tym usta często płokać/ gargaryzmy czynić/ i w nich co nadłużej i nacieplej trzymać. Toż czyni w occie warzony. Korzeń także sam żuchany/ dobry. Item. Połgłown: bólu.
Połgłowne bole ukałda i uskramia/ wziąwszy tego korzenia/ Gnidoszowego nasienia/ Pieprzu/ Masztyki zarówno/ miałko utłuc/ i z mięsiwością Rozynków/ a z woskiem umięszać/ gałęczki wielkości ziarna Słonecznikowego potoczyć/ a przez kilka poranków na czczo po jednemu/ długo mastykować/ nie połykając. Członkom Paraliżem naruszonem
Członkom Paraliżem naruszonym jest osobliwym lekarstwem/ wziąwszy korzenia tego cztery łoty/ Oliwy szesnaście łyżek/ albo łotów/ Wina przedniej dobroci białego łyżek albo łotów dwanaście.
tym vstá często płokáć/ gárgárizmy czynić/ y w nich co nadłużey y naćiepley trzymáć. Toż czyni w ocćie wárzony. Korzeń tákże sam żuchány/ dobry. Item. Połgłown: bolu.
Połgłowne bole vkáłda y vskramia/ wźiąwszy tego korzeniá/ Gnidoszowego naśienia/ Pieprzu/ Másztyki zárowno/ miáłko vtłuc/ y z mięsiwośćią Rozynkow/ á z woskiem vmięszáć/ gałęczki wielkośći źiárná Słonecznikoweg^o^ potoczyć/ á przez kilká poránkow ná czczo po iednemu/ długo mástykowáć/ nie połykáiąc. Członkom Páráliżem náruszonem
Członkom Páráliżem náruszonym iest osobliwym lekárstwem/ wźiąwszy korzeniá tego cztery łoty/ Oliwy szesnaśćie łyżek/ álbo łotow/ Winá przedniey dobroći białego łyżek álbo łotow dwánaśćie.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 160
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
trojakie jest/ jednakich skutków wszystkie. Pierwsze korzenia długiego/ miąższego/ skory czarnej/ przytwardszej/ a miąższej/ we wnątrz białej/ nie zbytnie odnożysty/ ani żyłowaty/ ale tylko trzy albo cztery odnoszki ma/ miernej miąszości/ kosmaty/ soku białego pełny/ jako mleko. Smaku gorzkiego i ostrego/ jako i sama mięsiwość jego/ która też jest biała/ miękka/ rzadka i gąbczasta. Liścia Kopru włoskiemu/ albo radniej Zapaliczki liściu barzo podobna: jakoż wszystkim przyrodzeniem jest jej podobne i równe. Ze środku tego liścia Rózgi/ nie jedna/ ani dwie/ ale trzy/ cztery/ pięć i sześć/ podczas i ośm wyrastają/
troiákie iest/ iednákich skutkow wszystkie. Pierwsze korzeniá długiego/ miąższego/ skory czarney/ przytwárdszey/ á miąższey/ we wnątrz białey/ nie zbytnie odnożysty/ áni żyłowáty/ ále tylko trzy álbo cztyry odnoszki ma/ mierney miąszośći/ kosmáty/ soku białego pełny/ iáko mleko. Smáku gorzkiego y ostrego/ iáko y samá mięśiwość iego/ ktora też iest biała/ miękka/ rzadka y gąbczasta. Liśćia Kopru włoskiemu/ álbo rádniey Zapaliczki liśćiu bárzo podobna: iákoż wszystkim przyrodzeniem iest iey podobne y rowne. Ze środku tego liśćia Rozgi/ nie iedná/ áni dwie/ ále trzy/ cżtery/ pięć y sześć/ podcżás y ośm wyrastáią/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 182
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ Zapaliczce we wszem równe/ okrom kłącza gładszego. Liścia włoskiego Kopru podobnego. Z rózg pochodzą gałązki/ na których także/ jako na pierwszym/ okołki oganiste z żółtym kwiatkami. Z tych potym Nasienie płaskie/ jako ogródnego Kopru. Korzenia takiegoż/ jako pierwszy/ miąższego /długiego/ skory miązszej/ twardej/ mięsiwości białej/ miękkiej: Soku pełny białego. Trzecie we wszystkiem wtóremu równe/ okrom Liścia węższego i drobniejszego. Miejsce i Wybór.
PIerwsze roście na górach wysokich i płonnych. Wtóre także na górach/ ale równiejszych. Naprzedniejszej dobroci/ na ostrowach morskich/ który Thapsiam zowią. Roście w Apuliej/ na gorze Garganus. Do
/ Zapaliczce we wszem rowne/ okrom kłącza głádszego. Liśćia włoskiego Kopru podobnego. Z rozg pochodzą gáłąski/ ná ktorych tákże/ iáko ná pierwszym/ okołki ogániste z żołtym kwiatkámi. Z tych potym Naśienie płáskie/ iáko ogrodnego Kopru. Korzeniá tákiegoż/ iáko pierwszy/ miąższego /długiego/ skory miązszey/ twárdey/ mięśiwośći białey/ miękkiey: Soku pełny białego. Trzećie we wszystkiem wtoremu rowne/ okrom Liśćia węższego y drobnieyszego. Mieysce y Wybor.
PIerwsze rośćie ná gorách wysokich y płonnych. Wtore tákże ná gorách/ ále rownieyszych. Naprzednieyszey dobroći/ ná ostrowách morskich/ ktory Thapsiam zowią. Rośćie w Apuliey/ ná gorze Garganus. Do
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 183
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Miesięcznej. Item.
Armoniaku/ Gałbanu/ Serapinu/ a Driakwie przedniej zarówno pomieszawszy/ z tego czopek utoczyć/ a w otwór łona wprawić/ doświadczone lekarstwo. Ciężkiemu rodzeniu.
Ciężkiemu rodzeniu Paniam: wziąć Armoniaku/ Opoponaku/ Ciemięrzyce czarnej/ Lamikamienia /Kokornaku/ okrągłego/ Zamorskiego jabłka mięsiwości. To co nalepiej utrzeć/ zarówno każdego wziąwszy/ z Sokiem Ogórka Oślego/ i z Rucianym/ a z Krowią żołcią zaczynić/ i z tego czopek w otwór łona/ dziatkami się ciężko i długo pracującej wprawić. Łożysku.
Łożysko po porodzeniu pozostałe. Zaśniatu
Zaśniat/ albo Zaporzysko z Macice wywodzi/ z Amoniaku/
. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Mieśięczney. Item.
Armoniaku/ Gałbanu/ Serapinu/ á Dryákwie przedniey zárowno pomięszawszy/ z tego czopek vtoczyć/ á w otwor łoná wpráwić/ doświadczone lekárstwo. Ciężkiemu rodzeniu.
Cięszkiemu rodzeniu Pániam: wźiąć Armoniaku/ Opoponaku/ Ciemięrzyce czarney/ Lamikámieniá /Kokornaku/ okrągłego/ Zamorskiego iábłká mięśiwośći. To co nalepiey vtrzeć/ zárowno káżdeg^o^ wźiąwszy/ z Sokiem Ogurká Oślego/ y z Rućiánym/ á z Krowią żołćią záczynić/ y z tego czopek w otwor łoná/ dźiatkámi sie ćięszko y długo prácuiącey wpráwić. Lożysku.
Lożysko po porodzeniu pozostáłe. Zaśniátu
Záśniat/ álbo Zaporzysko z Máćice wywodźi/ z Ammoniaku/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 221
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
sześć albo siedm rozdzielnych/ miąższości małego palca/ i tam i sam w ziemi rozpierzchłe: sam Korzeń albo Macica/ od której mniejsze pochodzą/ na wielki palec wzmiąsz/ pomarzczony/ mocny/ czarny/ albo szaro czarny/ z wierzchu skórkę cienką mając/ pod tą łupinę miąższą/ twardą/ żółtawą/ a pod tą mięsiwość korzenia biała/ Soku pełna. Który korzeń/ gdy poprzecz w talarki pokraje/ pochodzą linijki od środku/ na kształt gwiazdy/ równie jako w Rzodkwi. Zapachu mocnego/ i przykrego. Drżeń we środku cienki/ i biały. Liście gęsto z korzenia/ na długich i mocnych stopkach pochodzi/ zupełnej zieloności: a jako
sześć álbo śiedm rozdźielnych/ miąższośći máłego pálcá/ y tám y sam w źiemi rozpierzchłe: sam Korzeń álbo Máćicá/ od ktorey mnieysze pochodzą/ ná wielki pálec wzmiąsz/ pomarzczony/ mocny/ czarny/ álbo száro czarny/ z wierzchu skorkę ćienką máiąc/ pod tą łupinę miąższą/ twárdą/ żołtáwą/ á pod tą mięśiwość korzeniá biała/ Soku pełna. Ktory korzeń/ gdy poprzecz w tálarki pokráie/ pochodzą liniyki od środku/ ná kształt gwiazdy/ rownie iáko w Rzodkwi. Zapáchu mocnego/ y przykrego. Drżeń we środku ćienki/ y biały. Liście gęsto z korzeniá/ ná długich y mocnych stopkách pochodźi/ zupełney źielonośći: á iáko
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 226
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
