ją (acz nie każdą) chować.
Mniej napoju zażywać/ wiatry zatrzymywać/ Tej rzeczy niech pilnuje/ kto jej chce pozbywać. Katarhem jest w piersiach strapionych panie/ Nazwali ją Grekowie: Branchos/ obejmuje Kiedy gardło; a gdy zaś nos te sluksy gryzą/ Cisz okrzcili ten rodzaj Reumy koryzą. O Sposobie uleczenia Fistuły. Z Aurypigmentem siarkę i wapno zmieszawszy/ Przytym mydło/ cztery kroć to w Fistułę kladszy Uzdrowisz ją/ i zbędziesz bólu nieznośnego/ Lekarstwa zażywają w tym doświadczonego.
O Boleniu Głowy. Jeżeli cię z pijaństwa głowa zabolała/ Trzeba żebyć ratunek woda w piciu dała. Bo gorączki dostaniesz ciężkiej z zbytku tego/
ią (ácz nie káżdą) chowáć.
Mniey napoiu záżywáć/ wiátry zátrzymywáć/ Tey rzeczy niech pilnuie/ kto iey chce pozbywáć. Kátarhem iest w pierśiách strapionych pánie/ Názwáli ią Grekowie: Bránchos/ obeymuie Kiedy gárdło; á gdy záś nos te sluxy gryzą/ Cisz okrzćili ten rodzáy Rheumy koryzą. O Sposobie vleczenia Fistuły. Z Aurypigmentem śiárkę y wapno zmieszawszy/ Przytym mydło/ cztery kroć to w Fistułę kladszy Vzdrowisz ią/ y zbędźiesz bolu nieznośnego/ Lekárstwá záżywáią w tym doświádczonego.
O Boleniu Głowy. Ieżeli ćię z pijaństwá głowa záboláłá/ Trzebá żebyć rátunek wodá w pićiu dáłá. Bo gorączki dostániesz ćięszkiey z zbytku tego/
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: D3v
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
niech pilnuje/ kto jej chce pozbywać. Katarhem jest w piersiach strapionych panie/ Nazwali ją Grekowie: Branchos/ obejmuje Kiedy gardło; a gdy zaś nos te sluksy gryzą/ Cisz okrzcili ten rodzaj Reumy koryzą. O Sposobie uleczenia Fistuły. Z Aurypigmentem siarkę i wapno zmieszawszy/ Przytym mydło/ cztery kroć to w Fistułę kladszy Uzdrowisz ją/ i zbędziesz bólu nieznośnego/ Lekarstwa zażywają w tym doświadczonego.
O Boleniu Głowy. Jeżeli cię z pijaństwa głowa zabolała/ Trzeba żebyć ratunek woda w piciu dała. Bo gorączki dostaniesz ciężkiej z zbytku tego/ A jeśli w wierzchu głowy czujesz ból samego/ Abo czoło w niewoli/ lub skronie pracują
niech pilnuie/ kto iey chce pozbywáć. Kátarhem iest w pierśiách strapionych pánie/ Názwáli ią Grekowie: Bránchos/ obeymuie Kiedy gárdło; á gdy záś nos te sluxy gryzą/ Cisz okrzćili ten rodzáy Rheumy koryzą. O Sposobie vleczenia Fistuły. Z Aurypigmentem śiárkę y wapno zmieszawszy/ Przytym mydło/ cztery kroć to w Fistułę kladszy Vzdrowisz ią/ y zbędźiesz bolu nieznośnego/ Lekárstwá záżywáią w tym doświádczonego.
O Boleniu Głowy. Ieżeli ćię z pijaństwá głowa záboláłá/ Trzebá żebyć rátunek wodá w pićiu dáłá. Bo gorączki dostániesz ćięszkiey z zbytku tego/ A ieśli w wierzchu głowy czuiesz bol sámego/ Abo czoło w niewoli/ lub skronie prácuią
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: D3v
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
plewką wewnętrzną żyły urynnej leżał.
XI. Uryna przez przerwy żyły urynnej przeciekając na prawą, i lewą stronę kiszki odbytowej, formując prawie Elliptykę, spływała do incyzyj między sedesem i kością utrzymującą pacierze, od tej kości aż do wygiętości kości sedesu prawej strony, nakształt części cyrkułu; między największym i średnim udowym muskułem, fistuła pokazywała się nie jednostajnej szerokości, szersza jednak tym bardziej im się zbliżała do kości sedesu, węższa nad cal jeden nie była, oprócz pod kiszką odbytową gdzie się łączyłą z incyzją, tam była na dwie linie, a blisko wygiętości kości sedesowej, gdzie się kończyła nakształt worka, na cztery cale; niektóre pączki włoknów
plewką wewnętrzną żyły urynney leżał.
XI. Uryna przez przerwy żyły urynney przeciekaiąc na prawą, y lewą stronę kiszki odbytowey, formuiąc prawie Elliptykę, spływała do incyzyi między sedesem y kością utrzymuiącą pacierze, od tey kości aż do wygiętości kości sedesu prawey strony, nakształt części cyrkułu; między naywiększym y srzednim udowym muskułem, fistuła pokazywała się nie iednostayney szerokości, szersza iednak tym bardziey im się zbliżała do kości sedesu, węższa nad cal ieden nie była, oprocz pod kiszką odbytową gdzie się łączyłą z incyzyą, tam była na dwie linie, a blisko wygiętości kości sedesowey, gdzie się kończyła nakształt worka, na cztery cale; niektore pączki włoknow
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 19
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
same kości, gdy z mięsa obrane są, jak okręty jakie na pokoje i separacje podzielone, w których nawet tameczni obywatele mieszkają, tylko że takim mieszkańcom ustawnie się śni, że w morskich są niebezpieczni nawałnościach. Wieloryby nie mają naturalnie oskrzelów albo piór, mają jednak nad inne ryby płucnik, powietrzem i wodą oddychają, fistułą albo sikawką w czole mianą, wodę rzucają jak całe potoki, nią zalewają okręty. Dwie małe rybki są w konsyderacyj wieloryba, jedna Musculus pław, albo glisnik; długa wężowej formy biała, która jest przewodnikiem, i niby rotmanem, ogonem swoim jak dyszlem drogę pokazuje Wielorybowi; i jeżeli ta się gdzie podzieje, docieczono
same kości, gdy z mięsa obrane są, iak okręty iakie na pokoie y separacye podzielone, w ktorych nawet tameczni obywatele mieszkaią, tylko że takim mieszkańcom ustawnie się sni, że w morskich są niebespieczni nawałnościach. Wieloryby nie maią naturalnie oskrzelow albo pior, maią iednak nad inne ryby płucnik, powietrzem y wodą oddychaią, fistułą albo sikawką w czole mianą, wodę rzucaią iak całe potoki, nią zalewaią okręty. Dwie małe rybki są w konsyderacyi wieloryba, iedna Musculus pław, albo glisnik; długa wężowey formy biała, ktora iest przewodnikiem, y niby rotmanem, ogonem swoim iak dyszlem drogę pokazuie Wielorybowi; y ieżeli ta się gdzie podzieie, docieczono
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 307
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
uwędzonego ziemi oddawa. To wszytko bądź franca bądź Kołtun robią nic sami niecierpiąc/ a to żeby wina koltun nie znosieł/ dzieje się to nie tych jadowitą jaką sprawą/ ale każdego człowieka przyrodzeniem/ i za tegoż zbytnimi wilgotnościami: bo gdy Kołtun abo franca koleryka opanuje z swoimi ozdobami/ puntalami/ wrzody/ fistułami etć. tym miód zły/ wino miarą zażyte widzę: jednakże w zapaleniu we wnętrznym abo gorącości jakiej nie dobre: zimne przyrodzenia zaś jako skoro umajriczą tych nabawią szumu głównego/ komu w kościach/ w nocy nawiększej trwogi/ temu wszytkiemu miód pity/ praca ulgę czynią/ i wino tymże niewadzi. O
vwędzonego źiemi oddawa. To wszytko bądź fráncá bądź Kołtun robią nic sámi niećierpiąc/ á to żeby winá koltun nie znośieł/ dźieie się to nie tych iádowitą iáką spráwą/ ále káżdego człowieká przyrodzeniem/ y za tegoż zbytnimi wilgotnośćiámi: bo gdy Kołtun ábo fráncá koleriká opánuie z swoimi ozdobámi/ puntálámi/ wrzody/ fistułámi etć. tym miod zły/ wino miárą záżyte widzę: iednákże w zápaleniu we wnętrznym ábo gorącośći iákiey nie dobre: źimne przyrodzenia záś iáko skoro vmayriczą tych nábáwią szumu głownego/ komu w kośćiách/ w nocy nawiększey trwogi/ temu wszytkiemu miod pity/ praca vlgę czynią/ y wino tymże niewádźi. O
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: D3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
nic nie pomoże. Nabarziej jednak ta woda pomocna jest tym co mają skórę po wierzchu plugawą; bądź to będą strupy/ parchy/ otręty/ łupieże/ krosty suche abo zropione: gdy się w niej kto będzie ponarzał i kąpał tak/ jako się potym nauka dostatnia poda. Na wrzody też onej zażyć możesz/ na fistuły/ na dymiona/ wole/ na brodawki/na liszaje/ i na insze zwierzchne plugastwa/ zwłaszcza które w sobie nie mają wielkiego zapalenia/ abo nie są barzo głęboko a twardo wewnątrz: nawet na owe blachy które po ciele się pokazują/ co więc ludzie prości nazywają ośladami/ i wiele baśni o nich plotą/
nic nie pomoże. Nabárźiey iednák tá wodá pomocna iest tym co máią skórę po wierzchu plugáwą; bądź to będą strupy/ párchy/ otręty/ łupieże/ krosty suche ábo zropione: gdy się w niey kto będźie ponarzał y kąpał ták/ iáko się potym náuká dostatnia poda. Ná wrzody też oney záżyć możesz/ ná fistuły/ ná dymioná/ wole/ ná brodawki/ná liszáie/ y ná insze zwierzchne plugástwá/ zwłaszcżá ktore w sobie nie máią wielkiego zápalenia/ ábo nie są bárzo głeboko á twárdo wewnątrz: náwet ná owe bláchy ktore po ćiele się pokázuią/ co więc ludzie prośći nazywáią ośládámi/ y wiele báśni o nich plotą/
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 145.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
jest Ophtalmia, lubo to jest posplita denominacja wszystkich Chorób Oczu, jednak właśnie znaczy zapalenie powierzchnych błonek Oczu, to jest, Adnatae y Coniunctivae, a czasem Corneae, 2. Jęczmyk na powiece, zowie się Hordetolum; 3. Wypadnienie Oka, zowie się Prosidentia oculi. 4. Makuły i krostki na Oku 5. Fistula w oku. 6. Mgłą zaście Oka, zowie się Nebula Ungulae, seu Ungvis, to jest, zaście oka, od kąta większego, błonką żyłowatą na kształt strzałki, czasem aż do zrzenice, 7. Pannus, to jest zaście oka całego czerwoną błonką. 8. Suffusia, Hypolisis, Catharacta
iest Ophtalmia, lubo to iest posplita denominácya wszystkich Chorob Oczu, iednák właśnie znáczy zápalenie powierzchnych błonek Oczu, to iest, Adnatae y Coniunctivae, á czásem Corneae, 2. Ięczmyk ná powiece, zowie się Hordetolum; 3. Wypádnienie Oká, zowie się Prosidentia oculi. 4. Mákuły y krostki ná Oku 5. Fistulá w oku. 6. Mgłą zaśćie Oká, zowie się Nebula Ungulae, seu Ungvis, to iest, zaśćie oká, od kątá większego, błonką żyłowátą ná kształt strzałki, czásem áż do zrzenice, 7. Pannus, to iest zaśćie oká cáłego czerwoną błonką. 8. Suffusia, Hypolisis, Catharacta
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 60
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
oku, albo z uderzenia, albo zranienia, albo z spadku, które rzadko bardzo, a prawie nigdy uleczone być niemoże, dla wypłynienia humoru. Na Makuły, albo krosteczki w oczach
WEś żółci Gęsi, Kokoszej, Rybiej, równe części, przydaj trochę miodu czystego, zmięszaj, namazuj tym oczy piórkiem. Fistuła w oku, strudnością bywa uleczona. Weś na nią Gumi Arabskiego ćwierć łota, Mirry trzy ćwierci łota, zmięszaj z żołcią Szczupakową, zapuszcza ytym Fistułę, Item.Weś miodu czystego, Aloesu, obojga po cztery łoty, Mirry dwa łoty, Szafranu pół ćwierci łota, wodki z polnej Ruty kwartę warz wolnym
oku, álbo z uderzenia, álbo zránienia, álbo z spadku, ktore rzadko bárdzo, á práwie nigdy uleczone bydź niemoże, dla wypłynienia humoru. Ná Mákuły, álbo krosteczki w oczách
WEś żołći Gęśi, Kokoszey, Rybiey, rowne częśći, przyday trochę miodu czystego, zmięszay, námázuy tym oczy piorkiem. Fistułá w oku, ztrudnośćią bywa uleczona. Weś ná nię Gumi Arábskiego ćwierć łotá, Mirrhy trzy ćwierći łotá, zmięszay z żołćią Sczupakową, zápuscza ytym Fistułę, Item.Weś miodu czystego, Aloesu, oboygá po cztery łoty, Mirrhy dwá łoty, Száfránu puł ćwierći łotá, wodki z polney Ruty kwartę warz wolnym
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 65
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Na Makuły, albo krosteczki w oczach
WEś żółci Gęsi, Kokoszej, Rybiej, równe części, przydaj trochę miodu czystego, zmięszaj, namazuj tym oczy piórkiem. Fistuła w oku, strudnością bywa uleczona. Weś na nią Gumi Arabskiego ćwierć łota, Mirry trzy ćwierci łota, zmięszaj z żołcią Szczupakową, zapuszcza ytym Fistułę, Item.Weś miodu czystego, Aloesu, obojga po cztery łoty, Mirry dwa łoty, Szafranu pół ćwierci łota, wodki z polnej Ruty kwartę warz wolnym ogniem aż połowa wywre, maczaj w tym gębkę nową, przykładaj na Fistułę, jest rzecz pewna. Fistuła w oku zowie się AEgylope, Są różne sposby
Ná Mákuły, álbo krosteczki w oczách
WEś żołći Gęśi, Kokoszey, Rybiey, rowne częśći, przyday trochę miodu czystego, zmięszay, námázuy tym oczy piorkiem. Fistułá w oku, ztrudnośćią bywa uleczona. Weś ná nię Gumi Arábskiego ćwierć łotá, Mirrhy trzy ćwierći łotá, zmięszay z żołćią Sczupakową, zápuscza ytym Fistułę, Item.Weś miodu czystego, Aloesu, oboygá po cztery łoty, Mirrhy dwá łoty, Száfránu puł ćwierći łotá, wodki z polney Ruty kwartę warz wolnym ogniem áż połowá wywre, maczáy w tym gębkę nową, przykładay ná Fistułę, iest rzecz pewna. Fistułá w oku zowie się AEgylope, Są rożne sposby
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 65
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
ćwierć łota, Mirry trzy ćwierci łota, zmięszaj z żołcią Szczupakową, zapuszcza ytym Fistułę, Item.Weś miodu czystego, Aloesu, obojga po cztery łoty, Mirry dwa łoty, Szafranu pół ćwierci łota, wodki z polnej Ruty kwartę warz wolnym ogniem aż połowa wywre, maczaj w tym gębkę nową, przykładaj na Fistułę, jest rzecz pewna. Fistuła w oku zowie się AEgylope, Są różne sposby do leczenia tej Fistuły, która się rzadko trafia, dlatego niechciałem się rozszerzać z nią. Traktat Pierwszy Na wyrośnienie Chrzęstki w kącie Oka, która się zowie Punctum lachrymale.
TRzeba zażywać rzeczy trawiących, ale wolnych, jako jest Aqua
ćwierć łotá, Mirrhy trzy ćwierći łotá, zmięszay z żołćią Sczupakową, zápuscza ytym Fistułę, Item.Weś miodu czystego, Aloesu, oboygá po cztery łoty, Mirrhy dwá łoty, Száfránu puł ćwierći łotá, wodki z polney Ruty kwartę warz wolnym ogniem áż połowá wywre, maczáy w tym gębkę nową, przykładay ná Fistułę, iest rzecz pewna. Fistułá w oku zowie się AEgylope, Są rożne sposby do leczenia tey Fistuły, ktora się rzadko trafia, dlatego niechćiałem się rozszerzáć z nią. Tráktát Pierwszy Ná wyrośnienie Chrzęstki w kąćie Oká, ktora się zowie Punctum lachrymale.
TRzebá zázywáć rzeczy trawiących, ále wolnych, iáko iest Aqua
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 66
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719