rachunku Sarnickiego, w pada pod Gdańskiem w morze Bałtyckie. Gadebuschius, Henelius przekładają Wisłę nad złote Hermy, Paktole Hidaspy, Nil Egipski, iż całej prawie Europie dodajechleba i wszelkiego pożywienia. Świadczą Toruńskie kroniki, iż nim się zamuliła wisła, że z Torunia okręty kupieckie wisłą chodziły na Bałtyckie morze. Poławiają się w niej Jesiotry, Sumy, Karpie, poniekąd Łososie II. Rzeka Niepr: pod wsią Dnieperskim w Moskwie swoje bierze początki: wpada w morze czarne. Jest rybny: osobliwie wyzy poławia III. Niestr: zabiera początki na Pokuciu. Podole od Wołoszczyzny dzieląc w czarne morze wpada. IV. Dźwina: początki bierze w Moskwie. Płynie
rachunku Sarnickiego, w pada pod Gdańskiem w morze Baltyckie. Gadebuschius, Henelius przekłádaią Wisłę nád złote Hermy, Paktole Hidaspy, Nil Egipski, iż całey prawie Europie dodaiechlebá y wszelkiego pożywienia. Swiadczą Toruńskie kroniki, iż nim się zámuliła wisła, że z Toruniá okręty kupieckie wisłą chodziły ná Baltyckie morze. Poławiaią się w niey Jesiotry, Sumy, Karpie, poniekąd Łososie II. Rzeka Niepr: pod wsią Dnieperskim w Moskwie swoie bierze początki: wpada w morze czarne. Jest rybny: osobliwie wyzy poławia III. Niestr: zábiera początki ná Pokuciu. Podole od Wołoszczyzny dzieląc w czarne morze wpada. IV. Dzwina: początki bierze w Moskwie. Płynie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
płynąc, w Wartę wpada. XV. Warta: w Księstwie Siewierskim ma początki. Płynie przez Województwa Sieradzkie Kaliskie Poznańskie: wpada w Odrę w Brandenburgii. Poławia certy, barwany, Sandacze, Węgorze. etc. XVI. Prypeć: początki bierze w Polesiu. Wiele innyh pomniejszych rzek w się bierze wpada w Niepr. Jesiotry poławia. XVII. San: z gór Beszkiedzkich wypada: pod Sandomierzem wpada w Wisłę. Szkuty nim mają swoję nawigacją. Jest wiele innych znaczniejszych rzek: jako to Wieprz, Prosna, Styr, Bustrzyca, Pilcza, Wdna, Wilia, Ciecieres etc: które częścią stawy zarybiają, częścią Oficynom służą jako to Hamerniom
płynąc, w Wartę wpada. XV. Warta: w Xięstwie Siewierskim ma początki. Płynie przez Woiewodztwa Sieradzkie Kaliskie Poznańskie: wpada w Odrę w Brandeburgii. Połáwia certy, barwany, Sandacze, Węgorze. etc. XVI. Prypeć: początki bierze w Polesiu. Wiele innyh pomnieyszych rzek w się bierze wpada w Niepr. Jesiotry połáwia. XVII. San: z gor Beszkiedzkich wypada: pod Sandomierzem wpada w Wisłę. Szkuty nim máią swoię náwigácyą. Jest wiele innych znácznieyszych rzek: iáko to Wieprz, Prosna, Styr, Bustrzyca, Pilcza, Wdna, Wilia, Ciecieres etc: ktore częścią stáwy zárybiaią, częścią Officynom służą iáko to Hamerniom
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: K4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
i krzywdy? Jeżeli dla szacunku znajomej godności i osoby, to zawód: Bo i dudek pstry bywa, a w ozdobę przecie I smak stołów nie wchodzi w bażanty w pasztecie. Jeżeli dla naśladowania i emulacji, to drwiny: I głowacz nie jest główna ryba, choć to bywa, Że przez siłę pod wodę z jesiotrami pływa. Jeżeli dla oka i udania nie dotartej latami albo naturą nie domaglowanej urody, to nie do twarzy: Bowiem wiara powszechna ludzi na tym stoi, Że orłowi południe, noc sowie przystoi. Jeżeli dla odpustowej, kiermaszowej albo jarmarcznej publiki, to siła: Bo w tym na swą porcyją nie prosi Franciszek, A
i krzywdy? Jeżeli dla szacunku znajomej godności i osoby, to zawód: Bo i dudek pstry bywa, a w ozdobę przecie I smak stołów nie wchodzi w bażanty w pasztecie. Jeżeli dla naśladowania i emulacyi, to drwiny: I głowacz nie jest główna ryba, choć to bywa, Że przez siłę pod wodę z jesiotrami pływa. Jeżeli dla oka i udania nie dotartej latami albo naturą nie domaglowanej urody, to nie do twarzy: Bowiem wiara powszechna ludzi na tym stoi, Że orłowi południe, noc sowie przystoi. Jeżeli dla odpustowej, kiermaszowej albo jarmarcznej publiki, to siła: Bo w tym na swą porcyją nie prosi Franciszek, A
Skrót tekstu: MałpaCzłow
Strona: 289
Tytuł:
Małpa Człowiek
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry, traktaty
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1715
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1715
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Archiwum Literackie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Paulina Buchwaldówna
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wroclaw
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
Już opisanych w części 1. Aten nie wspominam, tylko nowe opuszczone, zapomniane, tu introdukować zaczynam.
ABIDES ryba po polsku nie mająca nazwiska, która w swej starości, odmieniwszy rybią postać, staje się zwierzęciem ziemskim, i zowie się w tedy ASTOIZ, jako pisze Albertus Magnus l. 42.
ACIPENSER to jest Jesiotr, który się w morzu rodzi, a zaś rośnie w wielkich rzekach; gdyż słodkie rzeczne pijąc wody, do zbytniej przychodzi tłustości, nabywa gustownego smaku. Żyje namułem i mchem; w wodzie będąc jest cudnej siły, i na ziemi gdy się brzuchem dotknie, ryje pyskiem brzegi jak wieprz, szukając pożywienia sobie. Tak
Iuż opisanych w części 1. Aten nie wspominam, tylko nowe opuszczone, zapomniane, tu introdukować zaczynam.
ABIDES ryba po polsku nie maiąca nazwiska, ktora w swey starości, odmieniwszy rybią postać, staie się zwierzęciem ziemskim, y zowie się w tedy ASTOIZ, iako pisze Albertus Magnus l. 42.
ACIPENSER to iest Iesiotr, ktory się w morzu rodzi, á zaś rośnie w wielkich rzekach; gdyż słodkie rzeczne piiąc wody, do zbytniey przychodzi tłustości, nabywa gustownego smaku. Zyie namułem y mchem; w wodzie będąc iest cudney siły, y na ziemi gdy się brzuchem dotknie, ryie pyskiem brzegi iak wieprz, szukaiąc pożywienia sobie. Tak
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 305
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Zygmunta, którego tu jest Głowa w złoto oprawna od Zygmunta III darowana. Jest tu i Grób B Wernera Biskupa M. Roku 1170 według Miechowity ubitego. Tu leży Władysław Herman, i Bolesław Krzywoust. Wiele jest Kościołów. Wiele ucierpiało najazdów te Miasto od Prusaków, Krzyżaków, Litwy ; wiele się tu poławia Łososiów i Jesiotrów. Tu SIERPCZ Miasto mające Kasztelana swego, gdzie cudowny Obraz Matki Bożej.
W MAZOWIECKIM Księstwie, i Województwie wraz z Polską fundowanym, to notandum, że te Księstwo niejaki Maslaus, będąc u Mieczysława Podczaszym, czyli Koniuszym, i mając sobie w rządy powierzone te całe Księstwo, czyli tylko Województwo Połockie, przywłaszczyłgo sobie,
Zygmunta, ktorego tu iest Głowa w złoto oprawna od Zygmunta III darowana. Iest tu y Grob B Wernera Biskupa M. Roku 1170 według Miechowity ubitego. Tu leży Władysław Herman, y Bolesław Krzywoust. Wiele iest Kościołow. Wiele ucierpiało naiazdow te Miasto od Prusakow, Krzyżakow, Litwy ; wiele się tu poławia Łososiow y Iesiotrow. Tu SIERPCZ Miasto maiące Kasztelana swego, gdzie cudowny Obraz Matki Bożey.
W MAZOWIECKIM Xięstwie, y Woiewodztwie wraz z Polską fundowanym, to notandum, że te Xięstwo nieiaki Maslaus, będąc u Mieczysława Podczaszym, czyli Koniuszym, y maiąc sobie w rządy powierzone te całe Xięstwo, czyli tylko Woiewodztwo Połockie, przywłaszczyłgo sobie,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 318
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
w cukrze, Wino w Gronach, w cukrze, Śliwy w cukrze, Gruszki w cukrze, Jabłka w cukrze, Płótno, Świece białe, Swece stołowe białe i żółte.
Świece roschodnie, Świece smolane, Papier szary, Papier biały, Rybne potrzeby, Ryby. Łososie świeże i suche, Gdańskie i Dunajeckie Czeczugi, Jesiotry świeże, słone i wędzone. Pstrągi, Brzany, Śliże Kiełbie, Lipienie,[...] erty świeże i suche Głowacze, Węgorze świeże, i suche. Rzeczne ryby różne, Słone ryby, Wyzina świeża, Wyzina słona. Wyzina wędzona; Śledzie, Kawiar Wenecki, Kawiar Turecki.
Śledzie Dunajskie, Śledzie wędzone, Perki, Flądry
w cukrze, Wino w Gronách, w cukrze, Sliwy w cukrze, Gruszki w cukrze, Iábłká w cukrze, Płotno, Swiece białe, Swece stołowe białe y żołte.
Swiece roschodnie, Swiece smoláne, Pápier száry, Pápier biały, Rybne potrzeby, Ryby. Łosośie świeże y suche, Gdanskie y Dunáieckie Czeczugi, Ieśiotry świeże, słone y wędzone. Pstrągi, Brzány, Sliże Kiełbie, Lipienie,[...] erty świeże y suche Głowacze, Węgorze świeże, y suche. Rzeczne ryby rozne, Słone ryby, Wyźiná świeża, Wyzina słona. Wyzina wędzona; Sledźie, Káwiar Wenecki, Káwiar Turecki.
Sledźie Dunáyskie, Sledźie wędzone, Perki, Flądry
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 5
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
masz dawać/ wlej gąszcz jaki masz/ wlej Wina/ octu winnego trochę/ Cukru według smaku/ Pieprzu/ Szafranu/ Cynamonu/ Rożenków wielkich Limonij w talarki/ przywarzaj a kosztuj/ a jeżeli trzeba przydać soli/ tedy onej polewki w której wrzał Losoś: przylewaj według smaku. Tak gotuj Szczukę główną/ Czeczugę/ Jesiotra/ Wyża świeżego/ i co chcesz. O prażeniu Ryb głównych osobliwie Szczuk.
Gdy masz Szczukę jaką Główną/ albo Podgłowną o czeszawszy onę zrysuj/ włóż na misę srebrną/ albo w kocieł rozpal soli barzo gorąco/ potrząsaj Szczukę Rysowaną/ a w piecu gorącym albo przed ogniem trochę przypiecz. Sta Potraw Rybnych II.
masz dawáć/ wley gąszcz iaki masz/ wley Winá/ octu winnego trochę/ Cukru według smaku/ Pieprzu/ Szafranu/ Cynamonu/ Rożenkow wielkich Limoniy w talarki/ przywarzay á kosztuy/ á ieżeli trzeba przydać soli/ tedy oney polewki w ktorey wrzał Losoś: przyleway według smáku. Ták gotuy Szczukę głowną/ Czeczugę/ Ieśiotrá/ Wyżá świeżego/ y co chcesz. O práżeniu Ryb głownych osobliwie Szczuk.
Gdy masz Szczukę iaką Głowną/ álbo Podgłowną o czeszawszy onę zrysuy/ włoż ná misę srebrną/ albo w koćieł rospal soli barzo goraco/ potrząsay Szczukę Rysowáną/ á w piecu gorącym álbo przed ogniem trochę przypiecz. Stá Potraw Rybnych II.
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 46
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ i pietruszki/ osiekaj bardzo drobno/ a usmaż w Oliwie albo maśle/ przetrzyj przez sito/ zmieszaj z octem i z Juszycą/ weźmij kilka dzwon Lososia/ pokraj wstuczki małe/ włóż wto wszytko /daj Soli/ Wina/ słodkości/ Pieprzu/ Cynamonu/ przywarz/ a daj na Stół. Tak też Jesiotra i Czeczugę gotuj. III. Jesiotr.
Weźmi i kilka dzwon Jesiotra/ ociągnij w Oliwie/ albo w maśle usmaz Cebule i Pietruszki drobno krajanej/ w maśle/ albo Oliwie/ złoż to społem/ daj Wina/ Octu/ Rożenków obojga/ słodkości/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynamonu/ Masła albo Oliwy/ Szafrana
/ y pietruszki/ ośiekay bárdzo drobno/ á vsmaż w Oliwie albo maśle/ przetrzyi przez śito/ zmieszay z octem y z Iuszycą/ weźmiy kilka dzwon Losośia/ pokráy wstuczki małe/ włoż wto wszytko /day Soli/ Wina/ słodkośći/ Pieprzu/ Cynámonu/ przywarz/ á day na Stoł. Ták też Ieśiotra y Czeczugę gotuy. III. Ieśiotr.
Weźmi y kilká dzwon Ieśiotrá/ oćiągniy w Oliwie/ álbo w máśle vsmaz Cebule y Pietruszki drobno kráianey/ w máśle/ albo Oliwie/ złoż to społem/ day Winá/ Octu/ Rożenkow oboygá/ słodkośći/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynámonu/ Masłá álbo Oliwy/ Szafrána
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 47
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ a usmaż w Oliwie albo maśle/ przetrzyj przez sito/ zmieszaj z octem i z Juszycą/ weźmij kilka dzwon Lososia/ pokraj wstuczki małe/ włóż wto wszytko /daj Soli/ Wina/ słodkości/ Pieprzu/ Cynamonu/ przywarz/ a daj na Stół. Tak też Jesiotra i Czeczugę gotuj. III. Jesiotr.
Weźmi i kilka dzwon Jesiotra/ ociągnij w Oliwie/ albo w maśle usmaz Cebule i Pietruszki drobno krajanej/ w maśle/ albo Oliwie/ złoż to społem/ daj Wina/ Octu/ Rożenków obojga/ słodkości/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynamonu/ Masła albo Oliwy/ Szafrana/ przywarz a daj na Stół.
/ á vsmaż w Oliwie albo maśle/ przetrzyi przez śito/ zmieszay z octem y z Iuszycą/ weźmiy kilka dzwon Losośia/ pokráy wstuczki małe/ włoż wto wszytko /day Soli/ Wina/ słodkośći/ Pieprzu/ Cynámonu/ przywarz/ á day na Stoł. Ták też Ieśiotra y Czeczugę gotuy. III. Ieśiotr.
Weźmi y kilká dzwon Ieśiotrá/ oćiągniy w Oliwie/ álbo w máśle vsmaz Cebule y Pietruszki drobno kráianey/ w máśle/ albo Oliwie/ złoż to społem/ day Winá/ Octu/ Rożenkow oboygá/ słodkośći/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynámonu/ Masłá álbo Oliwy/ Szafrána/ przywarz á day na Stoł.
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 47
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
maśle/ przetrzyj przez sito/ zmieszaj z octem i z Juszycą/ weźmij kilka dzwon Lososia/ pokraj wstuczki małe/ włóż wto wszytko /daj Soli/ Wina/ słodkości/ Pieprzu/ Cynamonu/ przywarz/ a daj na Stół. Tak też Jesiotra i Czeczugę gotuj. III. Jesiotr.
Weźmi i kilka dzwon Jesiotra/ ociągnij w Oliwie/ albo w maśle usmaz Cebule i Pietruszki drobno krajanej/ w maśle/ albo Oliwie/ złoż to społem/ daj Wina/ Octu/ Rożenków obojga/ słodkości/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynamonu/ Masła albo Oliwy/ Szafrana/ przywarz a daj na Stół. IV. Szczuka żółto w swojej
maśle/ przetrzyi przez śito/ zmieszay z octem y z Iuszycą/ weźmiy kilka dzwon Losośia/ pokráy wstuczki małe/ włoż wto wszytko /day Soli/ Wina/ słodkośći/ Pieprzu/ Cynámonu/ przywarz/ á day na Stoł. Ták też Ieśiotra y Czeczugę gotuy. III. Ieśiotr.
Weźmi y kilká dzwon Ieśiotrá/ oćiągniy w Oliwie/ álbo w máśle vsmaz Cebule y Pietruszki drobno kráianey/ w máśle/ albo Oliwie/ złoż to społem/ day Winá/ Octu/ Rożenkow oboygá/ słodkośći/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynámonu/ Masłá álbo Oliwy/ Szafrána/ przywarz á day na Stoł. IV. Szczuká żołto w swoiey
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 47
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
