drugie zdanie Nicety Syrakuzańskiego, Heraklidesa, którzy przywłaszczali obrót, i rewolucją codniową ziemi od zachodu ku wschodowi. Jako wspacznym obrotem od wschodu ku Zachodowi codzienną widziemy rewolucją luminarzów niebieskich. Ależ i ten fałsz temiż się refutuje racjami. Bo chyba codzienny zawrót głowy cierpiecby musiał, ktoby sądził iż mieszkańców na ziemi pod Ekwatorem codzienny obrót jest na mil 5400. Gdyż cyrkuł największy cyrkumferencyj ziemi na tyle mil wynosi. Było trzecie zdanie Marsiliusza, Guildyna, Szejnera, którzy przyznawali ziemi niejakie potaczanie się, i nachylanie na tę lub owę stronę choć nieznaczne. Ato z racyj przeważania jednego pułsferza ziemi nad drugie, dla przybywającego za czasem nowego ciężaru
drugie zdanie Nicety Syrakuzańskiego, Heraklidesa, ktorzy przywłaszczali obrot, y rewolucyą codniową ziemi od záchodu ku wschodowi. Iáko wspacznym obrotem od wschodu ku Zachodowi codzienną widziemy rewolucyą luminarzow niebieskich. Ależ y ten fałsz temiż się refutuie racyami. Bo chybá codzienny zawrot głowy cierpiecby musiał, ktoby sądził iż mieszkańcow ná ziemi pod Ekwátorem codzienny obrot iest ná mil 5400. Gdyż cyrkuł náywiększy cyrkumferencyi ziemi ná tyle mil wynosi. Było trzecie zdanie Marsiliusza, Guildyná, Szeynera, ktorzy przyznáwali ziemi nieiakie potaczanie się, y nachylanie ná tę lub owę stronę choć nieznaczne. Ato z rácyi przeważaniá iednego pułsferza ziemi nád drugie, dla przybywáiącego zá czásem nowego ciężaru
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tej linii diametrowej, są dwa punkta polarne, jedno północe zowie się Polus arcticus. Drugie południowe: zowie się Polus Antracticus. Z tej racyj iż względem Europejskich krajów, jeden punkt na pułnoc, drugi patrzy na południe.
Cyrkuł ekwinokcjonalny, to jest aequator, jest to ten cyrkuł imaginacją po wierzchu ziemi prowadzony, który ekwatorowi Niebieskiemu równo jest podległy, który na dwie pułsferza, całą dzieli ziemię. Jedno pułsferze północe, na drugie południowe. Który jest równo odległy ze wszystkich stron od punktów polarnych na gradusów 90. to jest całą czwartą częścią cyrkułu południowego, który ciągnie się przez Murzyńskie kraje w Afryce; prze. Insuły Moluckie w Azyj Orientalnej
tey linii dyámetrowey, są dwa punkta polarne, iedno pułnocne zowie się Polus arcticus. Drugie południowe: zowie się Polus Antracticus. Z tey racyi iż względem Europeyskich kráiow, ieden punkt ná pułnoc, drugi patrzy na południe.
Cyrkuł ekwinokcyonalny, to iest aequator, iest to ten cyrkuł imaginácyą po wierzchu ziemi prowadzony, ktory ekwatorowi Niebieskiemu rowno iest podległy, ktory ná dwie pułsferza, całą dzieli ziemię. Iedno pułsferze pułnocne, ná drugie południowe. Ktory iest rowno odległy ze wszystkich stron od punktow polarnych na gradusow 90. to iest całą czwartą częścią cyrkułu południowego, ktory ciągnie się przez Murzyńskie kraie w Afryce; prze. Insuły Moluckie w Azyi Oryentálney
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ciągnie się przez Norwegią, Lapponią, białe morze, Samojedę w Europie. Przez Syberią w Azyj. Przez nową Brytanią Groenlandyą w Ameryce. Cyrkuł polarny południowy ciągnie się przez kraje południowe niżej Afryki jeszcze nieznajome, i niżej Ameryki za morzem Magellańskim.
Cyrkuły Merydyonalne, są to cyrkuły, które przez punkta polarne prowadzone i przez ekwatora na dwie części ziemię dzielą, na jedno pułsferze wschodnie, a drugie zachodnie. W rzeczy jest to ten cyrkuł podległy cyrkułowi południowemu, na który przyszedszy słońce, jakiemu takiemu miejscu czyni południe. Więc według różnice krajów bardziej orientalnych albo okcydentalnych każde ziemi miejsce ma swój cyrkuł południowy. Atoli na sferach Geograficznych i mapach dla lepszej
ciągnie się przez Norwegią, Lapponią, biáłe morze, Samoiedę w Europie. Przez Syberyą w Azyi. Przez nową Brytannią Groenlandyą w Ameryce. Cyrkuł polarny południowy ciągnie się przez kraie południowe niżey Affryki ieszcze nieznaiome, y niżey Ameryki zá morzem Magellańskim.
Cyrkuły Merydyonalne, są to cyrkuły, ktore przez punkta polarne prowadzone y przez ekwatora ná dwie części ziemię dzielą, ná iedno pułsferze wschodnie, á drugie zachodnie. W rzeczy iest to ten cyrkuł podległy cyrkułowi południowemu, ná ktory przyszedszy słońce, iakiemu takiemu mieyscu czyni południe. Więc według rożnice kraiow bardziey oryentalnych albo okcydentalnych każde ziemi mieysce ma swoy cyrkuł południowy. Atoli na sferách Geograficznych y mappach dla lepszey
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
wschodnie, a drugie zachodnie. W rzeczy jest to ten cyrkuł podległy cyrkułowi południowemu, na który przyszedszy słońce, jakiemu takiemu miejscu czyni południe. Więc według różnice krajów bardziej orientalnych albo okcydentalnych każde ziemi miejsce ma swój cyrkuł południowy. Atoli na sferach Geograficznych i mapach dla lepszej ich dystynkcyj, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysują.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły równo odległe od ekwatora, aż do punktów obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, najwięcej co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum północemu liczy się ich 9. także drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektórzy Geografowie tak je i tyle dysponują po mapach
wschodnie, á drugie zachodnie. W rzeczy iest to ten cyrkuł podległy cyrkułowi południowemu, ná ktory przyszedszy słońce, iakiemu takiemu mieyscu czyni południe. Więc według rożnice kraiow bardziey oryentalnych albo okcydentalnych każde ziemi mieysce ma swoy cyrkuł południowy. Atoli na sferách Geograficznych y mappach dla lepszey ich dystynkcyi, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysuią.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły rowno odległe od ekwatora, aż do punktow obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, naywięcey co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum pułnocnemu liczy się ich 9. tákże drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektorzy Geografowie ták ie y tyle dysponuią po mappach
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
południowemu, na który przyszedszy słońce, jakiemu takiemu miejscu czyni południe. Więc według różnice krajów bardziej orientalnych albo okcydentalnych każde ziemi miejsce ma swój cyrkuł południowy. Atoli na sferach Geograficznych i mapach dla lepszej ich dystynkcyj, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysują.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły równo odległe od ekwatora, aż do punktów obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, najwięcej co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum północemu liczy się ich 9. także drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektórzy Geografowie tak je i tyle dysponują po mapach, ile odległość jednego od drugiego cyrkułu, dnia najdłuższego na pułgodziny przyczynia jednemu
południowemu, ná ktory przyszedszy słońce, iakiemu takiemu mieyscu czyni południe. Więc według rożnice kraiow bardziey oryentalnych albo okcydentalnych każde ziemi mieysce ma swoy cyrkuł południowy. Atoli na sferách Geograficznych y mappach dla lepszey ich dystynkcyi, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysuią.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły rowno odległe od ekwatora, aż do punktow obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, naywięcey co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum pułnocnemu liczy się ich 9. tákże drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektorzy Geografowie ták ie y tyle dysponuią po mappach, ile odległość iednego od drugiego cyrkułu, dnia naydłuszszego ná pułgodziny przyczynia iednemu
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
okcydentalnych każde ziemi miejsce ma swój cyrkuł południowy. Atoli na sferach Geograficznych i mapach dla lepszej ich dystynkcyj, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysują.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły równo odległe od ekwatora, aż do punktów obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, najwięcej co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum północemu liczy się ich 9. także drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektórzy Geografowie tak je i tyle dysponują po mapach, ile odległość jednego od drugiego cyrkułu, dnia najdłuższego na pułgodziny przyczynia jednemu krajowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień jest godzina zawsze 12. A im bardziej do którego polum zbliża
okcydentalnych każde ziemi mieysce ma swoy cyrkuł południowy. Atoli na sferách Geograficznych y mappach dla lepszey ich dystynkcyi, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysuią.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły rowno odległe od ekwatora, aż do punktow obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, naywięcey co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum pułnocnemu liczy się ich 9. tákże drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektorzy Geografowie ták ie y tyle dysponuią po mappach, ile odległość iednego od drugiego cyrkułu, dnia naydłuszszego ná pułgodziny przyczynia iednemu kráiowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień iest godzina zawsze 12. A im bardziey do ktorego polum zbliża
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
przez wszystkie cyrkuły południowe, najwięcej co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum północemu liczy się ich 9. także drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektórzy Geografowie tak je i tyle dysponują po mapach, ile odległość jednego od drugiego cyrkułu, dnia najdłuższego na pułgodziny przyczynia jednemu krajowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień jest godzina zawsze 12. A im bardziej do którego polum zbliża się słońce, tym dzień większy, a czasami ustawiczny bez nocy. Co samo niżej się lepiej opisze.
Cyrkuł Choryzontalny, jest to cyrkuł względem jakiego takiego miejsca na którym zostaje ziemianin, z tegoż miejsca punktu prowadzony, dzielący ziemię na dwie części
przez wszystkie cyrkuły południowe, naywięcey co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum pułnocnemu liczy się ich 9. tákże drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektorzy Geografowie ták ie y tyle dysponuią po mappach, ile odległość iednego od drugiego cyrkułu, dnia naydłuszszego ná pułgodziny przyczynia iednemu kráiowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień iest godzina zawsze 12. A im bardziey do ktorego polum zbliża się słońce, tym dzień większy, a czasami ustawiczny bez nocy. Co samo niżey się lepiey opisze.
Cyrkuł Choryzontalny, iest to cyrkuł względem iakiego takiego mieysca ná ktorym zostaie ziemianin, z tegoż mieysca punktu prowadzony, dzielący ziemię ná dwie części
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Września. Przez sześć miesięcy od Marca do Września słońce zawze ma na pułnoc. Przez drugie sześć miesięcy od Października aż do Marca zawsze ma na południe. Około 21. Czerwca i 21. Grudnia, czas ma najletniejszy. Zaczym w jednym roku ma dwa lata, i niby dwie zimy. 2. kto mięszka między ekwatorem i solstycjonalnym cyrkułem północym, ma słońce południowe nad głową dwa razy w rok, raz gdy od Marca do Czerwca zbliża się ku pułnocy: drugi gdy od Czerwca do Września oddala się ku południowi. Zaczym dwa lata, dwie zimy liczy. Atoli nie równe sobie: bo krócej słońce bawi zbliżając od ekwatora ku pułnocy,
Września. Przez sześć miesięcy od Marcá do Września słońce zawze ma ná pułnoc. Przez drugie sześć miesięcy od Października aż do Márcá zawsze má ná południe. Około 21. Czerwca y 21. Grudnia, czas má nayletnieyszy. Zaczym w iednym roku ma dwá látá, y niby dwie zimy. 2. kto mięszká między ekwatorem y solstycyonálnym cyrkułem pułnocnym, má słońce południowe nad głową dwá razy w rok, raz gdy od Marca do Czerwca zbliżá się ku pułnocy: drugi gdy od Czerwca do Września oddala się ku południowi. Zaczym dwa látá, dwie zimy liczy. Atoli nie rowne sobie: bo krocey słońce bawi zbliżaiąc od ekwatora ku pułnocy,
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
kto mięszka między ekwatorem i solstycjonalnym cyrkułem północym, ma słońce południowe nad głową dwa razy w rok, raz gdy od Marca do Czerwca zbliża się ku pułnocy: drugi gdy od Czerwca do Września oddala się ku południowi. Zaczym dwa lata, dwie zimy liczy. Atoli nie równe sobie: bo krócej słońce bawi zbliżając od ekwatora ku pułnocy, dłużej gdy odstępuje ku południowi. Wszystkie gwiazdy i konstelacje północe widzieć może; południowe zaś widzieć się nie dadzą niektóre, i tym więcej, im kto dalej mieszka ku solstycjonalnemu cyrkułowi północemu. Dla ich obrotu pod choryzontem. 3. Kto mięszka między ekwatorem i solstycjonalnym cyrkułem południowym, Ma przeciwnym sposobem dwa razy
kto mięszká między ekwatorem y solstycyonálnym cyrkułem pułnocnym, má słońce południowe nad głową dwá razy w rok, raz gdy od Marca do Czerwca zbliżá się ku pułnocy: drugi gdy od Czerwca do Września oddala się ku południowi. Zaczym dwa látá, dwie zimy liczy. Atoli nie rowne sobie: bo krocey słońce bawi zbliżaiąc od ekwatora ku pułnocy, dłużey gdy odstępuie ku południowi. Wszystkie gwiazdy y konstellacye pułnocne widzieć może; południowe zaś widzieć się nie dadzą niektore, y tym więcey, im kto daley mieszka ku solstycyonalnemu cyrkułowi pułnocnemu. Dlá ich obrotu pod choryzontem. 3. Kto mięszká między ekwatorem y solstycyonálnym cyrkułem południowym, Má przeciwnym sposobem dwa razy
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
nie równe sobie: bo krócej słońce bawi zbliżając od ekwatora ku pułnocy, dłużej gdy odstępuje ku południowi. Wszystkie gwiazdy i konstelacje północe widzieć może; południowe zaś widzieć się nie dadzą niektóre, i tym więcej, im kto dalej mieszka ku solstycjonalnemu cyrkułowi północemu. Dla ich obrotu pod choryzontem. 3. Kto mięszka między ekwatorem i solstycjonalnym cyrkułem południowym, Ma przeciwnym sposobem dwa razy w rok nad samą głową słońce południowe. Raz gdy od Września do Grudnia zbliża się ku południowi. Drugi, gdy od Grudnia do Marca odstępuje przez ekwatora ku pułnocy. Zaczym dwa lata i dwie zimy w tym czasie liczy. Widzieć może wszystkie konstelacje południowe, niewszystkie
nie rowne sobie: bo krocey słońce bawi zbliżaiąc od ekwatora ku pułnocy, dłużey gdy odstępuie ku południowi. Wszystkie gwiazdy y konstellacye pułnocne widzieć może; południowe zaś widzieć się nie dadzą niektore, y tym więcey, im kto daley mieszka ku solstycyonalnemu cyrkułowi pułnocnemu. Dlá ich obrotu pod choryzontem. 3. Kto mięszká między ekwatorem y solstycyonálnym cyrkułem południowym, Má przeciwnym sposobem dwa razy w rok nád sámą głową słońce południowe. Raz gdy od Września do Grudnia zbliżá się ku południowi. Drugi, gdy od Grudnia do Marca odstępuie przez ekwatora ku pułnocy. Zaczym dwa lata y dwie zimy w tym czasie liczy. Widzieć może wszystkie konstellacye południowe, niewszystkie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
