em czytać i uważać napisy grobowców, któremi gmach ten okazały napełniony i przyozdobiony jest. Zdziwiłem się widząc tam, gdzie wszystkie żądze są umorzone, kwitnącą jeszcze miłość własną w stawianiu sobie za życia Mauzoleum, lub przykazywaniu testamentem żeby je stawiano. Pochlebstwo kanonizowało nie jednego Bohatyra w oczach gminu, Okrutnika i Tyrana w samej istocie. Niektóre inskrypcje znalazłem tak wykwintne, iż gdyby nieboszczyk, którego wielbią, mógł je sam czytać, wstydziłby się panegiryku swojego. Były też wybornie i przyzwoicie niektóre napisane; jakoż w tej mierze trzeba mieć pilną baczność, z napisów albowiem podobnych, które się potomności zostawują, zwykli sądzić cudzoziemcy o doskonałości i wyborze
em czytać y uważać napisy grobowcow, ktoremi gmach ten okazały napełniony y przyozdobiony iest. Zdziwiłem się widząc tam, gdzie wszystkie żądze są umorzone, kwitnącą ieszcze miłość własną w stawianiu sobie za życia Mauzoleum, lub przykazywaniu testamentem żeby ie stawiano. Pochlebstwo kanonizowało nie iednego Bohatyra w oczach gminu, Okrutnika y Tyrana w samey istocie. Niektore inskrypcye znalazłem tak wykwintne, iż gdyby nieboszczyk, ktorego wielbią, mogł ie sam czytać, wstydziłby się panegiryku swoiego. Były też wybornie y przyzwoicie niektore napisane; iakoż w tey mierze trzeba mieć pilną baczność, z napisow albowiem podobnych, ktore się potomności zostawuią, zwykli sądzić cudzoziemcy o doskonałośći y wyborze
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 39
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
konna najpożyteczniejszą jest zdrowia i czerstwości prezerwatywą. Z składu ciał naszych wnoszą Lekarze, iż ten rodzaj eksercytacyj ludziom najwłaściwszy. Sławny Doktor Sydenham napisał Księgę pod tytułem: Medicina Gymnastica, w tej obszernie i gruntownie wylicza pożytki jeżdzenia na koniu, byle tylko i ta eksercytacja roztropnie używaną była; każdy albowiem zbytek choć w rzeczy z istoty dobrej szkodliwym przez zbyt częste powtarzanie stać się musi. Jako to nie raz każdemu widzieć się zdarzyło.
Korzystam ja chętnie z tej łatwej recepty Doktora Sydenhama, gdy zaś zabawy lub interesa nie pozwalają mi tej miłej rekreacyj, mam natychmiast sporządzony umyślnie w gabinecie moim dzwon drewniany bez serca, ująwszy więc oburącz sznur na którym jest
konna naypożytecznieyszą iest zdrowia y czerstwości prezerwatywą. Z składu ciał naszych wnoszą Lekarze, iż ten rodzay exercytacyi ludziom naywłaściwszy. Sławny Doktor Sydenham napisał Xięgę pod tytułem: Medicina Gymnastica, w tey obszernie y gruntownie wylicza pożytki ieżdzenia na koniu, byle tylko y ta exercytacya rostropnie używaną była; każdy albowiem zbytek choć w rzeczy z istoty dobrey szkodliwym przez zbyt cżęste powtarzanie stać się musi. Jako to nie raz każdemu widzieć się zdarzyło.
Korzystam ia chętnie z tey łatwey recepty Doktora Sydenhama, gdy zaś zabawy lub interessa nie pozwalaią mi tey miłey rekreacyi, mam natychmiast sporządzony umyślnie w gabinecie moim dzwon drewniany bez serca, uiąwszy więc oburącz sznur na ktorym iest
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 128
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
drudzy płaczą; pijaństwo źrzodłem występków bywa; obmowa równie szkodzi jak zabójstwo; rozwiązłość skutki złe za sobą prowadzi. Człowiek prawy gdyby wiedział, iż godzinne, dniowe, więcej mówię, całego życia rozrywki, łzy jednej mogłyby być ukrzywdzonego przyczyną, wstrzymałby się od zbyt drogo kupionej uciechy.
Dobrze się znał na prawdziwej istocie rozrywek ten, który je przyrównał do lekarstw. Te zbyt mocne słabią, a często użyte skutek tracą.
Żeby zatym ujść przywar, w które złe zażycie lekarstw umysłu wprowadzić może, tak ich używajmy, jak Doktorowie z lekarstwy czynią. Jeżeli zaś chcemy sami się leczyć, ułożmy porządek leczenia się naszego.
Może kto
drudzy płaczą; piiaństwo źrzodłem występkow bywa; obmowa rownie szkodzi iak zaboystwo; rozwiązłość skutki złe za sobą prowadzi. Człowiek prawy gdyby wiedział, iż godzinne, dniowe, więcey mowię, całego życia rozrywki, łzy iedney mogłyby bydź ukrzywdzonego przyczyną, wstrzymałby się od zbyt drogo kupioney uciechy.
Dobrze się znał na prawdziwey istocie rozrywek ten, ktory ie przyrownał do lekarstw. Te zbyt mocne słabią, á często użyte skutek tracą.
Zeby zatym uyść przywar, w ktore złe zażycie lekarstw umysłu wprowadzić może, tak ich używaymy, iak Doktorowie z lekarstwy czynią. Ieżeli zaś chcemy sami się leczyć, ułożmy porządek leczenia się naszego.
Może kto
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 134
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
może co takowego odkryć, coby go dowodnie skonwinkowało, nic innego odkryć nie może nad to, iż nie jest kochanym. Trawi więc czas i wywnętrza się dla tego, aby wiedział i poznał gruntownie iż jest nieszczęśliwym.
Miłość nad granice roztropności rozciągniona, przyczyną jest zelotypii, dla tego iż powaby ukochanej osoby nad właściwą istotę szacując i ceniąc, wznieca w kochającym imaginacją, iż wszyscy którzy się kolwiek na te powaby patrzą, równie jak on muszą być ujęci. Nie dość na tym, chciałby zelotyp w osobie którą kocha, widzieć podobny sobie zbytek miłości. Chciałby żeby równie jak on osoba takowa pełną była trwogi i podejrzenie. Chciał
może co takowego odkryć, coby go dowodnie skonwinkowało, nic innego odkryć nie może nad to, iż nie iest kochanym. Trawi więc czas y wywnętrza się dla tego, aby wiedział y poznał gruntownie iż iest nieszczęśliwym.
Miłość nad granice rostropności rozciągniona, przyczyną iest zelotypii, dla tego iż powaby ukochaney osoby nad właściwą istotę szacuiąc y ceniąc, wznieca w kochaiącym imaginacyą, iż wszyscy ktorzy się kolwiek na te powaby patrzą, rownie iak on muszą bydź uięci. Nie dość na tym, chciałby zelotyp w osobie ktorą kocha, widzieć podobny sobie zbytek miłości. Chciałby żeby rownie iak on osoba takowa pełną była trwogi y podeyrzenie. Chciał
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 165
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
chęci swej uprzejmej i miłości serdecznej przeciwko W. M. M. Pannie przez te upominki pokazuje/ nie wątpiąc że wdzięcznie od Wmci Mciwej Panny będą przyjęte. Te wszytkie mowy mają być dyrygowane przy różnych chęci od Pana młodego ofiarowaniu; i przy jakimkolwiek upominków, abo podarunków, oddawaniu: mogąc stosować upominków skutek, i istotę jako się niżej napisze. Mowa przydziękowaniu za upominki, z strony PANNY.
Wątpić nie możemy Mciwy Panie o tym by namniej/ coś W. M. M. Pan powiedział w mowie swojej/ że nic takowanego znaleźć się na świecie nie może/ czymby przyjaciel przyjacielowi chęć i szczerość oświadczyć mógł/ a zwłaszcza
chęći swey vprzeymey y miłośći serdeczney przećiwko W. M. M. Pánnie przez te vpominki pokázuie/ nie wątpiąc że wdźięcżnie od Wmći Mćiwey Pánny będą przyięte. Te wszytkie mowy maią być dyrygowane przy rożnych chęći od Páná młodego ofiárowániu; y przy iakimkolwiek vpominkow, abo podarunkow, oddawaniu: mogąc stosować vpominkow skutek, y istotę iáko sie niżey nápisze. Mowá przydźiękowániu zá vpominki, z strony PANNY.
WAtpić nie możemy Mćiwy Pánie o tym by namniey/ coś W. M. M. Pan powiedźiał w mowie swoiey/ że nic tákowánego ználeść sie ná świećie nie może/ cżymby przyiaćiel przyiaćielowi chęc y szcżerość oświadcżyć mogł/ á zwłaszcżá
Skrót tekstu: SpiżAkt
Strona: B
Tytuł:
Spiżarnia aktów rozmaitych przy zalotach, weselach, bankietach, pogrzebach
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
tego takiego rozumienia: i rzecz zmyśloną od kogoś być to powiadamy/ a nie od Boga podaną. Do tak sromotnego bluźnierstwa przywiódł nas ten Heretyk/ jakie za Przodków naszych SS. na naszej ś. Cerkwie próg nigdy nie wstępowało. Doktorowie naszy Cerkiewni/ Ducha ś^o^ łaski pełni/ pełnymi ustami nas tego nauczają/ że istota ciała i krwie/ jest w tajemnicy Eucharystii/ a nie figura: istotne przemienienie chleba i wina w ciało i krew Pana Chrystusową/ a nie figuralne. Chleb i wino/ mówi Damascenus Z nie są figurą ciała i krwie Chrystusowej/ nie daj tego Boże: ale same istotne ciało Chrystusowe obożone/ za świadectwem samego Chrystusa
tego tákiego rozumienia: y rzecż zmysloną od kogoś bydź to powiadámy/ á nie od Bogá podáną. Do ták sromotnego bluźnierstwá przywiodł nas ten Haeretyk/ iakie zá Przodkow nászych SS. ná nászey ś. Cerkwie prog nigdy nie wstępowáło. Doktorowie naszy Cerkiewni/ Duchá ś^o^ łáski pełni/ pełnymi vstámi nas tego náucżáią/ że istotá ćiáłá y krwie/ iest w taiemnicy Eucharistiey/ á nie figura: istotne przemienienie chlebá y winá w ćiáło y krew Páná Christusową/ á nie figurálne. Chleb y wino/ mowi Dámáscenus S nie są figurą ćiáła y krwie Christusowey/ nie day tego Boże: ále sáme istotne ćiało Christusowe obożone/ zá świádectwem sámego Christusa
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 48
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
. Niemamy przymawiać Do Narodu Ruskiego Rzymianom o postanowienie dusz z tego świata zeszłych: ani o starszeństwo Papieskie.
Inszy tedy/ jako się wiedzieć daje/ rozumienia o wierze Rzymskiej sposób nam jest podany/ a inszy zostawał Grekom. Zaczym póki Grekowie o wszytkim tym od Rzymian nie byli uwiadomieni/ sami sobą wyznania ich takiego istoty pojąć niemogszy/ mogli im zadawać bluźnierstwa Manichejskie/ Sabelliańskie/ Apollinarskie/ Orygeńskie/ i tym podobne. Ale my/ dostatecznie już o tym uwiadomieni od nich zostawszy/ i wszytko toż a nie insze w duszach naszych/ i w Cerkwi naszej wiarą i wyznaniem zapieczętowane obaczywszy/ jeśli to im zadawać zachcemy/ niewstydliwie na dusze
. Niemámy przymawiáć Do Narodu Ruskiego Rzymiánom o postánowienie dusz z tego świátá zeszłych: áni o stárszeństwo Papieskie.
Inszy tedy/ iáko sie wiedźieć dáie/ rozumienia o wierze Rzymskiey sposob nam iest podány/ á inszy zostawał Graekom. Zácżym poki Grękowie o wszytkim tym od Rzymian nie byli vwiádomieni/ sámi sobą wyznania ich tákiego istoty poiąć niemogszy/ mogli im zádáwáć bluźnierstwá Mánicheyskie/ Sábelliáńskie/ Apollinárskie/ Origenskie/ y tym podobne. Ale my/ dostátecżnie iuż o tym vwiádomieni od nich zostawszy/ y wszytko toż á nie insze w duszách nászych/ y w Cerkwi nászey wiárą y wyznániem zápiecżętowáne obaczywszy/ ieśli to im zádáwáć záchcemy/ niewstydliwie ná dusze
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 116
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
Pana Chrystusowe/ Nisi manducaueritis carnem Filij hominis, et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis: zda się/ że i tak mogą być rozumiane/ jeślibyście nie jedli ciała Syna człowieczego: abo nie pili krwie jego. I miasto/ abo/ zażywszy: jak i owo jest w Zakonie/ według Haebrejskiej istoty/ Qui percusserit Patrem suum et Matrem: morte moriatur, et, miasto/ aut, jest położono, jak przełożył i Gręcki przekładacz i Łaciński. Tak te słowa Pana Chrystusowe rozumiane być/ i Błog. Apostoł Paweł podawać zda się: gdy mówi/ Ktobykolwiek jadł chleb ten albo pił kielich Pański niegodnie. winien będzie
Páná Christusowe/ Nisi manducaueritis carnem Filij hominis, et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis: zda sie/ że y ták mogą być rozumiáne/ ieślibyśćie nie iedli ciáłá Syná człowieczego: ábo nie pili krwie iego. Y miásto/ ábo/ záżywszy: iák y owo iest w Zakonie/ według Haebreyskiey istoty/ Qui percusserit Patrem suum et Matrem: morte moriatur, et, miásto/ aut, iest położono, iák przełożył y Gręcki przekłádácż y Láćiński. Ták te słowá Páná Christusowe rozumiáne bydź/ y Błog. Apostoł Páweł podáwáć zda sie: gdy mowi/ Ktobykolwiek iadł chleb ten álbo pił kielich Páński niegodnie. winien będźie
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 170
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
waleczne Książęta, gdzie przedniejszy Wojsk wodzowie, których lata Dawniejsze pamiętały? Śpią sen twardy, skoro z świata Te larwy poznikały, Tak że więcej nad znikomy Cień po nich nie zostało. I tyć śpisz nieobudzony, Choć ci się żeś żyw zdało. Żywot ten kształtem żywota Ledwie może być nazwany. Żywot ten śmierci istota, Żywot ze snem zrownany. 5. Mors instans et improvisa.
Praetensa fila nectis, Mors tollet ordientem. Multo paras labore Gazas, opera, honores, Nigre trophaea morti. Pede pulsat omne limen, Rapit ungve cuncta fulvo. Non cernis, illa primae Te destinat sagittae. Securus hic quiescis; Cave sis,
waleczne Książęta, gdzie przedniejszy Wojsk wodzowie, ktorych lata Dawniejsze pamiętały? Śpią sen twardy, skoro z świata Te larwy poznikały, Tak że więcej nad znikomy Cień po nich nie zostało. I tyć śpisz nieobudzony, Choć ci się żeś żyw zdało. Żywot ten kształtem żywota Ledwie może być nazwany. Żywot ten śmierci istota, Żywot ze snem zrownany. 5. Mors instans et improvisa.
Praetensa fila nectis, Mors tollet ordientem. Multo paras labore Gazas, opera, honores, Nigrae trophaea morti. Pede pulsat omne limen, Rapit ungve cuncta fulvo. Non cernis, illa primae Te destinat sagittae. Securus hic quiescis; Cave sis,
Skrót tekstu: MorszZWierszeWir_I
Strona: 415
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Zbigniew Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1910
I. O wewnetrznej pozycyj Ziemi.
I. Wszechmocność Boska przy pierwszym stworzeniu świata, okrąg ziemi ufundowała w pośród Nieba gwiazdowego, naznaczając mu za centrum punkt taki, od którego prowadzona przez imaginacją linia aż do tegoż gwiazdowego Nieba, w którą chcesz stronę, jest równo odległa. Atoli to centrum ziemi nie usiłuje z istoty swojej być na tym miejscu, na którym jest osadzone. Bo całą ziemię i z swoim centrum mógł Stwórca Bóg albo wyżej albo niżej, w prawą lub lewą posunąć, i lokować. To centrum ziemi i całego świata, jest oraz centrum uciążania, wszystkich rzeczy ciężkich sublunarnych, do którego z natury swojej uciązają. Dla
I. O wewnetrzney pozycyi Ziemi.
I. Wszechmocność Boska przy pierwszym stworzeniu światá, okrąg ziemi ufundowała w pośrod Nieba gwiazdowego, naznaczaiąc mu za centrum punkt taki, od ktorego prowádzona przez imaginacyą linia aż do tegoż gwiazdowego Nieba, w ktorą chcesz stronę, iest rowno odległa. Atoli to centrum ziemi nie usiłuie z istoty swoiey być na tym mieyscu, na ktorym iest osadzone. Bo całą ziemię y z swoim centrum mogł Stworca Bog albo wyżey albo niżey, w prawą lub lewą posunąć, y lokować. To centrum ziemi y całego świata, iest oraz centrum uciążania, wszystkich rzeczy ciężkich sublunarnych, do ktorego z natury swoiey uciązaią. Dla
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
