektem być mieni Apuleius Botanographus. 6. Molii albo Rutę połną zalecają Naturalistowie na czary. 7. Ścillę, alias cebulę Dioscorides medyk przeciw czarom we drzwiach radzi zawiesić: a Pliniusz radzi skorę zgłowy albo pysek wilczy na dedrzwiami lokować dla prezerwatywy od czarów. 8, Aristoteles tęż moc Rucie przyznaje
, albo Baaras, ktore się według Iozefa Historyka rodziło pod murami Ierozolimskiemi od strony pułnocney, ktore czartow z opętanych wypędzało. 3. Bylicy po łacinie Artemisia zwaney od czarow broniącey osobliwie białey iakokolwiek zażywaney. 4 O Tapsii zielu pisze Amatus Lusitanus in Dioscor L. 4. że przeciw czartom skuteczna. 5, Vebasculum toiest Dziewannę, z takimże effektem być mieni Apuleius Botanographus. 6. Molii albo Rutę połną zalecaią Naturalistowie na czary. 7. Scillę, alias cebulę Dioscorides medyk przeciw czarom we drzwiach radzi zawiesić: á Pliniusz radzi skorę zgłowy albo pysek wilczy na dedrzwiami lokować dla prezerwatywy od czarow. 8, Aristoteles tęż moc Rucie przyznaie
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 259
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
inni puszczają na wodę grochowiny, rozpaloną cegłę, to gnój owczy, to nasienie z dyń, na mąke zmielone; i ztego placuszki jakieś pieką, po odrobinie w sadzawkę rzucają. Jest ziele Aristolochia tojest kokornak, czyli kokorycz, które dziwnie ryby lubią, rozruciwszy po wodzie, ale im zgubę przynosi; drugie ziele dziewanna. Sok skonopi bardzo także rybom szkodzi. Apium zaś albo opich wszelkiemu rodzajowi ryb jest lekarstwem, gdy na nich jest jaka zaraza. Jeszcze i to o rybach non omittendum, że z sadzawek do stawu ryby warunkowe trzeba przesadzać na wiosnę, gdy już lód się rozpłynoł, i to najlepiej podczas pełni Miesiąca. I to
inni puszczaią na wodę grochowiny, rozpaloną cegłę, to gnoy owczy, to nasienie z dyń, na mąke zmielone; y ztego placuszki iakieś pieką, po odrobinie w sadzawkę rzucaią. Iest ziele Aristolochia toiest kokornak, czyli kokorycz, ktore dziwnie ryby lubią, rozruciwszy po wodzie, ale im zgubę przynosi; drugie ziele dziewanna. Sok zkonopi bardzo także rybom szkodzi. Apium zaś albo opich wszelkiemu rodzaiowi ryb iest lekarstwem, gdy na nich iest iaka zaraza. Ieszcze y to o rybach non omittendum, że z sadzawek do stawu ryby warunkowe trzeba przesadzać na wiosnę, gdy iuż lod się rozpłynoł, y to naylepiey podczas pełni Miesiąca. I to
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 467
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
: 1. Bursztynu białego tartego dwa skrup. Arv/ Langis. unc. 1. zmięszaj dawaj po łyżce. Na Mdłość w Górączce.
WEś wodki Rozanej kwaterkę, przydaj Kamfory, Cynamonu, Szafranu potrosze, Octu mocnego pół kieliszka, zmięszaj, okładaj pulsy, i serce. Item. Wodka wypalona z kwiatu Dziewanny, dając do picia, jest doświadczona. Traktat Wtóry O DRZENIU SERCA.
DRzenie Serca nazywa się Cordis palpitatio, to jest, ruszanie się i ściąganie serca nad zwyczaj, pochodzące ze krwi, z cholerą pomieszzanej, albo z ostrości humorów, in pericardio zostającego; serce i arterie ostością swoją szczypiącego, i drzenie (per
: 1. Bursztynu białego tártego dwá skrup. Arv/ Langis. unc. 1. zmięszay daway po łyszce. Na Mdłość w Gorączce.
WEś wodki Rozáney kwáterkę, przyday Kámfory, Cynámonu, Száfránu potrosze, Octu mocnego puł kieliszká, zmięszay, okładay pulsy, y serce. Item. Wodká wypalona z kwiátu Dźiewánny, dáiąc do picia, iest doświadczona. Tráktát Wtory O DRZENIU SERCA.
DRzenie Sercá názywa się Cordis palpitatio, to iest, ruszánie się y ściągánie sercá nád zwyczay, pochodzące ze krwi, z cholerą pomieszzáney, álbo z ostrośći humorow, in pericardio zostáiącego; serce y árterye ostośćią swoią sczypiącego, y drzenie (per
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 171
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. cum deco. Chammom. et sem anisi f. mũoll. cui adde Syrup Fernel. unc. 1. M. dawaj tego po łysce. In desperato malo day Mercurij vini dr. 2: cum Syrup, violarum, et Aqv Minthae: Na Materac. Weś jęczmienia przetłuczonego, Kminu kramnego, Kwiatu Dziewanny, No strzeku po pół garści, Kmminu polnego, Jałowcu po łocie, Soli pół garści, Salarmoniaku pułtora łota, Kamfory ćwierć łota, przeszyj; zlewaj winem rpzygrzewając, przykładaj na żywot; przy tym daj się napić olejku Terpentynowego z gorzałką, także kmin polny warzony z Ródzenkami i z jałowcem pijąc polewkę pomaga. Enema
. cum deco. Chammom. et sem anisi f. mũoll. cui adde Syrup Fernel. unc. 1. M. daway tego po łysce. In desperato malo day Mercurij vini dr. 2: cum Syrup, violarum, et Aqv Minthae: Ná Máterac. Weś ięczmieniá przetłuczonego, Kminu kramnego, Kwiátu Dziewánny, No strzeku po puł gárśći, Kmminu polnego, Iáłowcu po łoćie, Soli puł gárśći, Sálármoniáku pułtorá łotá, Kámfory ćwierć łotá, przeszyi; zleway winem rpzygrzewáiąc, przykładay ná żywot; przy tym day się nápić oleyku Terpentynowego z gorzałką, tákże kmin polny wárzony z Rodzenkámi y z iáłowcem piiąc polewkę pomaga. Enemá
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 211
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. Takżę Teriaka cum Vitriollo Martis zmieszana, i na pępek przyłożona. Item. Gęsi smalec (smarując nim podeszwy) stanowi stolce. Także cęste kurzenie Bursztynem, Imbierem, rogiem jeleniem, znacznie pomaga. Jeżeliby wielkie wydymanie było, weś masła niesłonego, zmieszaj cum Lapide Scissili, smaruj około stolca. Item. Warz Dziewannę, maczaj chusty, przykłady do spodu, i posypuj często anum, rogiem jeleniem palonym, zmieszaj z Mastyksem, szerzej będziesz miał o tym niżej. Item. Kostka od nogi wieprzowej spalona, i do zażycia dana, stanowi Biegunkę; także woda (w której wrzał korek, albo skora Dębowa) pita stanowi. Traktat
. Tákżę Theryáká cum Vitriollo Martis zmieszána, y ná pępek przyłożona. Item. Gęśi smalec (smáruiąc nim podeszwy) stánowi stolce. Tákże cęste kurzenie Bursztynem, Imbierem, rogiem ieleniem, znacznie pomaga. Ieżeliby wielkie wydymánie było, weś másłá niesłonego, zmieszay cum Lapide Scissili, smáruy około stolcá. Item. Warz Dziewánnę, maczay chusty, przykłady do spodu, y posypuy często anum, rogiem ieleniem palonym, zmieszay z Mástyxem, szerzey będziesz miał o tym niżey. Item. Kostká od nogi wieprzowey spalona, y do záżyćia dána, stanowi Biegunkę; tákże wodá (w ktorey wrzał korek, álbo skorá Dębowa) pita stánowi. Tráktat
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 165
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, otrąmb, warż obowie w kowalskiej wodzie, odjąwszy od ognia, siedź nad parą, albo worek z tego zrobiwszy: skrapiaj pomienioną wodą ciepłą, siedź nad nim gołą ponewką, Item. Weś imbieru tłuczonego, roztworz mlekiem ciepłym, maczaj w niem chustkę, przykładaj. Item. Warż Belicę, Dziewannę, odjawszy od ognia, siedź nad parą. Item. Rzucaj po kawałku żywice na wągle, (podłożywszy pod stolec) na którym siedż, toż czyni i sarcocollat. Item. Czopek doświadczony. R. Olibani anteos aã. dr. s. Opti dr. 1. Croci gr. 10. cum melle collo
, otrąmb, warż obowie w kowálskiey wodźie, odiąwszy od ogniá, śiedź nád párą, álbo worek z tego zrobiwszy: skrapiay pomienioną wodą ćiepłą, śiedź nád nim gołą ponewką, Item. Weś imbieru tłuczonego, roztworz mlekiem ćiepłym, maczay w niem chustkę, przykładay. Item. Warż Belicę, Dźiewánnę, odiawszy od ogniá, śiedź nád párą. Item. Rzucay po káwáłku żywice ná wągle, (podłożywszy pod stolec) ná ktorym siedż, toż czyni y sarcocollat. Item. Czopek doświadczony. R. Olibani anteos aã. dr. s. Opti dr. 1. Croci gr. 10. cum melle collo
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 242
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, przykładaj je. O Boleniu Haemorrhoidów. Na rozpędzenie nabrzmiałości.
WEś Porów Cybul, obwin chustą, upiecz w popiele, stlucz zmasłem niesłonym, przyłóż. Item. Oleum 7. florum Minstchty, jest doświadczony; także liście Bzowe starte, także Maść Topolowa cum Opio zmieszana; naparzania też służą z Slazu, Dziewanny, Parietariae, Violariae, aã. sem. LIni Faentur. w mleku warząc. Sal Saturni cum decocto Rosarum. Na zapalenie bardzo dobre. Item. Woda wapienna, przykładana służy. Suffitus też pomagają ex Lilio, Tapso barb. Scropularia, rzucając na węgle i nad parą siedząc. Item. Pomoranczą wydróżnoną napełni olejkiem
, przykładay ie. O Boleniu Haemorrhoidow. Ná rospędzenie nabrzmiáłośći.
WEś Porow Cybul, obwin chustą, upiecz w popiele, ztlucz zmásłem niesłonym, przyłoż. Item. Oleum 7. florum Minstchty, iest doświadczony; tákże liśćie Bzowe stárte, tákże Máść Topolowa cum Opio zmieszana; náparzánia też służą z Slazu, Dziewánny, Parietariae, Violariae, aã. sem. LIni Faentur. w mleku wárząc. Sal Saturni cum decocto Rosarum. Ná zápalenie bárdzo dobre. Item. Wodá wapienna, przykładána służy. Suffitus też pomagáią ex Lilio, Tapso barb. Scropularia, rzucáiąc ná węgle y nád parą siedząc. Item. Pomoránczą wydrożnoną nápełni oleykiem
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 265
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
tym nie czynią/ jako tu o Capresium i Kubebach. I tak potym drudzy z tąd przyśli w różne mniemania/ o tych rzeczach. Zielnik D. Symona Syrenniusa. Oman/ Rozdział 16.
Helenium. Enula Campana. Inula Campana. Aland. Alandwurtz. Liście. Kłącze.
OMan jest ziele/ liście do Dziewanny węższej mając podobne/ jeno ostrzejsze i dłuższe/ na niektórych miejscach bez kłącza/ w naszych ziemiach kłącze z siebie wydaje miąższe/ kosmate/ wzwyż na łokieć na dwa/ niekiedy wyższe granowite/ kwiatu żółtego niemałego/ w nim Nasienie Dziewannowemu podobne/ które za dotknieniem ciała żwierz wzburza/ korzeń we wnątrz biały/ zwierzchu
tym nie czynią/ iáko tu o Capresium y Kubebách. Y ták potym drudzy z tąd przyśli w rozne mniemánia/ o tych rzeczách. Zielnik D. Symoná Syrenniusá. Oman/ Rozdźiał 16.
Helenium. Enula Campana. Inula Campana. Aland. Alandwurtz. Liśćie. Kłącze.
OMan iest źiele/ liśćie do Dźiewánny węższey máiąc podobne/ ieno ostrzeysze y dłuższe/ ná niektorych mieyscách bez kłącza/ w nászych źiemiách kłącze z śiebie wydáie miąższe/ kosmáte/ wzwysz ná łokieć ná dwá/ niekiedy wyższe gránowite/ kwiátu żołtego niemáłego/ w nim Naśienie Dźiewánnowemu podobne/ ktore zá dotknieniem ćiáłá żwierz wzburza/ korzeń we wnątrz biały/ zwierzchu
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 58
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
albo Fiołków białych/ tylko że dłuższe/ a zieloności ciemniejszej/ chropowate/ nie równe/ a jakoby fałdowane i pokurczone. Niektóre z nich Cynki mające/ właśnie jako na Wroniejnodze liściu. Kwiecia drobnego blado żółtego/ wiele i gęsto od środku Kłącza aż do wierzchu/ w Maju rozkwitającego zewsząd około rózgi/ właśnie jako w Dziewannie baczymy. To gdy opadnie/ z nich główki krzyżowe nastawają/ równie jako na Lnicy. W tych nasienie czarne/ podobne nasieniu Pokrzyw Rzymskich. Z którego na Wiosnę wschodzi gęsto/ zwłaszcza gdy się z swych łupin wykruszy/ i tak się wrychle rozkrzewi/ że go potym trudno wyplenić i wykorzenić. JEst drugi Kani albo
álbo Fiołkow białych/ tylko że dłuższe/ á źielonośći ćiemnieyszey/ chropowáte/ nie rowne/ á iákoby fałdowáne y pokurczone. Niektore z nich Cynki máiące/ właśnie iáko ná Wronieynodze liśćiu. Kwiećia drobnego bládo żołtego/ wiele y gęsto od środku Kłącza áż do wierzchu/ w Máiu roskwitáiącego zewsząd około rozgi/ właśnie iáko w Dziewánnie baczymy. To gdy opádnie/ z nich głowki krzyżowe nástawáią/ rownie iáko ná Lnicy. W tych naśienie cżarne/ podobne naśieniu Pokrzyw Rzymskich. Z ktorego ná Wiosnę wschodźi gęsto/ zwłasczá gdy się z swych łupin wykruszy/ y ták sie wrychle roskrzewi/ że go potym trudno wyplęnić y wykorzenić. IEst drugi Káni álbo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 124
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
proch tego korzenia miodem zaczyniony/ a na żywot plastrowany/ jest im do płodu poczęcia wielkim lekarstwem. Item.
W trunku także używając go/ bądź z winem warzony/ dobrze ocukrowany przez kilka dni pijąc/ bądź w nim się popas kąpiąc/ i naparzając/ tym sposobem/ wziąć Kurzegoziela z liściem i z korzeniem/ Dziewanny/ Rojowniku/ po trzy garści/ w winie warzyć/ a przez pięć dni po wyczyścieniu miesięcznym naparzać się/ siedząc na tym. Krtuszeniu.
Krtuszenie i womity zawściąga. Także Niezatrzymaniu pokarmu.
Niezatrzymaniu pokarmów w żołądku barzo służy/ wziąć ziela i z korzeniem Pępawy dwie garści/ liścia Bobkowego liścia z drzewa Pigwowego/ Lebiotki
proch tego korzenia miodem záczyniony/ á ná żywot plastrowány/ iest im do płodu poczęćia wielkim lekárstwem. Item.
W trunku tákże vżywáiąc go/ bądź z winem warzony/ dobrze ocukrowány przez kilká dni piiąc/ bądź w nim się popás kąpiąc/ y nápárzáiąc/ tym sposobem/ wźiąć Kurzegoziela z liśćiem y z korzeniem/ Dźiewánny/ Roiowniku/ po trzy gárśći/ w winie wárzyć/ á przez pięć dni po wyczyśćieniu mieśięcznym náparzáć się/ śiedząc ná tym. Krtuszeniu.
Krtuszenie y womity záwśćiąga. Tákże Niezátrzymániu pokármu.
Niezátrzymániu pokármow w żołądku bárzo służy/ wźiąć źiela y z korzeniem Pępáwy dwie garśći/ liśćia Bobkowego liśćia z drzewá Pigwowego/ Lebiotki
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 313
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
