syny/ Żołnierze bezecnemu Mahometowi. Nie posłyszysz już w niej o nowym dobrowolnym męczenniku/ Żołnierzu Pana Chrystusowym: a owo i uszyma naszemi słyszymy/ i oczyma widzimy/ że niezbożny Otomańczyk do Żołnierstwa swego/ niemal już na każdy rok/ Syny Chrześcijańskie ze wszytkiej Greckiej/ Serbskiej/ i Bołgarskiej ziemie wybiera/ i na swoję Mahometańską brzydkość turczy je. Nuż co tego z tychże narodów/ na każdy dzień ciśnie się do tejże brzydkości/ nie tylko z ludu świetskiego/ ale i z duchownych. Takie teraz rodzie nieszczęsne syny/ nieszczęśliwa Cerkiew nasza Wschodnia/ za tymi swymi Fotiuszami/ Sergiuszami i Michaiłami/ pokoju Cerkiewnego Potubatormi/ i Ciała Pana
syny/ Zołnierze bezecnemu Máchometowi. Nie posłyszysz iuż w niey o nowym dobrowolnym męcżenniku/ Zołnierzu Páná Christusowym: á owo y vszymá nászemi słyszymy/ y ocżymá widźimy/ że niezbożny Othomáńcżyk do Zołnierstwá swego/ niemal iuż ná káżdy rok/ Syny Chrześćiáńskie ze wszytkiey Graeckiey/ Serbskiey/ y Bołgárskiey źiemie wybiera/ y ná swoię Máchometáńską brzydkość turczy ie. Nuż co tego z tychże narodow/ ná káżdy dźień ćiśnie sie do teyże brzydkośći/ nie tylko z ludu świetskiego/ ále y z duchownych. Tákie teraz rodźie nieszczęsne syny/ nieszcżęśliwa Cerkiew nászá Wschodnia/ zá tymi swymi Photiuszámi/ Sergiuszámi y Micháiłámi/ pokoiu Cerkiewnego Potubatormi/ y Ciáłá Páná
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 192
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
wpada w Ocean zachodni.
XXXV. Afrykańskie kraje począwszy od morza Medyterrańskiego, aż ku solstycjonalnemu cyrkułowi, przedtym były po wielkiej części Chrześcijańskie, SS. Ojców, jako to Fulgencjusza, Arnobiusza, etc. Ojczyzna, SS. Biskupów Augustyna, Cypriana etc. Stolica. SS. Pustelników eremitoria. Teraz Maurów i Turków sprosności Mahometańskiej łożyszcza. Atoli Hiszpani nie tak mocą swoją, jako osobliwszą Prowidencją Boską utrzymują się w pośród pogaństwa przy portowych miastach, Ceuta, Melela, Oran, Marsalquibir. Od solstycjonalnego zaś cyrkułu reszta Afryki Europejskim krajom cale była nieznajoma. Dopiero od roku 1410. za Henryka i Alfonsa Królów Luzytańskich przez Gonzala Zareo, i Tristana Vazeusza
wpadá w Ocean záchodni.
XXXV. Afrykańskie kraie począwszy od morza Medyterrańskiego, áż ku solstycyonalnemu cyrkułowi, przedtym były po wielkiey części Chrześciańskie, SS. Oycow, iáko to Fulgencyusza, Arnobiusza, etc. Oyczyzna, SS. Biskupow Augustyná, Cypryaná etc. Stolicá. SS. Pustelnikow eremitoria. Teráz Máurow y Turkow sprosności Machometańskiey łożyszcza. Atoli Hiszpani nie ták mocą swoią, iako osobliwszą Prowidencyą Boską utrzymuią się w pośrod pogaństwá przy portowych miastach, Ceuta, Melela, Oran, Marsalquibir. Od solstycyonalnego zaś cyrkułu reszta Afryki Europeyskim kraiom cale byłá nieznaioma. Dopiero od roku 1410. zá Henryka y Alfonsa Krolow Luzytańskich przez Gonzalá Zareo, y Tristaná Vázeusza
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
siedm Prowincyj Persja liczy przyległych Mogolowi. Bactrianę albo Chorosan. Paropamizę albo Sablestan. Arachozią albo Candahar. Drangianę albo Segestan, Hajacan Circan, Macran. Nadto trzy przyległych morzu Perskiemu Tuberan, Kerman, i Ormus. Najsławniejsze tedy Monarchie Asyryiczyków, Haldajczyków, Medów, Babilończyków, teraz są państwem Persów. W całej Persyj wiara Mahometańska panuje z niejakim jednak odszczepieństwem. Atoli i Chrześcijan dość się liczy.
XLI. Turcja Azjatycka między morzem medyterrańskim, czarnym czerwonym, Państwem Perskim i Tartarią, położona: Ta Monarchia w roku 1300. początek swój prowadzi od Osmanna, albo Ottomana Tatarzyna, który prosty żołd prowadził w wojsku Chana wielkiego Tatarskiego. Zamyka w sobie
siedm Prowincyi Persya liczy przyległych Mogolowi. Bactrianę álbo Chorosan. Paropamizę álbo Sablestan. Arachozią álbo Candahar. Drangianę albo Segestan, Haiacan Circán, Macran. Nadto trzy przyległych morzu Perskiemu Tuberan, Kerman, y Ormus. Náysławnieysze tedy Monarchie Assyryiczykow, Haldayczykow, Medow, Babilończykow, teraz są państwem Persow. W całey Persyi wiara Machometańska panuie z nieiakim iednak odszczepieństwem. Atoli y Chrześcian dość się liczy.
XLI. Turcya Azyatycka między morzem medyterrańskim, czarnym czerwonym, Państwem Perskim y Tartaryą, położona: Tá Monárchia w roku 1300. początek swoy prowadzi od Osmanna, álbo Ottomana Tatarzyna, ktory prosty żołd prowadził w woysku Chana wielkiego Tatarskiego. Zámyka w sobie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
według świętego Jana Machiawelistowie /ale szarańcząz mocą szkorpionową. Szkorpion głowy nie ma/ wszytka jego moc w ogonie: tak u tych sprawy nie od rozumu się poczynają/ ale niewiem skąd tam: Nie od Boga/ ale od ciała/ ale od defektów świeckich. Już tam snadź i Alkoran czytają/ i sławią rozpustę Mahometańską już tam snadź zazdroszczą Poganom nieszczęścia ich? Nie ryby to pływające w krynicy chrztu świętego /ale Niedźwiadkowie wypadający z odchłani piekielnej. Lepiej ich dalej wyraża Ewangelista święty: Et similitudines licustrarum, similes equis paratis ad praelium. siła okazałości w szarańczy być tak pozorną jako jeden koń gotowy do boju z jeźdzcą swoim: daleko stąd
według świętego Ianá Máchiáwelistowie /ále száráńcząz mocą szkorpionową. Szkorpion głowy nie ma/ wszytká iego moc w ogonie: ták v tych spráwy nie od rozumu się poczynáią/ ále niewiem skąd tám: Nie od Bogá/ ále od ćiałá/ ále od defektow świeckich. Iuż tám snadź y Alkoran czytáią/ y sławią rospustę Máchometánską iuż tám snadź zazdroszczą Pogánom niesczęśćia ich? Nie ryby to pływáiące w krynicy chrztu świętego /ále Niedźwiadkowie wypadáiący z odchłáni piekielney. Lepiey ich dáley wyraża Ewángelistá święty: Et similitudines licustrarum, similes equis paratis ad praelium. śiłá okazáłośći w száráńczy bydź ták pozorną iáko ieden koń gotowy do boiu z ieźdzcą swoim: dáleko stąd
Skrót tekstu: NajmProg
Strona: D3
Tytuł:
Prognostyk duchowny na kometę
Autor:
Jakub Najmanowicz
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
do wina, i różnych owoców.
Rządy tego Państwa są absolutne: Sułtan Turecki jest Panem pełnomocnym nie tylko dóbr swoich poddanych, ale i życia ich, bo wszyscy poddani u niego są niewolnikami. Ta niezmierna zwierzchość z jedni strony, a z drugiej niewola, są okazją częstych buntów i zamieszania w Państwie.
Religia panująca Mahometańska wynaleziona od Mahometa Kacermistrza, który się za wielkiego udawał Proroka: Sekta jego nic innego nie jest, tylko zbior rozmaitych Artykułów z Żydowskich, Chrześcijańskich, Greckich i różnych Orientalnych obrządków: inne wszystkie fekty osobliwie Greków Schizmatyków między niemi mieszczą się i mają swoje Kościoły i Klasztory: Katolicka Religia gdzie nie gdzie ma także
do wina, y rożnych owocow.
Rządy tego Państwa są absolutne: Sułtan Turecki iest Panem pełnomocnym nie tylko dobr swoich poddanych, ale y życia ich, bo wszyscy poddani u niego są niewolnikami. Ta niezmierna zwierzchość z iedny strony, a z drugiey niewola, są okazyą częstych buntow y zamieszania w Państwie.
Religia panuiąca Mahometańska wynaleziona od Mahometa Kacermistrza, ktory się za wielkiego udawał Proroka: Sekta iego nic innego nie iest, tylko zbior rozmaitych Artykułow z Zydowskich, Chrześciańskich, Greckich y rożnych Oryentalnych obrządkow: inne wszystkie fekty osobliwie Grekow Schizmatykow między niemi mieszczą się y maią swoie Kościoły y Klasztory: Katolicka Religia gdzie nie gdzie ma także
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 222
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Wszystko się w niej rodzi cokolwiek jest pożytecznego, przyjemnego, i do zbytku nawet służącego. Znajdują się w niej na wielu miejscach kruszce złote, srebrne, Kamienie drogie, klejnoty, i parfumy różnego gatunku i rodzaju. KARTA XX.
Rządy wszędzie despotyczne, albo im podobne.
Religie najbardziej w Azyj panujące są te: Mahometańska, i Pogańska: Chrześcijańska także znajduje się, ale to tylko po koloniach czyli Osadach w niej Europejskich.
Ludzie w Azyj jako się różnią jedni od drugich powietrzem w którym mieszkają , tak się różnią obyczajami: generalnie jednak lud Azjatycki jest dowcipny, przyjemny, wspaniały, ale zniewieściały, zazdrosny i obłudny. Chińczykowie ze wszystkich
Wszystko się w niey rodzi cokolwiek iest pożytecznego, przyiemnego, y do zbytku nawet slużącego. Znayduią się w niey na wielu mieyscach kruszce złote, srebrne, Kamienie drogie, kleynoty, y parfumy rożnego gatunku y rodzayu. KARTA XX.
Rządy wszędzie despotyczne, albo im podobne.
Religie naybardziey w Azyi panuiące są te: Mahometańska, y Pogańska: Chrześciańska także znayduie się, ale to tylko po koloniach czyli Osadach w niey Europeyskich.
Ludzie w Azyi iako się rożnią iedni od drugich powietrzem w ktorym mieszkaią , tak się rożnią obyczaiami: generalnie iednak lud Azyatycki iest dowcipny, przyiemny, wspaniały, ale zniewieściały, zazdrosny y obłudny. Chińczykowie ze wszystkich
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 229
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
w Role rozumnej wolności naprawili. Intret animos starożytna sława cnych Przodków WM. Majestat pański/ Ojczyznę rzetelnie miłujących; intret ardor do poprawienia dyskredytowanego i na śmiech światu podanego/ który servituti par, nierządu. Intret Chwały Bożej/ Wiary świętej/ Kościołów Katolickich żarliwość/ politowania nad ginącą Ojczyzną nikczemnym targnieniem pod szablę Pogańską i obrzydliwość Mahometańską wydaniem. Nie zostawa więcej IKM. tylko dane raz i drugi na Sejmie przyszłym słowo/ że anteacta wszytkie Królewskim geniuszem zapomina/ od serca odrzuca. Nie ustępuje tej słąwy żadnemu tylko Juliuszowi któremu pochlebne pióro napisało: Julii Caesaris injuriarum oblivisci. Bo tę ozdobę albo równy albo alter à Caesare IKM. judicio dzisiejszego i potomnego
w Role rozumney wolności naprawili. Intret animos starożytna sławá cnych Przodkow WM. Maiestat pánski/ Oyczyznę rzetelnie miłuiących; intret ardor do poprawienia diskredytowanego i na śmiech świátu podánego/ ktory servituti par, nierządu. Intret Chwały Bożey/ Wiáry świętey/ Kośćiołow Katolickich żarliwość/ politowánia nad ginącą Oyczyzną nikczemnym targnieniem pod szablę Pogańską i obrzydliwość Mahometańską wydaniem. Nie zostawa więcey IKM. tylko dane raz i drugi ná Seymie przyszłym słowo/ że anteacta wszytkie Krolewskim geniuszem zapomina/ od sercá odrzuca. Nie ustępuie tey słąwy żadnemu tylko Iuliuszowi ktoremu pochlebne pioro nápisało: Julii Caesaris injuriarum oblivisci. Bo tę ozdobę albo rowny albo alter à Caesare IKM. judicio dźisieyszego i potomnego
Skrót tekstu: PisMów_II
Strona: 26
Tytuł:
Mówca polski, t. 2
Autor:
Jan Pisarski
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
retoryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1676
Data wydania (nie wcześniej niż):
1676
Data wydania (nie później niż):
1676
Braci swoich zostawali fidi testes niewinności IKM. Niech się na tych wlewa imprecatio gniewu Boskiego/ którzy niegodnemu i wspomnienia Herostratowi radą i pomocą i konsensem byli do roztargnienia Sejmu/ których vox flebilis i fragor cadentis Patriae, chwały Bożej zguba nic nie poruszyła/ którzy niezliczone ludu Chrześcijańskiego gminy w-łyka pogańskie/ w-obrzydliwość mahometańską/ w-niewolnicze schyzmatyków poddaństwo wydali: którzy Ukrainę lubricae fidei, perfidyej Tureckiej/ nieprzyjaźni Moskiewskiej zasadzkom małochętnych sąsiadów wielką bramę otworzyli/ starożytną Rzeczypospolitej sławę i ogromność zgubili/ opprobrium et derisum u postronnych imieniu publici Consilij placu/ zostawując Ojczyznę sinc consilio, praesidio, aerario. Rozum ludzki takiemu złemu nie pogodzi i nieszczęściu nie poradzi:
Bráći swoich zostawáli fidi testes niewinnośći IKM. Niech się ná tych wlewa imprecatio gniewu Boskiego/ ktorzy niegodnemu i wspomnienia Herostrátowi rádą i pomocą i konsensem byli do rostárgnienia Seymu/ ktorych vox flebilis i fragor cadentis Patriae, chwały Bożey zguba nic nie poruszyła/ ktorzy niezliczone ludu Chrześćianskiego gminy w-łyká pogánskie/ w-obrzydliwość mahometánską/ w-niewolnicze schyzmátykow poddánstwo wydáli: ktorzy Vkráinę lubricae fidei, perfidyey Tureckiey/ nieprzyiáźni Moskiewskiey zasadzkom małochętnych sąśiádow wielką bramę otworzyli/ stárożytną Rzeczypospolitey sławę i ogromność zgubili/ opprobrium et derisum u postronnych imieniu publici Consilij plácu/ zostáwuiąc Oyczyznę sinc consilio, praesidio, aerario. Rozum ludzki tákiemu złemu nie pogodźi i nieszczęśćiu nie poradźi:
Skrót tekstu: PisMów_II
Strona: 28
Tytuł:
Mówca polski, t. 2
Autor:
Jan Pisarski
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
retoryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1676
Data wydania (nie wcześniej niż):
1676
Data wydania (nie później niż):
1676
sukcesorem; bo mi się po nim wszytkie dostały splendory; a to tym sposobem, że będąc w Obozie w samym przedzie i tusz za Wezyrem postępując, przedał się jeden Pokojowy jego, i pokazał Namioty jego tak obszerne, jako Warszawa abo Lwów w Murach swoich. Mam wszytkie znaki Wezyrskie które nad nim noszą. Chorągiew Mahometańską, którą mu dał Cesarz jego na wojnę, którą dziś zaraz posłałem Ojcu Z. do Rzymu przez Talentego Pocztą, Namioty, wozy wszytkie dostały mi się, i innych tysiąc Galanteryj bardzo kosztownych; lubo się jeszcze siła rzeczy nie widziało, tylko kilka Sajdaków, rubinami, szafirami sadzonych. Niemasz żadnej komparacjej z
succesorem; bo mi się po nim wszytkie dostały splendory; á to tym sposobem, że będąc w Oboźie w samym przedźie y tusz za Wezyrem postępuiąc, przedał się ieden Pokoiowy iego, y pokazał Namioty iego tak obszerne, iako Warszawa abo Lwow w Murach swoich. Mam wszytkie znaki Wezyrskie ktore nad nim noszą. Chorągiew Machometańską, ktorą mu dał Cesarz iego ná woynę, ktorą dźiś zaraz posłałem Oycu S. do Rzymu przez Talentego Pocztą, Namioty, wozy wszytkie dostały mi się, y innych tysiąc Galanteryi bardzo kosztownych; lubo się ieszcze śiła rzeczy nie widźiało, tylko kilka Saydakow, rubinami, szafirami sadzonych. Niemasz żadney komparacyey z
Skrót tekstu: JanIIIMar
Strona: 1
Tytuł:
Kopia listu [...] do Królowej [...] pisanego
Autor:
Jan III Sobieski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
była jedno Katolicka Rzymska, z Rzymu do Polski od Wojciecha ś. zaniesiona, cudami wsławiona, rossą błogosławieństwa z nieba pokropiona. Jakie obyczaje były, trudno mam o nich mówić, bo ich niewiele widzę; nowe jakieś nastąpiły, nie tylko cudzoziemskie, (mniejszaby to, byle dobre) ale Pogańskie, Tatarskie, Mahometańskie. I tak ja w Kronikach podobno muszę szukać obyczajów Staropolskich, bo ich naleźć przytrudniejszym między ludźmi. Kędy one zacne chęci Szlachty Polskiej, do rozmnożenia chwały Bożej, do budowania Kościołów, do fundowania Szpitalów, Szkół, jakie były przedtym? Teraz po Trybunałach, po Sejmach, po Sejmikach, o zniszczeniu kościołów nagęstsza mowa
byłá iedno Kátholicka Rzymska, z Rzymu do Polski od Woyćiechá ś. zánieśiona, cudami wsławiona, rossą błogosłáwieństwá z niebá pokropioná. Iákie obyczáie były, trudno mam o nich mowić, bo ich niewiele widzę; nowe iákieś nastąpiły, nie tylko cudzoziemskie, (mnieyszaby to, byle dobre) ále Pogáńskie, Tátárskie, Máchometáńskie. Y ták ia w Kronikách podobno muszę szukáć obyczáiow Stáropolskich, bo ich náleść przytrudnieyszym między ludzmi. Kędy one zacne chęći Szláchty Polskiey, do rozmnożenia chwały Bożey, do budowánia Kośćiołow, do fundowánia Szpitalow, Szkoł, iákie były przedtym? Teraz po Trybunałách, po Seymách, po Seymikách, o zniszczeniu kośćiołow nagęstsza mowá
Skrót tekstu: BirkOboz
Strona: 4
Tytuł:
Kazania obozowe o Bogarodzicy
Autor:
Fabian Birkowski
Drukarnia:
Andrzej Piotrowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1623
Data wydania (nie wcześniej niż):
1623
Data wydania (nie później niż):
1623
