twardego najlepsze. Do murowania potrzeba dwie części wapna, a trzecią piasku mieszać; jeszcze lepiej, gdy między piasek rzeczny, gliny spalonej przymieszasz część trzecią.
Oprócz tych materiałów wchodzi do fabryki i drzewo różne, osobliwie dla mocy i na fundamenta, dęby, sosny, jodły, brzozy, olchy, lipy, brzosty, jarzębiny proste, jawory, klony, mód rzew, ile że od robaka nie bywa tykana, co od ognia, to góre lubo antiquitas otym drzewie to negowała. Z których wszystkich drzew, mogą być wiązania, płatwy, balki, tramy, krokwy, łaty, jeśli pod słomę, albo pod snopki, albo gontowy
twardego naylepsze. Do murowania potrzeba dwie części wapna, á trzecią piasku mieszać; ieszcze lepiey, gdy między piasek rzeczny, gliny zpaloney przymieszasz część trzecią.
Oprocz tych materyałow wchodzi do fabryki y drzewo rożne, osobliwie dla mocy y na fundamenta, dęby, sosny, iodły, brzozy, olchy, lipy, brzosty, iarzębiny proste, iawory, klony, mod rzew, ile że od robaka nie bywa tykana, co od ognia, to gore lubo antiquitas otym drzewie to negowała. Z ktorych wszystkich drzew, mogą bydź wiązania, płatwy, balki, tramy, krokwy, łaty, iezli pod słomę, albo pod snopki, albo gontowy
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 398
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Popiół warzyć w otcie aż zgęsnieje; obłożyć nim żywot i krzyże. Item. Wątrobę warzyć w otcie i jeść. Item. Plqcki z mąki pszennej pieczone (przydawszy do zaczyniania Terpentyny) są bardzo skuteczne jedząc je. Item. Proszek z Marmuru dobry jest do zażywania. Item. Nasienie Babczane, także sok z jagód Jarzębiny, jest doświadczony, może z niem i placki piec do jedzenia. Item. Migdały przypiekane, kąpiel z skorą dębową warzoną, Bolum Armeaena. Proszek z jarzębiny suszonej, Bób warzony w otcie, skorę dębową warzyć w otcie i pić, Szyszki z Olszowego drzewa na proch utarte, są skuteczne zażywając ich. Item.
Popioł wárzyć w otcie áż zgęsnieie; obłożyć nim zywot y krzyże. Item. Wątrobę wárzyć w otćie y ieść. Item. Plqcki z mąki pszenney pieczone (przydawszy do záczyniánia Terpentyny) są bárdzo skuteczne iedząc ie. Item. Proszek z Mármuru dobry iest do záżywánia. Item. Náśienie Babczáne, tákze sok z iágod Iárzębiny, iest doświadcżony, możę z niem y plácki piec do iedzenia. Item. Migdały przypiekáne, kąpiel z skorą dębową wárzoną, Bolum Armeaena. Proszek z iárzębiny suszoney, Bob wárzony w otcie, skorę dębową wárzyć w otćie y pić, Szyszki z Olszowego drzewá ná proch utárte, są skuteczne záżywáiąc ich. Item.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 222
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
przydawszy do zaczyniania Terpentyny) są bardzo skuteczne jedząc je. Item. Proszek z Marmuru dobry jest do zażywania. Item. Nasienie Babczane, także sok z jagód Jarzębiny, jest doświadczony, może z niem i placki piec do jedzenia. Item. Migdały przypiekane, kąpiel z skorą dębową warzoną, Bolum Armeaena. Proszek z jarzębiny suszonej, Bób warzony w otcie, skorę dębową warzyć w otcie i pić, Szyszki z Olszowego drzewa na proch utarte, są skuteczne zażywając ich. Item. Wosk Hiszpański, Kredę, Pacynę, utrzec wraz dać wczymkolwiek. Item. Syrop Rożany z wodką Babczaną zmieszawszy, pić co dzień, służy na to i
przydawszy do záczyniánia Terpentyny) są bárdzo skuteczne iedząc ie. Item. Proszek z Mármuru dobry iest do záżywánia. Item. Náśienie Babczáne, tákze sok z iágod Iárzębiny, iest doświadcżony, możę z niem y plácki piec do iedzenia. Item. Migdały przypiekáne, kąpiel z skorą dębową wárzoną, Bolum Armeaena. Proszek z iárzębiny suszoney, Bob wárzony w otcie, skorę dębową wárzyć w otćie y pić, Szyszki z Olszowego drzewá ná proch utárte, są skuteczne záżywáiąc ich. Item. Wosk Hiszpáński, Kredę, Pácynę, utrzec wraz dáć wczymkolwiek. Item. Syrop Rożány z wodką Babczáną zmieszawszy, pić co dźień, służy ná to y
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 222
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
morzyska dokuczały, przydaj Olejku z wosku; potym słuzą rzeczy zatwierdzające, tak wnętrzne, jako i powierzchowne, których się dość podało w Lienteriej, i jeszcze podadzą się w Dysenteriej; oprócz tego weś octu, zgać w nim stal kilka razy, przydaj do niego proszku z Mirtollów, z galasu, z jagód jarzębiny, Hałunu trochę, warz, maczaj chusty któremi żywot okładaj. Item. Weś chleb prosto z piecca, rozkroj go wpół, polej octem, potrząśni kadzidłem, Mastyksem tłuczonym, i Gałką, przyłóż ciepło na żywot. Item. Sam Mastyks warz w wodzie, niech chory pije tę wodę: Tinctara Rosarum jest dobra
morzyská dokuczáły, przyday Oleyku z wosku; potym słuzą rzeczy zátwierdzáiące, ták wnętrzne, iáko y powierzchowne, ktorych sie dość podáło w Lienteryey, y iescze podádzą się w Dysenteryey; oprocz tego weś octu, zgać w nim stal kilká rázy, przyday do niego proszku z Mirtollow, z gálásu, z iágod iárzębiny, Háłunu trochę, warz, maczay chusty ktoremi żywot okładay. Item. Weś chleb prosto z pieccá, roskroy go wpoł, poley octem, potrząśni kádzidłem, Mástyxem tłuczonym, y Gałką, przyłoż ćiepło ná żywot. Item. Sam Mástyx warz w wodźie, niech chory piie tę wodę: Tinctara Rosarum iest dobra
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 226
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Wybór.
ROzgrzewa i wysusza w wtórym stopniu Driawnik. A ten miedzy inymi Kozłki przodek ma: po nim/ któryśmy naprzód położyli/ to jest/ pospolity wielki. Kozłek Średni. Phu Medium. Kozłek namniejszy. Valeriana, feu Fu minimum. 3. Liście.
Średni Kozłek Liście ma podobne liściu Jasieniowego drzewa albo Jarzębinie/ jeno ciemniejsze/ a po ziemi rozłożone/ a gdy dojźrzeje białawe/ albo popielate/ jako Srzebnik: Pręta obdłużnego/ na wierzchu którego którego okołek równy/ korzonków ma wielkość białawych cienkich: zapachu mocnego/ z niejaką przyjemnością. We wszystkiej postaci swej/ to jest/ korzeniem/ rozgą/ liściem/ i kwieciem/
Wybor.
ROzgrzewa y wysusza w wtorym stopniu Dryáwnik. A ten miedzy inymi Kozłki przodek ma: po nim/ ktorysmy naprzod położyli/ to iest/ pospolity wielki. Kozłek Sredni. Phu Medium. Kozłek namnieyszy. Valeriana, feu Phu minimum. 3. Liśćie.
SRedni Kozłek Liśćie ma podobne liśćiu Iáśieniowe^o^ drzewá álbo Iárzębinie/ ieno ćiemnieysze/ á po źiemi rozłożone/ á gdy doyźrzeie białáwe/ álbo popieláte/ iáko Srzebnik: Prętá obdłużnego/ ná wierzchu ktorego ktorego okołek rowny/ korzonkow ma wielkość białáwych ćienkich: zapáchu mocnego/ z nieiáką przyiemnośćią. We wszystkiey postáći swey/ to iest/ korzeniem/ rozgą/ liśćiem/ y kwiećiem/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 50
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ziemię, idąc, zarzuca kruszynkami. Które wziąwszy, w drugim miejscu gdy kolorem zrówna - świży trop, gdy zaś już są twardsze od ruszonych ręką - wczorajszy. Po dyszczu zaś dawniej opisana ma być uwaga.
Ostatnie żyrowisko przed iściem na łochwo zimować. Gdy bowiem gospodarze się poranią zbieraniem jarzyn, kruczyna, jagody i jarzębina jest jego żyrem. Jako tedy rąk nie mający ludzkich samych jagód i kruszyny narwać nie może, łamaniem się dystyngwując od ludzi. Które łamanie, złamawszy drugą gałązkę, a mieć będzie jednostajną wilgoć z tą, co niedźwiedź skruszył, jest świża Mikuły ruskiego robota, jeźli zaś zwiędła, dawniejsza. Po zakończonym tym żyrze inny
ziemię, idąc, zarzuca kruszynkami. Które wziąwszy, w drugim miejscu gdy kolorem zrówna - świży trop, gdy zaś już są twardsze od ruszonych ręką - wczorajszy. Po dyszczu zaś dawniej opisana ma być uwaga.
Ostatnie żyrowisko przed iściem na łochwo zimować. Gdy bowiem gospodarze się poranią zbieraniem jarzyn, kruczyna, jagody i jarzębina jest jego żyrem. Jako tedy rąk nie mający ludzkich samych jagód i kruszyny narwać nie może, łamaniem się dystyngwując od ludzi. Które łamanie, złamawszy drugą gałązkę, a mieć będzie jednostajną wilgoć z tą, co niedźwiedź skruszył, jest świża Mikuły ruskiego robota, jeźli zaś zwiędła, dawniejsza. Po zakończonym tym żyrze inny
Skrót tekstu: RadziwHDiar
Strona: 209
Tytuł:
Diariusze
Autor:
Hieronim Radziwiłł
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1747 a 1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1747
Data wydania (nie później niż):
1756
Tekst uwspółcześniony:
tak
w occie popiół dębowy, obłoż nim krzyże, i żywot.
Item nasienie babczane, na proch utłuczone, i zażywane, skutecznie stanowi proste biegunki.
Item weźmi wosku, którym listy pieczętują, krydy, paczyny, każdego zarówno, utrzyj na proch, dawaj na raz jak naparsztek. Rzeczy proste stanowiące Biegunki.
Jagody Jarzębiny, Bób w occie warzony, Migdały przypiekane, gałka Muszkatowa przypieczona, Szyszki olszowe, Tormentilla, wężownik, żywokost, etc.
I to pewna na biegunki. Weźmi Jabłko, albo lepie Pigwę jeżeli być może, wydroż środek, nato miejsce włóż wosku i kadzidła, obwin w paczesi, upiecz, daj choremu zjeść
w octćie popioł dębowy, obłoż nim krzyże, y żywot.
Item naśienie bábczáne, ná proch utłuczone, y záżywáne, skutecznie stánowi proste biegunki.
Item weźmi wosku, ktorym listy pieczętuią, krydy, páczyny, káżdego zárowno, utrzyi ná proch, daway ná raz iák nápársztek. Rzeczy proste stánowiące Biegunki.
Iagody Járzębiny, Bob w octćie wárzony, Migdały przypiekáne, gałká Muszkátowa przypieczoná, Szyszki olszowe, Tormentilla, wężownik, żywokost, etc.
I to pewná ná biegunki. Weźmi Jábłko, álbo lepie Pigwę ieżeli bydź może, wydroż środek, náto mieysce włoż wosku y kádźidłá, obwin w pácześi, upiecz, day choremu zieść
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 49
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
