: leży między Sklawonią, Bośnią, Dalmacją, i Karniolą. Zamyka w sobie cztery Grafstwa: Warasdyneńskie, Krysieńskie, Sagórieńskie, Zagrabieńskie, które są dziedziczne Austriaków. Reszta Królestwa Kroacyj jest w posesji Tureckiej. Ta krótka jest informacja Geograficzna o częściach zewnętrznych sfery ziemi. Którą anatomizować, nie było mojej intencyj to dla szczupłości lukubracyj; to że cudze kraje dość dostatecznie właśniż je zalecają Ziemianie w swoich deskrypcjach: to że ta własność jest przyzwoitsza Historykom, niż Geografom, wszystkie opisywać Państw okoliczności. Atoli kąsek obszerniej własną Ojczyznę dotchnąć należy, o której obcy Autorowie albo mało co, albo z uszczerbkiem w jej opisaniu traktowali. POLSKA.
LXXXVII.
: leży między Sklawonią, Bośnią, Dalmacyą, y Karniolą. Zámyká w sobie cztery Graffstwa: Warasdyneńskie, Krysieńskie, Sagorieńskie, Zágrabieńskie, ktore są dziedziczne Austryakow. Reszta Krolestwa Kroacyi iest w possessyi Tureckiey. Tá krotka iest informacya Geograficzna o częściach zewnętrznych sfery ziemi. Ktorą ánatomizowáć, nie było moiey intencyi to dlá szczupłości lukubracyi; to że cudze kraie dość dostatecznie właśniż ie zalecaią Ziemiánie w swoich deskrypcyach: to że tá włásność iest przyzwoitsza Historykom, niż Geografom, wszystkie opisywać Państw okoliczności. Atoli kąsek obszerniey własną Oyczyznę dotchnąć náleży, o ktorey obcy Autorowie álbo máło co, álbo z uszczerbkiem w iey opisaniu tráktowáli. POLSKA.
LXXXVII.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G4v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
porównanemu ten cud przyznawano: że sławę martwych Ciceronów i Ścipionów wskrzeszoną w osobach swoich wystawili: planè Romanae par Resp: Poloniae, quae viros alit non minus robore ac prudentia, quàm eloquio florentissimos. napisał Rzymczyk: jedna w Polakach wada, że się pospolicie obcym tylko peregrinoque sole clarys ingenijs dziwując, swoje w zatajeniu zostawują lukubracje, pod którymiby się cudzoziemskie prasy certatim pociły. Napiszemy pięknie, wymowiemy okrągło, cóż potym? na stronę odłożemy, diserto contenti silentio.
Toć mię przywiodło, Jaśnie Wielmożny Mości Panie Podstoli Koronny, żem nakładu i prace na windykowanie od zguby celniejszych Polskich Krasomowców nielitował, aby równa napolerowniejszym obcym, Swada
porownánemu ten cud przyznawano: że sławę martwych Ciceronow i Scipionow wskrzeszoną w osobách swoich wystáwili: planè Romanae par Resp: Poloniae, quae viros alit non minus robore ac prudentia, quàm eloquio florentissimos. nápisał Rzymczyk: iedná w Polakách wádá, że się pospolićie obcym tylko peregrinoque sole claris ingeniis dźiwuiąc, swoie w zátáieniu zostáwuią lukubrácye, pod ktorymiby się cudzoźiemskie prásy certatim poćiły. Nápiszemy pięknie, wymowiemy okrągło, coż potym? ná stronę odłożemy, diserto contenti silentio.
Toć mię przywiodło, Iáśnie Wielmożny Mośći Pánie Podstoli Koronny, żem nakłádu i prace ná windikowánie od zguby celnieyszych Polskich Krásomowcow nielitował, aby rowna napolerownieyszym obcym, Swádá
Skrót tekstu: PisMów_II
Strona: 5
Tytuł:
Mówca polski, t. 2
Autor:
Jan Pisarski
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
retoryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1676
Data wydania (nie wcześniej niż):
1676
Data wydania (nie później niż):
1676
dla siebie in verbis et rebus informacją. Każdą rzecz probuję powagą Autorów, mając w tym Purpurata Rzymskiego Baroniusza przestrogę, Qaod à recentiore Authore, de rebus antiquis, sine alicujus vetustioris Authoritate profertur, contemnitur. Ze zaś rzucam często Łacinie? nie dziwuj się bo ta do mojej należy proprie Akademii. Druga, ze tę Lukubrację moję nie formalnym piszę Idiotom, Infimistom, ale tym, którzy w wyższych Szkołach, w Dworskiej Polityce, i nad Księgami bawią się sedentarią. Trzecia racja Łaciny zażywanej ta jest, aby ta Polska Księga nie od Polszczyzny skąpej w słowa wyboryczne, ile ścienntificzne, przynajmniej a Latinitate miała okrasę. Ma w tym Opusculum moim
dla siebie in verbis et rebus informacyą. Káżdą rzecz probuię powagą Autorow, maiąc w tym Purpurata Rzymskiego Bároniusza przestrogę, Qaod à recentiore Authore, de rebus antiquis, sine alicujus vetustioris Authoritate profertur, contemnitur. Ze zaś rzucám często Lacinie? nie dziwuy się bo ta do moiey należy propriè Akademii. Druga, ze tę Lukubrácyę moię nie formalnym piszę Idiotom, Infimistom, ále tym, ktorzy w wyższych Szkołách, w Dworskiey Polityce, y nad Księgámi bawią się sedentaryą. Trzeciá racyá Łaciny zażywáney ta iest, áby ta Polska Księga nie od Polszczyzny skąpey w słowá wyboryczne, ile scienntificzne, przynaymniey à Latinitate miała okrasę. Má w tym Opusculum moim
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 6
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Eundem solus Pyrgoteles genimae insclupsit Pontus et Mors venenosls herbis abundant. Osnagarensium Regum proventus flores Athilles toto corpore invulnerablilis praeter in planta. Eius Hasta saucians et sanans. Pelias, id est Achillis hasta quam tile solus tantum ab gravitatem gestare potuit. Dalsza Okrasa stylu, i omasta ordynaryjniej Mowy, tudzież jasny kaganiec do Madrych Lukubracyj i do zrozumi enia w czytaniu eruditi styli, daje się in sequentibus
Adolescentiae, albo wieku dorastającego u starożytnych było signum szata zwana praetexta.
Pijaństwa znak: Haedera. jak w Polsce wicha.
Wojny znak był. Kościół Janusa otwarty wRzymie.
Chorego znak: Koguta dać na ofiarę Eskulapiuszowi.
Obżarstwa i Pijaństwa znak
. Eundem solus Pyrgoteles genimae insclupsit Pontus et Mors venenosls herbis abundant. Osnagarensium Regum proventus flores Athilles toto corpore invulnerablilis praeter in planta. Eius Hasta saucians et sanans. Pelias, id est Achillis hasta quam tile solus tantum ab gravitatem gestare potuit. Dalsza Okrasa stylu, y omasta ordynaryiniey Mowy, tudziesz iasny kaganiec do Madrych Lukubrácyi y do zrozumi enia w czytaniu eruditi styli, daie sie in sequentibus
Adolescentiae, albo wieku dorastaiącego u starożytnych było signum szata zwana praetexta.
Piiáństwa znak: Haedera. iak w Polszcze wicha.
Woyny znak był. Kościoł Ianusa otwarty wRzymie.
Chorego znak: Kogutá dać na ofiarę Eskulapiuszowi.
Obżarstwa y Piiaństwa znák
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 68
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, podnieść.
Filozofów strój i insygnia: płaszczcz, Stoicum Supercilium.
Morza spokojnego znak: Alcjonów, albo Zimorodków gnieżdzenie.
Rebelii znaki je są: Młodzian uzbrojony, w lewej ręce Tarczę, w prawej Miecz piastujący, a u nóg jarzmo pokruszone. o PIĘKNYCH TERMINACH
Mądrości znaki: Kleantesa kaganiec. przy którym bawił się lukubracjami item Księgi Cyrkle, Statua Pallady
Komedyj Operów, wesołycb Scen znaki: Soccus Comicus, tojest obuwie Komediantom akomodowane; Bierze się et pro versu Comico.
Tragedyj, albo smutnej Sceny znakiem jest: Tragicus Cothurnus, także obuwia genus do scen takowych zażywane; na wysokich karkach. Bierze się i za wiersz smutny.
Senatorskiej godności
, podnieść.
Filozofow stroy y insignia: płasczcz, Stoicum Supercilium.
Morza spokoynego znak: Alcyonow, albo Zimorodkow gnieżdzenie.
Rebelii znaki ie są: Młodzian uzbroiony, w lewey ręce Tarczę, w prawey Miecz piastuiący, á u nog iarzmo pokruszone. o PIĘKNYCH TERMINACH
Mądrości znaki: Kleantesa kaganiec. przy ktorym bawił się lukubracyami item Kśięgi Cyrkle, Statua Pallady
Komedyi Operow, wesołycb Scen znaki: Soccus Comicus, toiest obuwie Komedyantom akomodowane; Bierze się et pro versu Comico.
Tragedyi, albo smutney Sceny znakiem iest: Tragicus Cothurnus, tákże obuwia genus do scen takowych zażywane; na wysokich karkach. Bierze się y za wiersz smutny.
Senatorskiey godności
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 70
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, i Najjaśniejszym prawdom zarzucali umbry. Wiele u nich sub rosa, nie mało sub modio; co mądrzejszy Egipcjanin, to dowcipniejszy Parrasiusz; zasłony dawał rzeczom, na których wiele się omyli, jeżeli na tych umbrach nie zna się. Te ciemności Egipskie, alias Hieroglificzne Tajemnice, moja, choć w promyku, objaśnia tu lukubracja
HIEROGLIFICUM tedy nie co innego jest u Mądrych, tylko obraz uformowany, z jakiejkolwiek rzeczy stworzonej wzięty do reprezentowania innej rzeczy, ale już tylko to albo owo znaczącej z ustanowienia dawnego. Naprzykład u nas w Polsce wicha zawieszona przy Domie szynkownym, znaczy Kindybał, Piwo; Krzyż czerwony, znaczy Miód: Grona winne rznięte
, y Nayiasnieyszym práwdom zarzucali umbry. Wiele u nich sub rosa, nie mało sub modio; co mądrzeyszy Egypcyanin, to dowcipnieyszy Parrasiusz; zasłony dawał rzeczom, na ktorych wiele się omyli, ieżeli na tych umbrách nie zna się. Te ciemności Egypskie, alias Hieroglificzne Taiemnice, moia, choć w promyku, obiaśnia tu lukubracya
HIEROGLIPHICUM tedy nie co innego iest u Mądrych, tylko obraz uformowany, z iakieykolwiek rzeczy stworzoney wzięty do reprezentowania inney rzeczy, ale iuż tylko to albo owo znaczącey z ustanowienia dawnego. Naprzykład u nas w Polszcze wicha zawieszona przy Domie szynkownym, znaczy Kindybał, Piwo; Krzyż czerwony, znaczy Miod: Grona winne rznięte
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1152
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
; a drugim się zdaje, że jeszcze Roku 1277. Jakiś tego Z. i Mądrego człeka, wziąwszy imię na siebie, wydał Książki de Mirabilibus, ale pełne zabobonów. Jakiś drugi pod tegoż Z. człeka imieniem wydał światu opus de secretis Mulierum, co wszystko nie jest Albertusa Z. ale jakiegoś rozpustnika niegodziwa lukubracja.
ALBUMAZAR był Filozof, Medyk, i Astrolog wyśmienity, Natione Arabczyk, w Afryce edukowany. Cytują go często Astronomowie w swoich Minucjach. Wiele Astrologicznych popisał rzeczy, tandem i życie skończył. quô Annô? mihi non constat.
ALFONSUS TOSTATUS Abuleński w Hiszpanii Biskup, częstokroć Abulensis tylko cytowany, cudownej pamięci, dowcipu,
; á drugim się zdaie, że ieszcze Roku 1277. Iákiś tego S. y Mądrego człeka, wziąwszy imie na siebie, wydał Ksiąszki de Mirabilibus, ale pełne zabobonow. Iakiś drugi pod tegoż S. człeka imieniem wydał swiatu opus de secretis Mulierum, co wszystko nie iest Albertusa S. ale iakiegoś rospustnika niegodziwa lukubracya.
ALBUMAZAR był Filozof, Medyk, y Astrolog wyśmienity, Natione Arabczyk, w Afryce edukowany. Cytuią go często Astronomowie w swoich Minucyach. Wiele Astrologicznych popisał rzeczy, tandem y życie skończył. quô Annô? mihi non constat.
ALFONSUS TOSTATUS Abuleński w Hiszpanii Biskup, częstokroć Abulensis tylko cytowany, cudowney pamięci, dowcipu,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 567.
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
słowy: Ambrosium novi unum, qui solus dignè vocatur Episcopus. Życia jego termin przypadł na Rok 397. Wiele popisał Homilias, nie mało o Najś: Pannie, pisał i Listy. Nie mało też pod jego imieniem wyszło Operum in lucem, ale te są supposititii; których jest jeden Tom, a własnej jego lukubracyj, jest dwa Tomy wydanych à Congregatione S Mauri Ordinis S. Benedicti. Dysputują Mądrzy, czyli prawdziwie Z. Ambroży i Z. Augustyn skoncypowali owe Canticum, albo Hymn w Kościele Bożym nazwa- Katalog Osób wiadomości o sobie godnych.
ny: Te DEUM Laudamus. Ci którzy affirmant, cytują po sobie Kroniki Z.
słowy: Ambrosium novi unum, qui solus dignè vocatur Episcopus. Zycia iego termin przypadł na Rok 397. Wiele popisał Homilias, nie mało o Nayś: Pannie, pisał y Listy. Nie mało też pod iego imieniem wyszło Operum in lucem, ale te są supposititii; ktorych iest ieden Tom, á własney iego lukubracyi, iest dwa Tomy wydanych à Congregatione S Mauri Ordinis S. Benedicti. Dysputuią Mądrzy, czyli prawdziwie S. Ambroży y S. Augustyn skoncypowali owe Canticum, albo Hymn w Kościele Bożym nazwa- Katalog Osob wiadomości o sobie godnych.
ny: Te DEUM Laudamus. Ci ktorzy affirmant, cytuią po sobie Kroniki S.
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 570
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ksiąg przerzeczonego Martiniego skompendiował Galatinus, całą rzecz sobie przywłaszczając, jako mniema Graveson in Historia Ecclesiastica. Żył około Roku 1515.
Aulus GELLIUS Rzymski Orator, gdy z Rzymu do Grecyj, albo Atyki odprawował podruż, napisał o Gramatyce ksiąg 20, dawszy im tytuł Noctes Atticae, iż nocną w drodze tej, bawił się lukubracją. Żył około Roku 145.
Iacobus GRETSERUS Szwab Jezuita, który w Ingolstadium Bawarskim Mieście uczył lat 24. Teologii, sto 50 ksiąg napisał in omni literaturae, częścią z Greckiego i Francuskiego języka na Łaciński przetłumaczył, z których wiele do druku podano w Ratisbonie mówi Henryk Niderndorf. Wielki to był triumphator Luteranów, owszem wszytkich
ksiąg przerzeczonego Martiniego skompendiował Galatinus, całą rzecz sobie przywłaszczaiąc, iako mniema Graveson in Historia Ecclesiastica. Zył około Roku 1515.
Aulus GELLIUS Rzymski Orator, gdy z Rzymu do Grecyi, albo Attyki odprawował podruż, napisał o Grammatyce ksiąg 20, dawszy im tytuł Noctes Atticae, iż nocną w drodze tey, bawił się lukubracyą. Zył około Roku 145.
Iacobus GRETSERUS Szwab Iezuita, ktory w Ingolstadium Bawarskim Mieście uczył lat 24. Teologii, sto 50 ksiąg napisał in omni literaturae, częścią z Greckiego y Francuskiego ięzyka na Łaciński przetłumaczył, z ktorych wiele do druku podano w Ratisbonie mowi Henryk Niderndorff. Wielki to był triumphator Luteranow, owszem wszytkich
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 633
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
inwencyj wiele się rzemiósł innych namnożyło, jako się w wyższych Paragrafach opisało, ile że dla prochu inwencyj, Fortece mocniejsze Królowie i Książęta idzielni musza erygować niż przedtym. §. XXV. W tym co tu piszę punkcie, pewny, i sanae scientiae, i bonae conscientiae Człowiek Consumnatus Theologus; przeczytawszy to, nieskończonej jeszcze Lukubracyj mojej mieusce, tę mi refleksją uczynił. Ze te moje ratiocinia nie do inszego zmierzają końca, tylko aby Rodzice, dzieci swoje, przez estymacją daru Bożego, pilnie konserwowali, a tym zaś konserwowanym dzieciom, aby powyższe Jurysdykcje, sposoby prowidowały do wyżywienia, i że dla tego w Paragrafie 8. Folio 47. i
inwencyi wiele się rzemiosł innych námnożyło, iáko sie w wyższych Paragrafach opisało, ile że dla prochu inwencyi, Fortece mocnieysze Krolowie y Xiążęta idzielni musza erygować niż przedtym. §. XXV. W tym co tu piszę punkcie, pewny, y sanae scientiae, y bonae conscientiae Człowiek Consumnatus Theologus; przeczytawszy to, nieskończoney ieszcze Lukubracyi moiey mieusce, tę mi reflexyą uczynił. Ze te moie ratiocinia nie do inszego zmierzaią konca, tylko áby Rodzice, dzieci swoie, przez estymacyą daru Bożego, pilnie konserwowali, á tym zaś konserwowanym dzieciom, áby powyższe Jurisdykcye, sposoby prowidowáły do wyżywienia, y że dla tego w Paragrafie 8. Folio 47. y
Skrót tekstu: GarczAnat
Strona: 176
Tytuł:
Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej
Autor:
Stefan Garczyński
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1753
Data wydania (nie wcześniej niż):
1753
Data wydania (nie później niż):
1753
