taż część dostać Królom Polskim. Przez Pacta Welawskie Fryderyk Wilhelm R. 1657. wy mógł na Polakach, że z Lenności Prusy Książęce wyjęli, i to tylko sobie warowali, aby po wygasłej Familii płeci męskiej wspomnionego Książęcia, Prusy znowu wróciły się do Hołdu Królów i Rzeplitej Polskiej, która na ów czas będzie powinna hołdowniczym prawem oddać je Margrabiom de Culmbach i Anszpach w Frankonii swoje Margrabstwa dzierżącym: w Roku 1701. Księstwo to tytułem Królestwa zaszczycać się poczęło w osobie pierwszego swego Króla Fryderyka, który się uroczyście oświadczył, iż ta jego Królewska dostojność nie miała żadnego uszczerbku Traktatowi Welawskiernu przynieść. Mimo jednak tego ostrzeżenia Korona Polska przytrudną w przyznaniu tego
taż część dostać Krolom Polskim. Przez Pacta Welawskie Fryderyk Wilhelm R. 1657. wy mogł na Polakach, że z Lenności Prusy Xiążęce wyięli, y to tylko sobie warowali, aby po wygasłey Familii płeci męskiey wspomnionego Xiążęcia, Prusy znowu wrociły się do Hołdu Krolow y Rzeplitey Polskiey, ktora na ow czas będzie powinna hołdowniczym prawem oddać ie Margrabiom de Culmbach y Anszpach w Frankonii swoie Margrabstwa dzierżącym: w Roku 1701. Xięstwo to tytułem Krolestwa zaszczycać się poczęło w osobie pierwszego swego Krola Fryderyka, ktory się uroczyście oświadczył, iż ta iego Krolewska dostoyność nie miała żadnego uszczerbku Traktatowi Welawskiernu przynieść. Mimo iednak tego ostrzeżenia Korona Polska przytrudną w przyznaniu tego
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 109
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
. Z. C. Tczewski albo Dyrschau. D. O. Skarszewski albo Schönek. I. u. t. Nowski albo Newenburg. r. a. Świecki. t. d. Tucholski. c. Człuchowski. m. Mirachowski. Dwa Powiaty w Kaszubach pod Literą L. Lemburski i B. Bytowski hołdowniczym prawem od Roku 1657. trzyma Król Pruski. Starostwo Grodowe Skarszewskie należy do Wojewody, który ma swego Podwojewodzego i Pisarza Grodzkiego: Sądy w Skarszewie. Niegrodowe Starostwo Białemburskie czyli Baldenburg, Borzechowskie, Człuchowskie, Gniewskie czyli Mewskie, Hamersztyńskie, Mirachowskie, Nowskie, Osieckie, Parchowskie, Pu ckie, Sobowidzkie, Starogardzkie, Świeckie
. S. C. Tczewski albo Dirschau. D. O. Skarszewski albo Schönek. I. u. t. Nowski albo Newenburg. r. a. Swiecki. t. d. Tucholski. c. Człuchowski. m. Mirachowski. Dwa Powiaty w Kaszubach pod Literą L. Lemburski y B. Bytowski hołdowniczym prawem od Roku 1657. trzyma Krol Pruski. Starostwo Grodowe Skarszewskie należy do Woiewody, ktory ma swego Podwoiewodzego y Pisarza Grodzkiego: Sądy w Skarszewie. Niegrodowe Starostwo Białemburskie czyli Baldenburg, Borzechowskie, Człuchowskie, Gniewskie czyli Mewskie, Hamersztyńskie, Mirachowskie, Nowskie, Osieckie, Parchowskie, Pu ckie, Sobowidzkie, Starogardzkie, Swieckie
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 152
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
także 5. w Limie/ w Cesarskim Chile/ w Placje/ w Quitto/ w świętej wierze nowego królestwa. Do tych nawyższych trybunałów uciekają się tak Hiszpani/ jako i Indiani/ a niemasz od nich Apelacji. Hiszpanowie tam nie mają (oprócz Marchiona de Valle/ a kilku inszych) miast/ ani poddanych hołdowniczym prawem; ale tylo zleconym do żywota owego/ któremu co dadzą (a dają pospolicie tym co też tam nabywają tych państw) i do żywota jego syna starszego/ abo żony/ jeśliż nie ma syna. Ci biorą od ludzi sobie powierzonych około dwu szkutów z domu/ przy obwiąskach/ żeby też opatrowali ludzie owe
tákże 5. w Limie/ w Cesárskim Chile/ w Plácye/ w Quitto/ w świętey wierze nowego krolestwá. Do tych nawyższych trybunałow vćiekáią się ták Hiszpani/ iáko y Indiani/ á niemász od nich Appellátiey. Hiszpanowie tám nie máią (oprocz Márchioná de Valle/ á kilku inszych) miast/ áni poddánych hołdowniczym práwem; ále tylo zleconym do żywotá owego/ ktoremu co dádzą (á dáią pospolićie tym co też tám nábywáią tych państw) y do żywotá iego syná stárszego/ ábo żony/ iesliż nie ma syná. Ci biorą od ludźi sobie powierzonych około dwu szkutow z domu/ przy obwiąskách/ żeby też opátrowáłi ludźie owe
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 66
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
) trapił ustawicznymi wojnami wszystkie możne swe sąsiady/ i wiódł też wojnę potężnie przeciw Albertusowi Książęciu Saskiemu/ namiestnikowi Maksymiliana Cesarza i Filipa jego syna/ w jednej krainie Niderlandskiej: także z Namiestnikami Karła u. Cesarza. Przyszło do ugody w roku 1528. i zaś 1536. z taką Kondycją/ iż on miał trzymać prawem hołdowniczym od książęcia Brabantskiego/ i od Comesa Holanderskiego księstwo Geldrie/ a Grabstwo Zutfen na się i na swe własne potomki. To książę ma Intraty 500000. Pierwszej części, Europa. Kolonia, WESTWALIA.
STamtąd idąc w dłuż nad Renem widzieć Nuis/ a potym Colonią/ jedno miasto z więtszych Niemieckich. Tu się
) trapił vstáwicznymi woynámi wszystkie możne swe sąśiády/ y wiodł też woynę potężnie przećiw Albertusowi Kśiążęćiu Sáskiemu/ namiestnikowi Máximilianá Cesárzá y Philippá iego syná/ w iedney kráinie Niderlándskiey: tákże z Námiestnikámi Kárłá v. Cesárzá. Przyszło do vgody w roku 1528. y záś 1536. z táką Condicią/ iż on miał trzymáć práwem hołdowniczym od kśiążęćia Brábántskiego/ y od Comesá Holánderskiego kśięstwo Geldriae/ á Grábstwo Zutfen ná się y ná swe własne potomki. To kśiążę ma Intraty 500000. Pierwszey częśći, Europá. COLONIA, WESTWALIA.
ZTámtąd idąc w dłuż nád Renem widźieć Nuis/ á potym Colonią/ iedno miásto z więtszych Niemieckich. Tu się
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 104
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
sprawa odprawiła: a Campeggio niewiedział dalej komu miał pomoc. Królowa bacząc się być uciśnioną od strony przeciwnej/ apelowała do Papieża. A przyczyny apelaciej były/ iż ona w tym królestwie cudzoziemką była/ a pan tego królestwa był przeciw niej Aktorem: wiec że też sędziowie jemu powinniejszy byli i obwiązani/ jeden za prawem hołdowniczym/ i dla Biskupstwa Wintońskiego/ i dla Arcybiskupstwa Jorskiego/ a drugi dla kościoła Sarysberiej. Przetoż Papież zakazał Kardynałom/ aby dalej nie postępowali w tej Causie: a zlecił ją/ żeby mu tylko referował potym/ Monsignorowi Paulo Capizucco, Dziekanowi Roty Rzymskiej/ i reuokował Campeggia. Król bacząc wielką trudność sprawy/ a
spráwá odpráwiłá: á Cámpeggio niewiedźiał dáley komu miał pomoc. Krolowa bacząc się być vćiśnioną od strony przećiwney/ áppelowáłá do Papieżá. A przyczyny áppelláciey były/ iż oná w tym krolestwie cudzoźiemką byłá/ á pan tego krolestwá był przećiw niey Actorem: wiec że też sędźiowie iemu powinnieyszy byli y obwiązáni/ ieden zá práwem hołdowniczym/ y dla Biskupstwá Wintońskiego/ y dla Arcybiskupstwá Iorskiego/ á drugi dla kośćiołá Sárisberiey. Przetoż Papież zákazał Kárdinałom/ áby dáley nie postępowáli w tey Causie: á zlećił ią/ żeby mu tylko referował potym/ Monsignorowi Paulo Capizucco, Dźiekanowi Roty Rzymskiey/ y reuokował Cámpeggia. Krol bacząc wielką trudność spráwy/ á
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 42
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
w Królestwie Neapolitańskim miasto Beneuentum. A co się tycze państwa jego zleconego inszym: Jest panem zwierzchnym królestwa Neapolitańskiego/ i Sicilijskiego (które feudum nad insze jest naprzedniejsze) Urbinu/ Ferarza/ Parmy/ Meseranu/ i inszych; Insuły Hiberniej/ i Królestwa Angielskiego/ które własni Królowie zdawna poddali Kościołowi/ i uczynili je hołdownicze jemu. Ma nad to Jurysdykcie w rządach wszytkich zakonów/ i wszytkiego duchowieństwa Chrześcijańskiego/ i w dysponowaniu o beneficjach: tak iż na nim się zawieszają/ do niego się uciekają/ do niego apelują/ jako do wyższego Pana/ i ojca/ nawet i wszytkie zakony rycerskie. Przetoż on ma tysiąc sposobów do nagradzania
w Krolestwie Neápolitáńskim miásto Beneuentum. A co się tycze páństwá iego zleconego inszym: Iest pánem zwierzchnym krolestwá Neápolitáńskiego/ y Siciliyskiego (ktore feudum nád insze iest naprzednieysze) Vrbinu/ Ferarzá/ Pármy/ Messeranu/ y inszych; Insuły Hiberniey/ y Krolestwá Angielskiego/ ktore własni Krolowie zdawná poddáli Kośćiołowi/ y vczynili ie hołdownicze iemu. Ma nád to Iurisdictie w rządách wszytkich zakonow/ y wszytkiego duchowieństwá Chrześćiáńskiego/ y w disponowániu o beneficiách: ták iż ná nim się záwieszáią/ do niego się vćiekáią/ do niego áppelluią/ iáko do wyższego Páná/ y oycá/ náwet y wszytkie zakony rycerskie. Przetoż on ma tyśiąc sposobow do nágradzánia
Skrót tekstu: BotŁęczRel_III
Strona: 203
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. III
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
. tamto wschodnie do tychże Franków/ dając je Comesowi de Anserra: i Wenetowie też mieli niektóre ozdoby swych spaniałości/ od Papieżów Rzymskich: i oniż sami przyznawają/ iż im potwierdził zwierzchność nad morzem ich Aleksander III. I owszem niektórzy Panowie poczytali to sobie za sławę/ żeby byli poczynili swe królestwa na wieki hołdownicze i trybutalne kościołowi: jako to uczynił Inno król Nortumbrów/ i Osa król Merców w Wielkiej Britaniej/ i Alfons I. król Portugalski. Różności wielkie miedzy Pany/ pospolicie odsyłane bywały do Papieża Rzymskiego. Nie było więtszej nigdy/ jeśliż będziemy upatrować skutek/ jako owa miedzy koronami/ Casztilijską i Portugalską/ względem żeglowania
. támto wschodnie do tychże Fránkow/ dáiąc ie Comesowi de Anserra: y Wenetowie też mieli niektore ozdoby swych spániáłośći/ od Papieżow Rzymskich: y oniż sámi przyznawáią/ iż im potwierdźił zwierzchność nád morzem ich Alexánder III. Y owszem niektorzy Pánowie poczytáli to sobie zá sławę/ żeby byli poczynili swe krolestwá ná wieki hołdownicze y trybutálne kośćiołowi: iáko to vczynił Inno krol Nortumbrow/ y Osá krol Mercow w Wielkiey Britániey/ y Alfons I. krol Portogálski. Roznośći wielkie miedzy Pány/ pospolićie odsyłáne bywáły do Papieżá Rzymskiego. Nie było więtszey nigdy/ iesliż będźiemy vpátrowáć skutek/ iáko owá miedzy koronámi/ Cásztiliyską y Portogálską/ względem żeglowánia
Skrót tekstu: BotŁęczRel_III
Strona: 210
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. III
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
/ medullam hominis. Nie rodzi się tam żadne zwierzę jadowite/ ani też drzewo żadne: mają dosyć ryb/ i królików: rodzą się też tam konie maluczkie/ ale robotne. Po niektórych miejscach robią chleb z ryb suszonych na wietrze/ a potym je kruszą abo mielą. Są pod królem Szkotskim/ który je trzyma hołdowniczym prawem od Króla Noruegskiego/ i płaci mu/ kiedy go koronują/ dziesięć grzywien złota/ wedle postanowienia w roku 1554. Ludzie tuteczni mówią po Gotsku. Piją dobrze/ a zwłaszcza piwo jęczmienne barzo mocne. Graniczą z Orcadami: drugie rzeczone Setlande, których jest 18. z takimiż też przymiotami. Części wtórej,
/ medullam hominis. Nie rodźi się tám żadne źwierzę iádowite/ áni też drzewo żadne: máią dosyć ryb/ y krolikow: rodzą się też tám konie máluczkie/ ále robotne. Po niektorych mieyscách robią chleb z ryb suszonych ná wietrze/ á potym ie kruszą ábo mielą. Są pod krolem Szkotskim/ ktory ie trzyma hołdowniczym práwem od Krolá Noruegskiego/ y płáći mu/ kiedy go koronuią/ dźieśięć grzywien złotá/ wedle postánowienia w roku 1554. Ludźie tuteczni mowią po Gotsku. Piią dobrze/ á zwłasczá piwo ięczmienne bárzo mocne. Grániczą z Orcádámi: drugie rzeczone Setlándae, ktorych iest 18. z tákimiż też przymiotámi. Częśći wtorey,
Skrót tekstu: BotŁęczRel_II
Strona: 86
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. II
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
i w liczbie niemałej konnych/ którzy czasu potrzeby przybywają do morza. Po nakłonieniu Państwa Rzymskiego/ tę wyspę posiedli byli Saraceni: odjęli ją zaś Pisani i Genueńczykowie: i rozdzielili ją miedzy się: tamtym się dostała część ta/ którą zowią Caput Cagliary/ a tym zaś Caput Lugodoni. Nakoniec otrzymał ją prawem hołdowniczym od stolice Apostołskiej/ za upornym nieposłuszeństwem Pisańczyków/ Petrus de Aragonia. Widać około Sardyniej rozmaite wysepki puste. Nawiętsza jest Asinaria/ której wokrąg jest 30. mil. Ma rozmaite zwierze/ a osobliwie dzikie wieprze/ jelenie/ kozki/ morony (a są to zwierzęta podobne kozom) i mufoli. Lecz jest to
y w liczbie niemáłey konnych/ ktorzy czásu potrzeby przybywáią do morzá. Po nákłonieniu Páństwá Rzymskiego/ tę wyspę pośiedli byli Sáráceni: odięli ią záś Pisani y Genueńczykowie: y rozdźielili ią miedzy się: támtym się dostáłá część tá/ ktorą zowią Caput Cágliári/ á tym záś Caput Lugodoni. Nákoniec otrzymał ią práwem hołdowniczym od stolice Apostolskiey/ zá vpornym nieposłuszeństwem Pisáńczykow/ Petrus de Aragonia. Widáć około Sárdiniey rozmáite wysepki puste. Nawiętsza iest Asinária/ ktorey wokrąg iest 30. mil. Má rozmáite źwierze/ á osobliwie dźikie wieprze/ ielenie/ kozki/ morony (á są to źwierzętá podobne kozom) y mufoli. Lecz iest to
Skrót tekstu: BotŁęczRel_II
Strona: 96
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. II
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
