że wiele z nich przechodzą gorącością ukrop. Co z tąd pochodzi iż takiemi podziemnemi płyną kanałami, które niższy albo poboczni ogień jak w piecu pod kotłem podniecony, grzeje i warzy. Podnieta i aliment tego podziemnego ognia, jest po różnych lochach ziemi znajdująca się siarka, saletra, kamfora, i inne gorące, tłuste, marglowate, słone, rozrzucone w wnętrznościach ziemi materie. Koniec i pożytek tych podziemnych ogniów z Prowidencyj Boskiej sporządzonych, jest wieloraki. Pierwszy: aby wody morskie z siebie słone, tłuste, ciężkie i nieużyteczne, ponikami i długiemi anfraktami wypływając to w zródłach, to w studniach, to w rzekach, przefiltrowane i przewarzone, ogniem
że wiele z nich przechodzą gorącością ukrop. Co z tąd pochodzi iż takiemi podziemnemi płyną kanałami, ktore niszszy albo poboczni ogień iak w piecu pod kotłem podniecony, grzeie y warzy. Podnieta y aliment tego podziemnego ognia, iest po rożnych lochach ziemi znayduiąca się siarka, saletra, kamfora, y inne gorące, tłuste, marglowate, słone, rozrzucone w wnętrznościach ziemi materye. Koniec y pożytek tych podziemnych ogniow z Prowidencyi Boskiey zporządzonych, iest wieloráki. Pierwszy: áby wody morskie z siebie słone, tłuste, ciężkie y nieużyteczne, ponikami y długiemi anfraktami wypływaiąc to w zrodłach, to w studniach, to w rzekach, przefiltrowane y przewarzone, ogniem
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: B2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
światła, mieniących powierzchnią aparencją wody. To dla mikstury z mułem, i różnemi ekshalacjami ziemnemi. Biały kolor mają wody, które przez srebrne, kreciane góry płyną. Żółtawy, które złotymi minerami, aurypigmentem, glinką, się farbują, lub żółty piasek na dnie mają. Czarny, które przechodzą przez żelazne góry, ziemię marglowatą, rodzainą olszyny, dębiny. Sama głębizna, albo iłowate dno czarny kolor czyni. Toż mówić o innych kolorach.
8vo. Różnych wody zrodeł różne są własności. Jako w Arkadyj zródło z którego się napiwszy, najognistszy pijak, smak do wina traci. W Boecyj rzeka, owiec białych wełnę w czarną przemienia
swiatła, mieniących powierzchnią apparencyą wody. To dla mixtury z mułem, y rożnemi exchalácyami ziemnemi. Biały kolor maią wody, ktore przez srebrne, kreciane gory płyną. Zołtawy, ktore złotymi minerami, aurypigmentem, glinką, się farbuią, lub żołty piasek ná dnie maią. Czarny, ktore przechodzą przez żelazne gory, ziemię marglowatą, rodzainą olszyny, dębiny. Sama głębizna, álbo iłowate dno czarny kolor czyni. Toż mowić o innych kolorach.
8vo. Rożnych wody zrodeł rozne są własności. Jáko w Arkadyi zrodło z ktorego się nápiwszy, nayognistszy piiak, smak do wina traci. W Boecyi rzeka, owiec białych wełnę w czarną przemienia
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: T4
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
różności zażywanie. Które że się w substancją ciała ludzkiego obracają, bywają materią przymnożenia tego albo innego humoru, okazją zdrowia, lub niezdrowia, i różnych skłonności. Służy miejsca i kraju ziemi sposobność. Bo niech będą miejsca bagniste, kloak i gnojów pełne: takie szkorbutów, flegmy, melancholii będą okazją. Niech wapniste, marglowate, siarczyste będą? takie przyczyną gorączek suchot etc. Jako Cicero lib. de Fato mówi. Między miejscami wielka różnica, jedne zdrowe, drugie zaraźliwe flegmiste, i suche etc. Tenże lib: 2. de Divinatione. Różność miejsc, różne subiekta rodzi. Jaka między Indianami i Persami, Murzynami i Syryiczykami ciał
rożności zażywanie. Ktore że się w substancyą ciała ludzkiego obracaią, bywaią materyą przymnożenia tego álbo innego humoru, okazyą zdrowia, lub niezdrowia, y rożnych skłonności. Służy mieysca y kráiu ziemi sposobność. Bo niech będą mieysca bágniste, kloak y gnoiow pełne: tákie szkorbutow, flegmy, melancholii będą okazyą. Niech wapniste, marglowate, siarczyste będą? tákie przyczyną gorączek suchot etc. Jako Cicero lib. de Fato mowi. Między mieyscami wielka rożnica, iedne zdrowe, drugie zaraźliwe flegmiste, y suche etc. Tenże lib: 2. de Divinatione. Rożność mieysc, rożne subiekta rodzi. Jaka między Jndyanami y Persami, Murzynami y Syryiczykámi ciał
Skrót tekstu: BystrzInfZup
Strona: 14
Tytuł:
Informacja zupełniejsza
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
nieda się naprawić, zaczym większej na się potrzebuje animadwersyj. Do utrzymania zdrowia ludzkiego, aura niepowinna być gruba, wilgotna, jaka zwyczajnie bywa przy miejscach bagnistych. Ani zbyt sucha subtelna, wichrom i flagom podległa: jaka bywa na miejscach górzystych. Miejsca bliskie gruntu mineralnego, osobliwie saletrzystego, siarczystego, koperwasowego, marglowatego, powietrze swojemi ekshalacjami przycięższe czynią. W dolinach między górami się budować, gdzie mało co słońce doidzie, zdrowy wiatr wentylacyj nieuczyni, jest jak w studni, albo lochu się fundować. Zgoła powietrze zdrowe, którym co moment tchnie człowiek, to w najpierwszej obserwie być powinno. Aby to się nie prawdziło o
nieda się nápráwić, záczym większey ná się potrzebuie animadwersyi. Do utrzymania zdrowia ludzkiego, aura niepowinna być gruba, wilgotna, iáka zwyczaynie bywa przy mieyscach bagnistych. Ani zbyt sucha subtelna, wichrom y flagom podległa: iáka bywa ná mieyscach gorzystych. Mieysca bliskie gruntu mineralnego, osobliwie saletrzystego, siarczystego, koperwasowego, marglowatego, powietrze swoiemi exhalacyami przycięższe czynią. W dolinach między gorami się budowáć, gdzie mało co słońce doidzie, zdrowy wiatr wentylacyi nieuczyni, iest iák w studni, álbo lochu się fundowáć. Zgoła powietrze zdrowe, ktorym co moment tchnie człowiek, to w naypierwszey obserwie być powinno. Aby to się nie prawdziło o
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: B
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
