dziatek doma zabiła. W nocy Mąż szaleniem pijany do domu przyszedszy nioczym nie wiedział/ co się było stało/ poszedł spać a nader opitym będąc jak skoro twardo zasnął/ i na łóżku jak zabity leżał: ona (Zona) właśnie tymże nożem/ którym dziatki pomordowała/ Męża spiącego przebiła. Gdy się Magistrat albo Urząd o tym okrutnym i strasznym Uczynku dowiedział: Zonę onę pojmać kazał/ i jako tę/ która rozumiała/ że dobrze była uczyniła/ na śmierć skazał. A kiedy już na miejsce/ gdzie miała być stracona/ przyprowadzona była: tedy Męże upominała/ aby się ożralstwa i opilstwa wystrzegali/ a przez Epikurejski żywot
dźiatek domá zábiłá. W nocy Mąż száleniem pijány do domu przyszedszy nioczym nie wiedźiał/ co śię było stáło/ poszedł spáć á náder opitym będąc ják skoro twárdo zásnął/ y ná łożku ják zábity leżał: oná (Zoná) właśnie tymże nożem/ ktorym dźiatki pomordowáłá/ Męża spiącego przebiłá. Gdy śię Magistrat álbo Urząd o tym okrutnym y strásznym Uczynku dowiedźiał: Zonę onę poimáć kazał/ y jáko tę/ ktora rozumiáłá/ że dobrze byłá uczyniłá/ ná śmierć skazał. A kiedy już ná mieysce/ gdźie miáłá bydź strácona/ przyprowádzona byłá: tedy Męże upomináłá/ áby śię ożrálstwá y opilstwá wystrzegáli/ á przez Epikureyski żywot
Skrót tekstu: GdacKon
Strona: 27.
Tytuł:
Dyszkursu o pijaństwie kontynuacja
Autor:
Adam Gdacjusz
Drukarnia:
Jan Krzysztof Jakub
Miejsce wydania:
Brzeg
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
Szwedzkiej, ale bez skutku, Gąsiewskiz Dywizją zniesiony od Gustawa, Gustaw Pilawę odebrał Port Pruski z 30. Okrętami przybywszy przeciw poczciwości Książęcia Pruskiego obligowanego ten Port bronić dla Rzeczypospolitej a on go bez najmniejszej obrony oddał, Warmią zrabował, w Brunsbergu Kościół odarł, i na ohydę Hostye konsekrowane wyrzucił z puszki, Elbląg przez zdradę Magistratu wziął, potym im Malbork odebrał, i innych wiele Miast Pruskich. Król Zygmunt zebrawszy nie wielkie Wojska dał Gustawowi jakikolwiek odpor, ale Koniecpolski przybywszy z Rusi Szwedów z wielu miejsc wygnał. Tym czasem Sejm Toruński aukcją podatków na Wojsko uchwalił przeciw Szwedom, na którym Wężyk Arcybiskupem Gniezn. a Maciej Łubieński Poznańskim Biskupem kreowany.
Szwedzkiey, ale bez skutku, Gąśiewskiz Dywizyą znieśiony od Gustawa, Gustaw Pilawę odebrał Port Pruski z 30. Okrętami przybywszy przećiw poczćiwości Xiążęćia Pruskiego obligowanego ten Port bronić dla Rzeczypospolitey á on go bez naymniéyszey obrony oddał, Warmią zrabował, w Brunsbergu Kośćiół odarł, i na ohydę Hostye konsekrowane wyrzućił z puszki, Elbląg przez zdradę Magistratu wźiął, potym im Malborg odebrał, i innych wiele Miast Pruskich. Król Zygmunt zebrawszy nie wielkie Woyska dał Gustawowi jakikolwiek odpor, ale Koniecpolski przybywszy z Ruśi Szwedów z wielu mieysc wygnał. Tym czasem Seym Toruński aukcyą podatków na Woysko uchwalił przećiw Szwedom, na którym Wężyk Arcybiskupem Gniezn. á Maćiey Łubieński Poznańskim Biskupem kreowany.
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 82
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
siłami, rozprzestrzenianiem granic, i prawdziwie samemi Heroicznemi Dziełami za Pogańskiej jeszcze Panującej Religii. Bolesław Chrabry pierwszy Król Polski Chrześcijanin wniósł był niektóre Prawa, ale na ów czas nie pisane, ani Sukcesorom zostawione. Kazimierz Wielki Syn Władysława Łokietka, a ostatni z Familii Piasta Król najwięcej Rzeczpospolitą zbogacił Prawami jej nadanemi, Sądy poprawił, Magistraty naznaczył, i ich powinności opisał, o czym Łaski, Kromer etc. Po nim Aleksander, Zygmunt I. i Zygmunt August wiele przydali Praw i Swobód, o czym Przyłusk[...] fol: 39. i inni. Te wszystkie Prawa Jan Łaski Kanclerz W. K. a potym Arcybiskup Gnieźnień: w jedno zebrał za Aleksandra
śiłami, rozprzestrzenianiem granic, i prawdźiwie samemi Heroicznemi Dźiełami za Pogańskiey jeszcze Panującey Religii. Bolesław Chrabry pierwszy Król Polski Chrześćianin wniósł był niektóre Prawa, ale na ów czas nie pisane, ani Sukcessorom zostawione. Kaźimierz Wielki Syn Władysława Łokietka, á ostatni z Familii Piasta Król naywięcey Rzeczpospolitą zbogaćił Prawami jey nadanemi, Sądy poprawił, Magistraty naznaczył, i ich powinnośći opisał, o czym Łaski, Kromer etc. Po nim Alexander, Zygmunt I. i Zygmunt August wiele przydali Praw i Swobod, o czym Przyłusk[...] fol: 39. i inni. Te wszystkie Prawa Jan Łaski Kanclerz W. K. á potym Arcybiskup Gnieznień: w jedno zebrał za Alexandra
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 131
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
potym wraca na Zamek i solennie traktuje Senat, i Rycerski Stan etc. Na zajutrz po Koronacyj Król w Asystencyj Senatorów piastujących Insygnia Królewskie jedzie na koniu na przygotowany mu Majestat w Rynku Krakowskim, i tam zsiadszy z konia i wsiadszy na Majestacie, klucze złote od Miasta odbiera i w podarunku 1000. Czerwonych Złotych, tam Magistrat przysięga Królowi i potym Król bierze Koronę na głowę, i Mieczem uderza w kilka osób Miejskich plecy, którzy odtąd nazywają się AURATI EQUITES. Po ceremonii wraca się na Zamek a Podskarbi W. K. Pospólstwu rzuca Numismata. Trzeciego dnia po Koronacyj Wotywa i Kazanie o Z. Duchu w Katedrze przy obecności Króla i Stanów
potym wraca na Zamek i solennie traktuje Senat, i Rycerski Stan etc. Na zajutrz po Koronacyi Król w Assystencyi Senatorów piastujących Insignia Królewskie jedźie na koniu na przygotowany mu Majestat w Rynku Krakowskim, i tam zśiadszy z konia i wśiadszy na Majestaćie, klucze złote od Miasta odbiera i w podarunku 1000. Czerwonych Złotych, tam Magistrat przyśięga Królowi i potym Król bierze Koronę na głowę, i Mieczem uderza w kilka osob Mieyskich plecy, którzy odtąd nazywają śię AURATI EQUITES. Po ceremonii wraca śię na Zamek á Podskarbi W. K. Pospólstwu rzuca Numismata. Trzećiego dnia po Koronacyi Wotywa i Kazanie o S. Duchu w Katedrze przy obecnośći Króla i Stanów
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 144
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
. i 1523. Na niedbałych Wojewodów kara 100. grzywien według Konstytucyj 1538. na nie posłusznych kupców 14. grzywien. Taksę na trunki postanawiać, garce, kwarty, kwaterki wydzielać powinni, Konstyt: 1543.
Roku 1633. czas naznaczyła Konstytucja Wojewodom lub Podwojewodzym, żeby wraz z Starostami Grodzkiemi lub ich Oficjalistami przy obecności Magistratów Miejskich w Ratuszu dwa razy w rok zjachawszy się postanawiali taksy, miary, garce, łokcie etc. to jest w Poniedziałek Srodopostny, i w Poniedziałek pierwszy po Z. Franciszku. w PolscE.
Wojewodowie wszyscy są kreowani od Króla. Województwo zaś Połockie i Witebskie, przez Elekcją idą od Szlachty Województwa tamtego. Miedzy Wojewodami
. i 1523. Na niedbałych Wojewodów kara 100. grzywien według Konstytucyi 1538. na nie posłusznych kupców 14. grzywien. Taxę na trunki postanawiać, garce, kwarty, kwaterki wydźielać powinni, Konstyt: 1543.
Roku 1633. czas naznaczyła Konstytucya Wojewodom lub Podwojewodzym, żeby wraz z Starostami Grodzkiemi lub ich Officyalistami przy obecnośći Magistratów Mieyskich w Ratuszu dwa razy w rok zjachawszy śię postanawiali taxy, miary, garce, łokćie etc. to jest w Poniedźiałek Srodopostny, i w Poniedźiałek pierwszy po S. Franćiszku. w POLSZCZE.
Wojewodowie wszyscy są kreowani od Króla. Województwo zaś Połockie i Witebskie, przez Elekcyą idą od Szlachty Województwa tamtego. Miedzy Wojewodami
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 201
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
dla pilnowania lasów i zwierza w Królewskich lasach.
W PRUSACH zaś są Urzędnicy miejsce mający tym Porządkiem; Podkomorzy, Chorąży, Sędzia Ziemski, Ławników Ziemskich 8. którzy zasiadają na Sądach Ziemskich wraz z Sedziami, po nich Pisarze Ziemscy. Ci wszyscy powinni być Szlachta i Posessyonaci, tak jako w Koronie i Litwie. Z Magistratu Toruńskiego dwóch Asesorów w sądach Ziemskich Chełmińskich zasiadają. ZIEMSCY. O PODKOMORZYCH.
POdkomorzy powinien być Szlachcic i Posessyonat, i przysięgać powinien według osobnej dla siebie Roty. tak Konstytucja 1588. Obligacja ich jest na kondefcensye graniczne jeździć, granice uznawać, i rozgraniczac miedzy Dobrami, powinien mieć swego Komornika lub kilku Szlachty Posessyonatów przysiężnych,
dla pilnowania lasów i zwierza w Królewskich lasach.
W PRUSACH zaś są Urzędnicy mieysce mający tym Porządkiem; Podkomorzy, Chorąży, Sędźia Ziemski, Ławników Ziemskich 8. którzy zaśiadają na Sądach Ziemskich wraz z Sedźiami, po nich Pisarze Ziemscy. Ci wszyscy powinni być Szlachta i Possessyonaći, tak jako w Koronie i Litwie. Z Magistratu Toruńskiego dwóch Assessorów w sądach Ziemskich Chełmińskich zaśiadają. ZIEMSCY. O PODKOMORZYCH.
POdkomorzy powinien byc Szlachćic i Possessyonat, i przyśięgać powinien według osobney dla śiebie Roty. tak Konstytucya 1588. Obligacya ich jest na kondefcensye graniczne jezdźić, granice uznawać, i rozgraniczac miedzy Dobrami, powinien mieć swego Komornika lub kilku Szlachty Possessyonatów przyśiężnych,
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 220
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
, gdzie Pisarze powinni mieć swoich Podpisków, dla atendencyj Ksiąg tak Konstytucja 1577. ale i w każdej Ziemi są Regenci Ziemscy, Komornicy Ziemscy etc. etc.
W PRUSACH Sedzia Ziemski, Ławników[...] . i Pisarz formują Sądy Ziemskie i powinni być Szlachta i Posessyonaci. W Sądach zaś Ziem skich Chełmińskich zasiadają dwóch Asesorów z Magistratu Toruńskiego. ZIEMSCY. O ELEKCYJ URZĘDNIKÓW ZIEMSKICH.
PO śmierci Podkomorzego lub Sedziego, Podsędka, Pisarza Ziemskich, Wojewoda lub w niebytności jego pierwszy Senator, wydać powinien Uniwersał najdalej w 6. Niedziel na Elekcją, gdzie Kandydatów 4. na każdy Urząd powinni obrać, z tych Kandydatów Król jednego kreuje. W Księstwie zaś Zatorskim
, gdźie Pisarze powinni mieć swoich Podpisków, dla attendencyi Ksiąg tak Konstytucya 1577. ale i w każdey Ziemi są Regenći Ziemscy, Komornicy Ziemscy etc. etc.
W PRUSACH Sedźia Ziemski, Ławników[...] . i Pisarz formują Sądy Ziemskie i powinni być Szlachta i Possessyonaći. W Sądach zaś Ziem skich Chełmińskich zaśiadają dwóch Assessorów z Magistratu Toruńskiego. ZIEMSCY. O ELEKCYI URZĘDNIKOW ZIEMSKICH.
PO śmierći Podkomorzego lub Sedźiego, Podsędka, Pisarza Ziemskich, Wojewoda lub w niebytnośći jego pierwszy Senator, wydac powinien Uniwersał naydaley w 6. Niedźiel na Elekcyą, gdźie Kandydatów 4. na każdy Urząd powinni obrać, z tych Kandydatów Król jednego kreuje. W Xięstwie zaś Zatorskim
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 226
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Posessyonaci.
Toż samo Prawo i w Litwie o Elekcyj Marszałków Powiatowych i Podkomorzych.
W PRUSACH Podkomorzych i innych Król kreuje. Sędziów zaś Ziemskich Szlachta obiera, i ich Elekcją Król stwierdza. W Pomorskim i Ziemi Michałowskiej Szlachta sobie obiera Ławników i Pisarzów bez konfirmacyj Królewskiej. A w Województwie Chełmińskim po śmierci Ławników Szlachta z Magistratu Toruńskiego obiera na jego miejsce z przysłanych sobie od Miasta przezwisk Radnych Panów. RZĄD POLSKI. O OFICJALISTACH GRÓDZKICH.
STarostom Grodowym Rzeczpospolita pozwoliła dla nieustającego kursu sprawiedliwości Z. w Grodach ich Sędziów abo Podstarościów kreować w każdym Województwie. Sędziowie ci powinni być Posessyon[...] ci w tymże Województwie i Szlachta, a na zaczynającej się Jurysdykcyj
Possessyonaći.
Toż samo Prawo i w Litwie o Elekcyi Marszałków Powiatowych i Podkomorzych.
W PRUSACH Podkomorzych i innych Król kreuje. Sędźiów zaś Ziemskich Szlachta obiera, i ich Elekcyą Król stwierdza. W Pomorskim i Ziemi Michałowskiey Szlachta sobie obiera Ławników i Pisarzów bez konfirmacyi Królewskiey. A w Województwie Chełmińskim po śmierći Ławników Szlachta z Magistratu Toruńskiego obiera na jego mieysce z przysłanych sobie od Miasta przezwisk Radnych Panów. RZĄD POLSKI. O OFFICYALISTACH GRODZKICH.
STarostom Grodowym Rzeczpospolita pozwoliła dla nieustającego kursu sprawiedliwośći S. w Grodach ich Sędźiów abo Podstarośćiów kreować w każdym Województwie. Sędźiowie ći powinni być Possessyon[...] ći w tymże Województwie i Szlachta, á na zaczynającey śię Jurisdykcyi
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 226
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
jest Rząd Arystokratyczny? O. Jest ten gdzie Zwierzchność i rządy są w ręku Szlachty; jako w Rzeczypospolitej Weneckiej. P. Co to jest Rząd Demokratyczny? O. Jest ten, gdy Pospólstwo powierza rządy wybranym z pomiędzy siebie mężom; jako to w Szwajcarach, gdzie, można mówić, iż pospólstwo rządzi przez wybrany Magistrat, któremu się poddaje. P. Na ostatek co rozumiesz przez Rząd Składany? O. Rozumiem ten który się z różnych pomienionych kształtów rządzenia składa: jako to u nas w Polsce składa się rząd z Monarchicznego i Arystokratycznego. W Anglii z Monarchicznego, Arystokratycznego, i Demokratycznego; toż samo w Szwecyj. W Rzeczypospolitej Holenderskiej
iest Rząd Arystokratyczny? O. Jest ten gdzie Zwierzchność y rządy są w ręku Szlachty; iako w Rzeczypospolitey Weneckiey. P. Co to iest Rząd Demokratyczny? O. Jest ten, gdy Pospolstwo powierza rządy wybranym z pomiędzy siebie mężom; iako to w Szwaycarach, gdzie, można mowić, iż pospolstwo rządzi przez wybrany Magistrat, ktoremu się poddaie. P. Na ostatek co rozumiesz przez Rząd Składany? O. Rozumiem ten ktory się z rożnych pomienionych kształtow rządzenia składa: iako to u nas w Polszcze składa się rząd z Monarchicznego y Arystokratycznego. W Anglii z Monarchicznego, Arystokratycznego, y Demokratycznego; toż samo w Szwecyi. W Rzeczypospolitey Hollenderskiey
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 21
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
na wielość Prowincyj. W większych interesach od partykularnych w każdej Prowincyj Zjazdów ( gdzie miasta nawet gos swój mają ) decyzja zawisła. Książę Stadtuder nazwany, nie tylko jest dożywotni, ale i w obojga płci następcach dziedziczny, jest Rządcą Generalnym całej Rzeczypospolitej, Najwyższym Generałem w wojsku, i Admirałem W.; do niego należy Magistraty w miastach aprobować, tudzież niektóre Urzędy wojskowe w Kraju, i na morzu rozdawać. KARTA X.
Religia panująca w tym Kraju jest Kalwińska, ale inne mieścić się mogą.
Obywatele tej Rzeczypospolitej nalepiej w świecie całym znają się na handlu i na sztuce żeglarskiej, przy tym są trzeźwi, oszczędni, pracowici, nadewszystko
na wielość Prowincyi. W większych interesach od partykularnych w każdey Prowincyi Ziazdow ( gdzie miasta nawet gos swoy maią ) decyzya zawisła. Xsiąże Stadthuder nazwany, nie tylko iest dożywotni, ale y w oboyga płci następcach dziedziczny, iest Rządcą Generalnym całey Rzeczypospolitey, Naywyższym Generałem w woysku, y Admirałem W.; do niego należy Magistraty w miastach approbować, tudzież niektore Urzędy woyskowe w Kraiu, y na morzu rozdawać. KARTA X.
Religia panuiąca w tym Kraiu iest Kalwińska, ale inne mieścić się mogą.
Obywatele tey Rzeczypospolitey nalepiey w świecie całym znaią się na handlu y na sztuce żeglarskiey, przy tym są trzeźwi, oszczędni, pracowici, nadewszystko
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 71
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
