i pysk jak u Wieprza. Zdaje się z Jeża i Żółwia quid compositum. Miał w swojej Bibliotece Kircher takie Zwierzątko dla ciekawych ukontentowania.
JOSEFUS Jezuita piszący w Brazylii Anno Domini 1560 jakiegoś opisuje ZWIERZA anonime, który jak JEZ bardzo wielkiemi uzbrojony kolcami, które byle się dotneły ludzkiego Ciała, same w nie Igną sine impulsu. Zażywają tych kolców do przebicia uszu Białogłowy, dla przypięcia kulczyków.
BOBR po Łacinie Castor Fiber w wodzie i na ziemi żyjący Zwierz, alias Animal Amfibium, Straszna jest bestia dla długich i ostrych zębów, któremi i drzewa jak siekierą przecina. Przednie ma nogi do psich, i do gęsich podobne: Ogon jak u
y pysk iak u Wieprza. Zdáie się z Ieża y Zołwia quid compositum. Miał w swoiey Bibliotece Kircher takie Zwierzątko dla ciekawych ukontentowania.
IOSEPHUS Iezuita piszący w Brazylii Annó Domini 1560 iakiegoś opisuie ZWIERZA anonimè, ktory iak IEZ bardzo wielkiemi uzbroiony kolcami, ktore byle się dothneły ludzkiego Ciała, same w nie Igną sine impulsu. Zażywaią tych kolcow do przebicia uszu Białogłowy, dla przypięcia kulczykow.
BOBR po Łacinie Castor Fiber w wodzie y na ziemi żyiący Zwierz, alias Animal Amphibium, Straszna iest bestya dla długich y ostrych zębow, ktoremi y drzewa iak siekierą przecina. Przednie ma nogi do pśich, y do gęśich podobne: Ogon iak u
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 572
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
venit hora mea, która tak wesołe mi gody w domu moim sprawuje, przy powitaniu godnej osoby W. M. W. M. Pana.
Gość. Mnie mogąc dalej simpaticam affectionem ku Braterskiemu wytrzymać sercu, spieszyłem w progi W. M. M. Pana do których mi nie małym życzliwych chęci vis motiva impulsem była, i jedynie na tym stawam, że życzliwego Przyjaciela complecti mogę.
Gospodarz. Któregom otwartym zawsze sercem, jako desiderabile nomenAmicum oczekiwał, teraz że witam, i przy czerstwym oglądam zdrowiu, nec lngva valet dicere, jako dulcis W. M. M. Pana jest mi prezencja.
Gość. Żebym się
venit hora mea, która ták wesołe mi gody w domu moim spráwuje, przy powitániu godney osoby W. M. W. M. Páná.
Gość. Mie mogąc dáley simpaticam affectionem ku Bráterskiemu wytrzymáć sercu, spieszyłem w progi W. M. M. Páná do ktorych mi nie máłym życzliwych chęći vis motiva impulsem byłá, y jedynie ná tym stáwam, że życzliwego Przyjaćielá complecti mogę.
Gospodarz. Ktoregom otwártym záwsze sercem, jáko desiderabile nomenAmicum oczekiwał, teraz że witam, y przy czerstwym oglądám zdrowiu, nec lngva valet dicere, jáko dulcis W. M. M. Páná jest mi prezencya.
Gość. Zebym śię
Skrót tekstu: BystrzPol
Strona: G5
Tytuł:
Polak sensat
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia Akademicka Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
te drugie kwalitatywy różne być sądzą od kwalitatyw pierwszych, nie z ich mikstury pochodzące, ale przez się różnicę od nich i między sobą mające.
IX. Trzeciej dywizyj kwalitatywy są, które ani z innych pochodzą, ani z nich inne, ale przez się niektórym substancjom służą. Jakie są ciężkość, ledkość, dźwiek, impuls, światłość, umbra, kolor, i tylość rzeczy jakiej. Ciężkość jest accidens takie, według którego rzeczy materialne uciążają na dół, ku centrum ziemi, które oraz jest centrum wszystkich ciężarów. Ta kwalitatywa iż jest różna od substancyj, okazuje się to w Eucharystyj. Gdzie znajduje się ciężkość własna chlebu, oprócz substancyj chleba
te drugie kwalitátywy rożne być sądzą od kwalitatyw pierwszych, nie z ich mixtury pochodzące, ále przez się rożnicę od nich y między sobą maiące.
IX. Trzeciey dywizyi kwalitatywy są, ktore áni z innych pochodzą, áni z nich inne, ále przez się niektorym substancyom służą. Jákie są ciężkość, ledkość, dzwiek, impuls, swiatłość, umbra, kolor, y tylość rzeczy iákiey. Ciężkość iest accidens tákie, według ktorego rzeczy máteryalne uciążáią ná doł, ku centrum ziemi, ktore oraz iest centrum wszystkich ciężarow. Ta kwalitatywa iż iest rożna od substancyi, okázuie się to w Eucharystyi. Gdzie znaiduie się ciężkość własna chlebu, oprocz substancyi chleba
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R2
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
w gniewie się łagodzi. Inny świętymi refleksjami do dobrego i świętych afektów się pobudza. Inny zaś żartami do śmiechu, albo milącym się dyskursem do amorów. To wszystko pochodzi z komocyj różnych humorów, które tytyllacją serca i wellikacje różnych muszkułów części ciała czyniąc, przez uczucie żyjącej duszy, proporcjonalne wzbudza afekta w człowieku. O impulsie.
XVI. Impuls jest kwalitatywa od jakiej potencyj pochodząca, według której rzecz jaka popędzona, dąży w jaką stronę miejsca. Jaka się wydaje w kuli wystrzelonej z jakiej strzelby. W strzale wypuszczonej z łuku, w kamieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa różni się od ciężkości i ledkości. Gdyż te accydensa są
w gniewie się łágodzi. Jnny świętymi reflexyami do dobrego y świętych áffektow się pobudza. Jnny zaś żartami do smiechu, álbo milącym się dyskursem do amorow. To wszystko pochodzi z kommocyi rożnych chumorow, ktore tytyllacyą serca y wellikacye rożnych muszkułow części ciałá czyniąc, przez uczucie żyiącey duszy, proporcyonalne wzbudza áffekta w człowieku. O impulsie.
XVI. Jmpuls iest kwalitatywa od iákiey potencyi pochodząca, według ktorey rzecz iáka popędzona, dąży w iaką stronę mieysca. Jáka się wydáie w kuli wystrzeloney z iákiey strzelby. W strzale wypuszczoney z łuku, w kámieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa rożni się od ciężkości y ledkości. Gdyż te accydensa są
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R4v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Inny świętymi refleksjami do dobrego i świętych afektów się pobudza. Inny zaś żartami do śmiechu, albo milącym się dyskursem do amorów. To wszystko pochodzi z komocyj różnych humorów, które tytyllacją serca i wellikacje różnych muszkułów części ciała czyniąc, przez uczucie żyjącej duszy, proporcjonalne wzbudza afekta w człowieku. O impulsie.
XVI. Impuls jest kwalitatywa od jakiej potencyj pochodząca, według której rzecz jaka popędzona, dąży w jaką stronę miejsca. Jaka się wydaje w kuli wystrzelonej z jakiej strzelby. W strzale wypuszczonej z łuku, w kamieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa różni się od ciężkości i ledkości. Gdyż te accydensa są wrodzone substancjom materialnym,
. Jnny świętymi reflexyami do dobrego y świętych áffektow się pobudza. Jnny zaś żartami do smiechu, álbo milącym się dyskursem do amorow. To wszystko pochodzi z kommocyi rożnych chumorow, ktore tytyllacyą serca y wellikacye rożnych muszkułow części ciałá czyniąc, przez uczucie żyiącey duszy, proporcyonalne wzbudza áffekta w człowieku. O impulsie.
XVI. Jmpuls iest kwalitatywa od iákiey potencyi pochodząca, według ktorey rzecz iáka popędzona, dąży w iaką stronę mieysca. Jáka się wydáie w kuli wystrzeloney z iákiey strzelby. W strzale wypuszczoney z łuku, w kámieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa rożni się od ciężkości y ledkości. Gdyż te accydensa są wrodzone substancyom materyalnym,
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R4v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
miejsca. Jaka się wydaje w kuli wystrzelonej z jakiej strzelby. W strzale wypuszczonej z łuku, w kamieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa różni się od ciężkości i ledkości. Gdyż te accydensa są wrodzone substancjom materialnym, według których rzecz ciężka naturalnie dąży na dół do swego centrum: rzecz ledka do góry. Impuls zaś jest rzeczom przypadkowy, według którego w każdą stronę rzecz dąży, w którą impuls popędza, czyli w górę przeciwko konnaturalności rzeczom ciężkim, czyli na dół, czyli choryzontalnie, w lewą lub w prawą. J im silniejsza jest potencja, tym większy od niej pochodzi impuls, i trwa dłużej. O światle i umbrze
mieysca. Jáka się wydáie w kuli wystrzeloney z iákiey strzelby. W strzale wypuszczoney z łuku, w kámieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa rożni się od ciężkości y ledkości. Gdyż te accydensa są wrodzone substancyom materyalnym, według ktorych rzecz ciężka naturalnie dąży ná doł do swego centrum: rzecz ledka do gory. Jmpuls zaś iest rzeczom przypadkowy, według ktorego w każdą stronę rzecz dąży, w ktorą impuls popędza, czyli w gorę przeciwko konnaturalności rzeczom ciężkim, czyli ná doł, czyli choryzontalnie, w lewą lub w prawą. J im silnieysza iest potencya, tym większy od niey pochodzi impuls, y trwa dłużey. O swiatle y umbrze
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R4v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
łuku, w kamieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa różni się od ciężkości i ledkości. Gdyż te accydensa są wrodzone substancjom materialnym, według których rzecz ciężka naturalnie dąży na dół do swego centrum: rzecz ledka do góry. Impuls zaś jest rzeczom przypadkowy, według którego w każdą stronę rzecz dąży, w którą impuls popędza, czyli w górę przeciwko konnaturalności rzeczom ciężkim, czyli na dół, czyli choryzontalnie, w lewą lub w prawą. J im silniejsza jest potencja, tym większy od niej pochodzi impuls, i trwa dłużej. O światle i umbrze.
XVII. Światłość jest kwalitatywa wynikająca z elementu ognia lub jakiego luminarza, sporządzona od
łuku, w kámieniu wyrzuconym z procy lub ręki. Ta kwalitatywa rożni się od ciężkości y ledkości. Gdyż te accydensa są wrodzone substancyom materyalnym, według ktorych rzecz ciężka naturalnie dąży ná doł do swego centrum: rzecz ledka do gory. Jmpuls zaś iest rzeczom przypadkowy, według ktorego w każdą stronę rzecz dąży, w ktorą impuls popędza, czyli w gorę przeciwko konnaturalności rzeczom ciężkim, czyli ná doł, czyli choryzontalnie, w lewą lub w prawą. J im silnieysza iest potencya, tym większy od niey pochodzi impuls, y trwa dłużey. O swiatle y umbrze.
XVII. Swiatłość iest kwalitatywa wynikaiąca z elementu ognia lub iakiego luminarza, sporządzona od
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R4v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
do swego centrum: rzecz ledka do góry. Impuls zaś jest rzeczom przypadkowy, według którego w każdą stronę rzecz dąży, w którą impuls popędza, czyli w górę przeciwko konnaturalności rzeczom ciężkim, czyli na dół, czyli choryzontalnie, w lewą lub w prawą. J im silniejsza jest potencja, tym większy od niej pochodzi impuls, i trwa dłużej. O światle i umbrze.
XVII. Światłość jest kwalitatywa wynikająca z elementu ognia lub jakiego luminarza, sporządzona od Autora natury dla oka ku widzeniu rzeczy materialnych kolorem nadanych. Jako się dostateczniej mówiło w informacyj Cośmograficznej o zmyśle widzenia. Umbra według niektórych Filozofów liczy się między negacjami, iż jest karencją światła
do swego centrum: rzecz ledka do gory. Jmpuls zaś iest rzeczom przypadkowy, według ktorego w każdą stronę rzecz dąży, w ktorą impuls popędza, czyli w gorę przeciwko konnaturalności rzeczom ciężkim, czyli ná doł, czyli choryzontalnie, w lewą lub w prawą. J im silnieysza iest potencya, tym większy od niey pochodzi impuls, y trwa dłużey. O swiatle y umbrze.
XVII. Swiatłość iest kwalitatywa wynikaiąca z elementu ognia lub iakiego luminarza, sporządzona od Autora nátury dla oka ku widzeniu rzeczy materyalnych kolorem nadanych. Jáko się dostateczniey mowiło w informácyi Cosmograficzney o zmyśle widzenia. Umbra według niektorych Filozofow liczy się między negacyami, iż iest karencyą swiatła
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R4v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, mrozem ścisniona krzepnie. Toż się dzieje gdy zimie okna marzną i lodowacieją.
7mo. Z jednej gęby ciepło i zimno idzie. Gdy chuchniesz ciepłą aurę, gdy dmuchniesz zimną w ręce nadstawionej uczujesz. Iż oddech ludzki przez chuchnienie otwartymi usty z wnętrzności gorących pochodzi, zaczym ciepły być musi. Dmuchnienie zaś ustami stulonymi impuls powietrzu zwierzchniemu czyniąc, ciepleisze części rozpierzcha, a zaczym inne zimniejsze czyni. Jako i wachlarzem popędzone powietrze chłodzi.
8vo. Mutacja powietrza, iż jednych czasów gorące, innych zimne, wilgotne, lub suche czyni, pochodzi to z influencyj luminarzów niebieskich, które według własności i natury swojej rozmaitymi kwalitatywami napełniają Atmosferę. To z
, mrozem ścisniona krzepnie. Toż się dzieie gdy zimie okna marzną y lodowácieią.
7mo. Z iedney gęby ciepło y zimno idzie. Gdy chuchniesz ciepłą aurę, gdy dmuchniesz zimną w ręce nadstawioney uczuiesz. Jż oddech ludzki przez chuchnienie otwartymi usty z wnętrzności gorących pochodzi, záczym ciepły być musi. Dmuchnienie zaś ustámi ztulonymi impuls powietrzu zwierzchniemu czyniąc, ciepleisze części rozpierzcha, á záczym inne zimnieysze czyni. Jáko y wachlarzem popędzone powietrze chłodzi.
8vo. Mutacya powietrza, iż iednych czasow gorące, innych zimne, wilgotne, lub suche czyni, pochodzi to z influencyi luminarzow niebieskich, ktore według własności y nátury swoiey rozmaitymi kwalitatywámi nápełniaią Atmosferę. To z
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: T2
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
sentencja: iż wiatr jest ekshalacja ziemna sucha, gorąca, na powietrze wypadająca, i jegoż czyniąca komocją. Te ekshalacje pochodzą to z mineralnych meatów podziemnych ogniem zapalonym popędzonych; to z morza słoności, siarczystości nawałnością wzburzonego. Komocja zaś eryj z tąd idzie. Częścią że ekshalacje na powietrze wypadszy rożgrzane bardziej, i rozszerzone impuls w powietrzu czynią. Jak gdy proch zapalony z działa wypadając tęż konkussyą eryj sprawuje. Częścią że chmury ściskając powietrze, ekshalacyj pełne jak miechami je popędzają. Gdyż zwyczajnie następujące chmury grube wiatr i szum ekstraodrynaryjny poprzedza. Wiatr że jeden ciepły, drugi zimny: pochodzi to z natury ekshalacyj gorącej albo waporu zimnego. To z
sentencya: iż wiatr iest exchalacya ziemna sucha, gorąca, ná powietrze wypadáiąca, y iegoż czyniąca kommocyą. Te exchalacye pochodzą to z mineralnych meatow podziemnych ogniem zapalonym popędzonych; to z morza słoności, siarczystości náwałnością wzburzonego. Kommocya zaś aeryi z tąd idzie. Częścią że exchalacye ná powietrze wypadszy rożgrzane bardziey, y rozszerzone impuls w powietrzu czynią. Ják gdy proch zápalony z działá wypadaiąc tęż konkussyą aeryi sprawuie. Częścią że chmury ściskaiąc powietrze, exchalacyi pełne iák miechami ie popędzaią. Gdyż zwyczainie nástępuiące chmury grube wiatr y szum extraordynaryiny poprzedza. Wiatr że ieden ciepły, drugi zimny: pochodzi to z nátury exchalacyi gorącey álbo waporu zimnego. To z
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: T2v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
