mieszkam, przejazdzka daleka! A gdybym tu nie miał być, korciłoby człeka!” 29. CZEMU CZŁOWIEK SIWIEJE
Jak mularz — wystawiwszy swą fabrykę — bieli, Tak i natura czyni jakbyście wiedzieli, Iże człowiekiem człowiek jest niedoskonały Poty, póki jako śnieg nie stanie się biały. 30. LITERAT
Przy suplice na. sejmik chciał rzec: „Na ruinę Miasta tego wzgląd miejcie” — to rzekł: „Na urynę”. I nie od rzeczy, bo gdzie w mieście jest ruina, Obaczyć toż i ono w pustkach nie niowina. 31. SKĄD TO: „STROI BABA FIERLEJE, KIEDY SOBIE NALEJE”
mieszkam, przejazdzka daleka! A gdybym tu nie miał być, korciłoby człeka!” 29. CZEMU CZŁOWIEK SIWIEJE
Jak mularz — wystawiwszy swą fabrykę — bieli, Tak i natura czyni jakbyście wiedzieli, Iże człowiekiem człowiek jest niedoskonały Poty, poki jako śnieg nie stanie się biały. 30. LITERAT
Przy suplice na. sejmik chciał rzec: „Na ruinę Miasta tego wzgląd miejcie” — to rzekł: „Na urynę”. I nie od rzeczy, bo gdzie w mieście jest ruina, Obaczyć toż i ono w pustkach nie niowina. 31. SKĄD TO: „STROI BABA FIERLEJE, KIEDY SOBIE NALEJE”
Skrót tekstu: KorczFrasz
Strona: 11
Tytuł:
Fraszki
Autor:
Adam Korczyński
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1699
Data wydania (nie wcześniej niż):
1699
Data wydania (nie później niż):
1699
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Roman Pollak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1950
tentes; Hic aditus faciles, pandet ad omne Liber.
Wielmożnej, ba WSZYSTKO MOGĄCEJ; Jaśnie Wielmożnej, bo i przepaściom WIDZIALNEJ; Jaśnie OświecONEJ, przez którą Książęta rozkazują; NajjaśNIEJSZEJ, przez którą Królują REGNANCI; NIEWYCZERPANEJ, na wszystko PATRZĄCEJ; wszystkich OPATRUIĄCEJ, NajświĘTSZEJ BOGA mego w TrójcY JEDYNEGO OPATRZNOŚCI.
Nie hojnym na Literatów Mecenasom, którzy swoich zawsze znajdują Maronów; nie Trajanom, którym na swoich Chwalcach nie zbywa Pliniuszach: ale Twoicy szczodrobliwej Boże PROWIDENCYJ, te moje jako Najmędrszej dedykuję NOWE ATENY, który dla kreatur Twoich jesteś totus Oculus, abyś na nie patrzył, i opatrzył necessariis: Jesteś totus Manus, hojne sypiąc Dobrodziej stwa:
tentes; Hic aditus faciles, pandet ad omne Liber.
WIELMOZNEY, ba WSZYSTKO MOGĄCEY; JASNIE WIELMOZNEY, bo y przepaściom WIDZIALNEY; JASNIE OSWIECONEY, przez ktorą Xiążęta roskazuią; NAYJASNIEYSZEY, przez ktorą Kroluią REGNANCI; NIEWYCZERPANEY, na wszystko PATRZĄCEY; wszystkich OPATRUIĄCEY, NAYSWIĘTSZEY BOGA mego w TROYCY JEDYNEGO OPATRZNOSCI.
Nie hoynym na Literatow Mecenasom, ktorzy swoich zawsze znayduią Maronow; nie Trajanom, ktorym na swoich Chwalcach nie zbywa Pliniuszach: ale Twoicy szczodrobliwey BOZE PROWIDENCYI, te moie iako Naymędrszey dedykuię NOWE ATENY, ktory dla kreatur Twoich iesteś totus Oculus, abyś na nie patrzył, y opatrzył necessariis: Jesteś totus Manus, hoyne sypiąc Dobrodziey stwa:
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 3 nlb
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Nie masz co poprawić. Dobrego co. Faryzeusze. Zoilowie. Obligowany. Niepewne rzeczy czynić. Coś, kiedyś, było. Przegrać na Wojnie.
Tu ci podaję congerigem ślicznych, wyborycznych Terminów, Antonomastycznych, to jest ex Historia, albo Nominibus propriis uformowanych, których w mowie, w pisaniu używając pokażesz się Literatem, Legistą, et Eruditum. Dobrze to jest mówić: Okrutny to człek ale lepiej rzec eruditè: Neronis saevitia w tym człeku. Nie zle jest mówić: Strach zbiera, przecież wyborniej mówić ; Terror Panicus, albo Pannonicus serca ich opano wał: Ordynaryjnie mówią: Wielki bogacz, ale cultiùs wyrzec: Dom tego Pana
. Nie masz co poprawić. Dobrego co. Faryzeusze. Zoilowie. Obligowany. Niepewne rzeczy czynić. Coś, kiedyś, było. Przegrać na Woynie.
Tu ci podaię congerigem ślicznych, wyborycznych Terminow, Antonomastycznych, to iest ex Historia, álbo Nominibus propriis uformowanych, ktorych w mowie, w pisaniu używáiąc pokażesz się Literatem, Legistą, et Eruditum. Dobrze to iest mowić: Okrutny to człek ale lepiey rzec eruditè: Neronis saevitia w tym człeku. Nie zle iest mowić: Strach zbiera, przecież wyborniey mowić ; Terror Panicus, álbo Pannonicus serca ich opano wał: Ordynaryinie mowią: Wielki bogacz, ale cultiùs wyrzec: Dom tego Paná
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 66
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
w Greckim, Łacińskim językach w Muzyce i Wierszopistwie nikomu nie ustępujący, według Swetoniusza. Adrianus nazwany Greculus, od owiczenia się w języku Greckim, w Geometryj, Arytmetyce: Antoninus Filozof Cesarz do Apolloniusza Filozofa domu wstąpił, by się nauczył czego, Teste Kapitolino: Konstantyn Wielki, Teodozy Większy, Karol Wielki Cesarze, Mądrzy Literaci: Fryderyk II. Łacinnik, Grecki, Saraceński, Francuski, umiał język od publicznych interesłów, do Ksiąg czytana odrywający się Sigonius. Alfons Aragoński Koronat pro Symbolo miał Księgę, o Rzeczypospolitej i jej Administrowaniu
otwartą, gust swój w Mądrości pokazując, który zwykł mawiac: Malle se privatum vivere, quám eruditiant carere: Stefan
w Greckim, Łacińskim ięzykach w Muzyce y Wierszopistwie nikomu nie ustępuiący, według Swetoniusza. Adryanus nazwany Graeculus, od owiczenia się w ięzyku Greckim, w Geometryi, Arytmetyce: Antoninus Filozof Cesarz do Apolloniusza Filozofa domu wstąpił, by się nauczył czego, Teste Capitolino: Konstantyn Wielki, Teodozy Większy, Karol Wielki Cesarze, Mądrzy Literaci: Fryderyk II. Łacińnik, Grecki, Saraceński, Francuski, umiał ięzyk od publicznych interesłow, do Ksiąg czytaná odrywaiący się Sigonius. Alfons Aragoński Koronát pro Symbolo miał Xięgę, o Rzeczypospolitey y iey Administrowaniu
otwartą, gust swoy w Mądrości pokazuiąc, ktory zwykł mawiac: Malle se privatum vivere, quám eruditiant carere: Stefan
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 354
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, uczynią Beatas i ich i Poddanych; gdyż Mądrość z Ksiąg, a Księgi są Konsyliarze umarli. Dlatego Epaminondas, Juliusz Cesarz, Augustus, dobrze się w Naukach ćwiczyli wielkich: Kosroes Król Perski Platona i Arystotelesa pojął doskonale, Greckich tłumaczył Autorów. Aleksander Severus, Aleksandra Wielkiego ustawiczny Legista: Fryderyk II. Karol IV Literatów Estymatorowie, i sami Estymowani z Nauk: Alfons Król Aragoński, drugi Salomon, częstokroć mawiał, że wolałby wszystkie swoje stracić Królestwa (siedm ich mając) niżeli krychetkę uronić nauki.
W kilku Wierszach zamknął Seneka Ornamenta Królujących i Rządzących Dobrem Pospolitym:
Pulchrum eminere est inter illustres Viros, Consulere Patriae, parcere afflictis,
, uczynią Beatas y ich y Poddanych; gdyż Mądrość z Xiąg, a Xięgi są Konsyliarze umarli. Dlátego Epaminondas, Iuliusz Cesarz, Augustus, dobrze się w Naukach cwiczyli wielkich: Kosròés Krol Perski Platona y Arystotelesa poiął doskonále, Greckich tłumaczył Autorow. Alexander Severus, Alexandra Wielkiego ustawiczny Legista: Friderik II. Karol IV Literatow Estymatorowie, y sami Estymowani z Nauk: Alfons Krol Aragoński, drugi Salomon, cżęstokroć mawiał, że wolałby wszystkie swoie stracić Krolestwa (siedm ich maiąc) niżeli krychetkę uronić nauki.
W kilku Wierszach zamknął Seneka Ornamenta Kroluiących y Rządzących Dobrem Pospolitym:
Pulchrum eminere est inter illustres Viros, Consulere Patriae, parcere afflictis,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 357
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
novit ascendere, ruere caepit. Karol Wielki Cesarz dla eksercytowania Młodzi, Paryską fundował Akadamię Roku 791. sam potym wziął na Egzamen Studentów ubozszych, do nich perorując; Vos Mandato meo obsecuti omni mente et cogitatione in literas incubuistis? Erigam et extollam vos, Honoribusq; et Opibus augebo, jako świadczy Aventinus.
Pod Imieniem LITERATÓW zdobiących REM-PUBLICAM zawierają się TEOLOGOWIE, JURYŚCI, byle mieli należytą Jurys prudentiae scientiam. rozum dobry, rozsądek wielki i statek, wszystko sumiennym rozumem tanquam Lidyo Lapide probujący, z tych liczby był Z. IWO Jurysta. Którzy zaś tych nie mają predykatów, gadać, i wyjadać, brać, a wziąwszy grać tylko umiciący;
novit ascendere, ruere caepit. Karol Wielki Cesarz dla exercytowania Młodzi, Paryską fundował Akadamię Roku 791. sam potym wzioł na Examen Studentow ubozszych, do nich peroruiąc; Vos Mandato meo obsecuti omni mente et cogitatione in literas incubuistis? Erigam et extollam vos, Honoribusq; et Opibus augebo, iako świadczy Aventinus.
Pod Imieniem LITERATOW zdobiących REM-PUBLICAM zawieraią się TEOLOGOWIE, IURYSCI, byle mieli należytą Iuris prudentiae scientiam. rozum dobry, rozsądek wielki y statek, wszystko sumiennym rozumem tanquam Lidyo Lapide probuiący, z tych licżby był S. IWO Iurysta. Ktorzy zaś tych nie maią predykatow, gadać, y wyiadac, brać, a wziąwszy grać tylko umiciący;
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 383
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
O tych to Warcholach łakomych, nie sumiennych Gadaczach, napisał Tacitus: Publicae mercis nil tàm venale, quam Advocatorum perfidia: O takichże u Kolumelli ekstat powieść: Sine Causidicis satis felices olim fuere futuraeq sunt Urbes: Taka jest Cenzura złych Jurystów, ale dobrych nie tyka się, o których Ja reverenter sentio.
Do LITERATÓW należą MEDyCY, życia Ludzkiego po BOGU Reparatores, których sam CHRYSTUS nie gani u Mateusza cap: 9. mówiący: ijs. qui malè habent, opus est Medicô. I Ukoronowane głowy nie mieli pro dedecore Medycyną zabawić się, jako to Salomon o Ziołach wiele piszący, Teste Josefo. U Rzymianów koło Kościoła Salutis,
O tych to Warcholach łakomych, nie sumiennych Gadáczach, napisał Tacitus: Publicae mercis nil tàm venale, quam Advocatorum perfidia: O takichże u Kolumelli extat powieść: Sine Causidicis satis felices olim fuere futuraeq sunt Urbes: Taka iest Censura złych Iurystow, ále dobrych nie tyka się, o ktorych Ia reverenter sentio.
Do LITERATOW należą MEDICY, życia Ludzkiego po BOGU Reparatores, ktorych sam CHRYSTUS nie gani u Mateusża cap: 9. mowiący: iis. qui malè habent, opus est Medicô. Y Ukoronowane głowy nie mieli pro dedecore Medicyną zabawić się, iako to Salomon o Ziołach wiele piszący, Teste Iosepho. U Rzymianow koło Kościoła Salutis,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 383
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
et rebibas, et rebibendo bibas.
Kto się upijc Winem, niech klin wybije klinem, według Wiersza:
Si nocturna tibi noceat potatio Vini, Hoc tu mone bibas vinum, et fiet medicina.
Ale to tylko ci czynić powinni, których Deus venter est; a Katolik dobry powinien mortificare membra sua super terram:
Do LITERATÓW najsłuszniej należą FILOZOFOWIE: FILOZOFIA bowiem jest Virtutum indagatrix, Vitierum expultrix w rzeczy, a w Imieniu Amon Scientiae, według Greków. Erasmus mówi: Quid Philosophia quàm vitae Lex? Cicero zaś: Filozofia omnium Mater Artium. Prolemensz Kardynał e Societate Jezu pięknie o Filozofii powiedział: Ad loquendum, adeloquendum, imò advivendums Opus est
et rebibas, et rebibendo bibas.
Kto się upiic Winem, niech klin wybiie klinem, według Wierszá:
Si nocturna tibi noceat potatio Vini, Hoc tu mone bibas vinum, et fiet medicina.
Ale to tylko ći czynić powinni, ktorych Deus venter est; á Katolik dobry powinien mortificare membra sua super terram:
Do LITERATOW naysłuszniey náleżą FILOZOFOWIE: FILOZOFIA bowiem iest Virtutum indagatrix, Vitierum expultrix w rzeczy, á w Imieniu Amon Scientiae, według Grekow. Erasmus mowi: Quid Philosophia quàm vitae Lex? Cicero zaś: Philosophia omnium Mater Artium. Prolemensż Kardynał è Societate Iesu pięknie o Filozofii powiedział: Ad loquendum, adeloquendum, imò advivendums Opus est
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 385
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
- - - - - -
Stąd byli estymo wani Rymortworcy, Wierszopisy n Kreza Króla Lidów Pindarus, u Ścipiona Afrykana Emius, u Aleksandra Homerus, u Augusta Cesarza Wirgiliusź, u Mecenasa Horatius u Gracjana Ausoniusz, w Rzymie i w Polsce Kazimierz Sarbiewski Jezuita Laureatus Wieków świeżych Wierszopie. o Rzeczypospolitej, którą zdobią Akademie.
LITERATÓW czynią SZKOŁY AKADEMIE, które in REPUBLICA najbardziej powinny florere. w którychby nie tylko w Naukach Ludzkie ingenia, jako najfundamentalniej i najdoskonalej były ćwiczone, ale też Genii w Cnotach, w Maksymach, w Świętej Religii byli cultissimi, a tak wielki Rzeczy Pospolitej z takowych Nauk będzie Awantaż, jako radzi Cicero: Qui non
- - - - - -
Ztąd byli estymo wani Rymortworcy, Wierszopisy n Krezá Krola Lydow Pindarus, u Scipiona Afrykana Emius, u Alexandra Homerus, u Augusta Cesarzá Wirgiliusź, u Mecenasa Horatius u Gracyana Ausoniusż, w Rzymie y w Polszcże Káźimierz Sarbiewski Iezuita Laureatus Wiekow świeżych Wierszopie. o Rzeczypospolitey, ktorą zdobią Akádemie.
LITERATOW czynią SZKOŁY AKADEMIE, ktore in REPUBLICA naybardziey powinny florere. w ktorychby nie tylko w Naukach Ludzkie ingenia, iako nayfundamentalniey y naydoskonaley były ćwicżone, ale też Genii w Cnotach, w Maxymach, w Swiętey Religii byli cultissimi, á ták wielki Rzeczy Pospolitey z takowych Nàuk będzie Awántaż, iako radzi Cicero: Qui non
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 387
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
będąc mu doskonałą równy nauką, przez wszystkie Egzamina, dawszy specimen fundamentalnej Erudycyj swojej; na tych tedy Egzaminach przy Pubłicznej Solennizacyj, wzięli licentiam ascendendi ad Doctoratum. Zgoła wszystkie już mają sobie konferowane Insignia, oprócz Biretu i tytułu Doktora.
4. Czwarty tandem Gradus Promotionis w akademiach jest Doctoratus à docendo, a ten dla Literatów najwyższy,który się daje tylko w Akdemiach Teologicznej, Jurydycznej i Medyckiej Nauki doskonale umiejętnym, aby byli Teologii, utriusq; Jurys i Medyckiej Doctores, tudzież mieli authoritatem na takiż Gradus innych promovendi et docendi, jeśliby chcieli. Insygnia Doktorów Pileus ruber, Wolność znaczący, annulus, Libri traditio, Epomis.
Do Akadamii
będąc mu doskonałą rowny nauką, przeż wszystkie Examina, dawszy specimen fundamentalney Erudycyi swoiey; na tych tedy Examinach przy Pubłiczney Solennizacyi, wzieli licentiam ascendendi ad Doctoratum. Zgoła wszystkie iuż maią sobie konferowane Insignia, oprocż Biretu y tytułu Doktorá.
4. Czwarty tandem Gradus Promotionis w akademiach iest Doctoratus à docendo, á ten dla Literatow naywyższy,ktory się daie tylko w Akdemiach Teologiczney, Iurydyczney y Medyckiey Nauki doskonale umieiętnym, aby byli Teologii, utriusq; Iuris y Medyckiey Doctores, tudzież mieli authoritatem na takiż Gradus innych promovendi et docendi, iezliby chcieli. Insignia Doktorow Pileus ruber, Wolność znaczący, annulus, Libri traditio, Epomis.
Do Akadamii
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 395
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755