I ten mi tego poświadcza/ że nic potrzebniejszego Szlachcicowi nad Patiencją. Ale pójdę dalej/ czeka mię Liberalitas. Wielki on miłośnik Ojczyzny/ w Księgach swoich/ jakichby miał być Cnot Szlachcic/ skrycie ucząc/ mówi. Liberalitate nihil est naturae hominis accomodatius. Ta właśnie samemu Szlachcicowi służy/ bo i imię/ jako Etymon jej ukazuje/ ledwie nie od[...] samego szlachcica. Liberalitas dicta non quia liberis detur, sed quia à libero pro ficiscitur. A kto proszę inszy liber a nie sam Szlachcic: Ta miłość i ludzką przyjaźń jedna/ bo munera placant hominesque Deosque. Ta drogę do dostąpienia honorów i wszelakich dostojeństw bezpieczną czyni/ bo liberalitas pellit
Y ten mi tego poświadcza/ że nic potrzebnieyszego Szláchćicowi nád Patientią. Ale poydę dáley/ czeka mię Liberalitas. Wielki on miłośnik Oyczyzny/ w Kśięgách swoich/ iákichby miał być Cnot Szláchćic/ skryćie vcząc/ mowi. Liberalitate nihil est naturae hominis accomodatius. Tá własnie sámemu Szláchćicowi służy/ bo y imię/ iáko Etymon iey vkázuie/ ledwie nie od[...] sámego szláchćicá. Liberalitas dicta non quia liberis detur, sed quia à libero pro ficiscitur. A kto proszę inszy liber á nie sam Szláchćic: Tá miłość y ludzką przyiazń iedna/ bo munera placant hominesque Deosque. Tá drogę do dostąpienia honorow y wszelákich dostoieństw bespieczną czyni/ bo liberalitas pellit
Skrót tekstu: KunWOb
Strona: A3v
Tytuł:
Obraz szlachcica polskiego
Autor:
Wacław Kunicki
Drukarnia:
Drukarnia dziedziców Jakuba Sibeneychera
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1615
Data wydania (nie wcześniej niż):
1615
Data wydania (nie później niż):
1615
, że na wysokich miejscach, górach i pagórkach, albo choć na niskich miejscach, ale same Bałwany osobliwą wysokością były erygowane, jako to na dolinie Tophet.
ALTARE także rzeczone było ab alta Ara, albo alta re, że wyżej od ziemi miało swoję ele wację, ku czci prawdziwego BOGA, lub fałszywych Deastrów jako etymon tego słowa wykłada Majolus Autor.
FANOM u Pogan zwało się, to samo miejsce gdzie jaki Deaster odbierał Modlitwy, Kadzenia, Adoracje, od Bałwochwalców, niby to był po Chrzeciańsku mówiąc,[...] je komparując, Kościół; Fanum ząś nazwane à Fauno Deastro, albo à fando, że ordynaryjnie od tych Bożsków efatów, oracula albo
, że na wysokich mieyscach, gorach y pagorkach, albo choć na niskich mieyscach, ale same Bałwany osobliwą wysokością były erigowane, iako to na dolinie Tophet.
ALTARE także rzeczone było ab alta Ara, albo alta re, że wyżey od ziemi miało swoię ele wacyę, ku czći prawdziwego BOGA, lub fałszywych Deastrow iako etymon tego słowa wykłada Maiolus Autor.
FANOM u Pogan zwało się, to samo mieysce gdzie iaki Deaster odbieráł Modlitwy, Kadzenia, Adoracye, od Bałwochwalcow, niby to był pó Chrzeciańsku mowiąc,[...] ie komparuiąc, Kościoł; Fanum ząś nazwane à Fauno Deastro, albo à fando, że ordynaryinie od tych Bożskow effatow, oracula albo
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 35
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Człeka, M[...] rkuriusza. Tego Izraelitowie choć Złote, i Sreb[...] nie z sobą, wychodząc z Egiptu, zabrali Bożki, nietykali Bożka; albo bojąc się zatrzymania, albo też zostawując go pro Seminario Deastrów zabobonnemu Narodowi.
BEALGAD było Simulacrum Fortunae, czczone od Syryiczyków. Gad znaczy bonam fortunam, zaczim może się wykładać etymon tego słowaBożyszcze, dobrej fortuny Inni Tłumacze interpretują osobliwie LXXII. alias siedmdziesiąt i dwa Tłumacze, że Ga Czarta znaczy, według in- SCJENCJA o Bożkach
nych Jowisza, Gwiazdę dobrą. Geniusza dobrego, albo Ducha, Anioła etc.
CHAMOS był Bożek Moabitów, którego Święty Hieronim mniema być jednegoż ż Bożkiem Beelfegor już opisanym.
Człeka, M[...] rkuryusza. Tego Izràélitowie choć Złote, y Sreb[...] ne z sobą, wychodząc z Egyptu, zabrali Bożki, nietykali Bożka; albo boiąc się zatrzymania, albo też zostawuiąc go pro Seminario Deastrow zabobonnemu Narodowi.
BEALGAD było Simulacrum Fortunae, czczone od Syryiczykow. Gad znaczy bonam fortunam, zacźym może się wykładać etymon tego słowaBożyszcze, dobrey fortuny Inni Tłumacze interpretuią osobliwie LXXII. alias śiedmdziesiąt y dwa Tłumacze, że Ga Czarta znaczy, według in- SCYENCYA o BOZKACH
nych Iowisza, Gwiazdę dobrą. Geniusza dobrego, albo Ducha, Anioła etc.
CHAMOS był Bożek Moabitow, ktorego Swięty Hieronim mniema bydź iednegoż ż Bożkiem Beelphegor iuż opisanym.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 38
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
gniewie, Kazimierza Pierwszego Króla Polskiego Zona: Świętosława, niby Świętej Pani sława: Grzymisława, niby głośna jak grzmot,sławą: Bona Dobra: Bibiana, niby napijająca się, lepiej kiedy Modesta. Strzeżysława, Gryzosław, Przesław, etc. SCJENCJA
Z Greckiej, Łacińskiej, lub innej mowy, także jest piekna Nomenclatura, etymon, i lusus inverbis, jakoto Veremundus Król Kaszteli, per divisionem znaczy Verè Mundum,: Amadeus, sonat, ama Deum, albo też amans Deum. Veronensis, z Miasta Werony, i prawde mówiący: Placentinus, z Placencyj i placens drugim mową, akcją, podchlebstwem: Germanus, Niemca i Brata znaczy.
gniewie, Kazimierza Pierwszego Krola Polskiego Zona: Swiętosława, niby Swiętey Pani sława: Grzymisława, niby głośna iak grzmot,sławą: Bona Dobra: Bibiana, niby napiiáiąca się, lepiey kiedy Modesta. Strzeżysława, Gryzosław, Przesław, etc. SCYENCYA
Z Greckiey, Łacińskiey, lub inney mowy, także iest piekna Nomenclatura, etymon, y lusus inverbis, iakoto Veremundus Krol Kastelli, per divisionem znaczy Verè Mundum,: Amadeus, sonat, ama Deum, álbo też amans Deum. Veronensis, z Miasta Werony, y práwde mowiący: Placentinus, z Placencyi y placens drugim mową, akcyą, podchlebstwem: Germanus, Niemca y Brata znacży.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 61
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Sanctum IESU CHRISTI Evangelium praedicarem;et vidimus ibi multos homines ac mulieres capita non habentes, sed oculos grosos fixos in pectore, cetera membra aequalia nobis habentes. Tegoż jest zdania i Fulgosus. Podobnym Ludziom Autorowie naznaczają sedes w Scytyj nie daleko a Ryfaeis montibus. Dionysius nazywa ich Arymaneas,albo Arymannos: A schilus Etymon, albo nomenclaturam Imienia ich wywodzi, że się zowią od słów Scytie Lingve, Ary tojest jeden, et Maspos oko: zowiąc ich od Arymaspos, Nie żeby mieli jedne oko ale że będąc główni strzelcy, z Luku strzelając, mrużą jedne oko, ale ci podobno cale są inni od tamtych przez Mele, Solina,
Sanctum IESU CHRISTI Evangelium praedicarem;et vidimus ibi multos homines ac mulieres capita non habentes, sed oculos grosos fixos in pectore, cetera membra aequalia nobis habentes. Tegoż iest zdania y Fulgosus. Podobnym Ludziom Autorowie naznaczaią sedes w Scytyi nie daleko á Ryphaeis montibus. Dionysius nazywa ich Arymaneas,albo Arymannos: A schilus Etymon, albo nomenclaturam Imienia ich wywodzi, że się zowią od słow Scythiae Lingvae, Ari toiest ieden, et Maspos oko: zowiąc ich od Arimaspos, Nie żeby mieli iedne oko ale że będąc głowni strzelcy, z Luku strzelaiąc, mrużą iedne oko, ale ci podobno cale są inni od tamtych przez Mele, Solina,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 102
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
zwać Imionami, nie Łyskiem, Kurtą, Kasztanem, Bosym, Kruczkiem, każdemu obvijs Nominibus: dopieroż nie nazywaj Psa Wezyrem, Sołtanem, bo te Imiona są Ludziom Znacznym służące: nie zwij Boruchem, bo Baruch jest Z, Prorok. o Zwierzętach osobliwych
PSÓW Osobliwe Denominacje od Poetów skoncypowane z Autorów wytłumaczone co do Etymon.
Melampus. tojest Czarno-Nogi
Ichnobates, Wiatrem ścigający,
Pamphagus, tojest Zarłok.
Oribasus, Po górach latający.
Aellus, Dziwnie rący, lecący.
Thèús, Chyży.
Harpalos, Zarłoczny.
Melaneus, Jelenie młode łamiący.
Lelaps, Impetyczny.
Theron, Srogi, nieugłaskany,
Pteleras, Jako skrzydło lotny.
Dorcèus,
zwać Imionami, nie Łyskiem, Kurtą, Kasztanem, Bosym, Kruczkiem, każdemu obviis Nominibus: dopieroż nie nazyway Psa Wezyrem, Sołtanem, bo te Imiona są Ludziom Znacznym służące: nie zwiy Boruchem, bo Baruch iest S, Prorok. o Zwierzętach osobliwych
PSOW Osobliwe Denominacye od Poetow skoncypowane z Autorow wytłumaczone co do Etymon.
Melampus. toiest Czarno-Nogi
Ichnobates, Wiatrem ścigaiący,
Pamphagus, toiest Zarłok.
Oribasus, Po gorach lataiący.
Aellus, Dziwnie rączy, lecący.
Thèús, Chyży.
Harpalos, Zarłoczny.
Melaneus, Ielenie młode łamiący.
Lelaps, Impetyczny.
Theron, Srogi, nieugłaskany,
Pteleras, Iako skrzydło lotny.
Dorcèus,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 583
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
/ czemuby rozum wierzyć pozwalał. Jakimi Instrumentami Historie/ mogą być w Istorią poprawione. Rozdział 2. Wybierając tedy kwiecie pierwotnej Szczytyckiej Istoriej (która sama tylko prawie ma jedyny zapach prawdy Z.) między tak gęstem cierniem rozmaitych fałszów: nie widzę inszych do tego instrumentów/ jeno Biblią Z. Głos pospolity/ a Etymon, to jest Wied abo wiadomość imion/ co które prawdziwie ma znaczyć Iż tedy prawie jeno temi trzema Instrumentami robię Istorią moję (z której ten sok sławy Narodu naszego wycisnąłem) dla tegoż o każdym z nich z osobna przestrzegam. O Pierwszym Instrumencie/ to jest Bibliej Świętej. Rozdział 3. Naprzód tedy o
/ czemuby rozum wierzyć pozwalał. Iákiemi Instrumentámi Historye/ mogą być w Istoryą popráwione. Rozdźiał 2. Wybieráiąc tedy kwiecie pierwotney Sczytyckiey Istoryey (ktora sámá tylko práwie ma iedyny zápách prawdy S.) między ták gęstem ćierniem rozmáitych fałszow: nie widzę inszych do tego instrumentow/ ieno Biblią S. Głos pospolity/ á AEthymon, to iest Wied ábo wiádomość imion/ co ktore prawdźiwie ma znáczyć Iż tedy práwie ieno temi trzemá Instrumentami robię Istoryą moię (z ktorey ten sok sławy Narodu nászego wyćisnąłem) dla tegoż o każdym z nich z osobná przestrzegam. O Pierwszym Instrumenćie/ to iest Bibliey Swiętey. Rozdźiał 3. Naprzod tedy o
Skrót tekstu: DembWyw
Strona: 8
Tytuł:
Wywód jedynowłasnego państwa świata
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Drukarnia:
Jan Rossowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
języki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1633
Data wydania (nie wcześniej niż):
1633
Data wydania (nie później niż):
1633
i Moskwie zawija: z których siła się może kto chce na uczyć. Uwasz tedy proszę mądry Czytelniku/ że ja nie wiatr gonię/ szukając po Historiach tych to Principes succedaneos, od Tanausa pierwszego tu Pana (w którym ten Wywód kończę) aż do dzisiejszego Króla Pana Naszego. O Trzeciem Instrumencie/ to jest: Etymonie słów/ co ma z Istorią: a że nie może być jeno spierwotnego języka. Rozd: 5. Na obaczenie coby miał do Istoriej Etymon, to jest Wied abo wiadomość imion/ potrzeba uważyć/ iż od początku świata nigdy żadnej rzeczy nie przezwano/ jeno według tego jako tej przyrodzenie wyciągało: bo mamy Genesis
y Moskwie záwiia: z ktorych śiłá się może kto chce na uczyć. Uwasz tedy proszę mądry Czytelniku/ że ia nie wiátr gonię/ szukaiąc po Historyách tych to Principes succedaneos, od Tánausa pierwszego tu Páná (w ktorym ten Wywod kończę) aż do dźiśieyszego Krolá Páná Nászego. O Trzećiem Instrumenćie/ to iest: AEthymonie słow/ co ma z Istoryą: á że nie może być ieno zpierwotnego ięzyká. Rozd: 5. Ná obaczenie coby miał do Istoryey AEthymon, to iest Wied ábo wiádomość imion/ potrzebá vważyć/ iż od początku swiátá nigdy żadney rzeczy nie przezwano/ ieno według tego iáko tey przyrodzenie wyćiągáło: bo mamy Genesis
Skrót tekstu: DembWyw
Strona: 10
Tytuł:
Wywód jedynowłasnego państwa świata
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Drukarnia:
Jan Rossowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
języki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1633
Data wydania (nie wcześniej niż):
1633
Data wydania (nie później niż):
1633
Historiach tych to Principes succedaneos, od Tanausa pierwszego tu Pana (w którym ten Wywód kończę) aż do dzisiejszego Króla Pana Naszego. O Trzeciem Instrumencie/ to jest: Etymonie słów/ co ma z Istorią: a że nie może być jeno spierwotnego języka. Rozd: 5. Na obaczenie coby miał do Istoriej Etymon, to jest Wied abo wiadomość imion/ potrzeba uważyć/ iż od początku świata nigdy żadnej rzeczy nie przezwano/ jeno według tego jako tej przyrodzenie wyciągało: bo mamy Genesis 2.Vocauit ad Adam cuncta quae fecerat vt videret quid vocaret ea, to jest: aby był obaczył/ jako miał co nazwać według jakowości każdej
Historyách tych to Principes succedaneos, od Tánausa pierwszego tu Páná (w ktorym ten Wywod kończę) aż do dźiśieyszego Krolá Páná Nászego. O Trzećiem Instrumenćie/ to iest: AEthymonie słow/ co ma z Istoryą: á że nie może być ieno zpierwotnego ięzyká. Rozd: 5. Ná obaczenie coby miał do Istoryey AEthymon, to iest Wied ábo wiádomość imion/ potrzebá vważyć/ iż od początku swiátá nigdy żadney rzeczy nie przezwano/ ieno według tego iáko tey przyrodzenie wyćiągáło: bo mamy Genesis 2.Vocauit ad Adam cuncta quae fecerat vt videret quid vocaret ea, to iest: áby był obaczył/ iáko miał co názwáć według iákowośći káżdey
Skrót tekstu: DembWyw
Strona: 10
Tytuł:
Wywód jedynowłasnego państwa świata
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Drukarnia:
Jan Rossowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
języki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1633
Data wydania (nie wcześniej niż):
1633
Data wydania (nie później niż):
1633
eò quod in diebus eius diuisa sit terra. To abowiem za fundament wziąwszy/ jawno jest że i w samych słowach dobrze zrozumianych/ dyszy niemal wszystka prawda Istoriej/ abo istotnej rzeczy/ jako się/ co/ i kiedy działo na śwecie. Przeto nie dziwuj się proszę uważny Czytelniku/ żem ja wziął przed się Etymon abo Wied-imion/ to jest scientiam nominum, za trzeci Instrument abo materia Istoriej mojej. Tak to abowiem wielka rzecz jest/ kiedy się może mówić/ i samo to słovvo pokazuje: Ze niemal wszyscy Historycy/ za tak wielki fundament mają podobieństwo słowa/ aż też niegdy i w niepodobnych rzeczach nim się kontentują.
eò quod in diebus eius diuisa sit terra. To ábowiem zá fundáment wźiąwszy/ iáwno iest że y w samych słowách dobrze zrozumiánych/ dyszy niemal wszystká prawdá Istoryey/ ábo istotney rzeczy/ iáko się/ co/ y kiedy dźiało ná śwećie. Przeto nie dźiwuy się proszę uważny Czytelniku/ żem ia wźiął przed się AEthymon ábo Wied-imion/ to iest scientiam nominum, zá trzeći Instrument ábo máterya Istoryey moiey. Ták to ábowiem wielka rzecz iest/ kiedy się może mowić/ y sámo to słovvo pokázuie: Ze niemal wszyscy Historycy/ zá ták wielki fundáment máią podobieństwo słowá/ áż też niegdy y w niepodobnych rzeczách nim się kontentuią.
Skrót tekstu: DembWyw
Strona: 11
Tytuł:
Wywód jedynowłasnego państwa świata
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Drukarnia:
Jan Rossowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
języki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1633
Data wydania (nie wcześniej niż):
1633
Data wydania (nie później niż):
1633