w winie napoły z wodą warzyć/ potym miedzy dwiema Talerzmi dobrze go wygniotszy/ ciepło przykładać na żywot pod Pępek. Miesięcznej.
Miesięczną chorobę Paniam zastanowioną wzrusza i wywodzi: wziąwszy tego Ziela dwie części/ Sabiny/ Lebiodki/ Bożego drzewka/ Szałwiej/ Kotczej miętki/ Białej Lebiodki/ albo Zytnej miętki/ Kokornaku/ Marzymiętki/ Bylice/ po jednej części: z tych wszystkich Ziół uczynić po pas kąpiel/ dwakroć każdego dnia w niej do dwu godzin siedząc. Item.
Albo też zioła w garncu warzyć/ az nich parę w otwór łona lejkiem puszczać. Twarz piękną i gładką cz.
Twarz barzo cudną/ gładką/ i chędogą czyni/
w winie nápoły z wodą wárzyć/ potym miedzy dwiemá Tálerzmi dobrze go wygniotszy/ ćiepło przykłádáć ná żywot pod Pępek. Mieśięczney.
Mieśięczną chorobę Pániam zástánowioną wzrusza y wywodźi: wźiąwszy tego Ziela dwie częśći/ Sábiny/ Lebiodki/ Bożego drzewká/ Száłwiey/ Kotczey miętki/ Białey Lebiodki/ álbo Zytney miętki/ Kokornaku/ Márzymiętki/ Bylice/ po iedney częśći: z tych wszystkich Zioł vczynić po pás kąpiel/ dwákroć káżdego dniá w niey do dwu godźin śiedząc. Item.
Albo też źiołá w gárncu wárzyć/ áz nich párę w otwor łoná liykiem pusczáć. Twarz piękną y głádką cz.
Twarz bárzo cudną/ głádką/ y chędogą czyni/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 242
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ jucha z korzenia warzonego trunkiem używana/ po ośmiu łotów/ abo łyżek/ rano i na noc ciepło pijąc. Płucom nadętym i do gardła spierającym.
W nadęciu płuc z zbytnich wilgotności zimnych/ gdy się zda że gardłem chcą wyniść/ i chcą zadusić. Wziąć Benedyktu z liściem/ i z korzeniem dwie garści/ Marzymiętki korzenia/ Imbieru białego/ Pieprzu/ Fiołkowego korzenia po dwu łotu/ Rapontyku łot. To wszystko drobno pokrajawszy/ w konew cynową/ abo w flaszę wsypać/ Miodu do tego przewarzonego i chędogo odszymowanego łotów w dwanaście przydać/ wina przednie dobrego białego pułgarca/ a dobrze zalutowawszy/ w kotle ukropu wrzącego przez godzin cztery ustawicznie
/ iuchá z korzenia wárzonego trunkiem vżywána/ po ośmiu łotow/ ábo łyżek/ ráno y ná noc ćiepło pijąc. Płucom nádętym y do gárdłá spieráiącym.
W nádęćiu płuc z zbytnich wilgotnośći źimnych/ gdy się zda że gárdłem chcą wyniść/ y chcą záduśić. Wźiąć Benediktu z liśćiem/ y z korzeniem dwie gárśći/ Márzymiętki korzenia/ Imbieru białego/ Pieprzu/ Fiiołkowego korzenia po dwu łotu/ Rhápontyku łot. To wszystko drobno pokráiawszy/ w konew cynową/ ábo w flászę wsypáć/ Miodu do tego przewárzonego y chędogo odszymowánego łotow w dwánaśćie przydáć/ winá przednie dobrego białego pułgárcá/ á dobrze zálutowawszy/ w kotle vkropu wrzącego przez godźin cztery vstáwicznie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 269
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
utartym prochem i wetknąć mu w zad. Czyrwiu końskiemu
Czerwiu końskiemu prochu z ziela i z korzenia Rzepikowego cztery łoty w ciepłej wodzie rozmieszać/ i w gardło mu wlać. Też samo ziele drobno ukrążać/ a w obroku mu dawać. Oczom krwią zaciekłym z uderzenia
Oczom krwią zaciekłym z uderzenia/ Rzepikowe liście napoły z Marzymiętką utłuc/ białkiem jaja świeżego rozpuścić/ a na oko krwią zaszłę plastrem przyłożyć. W oczach wrzody i Fistuły goi
Fistułę w oczach zawiera i goi/ Rzepiku/ i Ruty ogródnej liścia po garści w kwarcie abo we czterydziestu łotów/ białęgo wina warzyć do połowice/ i tą juchą przecedziwszy często wychędażać Fistuły. Spanie przywodzi
Sen
vtártjm prochem y wetknąć mu w zad. Czyrwiu końskiemu
Czerwiu końskiemu prochu z źiela y z korzenia Rzepikowego cztery łoty w ćiepłey wodźie rozmieszáć/ y w gárdło mu wlać. Też sámo źiele drobno vkrążáć/ á w obroku mu dáwáć. Oczom krwią záćiekłym z vderzenia
Oczom krwią záćiekłym z vderzenia/ Rzepikowe liśćie nápoły z Márzymiętką vtłuc/ białkiem iáiá świeżego rospuśćić/ á ná oko krwią zászłę plastrem przyłożyć. W oczách wrzody y Fistuły goi
Fistułę w oczách záwiera y goi/ Rzepiku/ y Ruty ogrodney liśćia po gárści w kwarćie ábo we czterydźiestu łotow/ białęgo winá wárzyć do połowice/ y tą iuchą przecedźiwszy często wychędáżáć Fistuły. Spánie przywodźi
Sen
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 277
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
