słońcem u mej gorzałka sąsiady, Co ją czyni rumianą, ku wieczoru, z bladej. Często też moczem pościel w nocy, często płaczem Oczy zleje nazajutrz, wycięta korbaczem; A kiedy się też z rana w krasę zarumieni, Wesołej przez cały dzień pogody nie mieni. 309 (F). NA PIJANICE
Tak piszą geografi: gdzieś, u świata końca, Żyją ludzie, co nigdy nie widują słońca. Jakoż i podobieństwo: kiedy świat okrągły, Słoneczne go promienie zewsząd nie dosiągły. Darmo się do Pitapów i Cymerów trudzi, Kto chce widzieć, naraję zaraz takich ludzi, Którzy piwszy całą noc, cały dzień śpią, aże Miesiąc się
słońcem u mej gorzałka sąsiady, Co ją czyni rumianą, ku wieczoru, z bladej. Często też moczem pościel w nocy, często płaczem Oczy zleje nazajutrz, wycięta korbaczem; A kiedy się też z rana w krasę zarumieni, Wesołej przez cały dzień pogody nie mieni. 309 (F). NA PIJANICE
Tak piszą geografi: gdzieś, u świata końca, Żyją ludzie, co nigdy nie widują słońca. Jakoż i podobieństwo: kiedy świat okrągły, Słoneczne go promienie zewsząd nie dosiągły. Darmo się do Pitapów i Cymmerów trudzi, Kto chce widzieć, naraję zaraz takich ludzi, Którzy piwszy całą noc, cały dzień śpią, aże Miesiąc się
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 133
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
: Gen: 11. Co samo w ten się mogło stać sposób. Lubo nie zda się być prawda, jakoby być miała Insuła Atlantska łącząca Europę z Ameryką, o której wspomina Plato in Timaeo. Atoli daleko ich więcej było nad kanaryiskie, Hesperyiskie, fortunne, Azores pozostałe: które nawałnością Oceanu zatopione. Jako niektórzy Geografowie toż sądzą o dawnej Gruntlandii i Frinslandyj insułach zniszczonych. Więc być mogło że potomkowie Noego z ziemi na Insuły, z jednej na drugą przebierać siemogli, i tak do samej przyjść Ameryki. Mogli potomkowie Jafeta z Danii Norwegii Islandii Gruntlandii i innych północych Europy Insuł, przejść do nie bardzo odległych Insuł Amerykańskich, do nowej
: Gen: 11. Co samo w ten się mogło stać sposob. Lubo nie zda się być prawda, iakoby być miałá Insuła Atlantská łącząca Europę z Ameryką, o ktorey wspomina Plato in Timaeo. Atoli daleko ich więcey było nad kanáryiskie, Hesperyiskie, fortunne, Azores pozostáłe: ktore nawałnością Oceanu zatopione. Iáko niektorzy Geografowie toż sądzą o dawney Gruntlandii y Frinslandyi insułach zniszczonych. Więc być mogło że potomkowie Noego z ziemi ná Insuły, z iedney ná drugą przebierać sięmogli, y ták do samey przyiść Ameryki. Mogli potomkowie Jafeta z Dánii Norwegii Islandii Gruntlandii y innych pułnocnych Europy Insuł, przeyść do nie bardzo odległych Insuł Amerykáńskich, do nowey
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: B4v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
do Insuły Melity Pawła Z. w której, ani słońca ani gwiazd niewidać było przez dni wiele, i dla wielkiej nawałności już upadła była cała nadzieja życia: Tak jako Cabral Hiszpan z Luzytanii żeglujący zapędzony wiatrami do Brazylii, tę ziemię odkrył. INFORMACJA II. O zewnetrznej pozycyj ziemi i Geograficznym jej wydziale
XX. GEografowie aby całą sferę ziemi doskonale opisali, na mapach i okrągach Geograficznych należycie określili, i przed oczy imaginatywie ludzkiej jak najpodobniejszy modelusz wystawili. Jaką które kraje mają pozycją, dystancją od siebie: jakie względem Nieba, i luminarzów Niebieskich położenie: przez różne cyrkuły, linie, i punkta wydzielają całą sferę ziemi, tak jako i
do Insuły Melity Páwłá S. w ktorey, ani słońca ani gwiazd niewidać było przez dni wiele, y dla wielkiey nawáłności iuż upadła była całá nadzieia życia: Tak iáko Cabral Hiszpan z Luzytánii żegluiący zapędzony wiatrami do Brázylii, tę ziemię odkrył. INFORMACYA II. O zewnetrzney pozycyi ziemi y Geograficznym iey wydziale
XX. GEografowie áby cáłą sferę ziemi doskonale opisáli, ná máppách y okrągach Geográficznych náleżycie okryślili, y przed oczy imáginatywie ludzkiey iák naypodobnieyszy modelusz wystawili. Iáką ktore kraie maią pozycyą, dystancyą od siebie: iákie względem Niebá, y luminarzow Niebieskich położenie: przez rożne cyrkuły, linie, y punktá wydzielaią cáłą sferę ziemi, ták iáko y
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
północe, na drugie południowe. Który jest równo odległy ze wszystkich stron od punktów polarnych na gradusów 90. to jest całą czwartą częścią cyrkułu południowego, który ciągnie się przez Murzyńskie kraje w Afryce; prze. Insuły Moluckie w Azyj Orientalnej: przez Amazońską ziemię w Ameryce Który, (jako i inne wszystkie cyrkuły) od Geografów wydzielony na części równych 360. które gradusami nazywają. Ten zaś wydział zaczyna się odcyrkułu południowego, który idzie przez Kanaryiskie, albo Flandryckie Azores nazwane insuły.
Dwa cyrkuły Solstycjonalne: są dwa cyrkuły pomniejsze, równo odległe od cyrkułu ekwinokcjonalnego na gradusów 23. i pół; podległe takimże cyrkułom Niebieskim. Cyrkuł solstycjonalny północy
pułnocne, ná drugie południowe. Ktory iest rowno odległy ze wszystkich stron od punktow polarnych na gradusow 90. to iest całą czwartą częścią cyrkułu południowego, ktory ciągnie się przez Murzyńskie kraie w Afryce; prze. Insuły Moluckie w Azyi Oryentálney: przez Amazońską ziemię w Ameryce Ktory, (iáko y inne wszystkie cyrkuły) od Geografow wydzielony na części rownych 360. ktore gradusami názywaią. Ten zaś wydział zaczyná się odcyrkułu południowego, ktory idzie przez Kánaryiskie, álbo Flandryckie Azores nazwane insuły.
Dwa cyrkuły Solstycyonalne: są dwa cyrkuły pomnieysze, rowno odległe od cyrkułu ekwinokcyonalnego ná grádusow 23. y puł; podległe tákimże cyrkułom Niebieskim. Cyrkuł solstycyonalny pułnocny
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysują.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły równo odległe od ekwatora, aż do punktów obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, najwięcej co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum północemu liczy się ich 9. także drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektórzy Geografowie tak je i tyle dysponują po mapach, ile odległość jednego od drugiego cyrkułu, dnia najdłuższego na pułgodziny przyczynia jednemu krajowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień jest godzina zawsze 12. A im bardziej do którego polum zbliża się słońce, tym dzień większy, a czasami ustawiczny bez nocy. Co samo niżej się lepiej opisze
, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysuią.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły rowno odległe od ekwatora, aż do punktow obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, naywięcey co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum pułnocnemu liczy się ich 9. tákże drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektorzy Geografowie ták ie y tyle dysponuią po mappach, ile odległość iednego od drugiego cyrkułu, dnia naydłuszszego ná pułgodziny przyczynia iednemu kráiowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień iest godzina zawsze 12. A im bardziey do ktorego polum zbliża się słońce, tym dzień większy, a czasami ustawiczny bez nocy. Co samo niżey się lepiey opisze
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
cyrkuł względem jakiego takiego miejsca na którym zostaje ziemianin, z tegoż miejsca punktu prowadzony, dzielący ziemię na dwie części, jedno pułsferze górne, względem punktu Zenit nazwanego, na którym jest który ziemianin. Na drugie pułsferze dolne, za centrum tego cyrkułu choryzontalnego, mające przeciwny punkt Nadyr nazwany.
XXII. Względem pomienionych cyrkułów Geografowie zwierzchnią sferyczność ziemi dzielą na trzy części, na kraje podsłoneczne, na kraje zasłoneczne, i kraje subpolarne. Kraje podsłoneczne: zowią się Zona Turriaa: to jest gorący kraj. Jest to ta część ziemi, która się zamyka między obiema cyrkułami solstycjonalnemi, dokoła szeroka na gradusów 47. Zawiera w sobie całą prawie Afrykę,
cyrkuł względem iakiego takiego mieysca ná ktorym zostaie ziemianin, z tegoż mieysca punktu prowadzony, dzielący ziemię ná dwie części, iedno pułsferze gorne, względem punktu Zenith nazwanego, ná ktorym iest ktory ziemianin. Ná drugie pułsferze dolne, za centrum tego cyrkułu choryzontalnego, maiące przeciwny punkt Nadir nazwany.
XXII. Względem pomienionych cyrkułow Geografowie zwierzchnią sferyczność ziemi dzielą ná trzy części, na kraie podsłoneczne, na kraie zasłoneczne, y kraie subpolarne. Kraie podsłoneczne: zowią się Zona Turriáa: to iest gorący kray. Iest to tá cżęść ziemi, ktora się zamyká między obiemá cyrkułami solstycyonalnemi, dokoła szeroka ná gradusow 47. Záwiera w sobie całą prawie Afrykę,
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, i w summę zebrawszy, na każdym miejscu po całej ziemi niemasz więcej dnia, ani nocy. Ale wszędzie 6. miesięcy dnia, 6. miesięcy nocy. Bo co jednej części roku ujmie słońce dnia, albo nocy, to drugiej części roku nadgrodzi.
XXVIII. Oprócz wyżej wyrażonych cyrkułów dzielących ziemię: jeszcze Geografowie ją dzielą na te części, które Clima nazywają. Clima zaś, jest ta porcja ziemi od ekwatora ku punktom polarnym dwiema cyrkułami dokoła określona, tak szeroko, jak tylko którym krajom słońce dzień najdłuższy wymierzać może pułgodziną większy. A że od ekwatora rachując ku cyrkułom polarnym południowemu i północemu, do 24. godzin nad godzin
, y w summę zebrawszy, ná káżdym mieyscu po całey ziemi niemasz więcey dnia, ani nocy. Ale wszędzie 6. miesięcy dniá, 6. miesięcy nocy. Bo co iedney części roku uymie słońce dnia, álbo nocy, to drugiey części roku nadgrodzi.
XXVIII. Oprocz wyżey wyrażonych cyrkułow dzielących ziemię: ieszcze Geografowie ią dzielą ná te części, ktore Clima nazywaią. Clima zaś, iest tá porcya ziemi od ekwatora ku punktom polarnym dwiema cyrkułami dokoła określoná, ták szeroko, iák tylko ktorym kraiom słońce dzień naydłuższy wymierzać może pułgodziną większy. A że od ekwatora rachuiąc ku cyrkułom polarnym południowemu y pułnocnemu, do 24. godzin nad godzin
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Ekwatora. Ze zaś od cyrkułów polarnych ku punktom polarnym dzień nie pułgodzinami ale całemi dniami rośnie: a rośnie aż do sześćmiesięcznego prawie długości dnia ustawicznego. Więc climata już nie pułgodzinną dnia długością, ale miesięczną się wymierzają. Zaczym południowych 6. północych 6. klimatów się liczy subpolarnych.
XXIX. Jeszcze cała ziemia ma u Geografów swój wydział na 4. kraje, która Plagami nazywają. Kraj wschodni, zachodni, północy, i południowy. Kraj wschodni: są te części ziemi, które są położone na wschód słońca. A są te wszystkie kraje, które są położone między cyrkułami solstycjonalnemi i ekwatorem. Jakie względem Polski są Azjatyczne kraje. Kraj zachodni
Ekwatora. Ze zaś od cyrkułow polarnych ku punktom polarnym dzień nie pułgodzinami ále całemi dniami rośnie: á rośnie áż do sześćmiesięcznego prawie długości dnia ustawicznego. Więc climata iuż nie pułgodzinną dniá długością, ále miesięczną się wymierzaią. Zaczym południowych 6. pułnocnych 6. klimatow się liczy subpolarnych.
XXIX. Ieszcze cała ziemia ma u Geografow swoy wydział ná 4. kraie, ktora Plagami nazywaią. Kray wschodni, zachodni, pułnocny, y południowy. Kray wschodni: są te części ziemi, ktore są położone ná wschod słońca. A są te wszystkie kraie, ktore są położone między cyrkułámi solstycyonalnemi y ekwatorem. Iákie względem Polski są Azyatyczne kraie. Kray zachodni
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
części ziemi, które są położone między wschodem i zachodem letnim. Jakie są Szwecja, wielka część Moskwy etc. Kraj południowy: są te części ziemi, które są położone między wschodem i zachodem zimowym. Jakie są Afrykańskie kraje. W którym wydziale ziemi trzeba mieć w refleksyj adwersyą daną w liczbie XXVII.
XXX. Uważają Geografowie jeszcze krajów na sferze ziemi położonych dwojaką odległość: co do długości i co do szerokości. Długość którego kraju bierze się od cyrkułu południowego, który idzie od punktów polarnych, przez Insuły Kanaryiskie, albo Azores, i liczy się, czyli to liczbą gradusów na e- kwatorze, czyli na cyrkule parallelowym, aż do
części ziemi, ktore są położone między wschodem y zachodem letnim. Iákie są Szwecya, wielka część Moskwy etc. Kray południowy: są te części ziemi, ktore są położone między wschodem y zachodem zimowym. Iákie są Afrykańskie kraie. W ktorym wydziále ziemi trzebá mieć w reflexyi adwersyą daną w liczbie XXVII.
XXX. Uważaią Geográfowie ieszcze kraiow ná sferze ziemi położonych dwoiaką odległość: co do długości y co do szerokości. Długość ktorego kraiu bierze się od cyrkułu południowego, ktory idzie od punktow polárnych, przez Insuły Kanaryiskie, álbo Azores, y liczy się, czyli to liczbą gradusow ná e- kwatorze, czyli ná cyrkule parallelowym, aż do
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
wszystkich prawie nauk i języków inwencją; największą potencją Monarchów. Całej prawie starego testamentu historyj miejscem. A nadewszystko ziemią Świętą, życiem i śmiercią Chrystusową, poświęconą. Dzieli się na pięć pryncypalnych części. Tartarią, Chiny, Indyą, Perskie, Tureckie państwo i Insuły do Azyj należące.
XXXVII. Przez Tartarią pospolicie rozumieją Geografowie te wszystkie kraje, które od pułnocy graniczy morze lodowate. Od wschodu Ocean, i Chiny. Od południa Państwo Mogola i Persja. Od zachodu morże Czarne, morże Kaspijskie: rzeki Tanais, Wolga, Tobol i Oby. Część północa Tartaryj należy do Państwa Moskiewskiego. Część około morza Kaspijskiego i Czarnego należy do
wszystkich prawie nauk y ięzykow inwencyą; naywiększą potencyą Monarchow. Cáłey prawie starego testamentu historyi mieyscem. A nádewszystko ziemią Swiętą, życiem y śmiercią Chrystusową, poświęconą. Dzieli się ná pięć pryncypalnych części. Tartáryą, Chiny, Indyą, Perskie, Tureckie państwo y Insuły do Azyi należące.
XXXVII. Przez Tartaryą pospolicie rozumieią Geografowie te wszystkie kraie, ktore od pułnocy graniczy morze lodowate. Od wschodu Ocean, y Chiny. Od południa Páństwo Mogolá y Persyá. Od zachodu morże Czarne, morże Kaspiyskie: rzeki Tanais, Wolgá, Tobol y Oby. Część pułnocna Tartaryi należy do Państwa Moskiewskiego. Część około morzá Kaspiyskiego y Czarnego należy do
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
