i cegła z ziemi wody i ognia się wyrabia. Aby przez wielorakie anfrakty czyszcząc się i filtrując to morskie to mineralne wody, użyteczne wypływały na wierzch ziemi dla konserwacyj zwierząt, ptastwa, ryb, różnych żywiołów i człowieka. Aby odwilżały wnętrze części ziemi i sposobiły do obfitszegourodzaju powierzchnego ziemię: i do ewaporowania ekshalacyj służących rodzajowi meteorów na Atmosferze.
XVI. Z części wewnętrznych ziemi wyszedłszy zostaje do uwagi powierzchna pozycja całej cyrkumferencyj sferycznej ziemi. Która jako raz przy pierwszym stworzeniu swoim za rozkazaniem i konkursem Boskim Gen: 1. Niech rodzi ziemia zioła, i pożytkujące drzewa, tak i teraz corocznie wydaje rozmaite kwiecia, zioła, drzewa, według różnice rodzaju
y cegłá z ziemi wody y ogniá się wyrábiá. Aby przez wielorákie ánfrákty czyszcząc się y filtruiąc to morskie to mineralne wody, użyteczne wypływáły ná wierzch ziemi dlá konserwacyi zwierząt, ptástwa, ryb, rożnych żywiołow y człowieká. Aby odwilżáły wnętrze części ziemi y sposobiły do obfitszegourodzáiu powierzchnego ziemię: y do ewáporowániá exchálácyi służących rodzaiowi meteorow ná Atmosferze.
XVI. Z części wewnętrznych ziemi wyszedłszy zostáie do uwági powierzchna pozycyá cáłey cyrkumferencyi sferyczney ziemi. Ktorá iáko raz przy pierwszym stworzeniu swoim zá rozkázániem y konkursem Boskim Gen: 1. Niech rodzi ziemia ziołá, y pożytkuiące drzewa, ták y teráz corocznie wydáie rozmáite kwieciá, ziołá, drzewá, według rożnice rodzaiu
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: B3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
lecący, przed goniącym uciekający; jest to alias subtelnaa tłusta, klejowata Ekshalacja, która zająwszy się, tu i owdzie lata po nad ziemię, dla tego Ogniem szalonym nazwany Prości ludzie latawcami, albo diabłami nazywają: którzy w prostocie swojej, causas rerum nie wiedząc, wszystkie rzeczy ekstraodrynaryjne, albo BOGU, O Astronomii i Meteorach
albo diabłu imputują. IGNIS Lambens; Ogień z takichże Ekshalacyj tłustych z suchego i gorącego temperamentu uformowany; a przy agitacyj zajmujący się; jaki ogień jest trzymający się sierści kota, którego przeciw włosom głaszcząc w nocy (bo w dzień nie widać) iskry wylatują. Bywa takiż ogień i na koniach, suknach,
lecący, przed goniącym uciekaiący; iest to alias subtelnaa tłusta, kleiowata Exhalacya, ktora zaiąwszy się, tu y owdzie lata po nad ziemię, dla tego Ogniem szalonym nazwany Prości ludzie latawcami, álbo diabłami nazywaią: ktorzy w prostocie swoiey, causas rerum nie wiedząc, wszystkie rzeczy extraordynaryine, albo BOGU, O Astronomii y Meteorach
albo diabłu imputuią. IGNIS Lambens; Ogień z takichże Exhalacyi tłustych z suchego y gorącego temperamentu uformowany; a przy agitacyi zaymuiący się; iáki ogień iest trzymaiący się szerści kota, ktorego przeciw włosom głaszcząc w nocy (bo w dzień nie widać) iskry wylatuią. Bywa takiż ogień y na koniach, suknach,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 163
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
wpopioł obrócą, worka nietykawszy: Wino wysuszą, beczki nienaruszywszy, czasem beczkę spalą, wino konserwując gorącością swoją, i jakąś lipkością klejowatą go otoczywszy jak błonką. Czasem włosy tylko opalą, człeka nieruszywszy: Czasem zabiją bez znaku. Ogień Piorunów wody nie aprehendują, bo jest klejowary, wody O Astronomii i Meteorach
nie przypuszczający: kozie mleko ugasi go, które także klejkowate, chwyta się rzeczy zapalonej od Pioruna, ale trzebaby przy każdym budynku mieć kadź mleka takiego, czegoby sami bogaci Panowie dokazali.
METEORA Wodne, które swój z wody mają początek, są te: Deszcz ż chmury pełnej waporów wilgotnych w krople obróconej.
wpopioł obrocą, worka nietykawszy: Wino wysuszą, beczki nienaruszywszy, czasem beczkę spalą, wino konserwuiąc gorącością swoią, y iakąś lipkoscią kleiowatą go otoczywszy iak blonką. Czasem włosy tylko opalą, człeka nieruszywszy: Czasem zabiią bez znaku. Ogień Piorunow wody nie apprehenduią, bo iest kleiowary, wody O Astronomii y Meteorach
nie przypuszczaiący: kozie mleko ugási go, ktore także kleykowate, chwyta się rzeczy zapaloney od Pioruna, ale trzebaby przy każdym budynku mieć kádź mleka takiego, czegoby sami bogaci Panowie dokazali.
METEORA Wodne, ktore swoy z wody maią początek, są te: Deszcż ż chmury pełney wapòrow wilgotnych w krople obroconey.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 164
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Soc: Jezu twierdzącego, że się wiatry rodzą ex commotione Aeris: te zaś komocje pewnie sprawuje Ekshalacja, humory, i wapory do góry bijące. WIATRY z góry bijące, wiejące z nagła, zowią się PROCELIAE, álias Nawałność. potężnie rujnujące, TYPHON, albo TURBO, zowią się. PARELIA. do tychże METEORÓW referują się które nic inszego nie są, tylko reprezentacje na Niebie wielu Słońc; co się dzieje w naszym wzroku, kiedy między, nim a Słońcem, stanie chmura gruba, przezroczysta, takiej niby sytuacyj, jakiej szkło o wielu węgłach; a tak jak w szkle wielu węgielnym wiele obiektów, tak w chmurze wielu,
Soc: Iesu twierdzącego, że się wiátry rodzą ex commotione Aeris: te zaś kommocye pewnie sprawuie Exhalacyá, humory, y wapory do gory biiące. WIATRY z gory biiące, wieiące z nagła, zowią się PROCELIAE, álias Nawałność. potężnie ruynuiące, TYPHON, ałbo TURBO, zowią się. PARELIA. do tychże METEOROW referuią się ktore nic inszego nie są, tylko reprezentacye na Niebie wielu Słońc; co się dzieie w naszym wzroku, kiedy między, nim a Słońcem, stanie chmura gruba, przezroczysta, takiey niby sytuacyi, iákiey szkło o wielu węgłach; a tak iak w szkle wielu węgielnym wiele obiektow, tak w chmurze wielu,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 165
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
i przezroczystej, z odbiających się, na sobie promieni Słonecznych. Kolor w Tęczy Słonecznej wydaje się trojaki, Granarowy, zielony, Purpurowy, a czasem żółtawy, a ten jest z dwóch, to jest z Zielonego i granatowego zmieszany. Figura Tęczy okrągła bo też Słońca Autoris Tęczy, takaż jest Figura. Do POWIETRZNYCH METEORÓW należą różne na Powietrzu reprezentacje, Obrazy, kolory, widowiska, straszydła, jako to wojska ucierające się, KOMETY, którym (jeżeli prawdziwe) Recentiores Astronomi, miejsce dają in Caelo AEthereo, i wyżej Księ- O Astronomii i Meteorach
życa, które się rodzą z Słońca i Płanet efluencyj, a insze Komety są suhlunarne rodzące
y przezròczystey, z odbiaiących się, na sobie promieni Słonecznych. Kolor w Tęczy Słoneczney wydaie się troiaki, Granarowy, zielony, Purpurowy, a czasem żołtawy, a ten iest z dwoch, to iest z Zielonego y granatowego zmieszany. Figura Tęczy okrągła bo też Słońca Autoris Tęczy, takaż iest Figura. Do POWIETRZNYCH METEOROW należą rożne ná Powietrzu reprezentacye, Obrazy, kolory, widowiska, strászydła, iako to woyska ucieraiące się, KOMETY, ktorym (ieżeli prawdziwe) Recentiores Astronomi, mieysce daią in Caelo AEthereo, y wyżey Xię- O Astronomii y Meteorach
życa, ktore się rodzą z Słońca y Płanet effluencyi, a insze Komety są suhlunarne rodzące
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 165
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Figura Tęczy okrągła bo też Słońca Autoris Tęczy, takaż jest Figura. Do POWIETRZNYCH METEORÓW należą różne na Powietrzu reprezentacje, Obrazy, kolory, widowiska, straszydła, jako to wojska ucierające się, KOMETY, którym (jeżeli prawdziwe) Recentiores Astronomi, miejsce dają in Caelo AEthereo, i wyżej Księ- O Astronomii i Meteorach
życa, które się rodzą z Słońca i Płanet efluencyj, a insze Komety są suhlunarne rodzące się z Ekshalacyj Meteorycznej. O Kometach LUcanus mówi: Nunquam Caelo spectatum impune Cometen. METEORA Ziemskie, kruszcowe, i podziemne, są te: Trzęsienie Ziemi, które się dzieje przez spiritus obfite, suche, ciepłe, w ziemi
. Figura Tęczy okrągła bo też Słońca Autoris Tęczy, takaż iest Figura. Do POWIETRZNYCH METEOROW należą rożne ná Powietrzu reprezentacye, Obrazy, kolory, widowiska, strászydła, iako to woyska ucieraiące się, KOMETY, ktorym (ieżeli prawdziwe) Recentiores Astronomi, mieysce daią in Caelo AEthereo, y wyżey Xię- O Astronomii y Meteorach
życa, ktore się rodzą z Słońca y Płanet effluencyi, a insze Komety są suhlunarne rodzące się z Exhalacyi Meteoryczney. O Kometach LUcanus mowi: Nunquam Caelo spectatum impune Cometen. METEORA Ziemskie, kruszcowe, y podziemne, są te: Trzęsienie Ziemi, ktore się dzieie przez spiritus obfite, suche, ciepłe, w ziemi
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 165
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Rajem. A współ go Bóg za sługę sobie przysposobił/ I różnemi go pięknie cnotami ozdobił/ Dawszy mu bystry dowcip/ i rozum wysoki/ Jako głębokie morze? jak której wrodzona Cńota jest kreaturze? On wszytkim imiona Dał zwierzętom. On poznał jak chodzą Arktury Północne? jako mniejsze idą Cynozury? On znał na meteorach z onych górnych biegów: Plejad/ Elić/ i innych/ czas dżdżów/ mrozu/ śniegów. Na ostatek i tę mu pokazał życzliwość/ Ze mu obiecał w niebie na wieki szczęśliwość Aż oto jak się prędko występku dopuścił Adam/ to wzytko razem swe szczęście upuścił. Bo się nieprzyjacielem stał Boga swojego/ Skąd wszytkich
Ráiem. A wspoł go Bog zá sługę sobie przysṕosobił/ Y rożnemi go pięknie cnotámi ozdobił/ Dawszy mu bystry dowćip/ y rozum wysoki/ Iáko głębokie morze? iák ktorey wrodzoná Cńotá iest kreáturze? On wszytkim imioná Dał zwierzętom. On poznáł iák chodzą Arktury Połnocne? iáko mnieysze idą Cynozury? On znał ná meteorach z onych gornych biegow: Pleiád/ Elić/ y innych/ cżás dzdżow/ mrozu/ śniegow. Ná ostátek y tę mu pokázał życżliwość/ Ze mu obiecáł w niebie ná wieki szcżęsliwość Aż oto iák się prędko występku dopuśćił Adam/ to wzytko razem swe szcżęśćie upuśćił. Bo się nieprzyiáćielem stáł Bogá swoiego/ Zkąd wszytkich
Skrót tekstu: BesKuligHer
Strona: 50
Tytuł:
Heraklit chrześcijański
Autor:
Piotr Besseusz
Tłumacz:
Mateusz Ignacy Kuligowski
Drukarnia:
Kollegium Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1694
Data wydania (nie wcześniej niż):
1694
Data wydania (nie później niż):
1694
przypatrować będziemy. Aryst. lib. 1. Me teor. cap. 13. Bt lib. 2. cap. 1. et 2. Auerroes ibidem. O Cieplicach Rozdział Czwarty. Lib.1.Mete kapit. 13. et lib. 2. cap. 1. 2. Lib. 2. Meteor. cap. 3. O Cieplicach Quia aeternum est secundū spe ciem generabile & corrupti bile secundùm partem. Auerròés loco citato in Arist. Lib. 3. de natura rerum cap: 19. et sekwen. Jac. Zabarella lib. de Naturalis ścientię con stit. cap. 29. Rozdział Piąty. Aryst.
przypátrowáć będźiemy. Arist. lib. 1. Me teor. cap. 13. Bt lib. 2. cap. 1. & 2. Auerroés ibidem. O Cieplicách Rozdźial Cźwarty. Lib.1.Mete capit. 13. & lib. 2. cap. 1. 2. Lib. 2. Meteor. cap. 3. O Cieplicách Quia aeternum est secundū spe ciem generabile & corrupti bile secundùm partem. Auerròés loco citato in Arist. Lib. 3. de natura rerum cap: 19. & sequen. Iac. Zabarella lib. de Naturalis scientię con stit. cap. 29. Rozdźiał Piąty. Arist.
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 13.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
. O Cieplicach Quia aeternum est secundū spe ciem generabile & corrupti bile secundùm partem. Auerròés loco citato in Arist. Lib. 3. de natura rerum cap: 19. et sekwen. Jac. Zabarella lib. de Naturalis ścientię con stit. cap. 29. Rozdział Piąty. Aryst. li. 2. meteor. cap. 5. Rozdział Piąty Teologów i Filozofów pośledniejszych mniemanie, że morze jest początek wód wszystkich. O Cieplicach.
OStatnie rozumienie jest ludzi tak w Filozofii jako też w Teologiej zacnych/ korzy tak pierwszem czasy blisko po Narodzeniu Pańskim/ albo też i pośledniejszych czasów żyli. Ci albowiem nieodmienności i ustawiczności wód po ziemi
. O Cieplicách Quia aeternum est secundū spe ciem generabile & corrupti bile secundùm partem. Auerròés loco citato in Arist. Lib. 3. de natura rerum cap: 19. & sequen. Iac. Zabarella lib. de Naturalis scientię con stit. cap. 29. Rozdźiał Piąty. Arist. li. 2. meteor. cap. 5. Rozdźiał Piąty Theologow y Philozophow poślednieyszych mniemánie, że morze iest początek wód wszystkich. O Cieplicách.
OStátnie rozumienie iest ludźi ták w Philozophiey iako też w Theologiey zacnych/ korzy ták pierwszem cżasy blisko po Narodzeniu Páńskim/ albo też y poślednieyszych cżasow żyli. Ci albowiem nieodmiennośći y vstawicżnosći wod po źiemi
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 13.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
więleby się na tym czasu strawiło/ przeto na inszy czas odkładamy. Także z Salomonem trzymają/ Z. Hieronim na to miejsce pisząc/ Isidorus, Damascenus, Hugo de Sancto Wiktore, D. Tomas 2. Sent. dystyn. 14. kwest. 1.ad 3 m. Albertus Magnus lib. 2. Meteor. trakt. 2. part. 11. Plinius libr. 2. cap. 65. Philo Iudaeus in lib. de opificio mundi, i innych barzo wiele. I aczkolwiek różnie inszy rozumieli o początku wody/ żaden jednak nie ważył się tej sentencji zbijać: sam tylko Cardanus obruszył się na nią/ i kilkanastą
więleby się ná tym cżásu strawiło/ przeto ná inszy cżás odkłádamy. Tákże z Sálomonem trzymáią/ S. Hieronim ná to mieysce pisząc/ Isidorus, Damascenus, Hugo de Sancto Victore, D. Thomas 2. Sent. distin. 14. quaest. 1.ad 3 m. Albertus Magnus lib. 2. Meteor. tract. 2. part. 11. Plinius libr. 2. cap. 65. Philo Iudaeus in lib. de opificio mundi, y innych bárzo wiele. Y ácżkolwiek rożnie inszy rozumieli o pocżątku wody/ żaden iednák nie ważył się tey sentenciey zbiiáć: sam tylko Cardanus obruszył się ná nię/ y kilkánastą
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 15.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617