wolne, potym mocniejsze, które często dawać: jeżeli jedna niepomoże, zaraz drugą, i trzecią dać. Jeżeliby Enemy mały skutek czyniły. przylewać do nich Vinum Emmeticum, albo przydać Coloquentide, albo Czopek mocny zrobić. Jeżeliby Enemy niepomogły, żeby zatwardzenia wielkiego ruszyć nie mogły: Weś Manny KKalabryny uncyj 2. rozpuść rosołem, przecedź przydaj uncyj 2. Olejku Migdałowego, daj ciepło wypić. Jeżeliby sflegmy kołka pochodziła, mocniejsze purganse dawać potrzeba. Przytym służą formentacje, kąpieli, smarowania, Kataplasmy, Plastry, i insze aplikacje. Item. Weś wody wrzącej kwaterkę, Oliwy ćwierć kwaterki. Pieprzu tłuczonego
wolne, potym mocnieysze, ktore często dáwáć: ieżeli iedná niepomoże, záraz drugą, y trzećią dáć. Ieżeliby Enemy máły skutek czyniły. przylewáć do nich Vinum Emmeticum, álbo przydáć Coloquentide, álbo Czopek mocny zrobić. Ieżeliby Enemy niepomogły, żeby zátwardzenia wielkiego ruszyć nie mogły: Weś Mánny KKálábryny uncyi 2. rospuść rosołem, przecedz przyday uncyi 2. Oleyku Migdałowego, day ćiepło wypić. Ieżeliby zflegmy kołká pochodziłá, mocnieysze purgánse dawáć potrzebá. Przytym służą formentácye, kąpieli, smárowánia, Kátháplásmy, Plastry, y insze ápplikácye. Item. Weś wody wrzącey kwáterkę, Oliwy ćwierć kwáterki. Pieprzu tłuczonego
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 208
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. Traktat Trzeci O Kolce. Pigułki purgujące w Kolkach.
R. Pill. Tartar. dr. s. Diagred: gr. 6. Ol: Succigut. 5. Thericae scrup. 1. cum s. q. Elixir. Propr. d. Mass. na raz. Item. Weś Manny Kalabryny, łotów 4. rozpuść w rosole, przecedź, przydaj Sperma Ceti ćwierć łota, daj ciepło wypić. Enema bardzo skuteczna. Weś Slazu, Rumienku, Barszczu ogródnego, Kardyben. wszystkiego po pół garści, korzenia Omanowego. Tatarskieóg ziela, Gałganu, jęczmienia, po dwie dragmy warz w mleku słodkim, przecedź,
. Tráktat Trzeći O Kolce. Pigułki purguiące w Kolkách.
R. Pill. Tartar. dr. s. Diagred: gr. 6. Ol: Succigut. 5. Thericae scrup. 1. cum s. q. Elixir. Propr. d. Mass. ná raz. Item. Weś Mánny Kálábryny, łotow 4. rospuść w rosole, przecedź, przyday Sperma Ceti ćwierć łotá, day ćiepło wypić. Enemá bárdzo skuteczna. Weś Slazu, Rumienku, Barsczu ogrodnego, Kárdyben. wszystkiego po puł gárśći, korzenia Omanowego. Tátárskieog źiela, Gáłgánu, ięczmieniá, po dwie drágmy warz w mleku słodkim, przecedź,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 210
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Scamson, ser. 4. Vini albi libr. 3. ntech stoi w cieple przez kilka dni, przecedź, wyciśni, dawaj na raz po trzy albo cztery uncje. Item. Na ściągnienie wodnistego humoru z ciała, najlepszy jest sok z korzenia Kosaccowego, dając go na raz uncy trzy z wine, przydawszy Manny Kalabryny: który tak przez stolec jak przez urynę wyprowadza wodnistość. Item. Rzecz doświadczona. Weś skorek zwierzchnich skrobanych na dół z korzenia Romanowego ziela, namocz w gorzałce, przecedziwszy pij po kieliszku, purguje dobrze, i wilgotność z ciała wyprowadza. Ubodzy ludzie zażywają na ściąganie puchliny proszuku z ziarnek Hebdowych, albo Bzowych,
Scamson, ser. 4. Vini albi libr. 3. ntech stoi w ćieple przez kilká dni, przecedź, wyćiśni, daway ná raz po trzy álbo cztery uncye. Item. Ná ściągnienie wodnistego humoru z ćiáłá, naylepszy iest sok z korzenia Kosaccowego, dáiąc go ná raz uncy trzy z wine, przydawszy Mánny Kalábryny: ktory ták przez stolec iák przez urynę wyprowadza wodnistośc. Item. Rzecz doświadczona. Weś skorek zwierzchnich skrobánych ná doł z korzenia Romanowego ziela, námocz w gorzałce, przecedźiwszy piy po kieliszku, purguie dobrze, y wilgotność z ćiáłá wyprowadza. Ubodzy ludzie zażywáią ná ściągánie puchliny proszuku z ziarnek Hebdowych, álbo Bzowych,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 299
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
zwało Maleventum, że tam złe i wielkie wiatry nawet konia z Jeźdzcem do góry porywające, panowały. EUROPA. Neapolitańskie Królestwo cum suis rarytatibus
W KAMPANII świeci całym Włochom góra Veseus, albo Wezuwiusz ogień z siebie częstokroć wybuchająca, którą należycie opisawszy między Górami na innym miejscu, tu ogniów tych nie żarzę.
KALABRYĄ rodzącą mannę Kalabrynę, jako i całe Włochy osiedli byli Grecy i Magnam Graeciam nazwali, jako świadczy Owidyusz: Itala nam tellus Graecia maior erat.
Tu Wirgiliusz Poeta najwięcej przebywał.
Blisko Kalabryj tej leży APULIA Prowincja mała Neapolitańska, w której Wioska CANNE klęską wielką Rzymianów sławna, gdzie Annibal Pawła Emiliusza i Terencjusza Warrona Konsulów zniósł. 40.
zwáło Maleventum, że tam złe y wielkie wiatry náwet konia z Iezdzcem do gory porywaiące, panowały. EUROPA. Neapolitańskie Krolestwo cũ suis raritatibus
W KAMPANII świeci całym Włochom gora Veseus, albo Wezuwiusz ogień z siebie częstokroć wybuchaiąca, ktorą náleżycie opisawszy między Gorámi ná innym mieyscu, tu ogniow tych nie źarzę.
KALABRYĄ rodzącą mannę Kalabrynę, iako y całe Włochy osiedli byli Grecy y Magnam Graeciam názwali, iako świadczy Owidyusz: Itala nam tellus Graecia maior erat.
Tu Wirgiliusz Pòéta náywięcey przebywáł.
Blisko Kalabryi tey leży APULIA Prowincya mała Neapolitańska, w ktorey Wioska CANNAE klęską wielką Rzymianow sławná, gdźie Annibal Pawła Emiliusza y Terencyusza Warrona Konsulow zniosł. 40.
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 208
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
umoczoną, ciepło przykładać.
Jeżeli do womitów nie jesteś skłonny, to ci zazyte lekkie laksujące lekarstwo znaczny sprawi skutek, lecz go zaraz z początku choroby brać powinienes. Toż laksujące lekarstwo następujące jest.
Weźmi: Senesu Aleksandryjskiego Łot jeden. Centuryj szczypty dwie. Sal nitry preparowanej Ćwierć Łota. Anyżku pułcwierci Łota. Manny kalabryny 2. Łoty.
Zgotowawszy to wszystko pospołu, i przecedziwszy przez chustę gęstą, wypij ciepło. Gdy zaś łożne choroby zwyrzutami panują, a to ci tajno pierwszego dnia, do którego gatunku twa choroba należy, czyli do malignów ordynaryjnich, czy łożnych? To wszelkiego purgansu wystrzegaj się, albowiem przeszkodziłbyś naturze do
umoczoną, ćiepło przykładac.
Jeżeli do womitow nie iesteś skłonny, to ci zazyte lekkie laxuiące lekarstwo znaczny sprawi skutek, lecz go zaraz z początku choroby brac powinienes. Toż laxuiące lekarstwo nastepuiące iest.
Weżmi: Senesu Alexandryiskiego Łot ieden. Centuryi szczypty dwie. Sal nitry preparowaney Cwierć Łota. Anyżku pułcwierci Łota. Manny kalabryny 2. Łoty.
Zgotowawszy to wszystko pospołu, y przecedziwszy przez chustę gęstą, wypiy ciepło. Gdy zas łożne choroby zwyrzutami panuią, a to ci tayno pierwszego dnia, do ktorego gatunku twa choroba nalezy, czyli do malignow ordynaryinich, czy łożnych? To wszelkiego purgansu wystrzegay się, albowiem przeszkodziłbyś naturze do
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 15
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
tamować nie radzę. Purganse równym sposobem, jako i poty są szkodliwe, i lepiej z początku nieutemperowanej jeszcze katarowej materyj gwałtownie nieporuszać, bo tak ją poruszyć, jest się chcieć życia pozbawić. Kiedy każe potrzeba dla konstupacyj; to enemą otworzyć żołądek pozwalam. Kiedy zaś gorączka i choroba ginie, to trunek zmanny kalabryny preparowany dla zupełnego persiom ulżenia pić możesz, i owszem to laxativum kilka razy powtórżyć rzecz dobra, jeżeli przy schyłku choroby krytyczne poty długo trwają, albo w zwyczaj weszły.
Idąc zaś do rozporządzenia febry, i natury jej opisania, to częstokroć się trafia, iz katary żymnych febr maszkę na się biorą; a najbardziej około
tamować nie radzę. Purganse rownym sposobem, iako y poty są szkodliwe, y lepiey z początku nieutemperowaney ieszcze katarowey materyi gwałtownie nieporuszać, bo tak ią poruszyć, iest się chcieć zycia pozbawić. Kiedy kaze potrzeba dla konstupacyi; to enemą otworzyć żołądek pozwalam. Kiedy zaś gorączka y choroba ginie, to trunek zmanny kalabryny preparowany dla zupełnego perśiom ulżenia pić możesz, i owszem to laxativum kilka razy powtorżyć rzecz dobra, iezeli przy schyłku choroby krytyczne poty długo trwaią, albo w zwyczay weszły.
Idąc zaś do rozporządzenia febry, y natury iey opisania, to częstokroć się trafia, iz katary żimnych febr maszkę na się biorą; a naybardźiey około
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 104
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
starego wina połgarca, gotuj przez kwadrans nakrywszy, tegoż likworu codzień trzy razy: kieliszek wypić możesz. Ten trunek pozostałe szkodliwe materie niszczy, i od przyszłych insultów zachowuje. Między piciem tego wina laksujące niektóre lekarstwa brać pożyteczna, osobliwie, gdy niestrawność w żołądku czujesz. Przymięszaj do pomienionego wina Rhabarbarum półłota, manny kalabryny dwa łoty, Senesu przedniego trzy łoty, małych rozynków ośm łotów: przytym ingredyencyj przyczynieniu trzeba także więcej wina przylać.
Tercjanna, która dwa razy na dzień przypada, równym się leczy sposobem, ztym wszystkim na paroksyzm jej wielką baczność mieć trzeba, i kuracją rozsądnie prowadzić. Kształt tej febry dwojaki bywa, na
starego wina połgarca, gotuy przez kwadrans nakrywszy, tegoż likworu codźien trźy razy: kieliszek wypić możesz. Ten trunek pozostałe szkodliwe materye niszczy, y od przyszłych insultow zachowuie. Między pićiem tego wina laxuiące niektore lekarstwa brać pożyteczna, osobliwie, gdy niestrawność w żołądku czuiesz. Przymięszay do pomienionego wina Rhabarbarum połłota, manny kalabryny dwa łoty, Senesu przedniego trźy łoty, małych rozynkow ośm łotow: przytym ingredyencyi przyczynieniu trźeba także więcey wina przylać.
Tercyanna, ktora dwa razy na dźien przypada, rownym się leczy sposobem, ztym wszystkim na paroxyzm iey wielką baczność mieć trźeba, y kuracyą rozsądnie prowadźić. Kształt tey febry dwoiaki bywa, na
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 138
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
skuteczniejszy:
Weźmi: Folia senae, 3. ćwierci łota. Rhabarbarum orientale ćwierć łota. Kolędru dwie szczypty. Rozynków małych 2. łoty. Cremor Tartari ćwierć łota.
Nalawszy na te species wrzącej wody połkwarty niechaj stoją przez noc, rano zaś przygotowawszy trochę, i wycisnąwszy przez chustę, rozpuść w tym dwa łoty manny kalabryny, wypij ciepło na czczo. Jeżeliby zaś ten trunek był przeciwny twej naturze, to pigułki (o których w anotacyj) wziąć możesz; pigułki tę żółć i wszelaką złośliwą materią arcyskutecznie wyniszczają.
Krwi puszczać wtej febrze, Boże uchowaj! Gdy zaś Kwartanna długo trwa, i zaleconemi dopiero lekarstwy wypędzić się nieda
skutecznieyszy:
Weźmi: Folia senae, 3. ćwierći łota. Rhabarbarum orientale ćwierć łota. Kolędru dwie szczypty. Rozynkow małych 2. łoty. Cremor Tartari ćwierć łota.
Nalawszy na te species wrzącey wody połkwarty niechay stoią przez noc, rano zaś przygotowawszy trochę, y wyćisnąwszy przez chustę, rozpuść w tym dwa łoty manny kalabryny, wypiy ćiepło na czczo. Jeżeliby zaś ten trunek był przećiwny twey naturze, to pigułki (o ktorych w annotacyi) wźiąć możesz; pigułki tę żołć y wszelaką złośliwą materyą arcyskutecznie wyniszczaią.
Krwi puszczać wtey febrze, Boże uchoway! Gdy zaś Kwartanna długo trwa, y zaleconemi dopiero lekarstwy wypędźić się nieda
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 155
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
porywać, aże siódmy paroksyzm minie, tak mądrzy nauczają. Sposoby do leczenia.
Weźmi Senesu trzy ćwierci łota, Rabarbarum ćwierć łota, wierzchołków Centurii dwie szczypty, Cytwaru przetłuczonego ćwierć łota, namo[...] z przez noc wszytko w occie napoły z wodą żeby obojga było kwaterka, nazajutrz przywarz, przecedź i wyciśnij: przydaj Manny Kalabryny łotów trzy, jak się rozpuści, znowu przec[...] dź, i daj ciepło wypić w dz[...] en wolny od paroksyzmu. Item dla ubozszych Purgans
Weźmi Salapy na proch subtelny utartej skrupuł jeden, przydaj trochę Miry utartej i Kamfory, zmieszaj z Driakwią, i daj zażyć: albo jeśli Driakwi nie masz, daj tak w
porywáć, aże siodmy pároxyzm minie, ták mądrzy nauczáią. Sposoby do leczenia.
Weźmi Senesu trzy ćwierći łotá, Rhabarbarum ćwierć łotá, wierzchołkow Centuriey dwie szczypty, Cytwaru przetłuczonego ćwierć łotá, namo[...] z przez noc wszytko w octćie napoły z wodą żeby oboygá było kwáterka, názáiutrz przywarz, przecedź y wyćiśniy: przyday Mánny Kálábryny łotow trzy, iák się rospuśći, znowu przec[...] dź, y day ćiepło wypić w dz[...] en wolny od pároxyzmu. Item dla ubozszych Purgáns
Weźmi Salappy ná proch subtelny utártey skrupuł ieden, przyday troche Miry utártey y Kámfory, zmieszay z Dryakwią, y day záżyć: álbo iesli Dryakwi nie masz, day ták w
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 1
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
, przeważ trochę, jak się ustoi, zlej z wierzchu czystą wodę, od spodu nie mieszając: w tej wodzie namocz senesu obranego z szypułek trzy ćwierci łota, Agaryku to jest Modrzewiowej gębki pół łota, wierzchołków Centurii szczyptę, namocz przez noc, nazajutrz przywarz i przecedź, wycisnij dobrze, w tej polewce rozpuść Manny Kalabryny łotów trzy albo cztery, znowu przecedź, przydaj trochę Driakwi jeżeli masz dobrą, inaczej daj pokoj, daj wypić ciepło wolnego dnia od paroksyzmu.
Item dla prostych i ubogich: Weźmi Salapy na subtelny proszek utartej skrupuł, przydaj Miry utartej gran sześć, Salis vitrioli gran cztery, zmieszaj z Driakwią daj zażyć. Obserwować
, przeważ troche, iák się ustoi, zley z wierzchu czystą wodę, od spodu nie mieszáiąc: w tey wodzie námocz senesu obránego z szypułek trzy ćwierći łotá, Agaryku to iest Modrzewiowey gębki puł łotá, wierzchołkow Centuryey sczyptę, námocz przez noc, nazáiutrz przywarz y przecedź, wyćisniy dobrze, w tey polewce rospuść Mánny Kálábryny łotow trzy álbo cztery, znowu przecedź, przyday troche Dryákwi ieżeli mász dobrą, inaczey day pokoy, day wypić ćiepło wolnego dniá od pároxyzmu.
Item dla prostych y ubogich: Weźmi Salappy ná subtelny proszek utártey skrupuł, przyday Miry utártey grán sześć, Salis vitrioli grán cztery, zmieszay z Dryákwią day záżyć. Obserwowáć
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 4
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716