jako szynkarki na ścianach piszą swoje kwaterki i tak nieborak więzień jako mucha na ukropie nic w nim nie zjadszy przepadnie.
Pójdźmy do porządku, ale trafiemy jako do piekła, gdzie go nigdy nie masz. Kto zdolniejszy albo matacz roślejszy, ten góruje, rządzi, słabszych skubie i uciska; w miarach miary, w egzakcjach pomiarkowania, w ekspensach rzetelności nie pytaj. Wszystek impet o uboższych i w sieroty bije, oni możniejszych zasłaniają, opłacają i z krwawych łez i ubóstwa swojego pohanych napawają żarłoków.
Pójdźmy do cechów, a raczej na błazeńską komedią, gdzie owe ich przyjmowania, wyzwolenia i tam insze na urzędy osób kreacyje, o jakiego śmiechu
jako szynkarki na ścianach piszą swoje kwaterki i tak nieborak więzień jako mucha na ukropie nic w nim nie zjadszy przepadnie.
Pójdźmy do porządku, ale trafiemy jako do piekła, gdzie go nigdy nie masz. Kto zdolniejszy albo matacz roślejszy, ten góruje, rządzi, słabszych skubie i uciska; w miarach miary, w egzakcyjach pomiarkowania, w ekspensach rzetelności nie pytaj. Wszystek impet o uboższych i w sieroty bije, oni możniejszych zasłaniają, opłacają i z krwawych łez i ubóstwa swojego pohanych napawają żarłoków.
Pójdźmy do cechów, a raczej na błazeńską komedyją, gdzie owe ich przyjmowania, wyzwolenia i tam insze na urzędy osób kreacyje, o jakiego śmiechu
Skrót tekstu: MałpaCzłow
Strona: 201
Tytuł:
Małpa Człowiek
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry, traktaty
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1715
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1715
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Archiwum Literackie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Paulina Buchwaldówna
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wroclaw
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
i Wawrzyńca Kazimierza Owłoczymskiego, poborców województwa mińskiego, WYMP. Janowi Kazimierzowi Matuszewicowi, cześnikowi województwa mińskiego, w roku tysiąc sześćset dziewięćdziesiątym, augusta dziewiętnastego dnia dany; item ekstrakt monitorii napomnienia od IWYMP. Jana hrabi Sapiehy, wojewody wileńskiego, hetmana wielkiego W. Ks. Lit., do chorągwi pancernej, ażeby stanowisk i egzakcji stacjonowania i wybierania siłą podatków w dobrach Wierzba, Rawiaki i Zaliwle nazwanych WYMP. Jana Kazimierza Matuszewica, cześnika mińskiego, nie czynili, w roku tysiąc sześćset dziewięćdziesiątym pierwszym, mca februarii szesnastego dnia wydanych et eodem anno marca dwudziestego czwartego dnia w grodzie mścisławskim aktykowanych; zatem ekstrakt kontraktu na czopowe szelężne województwa mińskiego od IWYMP.
i Wawrzyńca Kazimierza Owłoczymskiego, poborców województwa mińskiego, WJMP. Janowi Kazimierzowi Matuszewicowi, cześnikowi województwa mińskiego, w roku tysiąc sześćset dziewięćdziesiątym, augusta dziewiętnastego dnia dany; item ekstrakt monitorii napomnienia od JWJMP. Jana hrabi Sapiehy, wojewody wileńskiego, hetmana wielkiego W. Ks. Lit., do chorągwi pancernej, ażeby stanowisk i egzakcji stacjonowania i wybierania siłą podatków w dobrach Wierzba, Rawiaki i Zaliwle nazwanych WJMP. Jana Kazimierza Matuszewica, cześnika mińskiego, nie czynili, w roku tysiąc sześćset dziewięćdziesiątym pierwszym, mca februarii szesnastego dnia wydanych et eodem anno marca dwudziestego czwartego dnia w grodzie mścisławskim aktykowanych; zatem ekstrakt kontraktu na czopowe szelężne województwa mińskiego od JWJMP.
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 776
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
od Nowego Lata blisko przyszłego począć się ma, a skończenie być ma do Wstępnej Niedziele 28 II 1610. Czopowe jednak ma trwać przez cały rok, począwszy wybieranie w mieściech i w miasteczkach, także i na wsiach K. J. M., także duchownych i świeckich, w tydzień po tym czasie, kiedy ustanie egzakcja czopowego według uniwersału anni 1607 zaczętego. Którego podatku nikt ulegać ani uchodzić nie ma pod warunkiem i obowiązkiem w tymże uniwersale anni 1607 opisanymi. W czym pp. starostowie i urzędy egzekucyją czynić mają, tego jednak ostrzegłszy, aby urzędy grodzkie ni za kogo poboru nie zakładały i do przyjęcia delaty nie były powinne, gdyż
od Nowego Lata blisko przyszłego począć się ma, a skończenie być ma do Wstępnej Niedziele 28 II 1610. Czopowe jednak ma trwać przez cały rok, począwszy wybieranie w mieściech i w miasteczkach, także i na wsiach K. J. M., także duchownych i świeckich, w tydzień po tym czasie, kiedy ustanie egzakcyja czopowego według uniwersału anni 1607 zaczętego. Którego podatku nikt ulegać ani uchodzić nie ma pod warunkiem i obowiązkiem w tymże uniwersale anni 1607 opisanymi. W czym pp. starostowie i urzędy egzekucyją czynić mają, tego jednak ostrzegłszy, aby urzędy grodzkie ni za kogo poboru nie zakładały i do przyjęcia delaty nie były powinne, gdyż
Skrót tekstu: AktaPozn_I_1
Strona: 395
Tytuł:
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego tom I
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
akta sejmikowe
Tematyka:
polityka, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1616
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1616
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Włodzimierz Dworzaczek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Poznań
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1957
nie byli.
19. Sądowe starostwa aby przedawane nie były, konstytucyją opatrzyć to mają.
20. Forum z pany duchownymi aby ukazane i otrzymane intra fines Regni było, a ekstrakty ex libris beneficiorum et retractationum aby przed żadnym sądem pro autenticis documentis rozumiane być nie były. A ponieważ od ichm. pp. duchownych niezwyczajna egzakcja, którą małdratami zowią, na stan szlachecki wyciągana bywa, obwarować to, aby z tej miary nikt turbowan nie był.
21. Indigenatus pruski, który jest przeciw prawu i wolnościom obywatelów wszytkiej R. P., efficere mają, aby był zniesiony, gdyż aequalitas in aequali R. P. zarówno wszytkim ma służyć
nie byli.
19. Sądowe starostwa aby przedawane nie były, konstytucyją opatrzyć to mają.
20. Forum z pany duchownymi aby ukazane i otrzymane intra fines Regni było, a ekstrakty ex libris beneficiorum et retractationum aby przed żadnym sądem pro autenticis documentis rozumiane być nie były. A ponieważ od ichm. pp. duchownych niezwyczajna egzakcyja, którą małdratami zowią, na stan ślachecki wyciągana bywa, obwarować to, aby z tej miary nikt turbowan nie był.
21. Indigenatus pruski, który jest przeciw prawu i wolnościom obywatelów wszytkiej R. P., efficere mają, aby był zniesiony, gdyż aequalitas in aequali R. P. zarówno wszytkim ma służyć
Skrót tekstu: AktaPozn_I_1
Strona: 418
Tytuł:
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego tom I
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
akta sejmikowe
Tematyka:
polityka, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1616
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1616
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Włodzimierz Dworzaczek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Poznań
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1957
p. n. m., upomnieć się nagrody.
Jakoż, wm. naszy m. panowie, wzbudzając dalszą ochotę w animuszach ludzi rycerskich ku usługowaniu R. P., widząc ścisłość skarbu K. J. M. i R,. P., znacznieście do tego (a snadź nigdy przedtym niesłychanymi egzakcjami) przyłożyć się raczyli, aby tylko sława przy słuszny zostawała nagrodzie, a robotnik każdy swego cieszył grosza. Ta tedy kontrybucja wmciów już tak dobrze obrachowana była, a snadź to lepiej wmciom naszym m. panom wiadomo, iż nad zapłatę wszystkim różnych zacięgów rycerstwu suma niemała zostawać miała. Uchwałą sejmową czas determinowany zapłacie naszy jeszcze
p. n. m., upomnieć się nagrody.
Jakoż, wm. naszy m. panowie, wzbudzając dalszą ochotę w animuszach ludzi rycerskich ku usługowaniu R. P., widząc ścisłość skarbu K. J. M. i R,. P., znacznieście do tego (a snadź nigdy przedtym niesłychanymi egzakcyjami) przyłożyć się raczyli, aby tylko sława przy słuszny zostawała nagrodzie, a robotnik każdy swego cieszył grosza. Ta tedy kontrybucyja wmciów już tak dobrze obrachowana była, a snadź to lepiej wmciom naszym m. panom wiadomo, iż nad zapłatę wszystkim różnych zacięgów rycerstwu suma niemała zostawać miała. Uchwałą sejmową czas determinowany zapłacie naszy jeszcze
Skrót tekstu: AktaPozn_I_1
Strona: 429
Tytuł:
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego tom I
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
akta sejmikowe
Tematyka:
polityka, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1616
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1616
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Włodzimierz Dworzaczek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Poznań
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1957
grosz ab inductis, chociaż i od samego cła takiego za przywilejami swemi są i beli tantisper wolnymi, jest. Przeciwko czemu, jako się tam w Warszawie przy spisowaniu uniwersału iminiem województw naszych opowiadano, tak my uniżenie W. K. M. o to prosiemy, abyś od tej takiej z ubliżeniem przywilejów miejskich złączony egzakcji, która na nasz stan szlachecki, bez towarów cudzoziemskich obejść się nie mogący, redundat, przynamniej tu w województwach naszych supersedować rozkazać raczył. Z tym się też przed W. K. M. oświadczamy, że rachunkami skarbowemi, które nam tu są przełożone, jako z wielu miar niedostatecznymi, nie kontentujemy się i życzyli
grosz ab inductis, chociaż i od samego cła takiego za przywilejami swemi są i beli tantisper wolnymi, jest. Przeciwko czemu, jako się tam w Warszawie przy spisowaniu uniwersału iminiem województw naszych opowiadano, tak my uniżenie W. K. M. o to prosiemy, abyś od tej takiej z ubliżeniem przywilejów miejskich złączony egzakcyi, która na nasz stan szlachecki, bez towarów cudzoziemskich obejść się nie mogący, redundat, przynamni tu w województwach naszych supersedować rozkazać raczył. Z tym się też przed W. K. M. oświadczamy, że rachunkami skarbowemi, które nam tu są przełożone, jako z wielu miar niedostatecznymi, nie kontentujemy się i życzyli
Skrót tekstu: AktaPozn_I_1
Strona: 438
Tytuł:
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego tom I
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
akta sejmikowe
Tematyka:
polityka, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1616
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1616
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Włodzimierz Dworzaczek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Poznań
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1957
przynajmniej cokolwiek życzliwości swojej Rzeczypospolitej wyświadczył, osobliwie Wyhowskiego, Teterę, który u tegoż Biniewskiego za podpiska przedtym w łuckiej kancelarii bywał, cnotą urodzoną szlachecką obowiązując.
Stanąwszy tedy pod Warszawą w pierwszych dniach czerwca, aby się te rzeczy od Pana Boga poczęły, ślub solenny uczynił wypędzenia arianów z Polski i oswobodzenia ludzi ubogich od egzakcji i uciemiężenia wszelakiego. Tam zastał Sapiehę, wojewodę wileńskiego, którego był przedtym wyprawił, zleciwszy aby po odejściu króla szwedzkiego pasy zaległ i Szwedom z Warszawy wypadać nie dopuszczał.
Jakoż czynił ile mógł funkcyjej swojej Sapieha, bo z nim Litwa, gdzie mogli Szwedów zaskoczyć nic im nie folgowali. Pod samę Warszawę podjazdami
przynajmniej cokolwiek życzliwości swojej Rzeczypospolitej wyświadczył, osobliwie Wyhowskiego, Teterę, który u tegoż Biniewskiego za podpiska przedtym w łuckiej kancelariej bywał, cnotą urodzoną slachecką obowiązując.
Stanąwszy tedy pod Warszawą w pierwszych dniach czerwca, aby się te rzeczy od Pana Boga poczęły, ślub solenny uczynił wypędzenia aryjanów z Polski i oswobodzenia ludzi ubogich od egzakcyi i uciemiężenia wszelakiego. Tam zastał Sapiehę, wojewodę wileńskiego, którego był przedtym wyprawił, zleciwszy aby po odejściu króla szwedzkiego pasy zaległ i Szwedom z Warszawy wypadać nie dopuszczał.
Jakoż czynił ile mógł funkcyjej swojej Sapieha, bo z nim Litwa, gdzie mogli Szwedów zaskoczyć nic im nie folgowali. Pod samę Warszawę podjazdami
Skrót tekstu: JemPam
Strona: 200
Tytuł:
Pamiętnik dzieje Polski zawierający
Autor:
Mikołaj Jemiołowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1683 a 1693
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1693
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Dzięgielewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"DIG"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2000
województw na wojsko uchwalone, bardzo leniwo zwożono, bo je wszędzie z wielkim uciemiężeniem ludzi wybierano, nie tylko z ról i łanów, także podymne, ale od koni, od wołów, od pługów, nawet i od rogów bydlęcych wybierano, a przecię do Lublina na komisyją mało co albo nic nie zwieziono. Których to egzakcji ciężkość, niemniej i w przyszłym roku znacznie obywatelom dokuczała, jako się niżej a tym będzie pisało.
Więc i w siedmiogrodzkiej ziemi alias Węgrzech i Morawie niemniej w tym roku bieda dokuczyła, bo cesarz turecki, sułtan pretekstem, jakoby ukarania książęcia Rakoczego, że bez jego wiadomości do Polski Rok 1658
na wojnę chodzieł
województw na wojsko uchwalone, bardzo leniwo zwożono, bo je wszędzie z wielkim uciemiężeniem ludzi wybierano, nie tylko z ról i łanów, także podymne, ale od koni, od wołów, od pługów, nawet i od rogów bydlęcych wybierano, a przecię do Lublina na komisyją mało co albo nic nie zwieziono. Których to egzakcyi ciężkość, niemniej i w przyszłym roku znacznie obywatelom dokuczała, jako się niżej a tym będzie pisało.
Więc i w siedmiogrodzkiej ziemi alias Węgrzech i Morawie niemniej w tym roku bieda dokuczyła, bo cesarz turecki, sułtan pretekstem, jakoby ukarania książęcia Rakoczego, że bez jego wiadomości do Polski Rok 1658
na wojnę chodzieł
Skrót tekstu: JemPam
Strona: 267
Tytuł:
Pamiętnik dzieje Polski zawierający
Autor:
Mikołaj Jemiołowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1683 a 1693
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1693
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Dzięgielewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"DIG"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2000
stanąwszy na nową imprezę do Litwy gotował się.
W ostatku rok ten wielce podatkami Polsce i Rusi naprzykrzył się, co wielka była między ludźmi penuria. W całym Mazowszu jeno wołów 30 robotnych narachowano, od których po taleru na podatek wybierano, a gdzie wołów nie było, to gospodarze i gospodynie dawać musiały oprócz inszych wymyślnych egzakcji, od rogów prostego bydła, od świni nawet i od najmniejszej rzeczy, a ledwie cztery ćwierci wojsku zapłacono, ostatek na upominki Tatarom, na artyleryje i na insze prywatne rzeczy obrócono. Ba i komisyja długa i dwoista szła, tej prac ludzkich siła pożarła, co się i po tym jeszcze bardziej trafiało.
Zmarł tego
stanąwszy na nową imprezę do Litwy gotował się.
W ostatku rok ten wielce podatkami Polscze i Rusi naprzykrzył się, co wielka była między ludźmi penuria. W całym Mazowszu jeno wołów 30 robotnych narachowano, od których po taleru na podatek wybierano, a gdzie wołów nie było, to gospodarze i gospodynie dawać musiały oprócz inszych wymyślnych egzakcyi, od rogów prostego bydła, od świni nawet i od najmniejszej rzeczy, a ledwie cztery ćwierci wojsku zapłacono, ostatek na upominki Tatarom, na artyleryje i na insze prywatne rzeczy obrócono. Ba i komisyja długa i dwoista szła, tej prac ludzkich siła pożarła, co się i po tym jescze bardziej trafiało.
Zmarł tego
Skrót tekstu: JemPam
Strona: 275
Tytuł:
Pamiętnik dzieje Polski zawierający
Autor:
Mikołaj Jemiołowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1683 a 1693
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1693
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Dzięgielewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"DIG"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2000
żonami ich (oprócz owego generalnego, które co rok powinni dawać), a co większa i na żołnierzów, na każdego według proporcji, uchwalone. Pierwszy to był za wieku mego podatku przykład, który się potem kilka razy intymował, i mnie się samemu tego tknąć dostało. Jest osobliwy instruktarz drukowany, według którego w egzakcji tej postępować kazano. Nazwano tem podatek pomoc miłośna, aleć niemiła była.
To tedy postanowiwszy, zdały się coś dyfidencyje ustawać, bo też w tym czasie, że rzekę i motor ich, arcybiskup gnieźnieński Prażmowski w Ujazdowie zachorowawszy, w życiu swym ustał, którego król Michał sam w Ujazdowie chorego wizytował i ledwie nie
żonami ich (oprócz owego generalnego, które co rok powinni dawać), a co większa i na żołnierzów, na każdego według proporcyi, uchwalone. Pierwszy to był za wieku mego podatku przykład, który się potem kilka razy intymował, i mnie się samemu tego tknąć dostało. Jest osobliwy instruktarz drukowany, według którego w egzakcji tej postępować kazano. Nazwano tem podatek pomoc miłośna, aleć niemiła była.
To tedy postanowiwszy, zdały się coś dyfidencyje ustawać, bo też w tym czasie, że rzekę i motor ich, arcybiskup gnieźnieński Prażmowski w Ujazdowie zachorowawszy, w życiu swym ustał, którego król Michał sam w Ujazdowie chorego wizytował i ledwie nie
Skrót tekstu: JemPam
Strona: 411
Tytuł:
Pamiętnik dzieje Polski zawierający
Autor:
Mikołaj Jemiołowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1683 a 1693
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1693
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Dzięgielewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"DIG"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2000
