Białą i śniegową rękę, Szyję mleczną, usta krwawe, Złoty włos, oko łaskawe; A co niżej szyje było, Zazdrościwe płótno kryło. Rzekłem: Napaśmy tym wzroki, To oczu naszych obroki, Bo co zakrywa pierzynka, To dla samego Szmelinka. PTASZNIK
Rozkłada Tyrsis zdradne ptakom poły I lipkie lepi rogale z jemioły; A wtem Polichna jak piersi odkryła, Duszę mu za kształt jak pod sieć zwabiła. Nie bój się, ptaszku, już lepu na skrzydła: Wpadł w lep sam Tyrsis i w niezbyte sidła. NA ŚNIEGOWĄ GRĘ
Te śnieżne strzały, te pociski z wody Żadnej mi, Jago, nie uczynią szkody, Boś
Białą i śniegową rękę, Szyję mleczną, usta krwawe, Złoty włos, oko łaskawe; A co niżej szyje było, Zazdrościwe płótno kryło. Rzekłem: Napaśmy tym wzroki, To oczu naszych obroki, Bo co zakrywa pierzynka, To dla samego Szmelinka. PTASZNIK
Rozkłada Tyrsis zdradne ptakom poły I lipkie lepi rogale z jemioły; A wtem Polichna jak piersi odkryła, Duszę mu za kształt jak pod sieć zwabiła. Nie bój się, ptaszku, już lepu na skrzydła: Wpadł w lep sam Tyrsis i w niezbyte sidła. NA ŚNIEGOWĄ GRĘ
Te śnieżne strzały, te pociski z wody Żadnej mi, Jago, nie uczynią szkody, Boś
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 95
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
oddał, s czego go Sająnowie kwitowali i litkupem podpili tego targu, i zaras się wyrzekli stej zagrody, co slysząc Matias Kowal grosso suo proprio iuri solidavit, a lakub najmłodsi Sajan dziedzicztwo tam ma, gdy dorosnie lat. (p. 300)
437. Mikołaj woyt Długoz, także przysiezniczy Sebastian Sobek, Waczlaw Jemioła, Urban Kienar, las Rzecznik, Michał Misków zeznali, ze wychodzili na grunt nieboszczyka Hanusa Smyda po smerci zroskazania pańskiego jego Mości pana Rojowskiego, aby opatrzyli i ossaczowali, za co ten grunt stoi, gdyż opustoszałe, a przeto oglądawszy i przypatrzywszy się dobrze uradzili i postanowili gdyż opustoszałe, za grzywien sesnascie liczby Polskiej
oddał, s czego go Saiąnowie kwitowali y litkupem podpili tego targu, y zaras sie wÿrzekli stey zagrody, co slysząc Mathias Kowal grosso suo proprio iuri solidavit, a lakub naymłodsi Saiąn dziedzicztwo tam ma, gdy dorosnie lath. (p. 300)
437. Mikołay woÿt Długoz, takze przÿsiezniczy Sebastyan Sobek, Waczlaw Iemioła, Vrbąn Kienar, las Rzecznik, Michał Miskow zeznali, ze wÿchodzili na gront niebosczÿka Hanusa Smÿda po smerci zroskazania panskiego iego Mosczi pana Roiowskiego, abÿ opatrzyli ÿ ossaczowali, za co tęn gront stoi, gdyz opustoszałe, a przeto oglądawszy ÿ przÿpatrzywszÿ sie dobrze uradzili ÿ postanowili gdyz opustoszałe, za grzywięn sesnascie liczbÿ Polskieÿ
Skrót tekstu: KsKomUl
Strona: 50
Tytuł:
Księga gromadzka wsi Komborska Wola
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Komborska Wola
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1604 a 1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1604
Data wydania (nie później niż):
1683
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Księgi sądowe wiejskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bolesław Ulanowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1921
utarte, na raz ćwierć łota przed Nowiem. Item. Z spalonego Kreta popiół. Item. Secundina primiparae, na proszek utarta. Item. Zołc z Szczenięcia czarnego ssącego. Item Nasienie Piwoniej, i korzeń czasów pewnych kopany. Item.Listki Bukspanowe, także wątrobki z żab wodnych zielonych. Item. Łosie kopyta, Jemioła dębowa, olejek Bukszpanowy, Bursztynowy, wodka z jaskołek. Dzieciom na tęż chorobę. Weś kostek które idą przez grzbiet Kiełbika, od kłowy aż do ogona, ochędosz pięknie od mięsa, ususz, zetrzyj na proszek miałki, przydaj równe części Pereł, i Korali praeparowanych, biorąc na koniec noża, dawaj Dzieciom w
utárte, ná raz ćwierć łotá przed Nowiem. Item. Z spalonego Kretá popioł. Item. Secundina primiparae, ná proszek utárta. Item. Zołc z Sczenięciá czarnego ssącego. Item Nasienie Piwoniey, y korzeń czásow pewnych kopány. Item.Listki Buxpanowe, tákże wątrobki z żab wodnych zielonych. Item. Łośie kopytá, Ięmiołá dębowa, oleiek Bukszpanowy, Bursztynowy, wodká z iáskołek. Dziećiom ná tęż chorobę. Weś kostek ktore idą przez grzbiet Kiełbiká, od kłowy áż do ogoná, ochędosz pięknie od mięsa, ususz, zetrzyi ná proszek miáłki, przyday rowne części Pereł, y Korali praepárowánych, biorąc ná koniec nożá, daway Dźiećiom w
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 111
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
pochodziła z glist, albo gdy się ząbki puszczają, o tym masz na swoich miejscach: jeżeli z morzyska, daj Enemę, i Materacyki z ziół na żywotek. Item. Gdy dziecię jest podległe tej chorobie, Mamkę trzeba uważyć jeżeli ma pokarm dobry, taż Mamka zażywać ma rzeczy należących tej chorobie, jako to jemioły dębowej nasienia i korzenia piwowonij, korzenia Kozłkowego, etc. mocząc to w piwie, korzenie Kozłkowe, które się nazywa Valeriana, jest osobliwym lekarstwem na te chorobę, i wielu ludzi niem samy się leczy. Item Dla podeszłych. R. Pulv: Marchion: ddr 3. Succin. alb. piti. dr:
pochodźiła z glist, álbo gdy się ząbki pusczáią, o tym mász ná swoich mieyscách: ieżeli z morzyská, day Enemę, y Máteracyki z zioł ná żywotek. Item. Gdy dźiećię iest podległe tey chorobie, Mámkę trzebá uważyć ieżeli ma pokarm dobry, táż Mámká záżywáć ma rzeczy należących tey chorobie, iáko to jemioły dębowey nasienia y korzenia piwowonij, korzenia Kozłkowego, etc. mocząc to w piwie, korzenie Kozłkowe, ktore sie názywa Valeriana, iest osobliwym lekárstwem ná te chorobę, y wielu ludzi niem sámy się leczy. Item Dlá podeszłych. R. Pulv: Marchion: ddr 3. Succin. alb. piti. dr:
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 112
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
nagotowac drugiej połowice/ onegoż ziela. Ranionym szkodliwie w głowę.
Ranionym szkodliwie w głowę/ trunek barzo osobliwy: wziąć Biedrzeńcu śrzedniego/ albo wtórego garści dwie/ Bukwice czerwonej i białej liścia i z kwieciem po połtory garści/ Koszysczka/ Podróżniku/ Przywrotu/ Trancu/ Jałowcowych Jagodek przetłuczonych z gruba/ Stokroci/ Leszczynowej Jemioły i z liściem/ Benedyktu/ Zanklu po garści/ Kwiecia z Trzemchy/ albo ze Smrodynie/ Centurii małej/ kwiecia Konwaliowego/ albo Lankowego/ po pół garści/ Dzięgielu/ korzenia Benedyktowego/ po łocie/ to wszytko pokrajać/ i kwartę wina dobrego/ a wody chędogiej drugą/ na to nalać/ a w konwi
nágotowác drugiey połowice/ onegoż źiela. Ránionym szkodliwie w głowę.
Ránionym szkodliwie w głowę/ trunek bárzo osobliwy: wźiąć Biedrzeńcu śrzedniego/ álbo wtorego gárśći dwie/ Bukwice czerwoney y białey liśćia y z kwiećiem po połtory gárśći/ Koszysczká/ Podrożniku/ Przywrotu/ Tráncu/ Iáłowcowych Iágodek przetłuczonych z grubá/ Stokroći/ Lesczynowey Iemioły y z liśćiem/ Benedyktu/ Zánklu po gárśći/ Kwiećia z Trzemchy/ álbo ze Smrodynie/ Centuryey máłey/ kwiećia Konwáliowego/ álbo Lánkowego/ po poł gárśći/ Dźięgielu/ korzenia Benedyktowego/ po łoćie/ to wszytko pokráiáć/ y kwartę winá dobrego/ á wody chędogiey drugą/ ná to nálać/ á w konwi
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 69
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
w kiszkach i w przechodach ich/ wyższej pomienionym obyczajem używając. Piersiom i płucom sztychem przebitym
Rannym jest barzo użytecznym lekarstwem/ a ile tym którzyby przez piersi i płuca sztychowe rany mieli/ bądź od kopijej/ albo od miecza/ abo puginału. Wziąć Sowiej strzały mniejszej ze dwie garści/ liścia i z jagodami/ Jemioły sosnowej abo Świerkowej półtory garści/ Zanklu/ Głowienek/ Dzięgielu/ Podojału wysokiego/ abo Lępieżniku/ Gęsiego poleju po garści/ Przetarzniku/ Leczywrzodu (Stulisem inni zowią/ Herbam Sophiam Alchimistowie) Polnej Driakwie/ Polnej szałwiej/ Bukwice/ Stokroci po pół garzści/ Jałowcu zgruba przetłuczonego półtora łota/ korzenia Dzięgielowego łot.
w kiszkách y w przechodách ich/ wysszey pomienionym obyczáiem vżywáiąc. Pierśiom y płucom sztychem przebitym
Ránnym iest bárzo vżytecznym lekárstwem/ a ile tym ktorzyby przez pierśi y płucá sztychowe rány mieli/ bądź od kopiiey/ álbo od mieczá/ ábo puginału. Wźiąć Sowiey strzały mnieyszey ze dwie garśći/ liśćia y z iágodámi/ Iemioły sosnowey ábo Swierkowey półtory garśći/ Zánklu/ Głowienek/ Dźięgielu/ Podoiału wysokie^o^/ ábo Lępieżniku/ Gęśiego poleiu po gárśći/ Przetarzniku/ Leczywrzodu (Stulisem inni zowią/ Herbam Sophiam Alchimistowie) Polney Dryákwie/ Polney száłwiey/ Bukwice/ Stokroći po poł garzśći/ Iáłowcu zgrubá przetłuczonego połtorá łotá/ korzeniá Dźięgielowego łot.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 82
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i we flasy zaszrobowawszy w kotle ukropu wrzącego przez cztery godziny warzyć/ a tego po sześci abo ośmi łyżek ciepło rano i na noc pić choremu dawać. A przytym plastry przystojnie na rany kłaść/ Doświadczone lekarstwo. Przeciwko Czarom. Ranom zaplugawionym.
Też na takowe przerzeczone czary/ biorą ze trzy łoty Dzięgielowego korzenia/ Jemioły możeli być z Leszczyny łot/ Bylice/ P. Mar: Włosk: czerwonych po pół garzci: I to w napoju chorego moczyć: Abowiem wszytkim przerzeczonym czarom/ i krztuszeniu rzeczami nieprzyrodzonemi/ jest osobliwym ratunkiem/ które idą ze wnętrzności bądź usty/ bądź stolcem. Wątrobie nabrzmiałej.
Wątrobie nabrzmiałej zatkania ćwierć łota korzenia
y we flásy zászrobowawszy w kotle vkropu wrząceg^o^ przez cztery godźiny wárzyć/ á tego po sześći ábo ośmi łyżek ćiepło ráno y ná noc pić choremu dawáć. A przytym plastry przystoynie na rány kłáść/ Doświadczone lekárstwo. Przećiwko Czárom. Ránom záplugáwionym.
Też ná tákowe przerzeczone czáry/ biorą ze trzy łoty Dźięgielowe^o^ korzeniá/ Iemioły możeli być z Lesczyny łot/ Bylice/ P. Már: Włosk: czerwonych po poł garzći: Y to w napoiu chorego moczyć: Abowiem wszytkim przerzeczonym czárom/ y krztuszeniu rzeczámi nieprzyrodzonemi/ iest osobliwym rátunkiem/ ktore idą ze wnętrznośći bądź vsty/ bądź stolcem. Wątrobie nábrzmiałey.
Wątrobie nábrzmiáłey zátkánia ćwierć łotá korzeniá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 90
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
więcej z czarów niżli ze złych wilgotności pochodzącym/ jest lekarstwem: który tym sposobem ma być czyniony: Wziąć liścia Dzięgielu ogródnego albo sianego świeżo zielonego dwie garzci/ Dzięgielu płonnego/ liścia/ Włosków czerwonych P Mar. Bylice/ Koziej stopki/ Wirzchołków dzwonków Matki Bożej/ Czarłowego żebra/ Barwinku/ po garzci każdego/ liścia Jemioły brzozowej/ Ruty ogródnej po garzci/ Traku albo Prosianej włoci/ Zajęczych uszek/ Lebiotki po garzci/ a te wszytko świeżo zielone/ drobno posiekane i przetłuczone/ a do przetłucenia ich/ przydać masła świeżego bez soli trzydzieści i dwa łoty/ Oliwy prawie doźrzałej słodkiej dwa funty/ Wina białego przedniego funt. To wszytko wespół
więcey z czárow niżli ze złych wilgotnośći pochodzącjm/ iest lekárstwem: ktory tym sposobem ma być czyniony: Wźiąć liśćia Dźięgielu ogrodnego álbo śianego świeżo źieloneg^o^ dwie garzći/ Dźięgielu płonnego/ liśćia/ Włoskow czerwonych P Már. Bylice/ Koźiey stopki/ Wirzchołkow dzwonkow Mátki Bożey/ Czárłowego źiebrá/ Bárwinku/ po garzći káżdego/ liśćia Iemioły brzozowey/ Ruty ogrodney po garzći/ Tráku álbo Prośiáney włoći/ Záięczych vszek/ Lebiotki po garzći/ á te wszytko świeżo źielone/ drobno pośiekáne y przetłuczone/ á do przetłucenia ich/ przydáć másłá świeżeg^o^ bez soli trzydźieśći y dwá łoty/ Oliwy práwie doźrzáłey słodkiey dwá funty/ Winá białe^o^ przednieg^o^ funt. To wszytko wespoł
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 92
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
przelutrować in Balneo maris, i na słońcu gorącym przez długi czas wyzonować/ albo przeprażyć/ Dając choremu tego po dwu łyżkach kiedy Księżyc nastaje/ i w Pełnią. Także na kwadrach jego. Gdzieby więc chciał mieć wodkę tę potężniejszą w skutkach swych/ do tej choroby Padającej/ tedy przydaj ośm łotów/ świeżo zielonej Jemioły z Leszczyny/ albo Lipowej/ i wespół to moczyć/ a potym przelutruj/ i używaj wyższej opisanym obyczajem. W Cukrze smażony Dzięgielowy Konfekt. Conserua Angelice.
Korzenie Dziegielowe bywa w Cukrze przyprawione/ cienko pokrajawszy go/ w dostatku wodzie odwarzyć/ a gdy uwre i zmieknieje/ co nalepiej na kaszę utłuc/ i przebic
przelutrowáć in Balneo maris, y ná słońcu gorącym przez długi czás wyzonowáć/ álbo przepráżyć/ Dáiąc choremu tego po dwu łyszkách kiedy Xiężyc nástáie/ y w Pełnią. Tákże ná kwadrách iego. Gdźieby więc chćiał mieć wodkę tę potężnieyszą w skutkách swych/ do tey choroby Padáiącey/ tedy przyday ośm łotow/ świeżo źieloney Iemioły z Lesczyny/ álbo Lipowey/ y wespoł to moczyć/ á potym przelutruy/ y vżyway wysszey opisánym obyczáiem. W Cukrze smáżony Dźięgielowy Konfekt. Conserua Angelice.
Korzenie Dźiegielowe bywa w Cukrze przypráwione/ ćienko pokráiawszy go/ w dostátku wodźie odwárzyć/ á gdy vwre y zmieknieie/ co nalepiey ná kászę vtłuc/ y przebic
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 39
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
umięszać/ a na połgłowek bolejący ciepło plastrować. Kościom odszczepionym.
Kości odszczepione/ z ciała wyciąga/ jak sam przez się plastowany jako inym maściom przymięszany. Brodawkom.
Brodawki z rąk spądza/ Gałban z octem rozczyniony/ a na nie przykładany. Ściatyce.
Scjatyće jest lekarstwem/ wziąwszy go ze dwanaście łotów/ Lepu abo Jemioły/ Terpentyny/ po ośmi łotów. To społem przy ogniu spuścić/ i kminiu do tego przysypać/ ileby do zgęszczenia plastru było dosyć/ a przykładać ciepło. Item.
Wziąć Gałbanu z pięć łotów/ Amoniaku/ Bdelium po cztery łoty/ Uliczniku/ który Propolis Łacinnicy zowią/ łotów pięć/ Terpentyny sześć/ Wosku
vmięśzáć/ á ná połgłowek boleiący ćiepło plastrowáć. Kośćiom odsczepionym.
Kośći odszczepione/ z ćiáłá wyćiąga/ iák sam przez się plastowány iáko inym máśćiom przymięszány. Brodáwkom.
Brodawki z rąk spądza/ Gáłban z octem rozczyniony/ á ná nie przykłádány. Sciátyce.
Scyátyće iest lekárstwem/ wźiąwszy go ze dwánaśćie łotow/ Lepu ábo Iemioły/ Terpentyny/ po ośmi łotow. To społem przy ogniu spuśćić/ y kminiu do tego przysypáć/ ileby do zgęsczenia plastru było dosyć/ á przykłádáć ćiepło. Item.
Wźiąć Gáłbanu z pięć łotow/ Ammoniaku/ Bdelium po cztery łoty/ Vliczniku/ ktory Propolis Láćinnicy zowią/ łotow pięć/ Terpentyny sześc/ Wosku
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 213
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
