, to jest gruncie. Szkło te ma mieć obserwy. 1mo. Aby materia jego była czysta, przezroczysta, bez skazy, którego wyrobienie jest własne chutnikom. 2do. Aby obiedwie strony, szklanej naprzykład tablicy, były doskonale utryturowane, to jest wygładzone. A potym wypolerowane. Co jest własna szlufierzom. Atoli tych Mechanicznych sposobów opisowania sami Matematycy powaźni się nie wstydzą. Jako Zahn. De Schalcz. Reita. Wolf. etc.
Tak wyrownanej i jak tylko być może polerownej tafli szklanej terminacja, w ten sposób się dzieje. 1mo. Na tablicy gładkiej bibułą lub papierem przykrytej i kretą potrzęśnionej należy blaszkę z kontryfału bitą według wymiaru szklanej
, to iest gruncie. Szkło te ma mieć obserwy. 1mo. Aby materya iego była czysta, przezroczysta, bez skazy, ktorego wyrobienie iest własne chutnikom. 2do. Aby obiedwie strony, szklaney náprzykład tablicy, były doskonale utryturowane, to iest wygładzone. A potym wypolerowane. Co iest własna szlufierzom. Atoli tych Mechanicznych sposobow opisowania sami Matematycy powaźni się nie wstydzą. Jáko Zahn. De Schalcz. Rheita. Wolff. etc.
Ták wyrownaney y iák tylko być może polerowney tafli szklaney terminacya, w ten sposob się dzieie. 1mo. Ná tablicy gładkiey bibułą lub papierem przykrytey y kretą potrzęśnioney należy blaszkę z kontryfału bitą według wymiaru szklaney
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: X4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tojest Nauka dająca Lekcje o Naturze ciężkich i letkich - rzeczy i ich lokacyj i ruszaniu. Ta sama Scientia na kilka Species dzieli się Ja tylko biorę część zwaną MECHANICAM, która jest Scientia Speculativo Practica, a ta się bawi około Machin różnych, budowania: któremi największe ciężary tu szyć, podnosić może,Takich,MACHIN MECHANICZNA Ściencia ma pięć princypalnych i najfundamentalniejszych, któremi największe wzrusza ciężary. Pierwsza MACHINA Vectis, tojest windowy drąg, na jednym końcu zakowany, po Niemiecku ein debel, po Włosku la Leva, po Francusku Levier Ta jest najpierwsza MACHINA, z której inne składają się.
Druga MACHINA u MECHANIKÓW ERGATA, VINDA, KIERAT po Niemiecku
toiest Nauka daiąca Lekcye o Naturze cięszkich y letkich - rzeczy y ich lokacyi y ruszaniu. Tá sama Scientia na kilka Species dzieli się Ia tylko biorę część zwaną MECHANICAM, ktora iest Scientia Speculativo Practica, a ta się bawi około Machin rożnych, budowania: ktoremi naywiększe ciężary tu szyć, podnosić może,Takich,MACHIN MECHANICZNA Sciencia ma pięć princypalnych y nayfundamentalnieyszych, ktoremi naywiększe wzruszá ciężary. Pierwsza MACHINA Vectis, toiest windowy drąg, na iednym końcu zakowany, po Niemiecku ein debel, po Włosku la Leva, po Francusku Levier Ta iest naypierwsza MACHINA, z ktorey inne składaią się.
Druga MACHINA u MECHANIKOW ERGATA, VINDA, KIERAT po Niemiecku
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 225
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
przywrócił nam, tak potrzebną cichych Muz zabawom spokojność, w Warszawie Datt. 27 Marca 1769.
M. GRÖLL. PRZESTROGA.
Dzieło, które prezentujemy Publico, jest owocem długich prac Akademii Paryskiej. Jak tylko to uczonych ludzi Towarzystwo było ustanowione, natychmiast uformowało projekt roztrząsnienia, i jednych po drugich opisania, wszystkich operacyj Sztuk Mechanicznych; będąc przekonane, że to jego przedsięwzięcie, równieby do wydoskonalenia tychże sztuk Mechanicznych, jako i wszystkich umiejętności przyczyniło się.
Lubo Sztuki wszystkie urodzone w grubej nieumiejętności, i powoli od wieku do wieku szperaniem ludzkiego dowcipu wydoskonalone, poprzedziły rozumnych ludzi Towarzystwa, nie można jednak nie przyznać, że w tych najbardziej czasach
przywrocił nam, tak potrzebną cichych Muz zabawom spokoyność, w Warszawie Datt. 27 Marca 1769.
M. GRÖLL. PRZESTROGA.
Dźieło, ktore prezentuiemy Publico, iest owocem długich prac Akademii Paryskiey. Jak tylko to uczonych ludzi Towarzystwo było ustanowione, natychmiast uformowało proiekt roztrząsnienia, i iednych po drugich opisania, wszystkich operacyi Sztuk Mechanicznych; będąc przekonane, że to iego przedsięwzięcie, rownieby do wydoskonalenia tychże sztuk Mechanicznych, iako i wszystkich umieiętnosci przyczyniło się.
Lubo Sztuki wszystkie urodzone w grubey nieumieiętnosci, i powoli od wieku do wieku szperaniem ludzkiego dowcipu wydoskonalone, poprzedziły rozumnych ludzi Towarzystwa, nie można iednak nie przyznać, że w tych naybardźiey czasach
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 4
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
.
M. GRÖLL. PRZESTROGA.
Dzieło, które prezentujemy Publico, jest owocem długich prac Akademii Paryskiej. Jak tylko to uczonych ludzi Towarzystwo było ustanowione, natychmiast uformowało projekt roztrząsnienia, i jednych po drugich opisania, wszystkich operacyj Sztuk Mechanicznych; będąc przekonane, że to jego przedsięwzięcie, równieby do wydoskonalenia tychże sztuk Mechanicznych, jako i wszystkich umiejętności przyczyniło się.
Lubo Sztuki wszystkie urodzone w grubej nieumiejętności, i powoli od wieku do wieku szperaniem ludzkiego dowcipu wydoskonalone, poprzedziły rozumnych ludzi Towarzystwa, nie można jednak nie przyznać, że w tych najbardziej czasach, i Państwach, wzięły swoje pomnożenie, w których najbardziej umiejętności zakwitnęły. Łatwo o tym
.
M. GRÖLL. PRZESTROGA.
Dźieło, ktore prezentuiemy Publico, iest owocem długich prac Akademii Paryskiey. Jak tylko to uczonych ludzi Towarzystwo było ustanowione, natychmiast uformowało proiekt roztrząsnienia, i iednych po drugich opisania, wszystkich operacyi Sztuk Mechanicznych; będąc przekonane, że to iego przedsięwzięcie, rownieby do wydoskonalenia tychże sztuk Mechanicznych, iako i wszystkich umieiętnosci przyczyniło się.
Lubo Sztuki wszystkie urodzone w grubey nieumieiętnosci, i powoli od wieku do wieku szperaniem ludzkiego dowcipu wydoskonalone, poprzedziły rozumnych ludzi Towarzystwa, nie można iednak nie przyznać, że w tych naybardźiey czasach, i Państwach, wzięły swoie pomnożenie, w ktorych naybardziey umieiętnosci zakwitnęły. Łatwo o tym
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 4
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
ztem swój rozum. I nie dziw: Ja przyznam się Wm Pani Dobrodzice pod sekretem, że mię wstyd był i patrzeć w Paryżu na tych Polaków, którzy tam razem ze mną byli. Jedni z nich z Akademikami się wiązali, drudzy na eksperymentach Fizycznych czas drogi trawili; inni manufaktury różne ustawicznie oglądali, i Mechaniczne instrumenta kopiowali. Inni na koniec w Wersalu siedzieli, i Dworskich się Kabałów uczyli. Jaka szkoda czasu, i pieniędzy! Co tedy za dziw, że ci Ich Mć mało z tamtąd gustu, mód, i maniery wywieźli? Trzeba się tam z takiemi wiązać, i przyjaźń zabierać; którzy na kompaniach licznych bywają,
stem swóy rozum. Y nie dziw: Ia przyznam się Wm Pani Dobrodzice pod sekretem, że mię wstyd był y patrzeć w Paryżu na tych Polaków, którzy tam razem ze mną byli. Iedni z nich z Akademikami się wiązali, drudzy na experymentach Fizycznych czas drogi trawili; inni manufaktury rożne ustawicznie oglądali, y Mechaniczne instrumenta kopiowali. Inni na koniec w Wersalu siedzieli, y Dworskich się Kabałów uczyli. Iaka szkoda czasu, y pieniędzy! Co tedy za dziw, że ci Ich Mć mało z tamtąd gustu, mód, y maniery wywieźli? Trzeba się tam z takiemi wiązać, y przyiaźń zabierać; którzy na kompaniach licznych bywaią,
Skrót tekstu: BohFStar
Strona: 99
Tytuł:
Staruszkiewicz
Autor:
Franciszek Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
dramat
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1766
Data wydania (nie wcześniej niż):
1766
Data wydania (nie później niż):
1766
Mengien, człeka srodze in arte mechanica biegłego, stojącego w pałacu księcia jegomości Lichtenszteyna generała artylerii wojsk cesarskich. W tymże pałacu galeria obrazów najprzedniejszych majstrów, jako tyż i sztukaterii różnych jest tak piękna, że jej ledwie się diseldorfowska elektora Palatina Raeni zrówniać i mało co przewyższyć może. W ostatniej zaś barona Mengiena mechaniczne sztuki mogą człeka najwiadomszego w ciekawościach zdurzyć, gdyż są takie, o których żaden z autorów ani mógł pisać, on jednak doskonały tokarz, że równego w tych tu krajach nie było, ni będzie. Cysarz jegomość sam się u niego uczy i książę udzielne de Didricksteyn, dość już dobrze profitując. 21. Byłem
Mengien, człeka srodze in arte mechanica biegłego, stojącego w pałacu księcia jegomości Lichtenszteyna generała artylerii wojsk cesarskich. W tymże pałacu galeria obrazów najprzedniejszych majstrów, jako tyż i sztukaterii różnych jest tak piękna, że jej ledwie się diseldorfowska elektora Palatina Raeni zrówniać i mało co przewyższyć może. W ostatniej zaś barona Mengiena mechaniczne sztuki mogą człeka najwiadomszego w ciekawościach zdurzyć, gdyż są takie, o których żaden z autorów ani mógł pisać, ón jednak doskonały tokarz, że równego w tych tu krajach nie było, ni będzie. Cysarz jegomość sam się u niego uczy i książę udzielne de Didricksteyn, dość już dobrze profitując. 21. Byłem
Skrót tekstu: RadziwHDiar
Strona: 168
Tytuł:
Diariusze
Autor:
Hieronim Radziwiłł
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1747 a 1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1747
Data wydania (nie później niż):
1756
Tekst uwspółcześniony:
tak
amazonkom gotowym do spotkania, lecz z nieboszczykiem źwirzem, którego tylko co dobrze żywego zdarzy im się oglądać. 15. Polowania różnych inwencji między płótnami są u mnie, jako bernowanie lisów oraz różnego tej wielkości źwirza, na które to egzercycja kawalerów damy ze wszelką swą patrzą wygodą z altanek. Niektóre tyż podrzucają, mając machiny mechaniczne, na którą dawszy baczność, jak lis wyjdzie, palcem pociągnąwszy, wyżej od kawalerów te zwirzęta wyrzucają w górę, choć ich po dwóch przez moc to czynią. Branie na oszczepy macior i dzików, kiedy tylko trzeba być może, mając świnie grodzone w płotach wspomnianych w 12-tym punkcie. Biją się tyż różne źwirza w
amazonkom gotowym do spotkania, lecz ź nieboszczykiem źwirzem, którego tylko co dobrze żywego zdarzy im się oglądać. 15. Polowania różnych inwencji między płótnami są u mnie, jako bernowanie lisów oraz różnego tej wielkości źwirza, na które to egzercycja kawalerów damy ze wszelką swą patrzą wygodą z altanek. Niektóre tyż podrzucają, mając machiny mechaniczne, na którą dawszy baczność, jak lis wyjdzie, palcem pociągnąwszy, wyżej od kawalerów te zwirzęta wyrzucają w górę, choć ich po dwóch przez moc to czynią. Branie na oszczepy macior i dzików, kiedy tylko trzeba być może, mając świnie grodzone w płotach wspomnianych w 12-tym punkcie. Biją się tyż różne źwirza w
Skrót tekstu: RadziwHDiar
Strona: 177
Tytuł:
Diariusze
Autor:
Hieronim Radziwiłł
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1747 a 1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1747
Data wydania (nie później niż):
1756
Tekst uwspółcześniony:
tak
Jeżeli więcej waży łańcuch nad połowę, według większej proporcyj wagi portugału, znak jest sfałszowanego złota. Co samo ożnaczyć powinna reguła Arytmetyczna proporcyj: formując ją tym sposobem. Jak się ma do umniejszonej wagi portugał ważący czerwonych 10. tak znaleziona waga łańcucha do liczby czwartej. Ta liczba okaże sfałszowane lub prawdziwe złoto.
Inszym sposobem Mechanicznym złotnicy dochodzą prawdziwego złota w ten sposób. Cząstkę odciąwszy z jakiej sztuki przez Alchimią tę cząstkę rozpuszczają wyczyszczają złoto od inszych kruszców. Jeżeli tyle ważyć będzie po Alchimii co i przed Alchimią? znak prawdziwego złota. Jeżeli mniej? znak sfałszowanego złota. INFORMACJA HIDROTECHNICZNA O libellacyj albo prowadzeniu duktu wody.
XVII. Do prowadzenia duktu
Jeżeli więcey waży łańcuch nad połowę, według większey proporcyi wagi portugału, znak iest zfałszowanego złota. Co samo ożnaczyć powinna reguła Arytmetyczna proporcyi: formuiąc ią tym sposobem. Ják się ma do umnieyszoney wagi portugał ważący czerwonych 10. ták znaleziona waga łańcucha do liczby czwartey. Ta liczba okaże zfałszowane lub prawdziwe złoto.
Jnszym sposobem Mechanicznym złotnicy dochodzą prawdziwego złota w ten sposob. Cząstkę odciąwszy z iákiey sztuki przez Alchimią tę cząstkę rospuszczaią wyczyszczaią złoto od inszych kruszcow. Jeżeli tyle ważyć będzie po Alchimii co y przed Alchimią? znak prawdziwego złota. Jeżeli mniey? znak zfałszowanego złota. JNFORMACYA HIDROTECHNICZNA O libellacyi álbo prowadzeniu duktu wody.
XVII. Do prowadzenia duktu
Skrót tekstu: BystrzInfHydr
Strona: Xv
Tytuł:
Informacja hydrograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka, żeglarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
