który kto godzi/ Mądrze chorobę znosi/ i zniej wyswobodzi.
O Sporządzeniu Doktorskim Diety. Co jeść/ jako przyprawno/ kiedy i jak wiele/ Gdzie siła/ razy/ Medyk ma powiedzieć śmiele. Czego jeśli nie trafi/ rozkazać nie umie/ Niech nie polega chory na jego rozumie.
O Kapuście. Polewka kapuściana wnątrze rozwięzuję/ Sama przez się kapusta ciasne zachowuje. A jeśli ziesz z polewką pospołu kapusty/ Doznasz w brzuchu biegunów/ i przykrej rozpusty. SZKOŁY SALERNITAŃSKIEJ Część Wtóra.
O Slazu. ODzymiękcenia wnętrzności Malua Rzymianie/ Slazem dla tej przyczyny nazwali Polanie. Ze po moim korzeniu ślazą wilgotności/ Też miesiącom pomocne/ białej płci
ktory kto godźi/ Mądrze chorobę znośi/ y zniey wyswobodźi.
O Sporządzeniu Doktorskim Dyety. Co ieść/ iáko przypráwno/ kiedy y iák wiele/ Gdźie śiłá/ rázy/ Medyk ma powiedźieć śmiele. Czego ieśli nie trafi/ roskázáć nie vmie/ Niech nie polega chory ná iego rozumie.
O Kápuśćie. Polewká kápuśćiána wnątrze rozwięzuię/ Sámá przez się kápustá ćiásne záchowuie. A iesli ziesz z polewką pospołu kápusty/ Doznasz w brzuchu biegunow/ y przykrey rospusty. SZKOŁY SALERNITANSKIEY Część Wtora.
O Slazu. ODzymiękcęnia wnętrznośći Malua Rzymiáńie/ Slazem dla tey przyczyny názwáli Polánie. Ze po moim korzeniu ślazą wilgotnośći/ Też mieśiącom pomocne/ białey płći
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: C4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
OBLATA DONACJI CAŁEGO MAJĄTKU PRZEZ STANISŁAWA KONIECPOLSKIEGO, KASZTELANA KRAKOWSKIEGO, (wyjąwszy miasto Brody z przyległościami) na rzecz Jana Koniecpolskiego, w roku 1682 uczynionej.
Mhlihów stary et nowy, Horodyszcze, Masłowka, Wrzeszczowka, Derenkowiec, Walawa, Wiązołek, Woronowka, Hac, Olszana, Tarasowka, Kapuściana, Dolina, Lebedinka, Kryłów, Buzen, Woronowka, Medwedowka, Sobotów, Kapitanowka, Zabołyn, Jaśmin, Konstantynów, Baklej; tum et alium Tractum Bonorum Iwankouiensium, videlicet Oppidum Iwanków, Villas Obuchowicze, Trudnicze, Staniszewka, Ternochowka, Zaprudzie, Lupsza, Melechów, Trybuchów, Teniewicze, Obczytel, Halin, Za
OBLATA DONACYI CAŁEGO MAJĄTKU PRZEZ STANISŁAWA KONIECPOLSKIEGO, KASZTELANA KRAKOWSKIEGO, (wyjąwszy miasto Brody z przyległościami) na rzecz Jana Koniecpolskiego, w roku 1682 uczynionej.
Mhlihow stary et nowy, Horodyszcze, Masłowka, Wrzeszczowka, Derenkowiec, Walawa, Wiązołek, Woronowka, Hac, Olszana, Tarasowka, Kapuściana, Dolina, Lebedinka, Kryłow, Buzen, Woronowka, Medwedowka, Sobotow, Kapitanowka, Zabołyn, Jaśmin, Konstantynow, Bakley; tum et alium Tractum Bonorum Iwankouiensium, videlicet Oppidum Iwankow, Villas Obuchowicze, Trudnicze, Staniszewka, Ternochowka, Zaprudzie, Lupsza, Melechow, Trybuchow, Teniewicze, Obczytel, Halin, Za
Skrót tekstu: KoniecSObl
Strona: 371
Tytuł:
Oblata
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
przywileje, akty nadania
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
tejże formeczce w prasie potrzymaj/ żeby się zastały. A tak i bez ognia pięknie się wyBiją. Trzymaj je jednak pod ciężarem miernym w równi/ aby się nie paczyły aż do zażywania. Raszplą obrownasz do roboty. 2. Chceszli mieć z żółwiowej jakoby kości tak sobie postąp. Uczyń ług z popiołu głąbów kapuścianych suchych/ albo z potaszu/ albo inszego pojołu mocnego. Weś wapna nie gaszonego/ litrargirum albo glejty żółtej/ ługiem to oboje rozpraw przygęściej trochę a ciepło. Rozłoż po części tu i owdzie po rogu. Niech czas jaki tam postoi. Potym zgarniesz a zostaną tu i owdzie płaty czarnawe. Wypoleruj róg przesianym popiołem
teyże formeczce w práśie potrzymáy/ żeby się zástáły. A ták i bez ogniá pięknie się wyBiią. Trzymáy ie iednák pod ćiężárem miernym w rowni/ áby się nie páczyły áż do záżywánia. Rászplą obrownász do roboty. 2. Chceszli mieć z żołwiowey iákoby kośći ták sobie postąp. Vczyń ług z popiołu głąbow kápuśćiánych suchych/ álbo z potászu/ álbo inszego poiołu mocnego. Weś wapna nie gászonego/ litrárgirum álbo gleyty żołtey/ ługiem to oboie rospraw przygęściey trochę á ćiepło. Rozłoż po częśći tu i owdźie po rogu. Niech czás iáki tám postoi. Potym zgárniesz á zostáną tu i owdzie płáty czárnáwe. Wypoleruy rog prześianym popiołem
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 127
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
rozpuszczę jak ciasto i owszem jak wodę. Do slusznej twardości swej wrócić się nie chce. A choć się i wróci tedy za suchym niebem i ciepłym barzo/ kruchy jak szkło się kruszy. Za wilgotnym zaś niebem cale zwełnieje ile z niego doświadczenia. Ty pomyśl dalej. Róg plaski na zimno farbowno. Uczyń ług z kapuścianych głąbów/ popiołu/ gdy wezwre wrzuć miałkiego niegaszonego wa- wapna garść/ a zostrzeje w tym ługu choć potym zimnym gdzie jakoby paznokciem zadarszy/ skora rogu pocznie odchodzić/ włóz róg w farbę zwyczajną/ a imię się rogu. Jak sztuczki Rogowe Jak sztuczki Rogowe Jak zrobić Stoły z marmu: XI. Stoły, Nagrobki
rospuszczę iák ćiásto i owszem iák wodę. Do sluszney twárdośći swey wroćić się nie chce. A choć się i wroći tedy zá suchym niebem i ćiepłym bárzo/ kruchy iák szkło się kruszy. Zá wilgotnym záś niebem cále zwełnieie ile z niego doświádczeniá. Ty pomyśl dáley. Rog pláski ná źimno farbowno. Vczyń ług z kapuściánych głąbow/ popiołu/ gdy wezwre wrzuć miáłkiego niegászonego wa- wápná garść/ á zostrzeie w tym ługu choć potym zimnym gdźie iákoby páznokciem zádárszy/ skora rogu pocznie odchodźić/ włoz rog w fárbę zwyczáyną/ á imie się rogu. Iák sztuczki Rogowe Iák sztuczki Rogowe Iák zrobić Stoły z mármu: XI. Stoły, Nagrobki
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 128
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
i z solą/ abo hałunem z winem. Plastr też może przykładać/ uwarzywszy liścia kapusty potłuczonej z winem i octem/ abo cimoliej z wodą stalowaną/ abo kowalską/ abo papierem szarym grubym/ octem ciepłym napojonym obwijać. Jeśli nabrzmiałość się czerwieni/ strzec aby się nie otworzyła/ abo ciało nie padło/ przykładać liście kapuściane z Cimolią/ rożą z maką/ cieciorki/ bobu i wielogrochu. Jeśli barzo brzemiennej sine nogi naciekają/ krwie upuścić miedzy siódmym księżycem i czwartym może. To częstokroć już doświadczeniem utwierdzono/ ale tylko gdzieby była pełność krwie/ inaczej krwie puszczać się nie godzi/ boby abo poroniła/ abo dziecię słabe urodziła/
y z solą/ ábo háłunem z winem. Plastr też może przykłádáć/ vwárzywszy liśćia kápusty potłuczoney z winem y octem/ abo cimoliey z wodą stalowáną/ ábo kowálską/ ábo pápierem szárym grubym/ octem ćiepłym nápoionym obwiiáć. Ieśli nábrzmiáłość się czerwieni/ strzec áby się nie otworzyłá/ ábo ćiáło nie pádło/ przykłádáć liśćie kápuśćiáne z Cimolią/ rożą z maką/ ćiećiorki/ bobu y wielogrochu. Ieśli bárzo brzemienney śine nogi náćiekáią/ krwie vpuśćić miedzy śiodmym kśiężycem y czwartym może. To częstokroć iuż doświádczeniem vtwierdzono/ ále tylko gdźieby byłá pełność krwie/ ináczey krwie puszczáć się nie godźi/ boby ábo poroniłá/ ábo dźiećię słábe vrodźiłá/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Ev
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
koniec i serce w popiół albo perzynę obrócić musi. Niemniej i to jeszcze, moja śliczna Marysieńku, przydaje strachu i utrapienia, że już trzeci dzień, jako żadnej o zdrowiu Wci mojej duszy nie mam wiadomości ani responsu na kilka listów moich. Ja tu siedzę jako w katuszy, nie mając do przechadzki, tylko kapuściany ogród (a dni są tak wielkie, bo się rano wstaje, że się wiekom równają), gorąco zaś wielkie nie pozwala przejażdżki, chyba ku wieczorowi, i to natenczas spokojnie z myślami się bawić nie pozwolą. I to też zgryzoty nie ujmuje, kiedy coraz większa się zajmuje wojna, a czym co począć nie
koniec i serce w popiół albo perzynę obrócić musi. Niemniej i to jeszcze, moja śliczna Marysieńku, przydaje strachu i utrapienia, że już trzeci dzień, jako żadnej o zdrowiu Wci mojej duszy nie mam wiadomości ani responsu na kilka listów moich. Ja tu siedzę jako w katuszy, nie mając do przechadzki, tylko kapuściany ogród (a dni są tak wielkie, bo się rano wstaje, że się wiekom równają), gorąco zaś wielkie nie pozwala przejażdżki, chyba ku wieczorowi, i to natenczas spokojnie z myślami się bawić nie pozwolą. I to też zgryzoty nie ujmuje, kiedy coraz większa się zajmuje wojna, a czym co począć nie
Skrót tekstu: SobJListy
Strona: 437
Tytuł:
Listy do Marysieńki
Autor:
Jan Sobieski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1665 a 1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1683
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"Czytelnik"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
Pan jak bydlę żyje, Niedziw, że się służący obrócą w bestie. Niech każdy żyje jak chce, za siebie odpowie, Dość, że jak trzeba było szczęście DAWIDOWI Służyło, bo kiedy się rachunkiem dzielili, Przy lidkupie z rozumem wraz zmysły stracili- Zaczął DAWID robotę, miał warsztat gotowy, Ścina jak na zagonach kapuściane głowy. Wraz żołnierze mszcząc się swych zabranych grabieży, Rąbią, kolą nieśpiących i tego co leży. Gwałt powstał po Obozie, lecz nie rychło wołać, Nie gotowi gotowym nie mogą wydołać. Krótko mówiąc, zbił zbójców przy Wszechmocnych Rządach, Kilkudziesiąt ich tylko uszło na Wielbłądach. Dopiero się co żywo do zdobyczy rzuci,
Pan iák bydlę żyie, Niedziw, że się służący obrocą w bestyie. Niech káżdy żyie iák chce, zá siebie odpowie, Dość, że iák trzeba było szczęście DAWIDOWI Służyło, bo kiedy się rachunkiem dzielili, Przy lidkupie z rozumem wráz zmysły strácili- Záczął DAWID robotę, miał wársztat gotowy, Sciná iák ná zágonach kápuściane głowy. Wráz żołnierze mszcząc się swych zábranych grábieży, Rąbią, kolą nieśpiących y tego co leży. Gwáłt powstał po Obozie, lecz nie rychło wołać, Nie gotowi gotowym nie mogą wydołać. Krotko mowiąc, zbił zboycow przy Wszechmocnych Rządach, Kilkudziesiąt ich tylko uszło ná Wielbłądach. Dopiero się co żywo do zdobyczy rzuci,
Skrót tekstu: DrużZbiór
Strona: 72
Tytuł:
Zbiór rytmów
Autor:
Elżbieta Drużbacka
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
pieśni, poematy epickie, satyry, żywoty świętych
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1752
Data wydania (nie wcześniej niż):
1752
Data wydania (nie później niż):
1752
abo mu też czopek wetknąć z mydła jako najdłuższy/ a żywot mazać oliwą. Insze.
Uczyń gałek z słoniny starej/ jako się przedtym uczyło/ rozwarz je z winem starym Węgierskim/ aż się rozpuszczą/ a dawaj pić lejąc w gardło po trzy dni/ na każdy raz po kwarcie jednej. Insze.
Weźmi liścia kapuścianego/ zbij dobrze z równą częścią Opichu zielonego/ wyciśni/ a ten skoro zmieszaj z winem białym/ i wlej koniowi przez nozdrze lewe. O ochwaceniu. Rozdział 17.
Z Kilku przyczyn przedniejszych przypada ochwat. Pierwsza/ gdy koń po pracy zbytniej wiele pijąc wody chłodnej dopadnie/ abo gdy po zapaleniu z prace w wodzie
ábo mu też czopek wetknąć z mydłá iáko naydłuższy/ á żywot mázáć oliwą. Insze.
Vczyń gałek z słoniny stárey/ iáko się przedtym vczyło/ rozwarz ie z winem stárym Węgierskim/ áż się rospuszczą/ á daway pić leiąc w gárdło po trzy dni/ ná kożdy raz po kwarćie iedney. Insze.
Weźmi liśćia kápuśćiánego/ zbiy dobrze z rowną częśćią Opichu źielonego/ wyćiśni/ á ten skoro zmieszay z winem białym/ y wley koniowi przez nozdrze lewe. O ochwaceniu. Rozdział 17.
Z Kilku przyczyn przednieyszych przypada ochwát. Pierwsza/ gdy koń po pracy zbytniey wiele piiąc wody chłodney dopádnie/ ábo gdy po zápaleniu z prace w wodźie
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Niijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
często potym namaczać winem z oliwą zmieszanym/ abo czymkolwiek niżej opisanym. Twierdzą że pomazywając sadłem psim/ i lisim/ barzo mają włosy odrastać. Insze.
Weźmi korzenia ślazu leśnego i łopianowego/ warz w brzeczce piwnej prawie dobrze/ a tym zamaczaj włosy i miejsce gołe. Insze.
Slazu leśnego i polnego/ także liścia kapuścianego zarówno wziąć/ a uwarzywszy w wodzie/ oną często przemywać. Insze.
Spal papier/ a proch ten zmieszaj z masłem młodym niesłonym/ i namazuj. Insze.
Ze pszczół napal prochu/ a zmieszawszy on z szpikiem Jelenim/ namaż miejsce gołe. Insze.
Od trzciny która na błociech roście dostań korzenia/ ususz/
często potym námáczáć winem z oliwą zmieszánym/ ábo czymkolwiek niżey opisánym. Twierdzą że pomázywáiąc sádłem pśim/ y liśim/ bárzo máią włosy odrástáć. Insze.
Weźmi korzenia ślazu leśnego y łopianowego/ warz w brzeczce piwney práwie dobrze/ á tym zámaczay włosy y mieysce gołe. Insze.
Slazu leśnego y polnego/ tákże liśćia kápuśćiánego zárowno wźiąć/ á vwárzywszy w wodźie/ oną często przemywáć. Insze.
Spal pápier/ á proch ten zmieszay z másłem młodym niesłonym/ y námázuy. Insze.
Ze pszczoł nápal prochu/ á zmieszawszy on z szpikiem Ielenim/ námaż mieysce gołe. Insze.
Od trzćiny ktora ná błoćiech rośćie dostań korzenia/ vsusz/
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Qijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
dylów do warzywa, nakryta tarcicami, szczyty z tarcic, drzwi na dół na zawiasach, hakach, z wrzeciądzem i z skoblami żelaznymi, drzwiczki w szczycie na zawiasach z wrzeciądzem i z skoblami żelaznymi. Ozd w słupy z dylów budowany, nakryty tarcicami, drzwi na biegunie, piec murowany. Sprzęt domowy. — Kłód kapuścianych dwa, wiader 2, kierznia do masła 1, skopków do mleczna 2, cadzka 1, dzieżek do mleczna 13, wierteł słomiany, cofta i czapnik żelazny, kłódek do zamykania 2. Obora bydła. — Wół stadny n-ro 1, krów pocielętnych n-ro 6, cieląt tegorocznych n-ro 6. Świni. — Świni rodzajnych
dylów do warzywa, nakryta tarcicami, szczyty z tarcic, drzwi na dół na zawiasach, hakach, z wrzeciądzem i z skoblami żelaznymi, drzwiczki w szczycie na zawiasach z wrzeciądzem i z skoblami żelaznymi. Ozd w słupy z dylów budowany, nakryty tarcicami, drzwi na biegunie, piec murowany. Sprzęt domowy. — Kłód kapuścianych dwa, wiader 2, kierznia do masła 1, skopków do mleczna 2, cadzka 1, dzieżek do mleczna 13, wierteł słomiany, cofta i czapnik żelazny, kłotek do zamykania 2. Obora bydła. — Wół stadny n-ro 1, krów pocielętnych n-ro 6, cieląt tegorocznych n-ro 6. Świni. — Świni rodzajnych
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 184
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956