dnia 4 Mięsiąca; albo w skorupie żółwia ją potrzymać. Item aby kapusty nieziadały, blisko niej nasadź mięty ziela. Item zabiegając, aby szkody nieczyniły gąsiennice i inne ogródne robactwo, nasienie przed posianiem namocz w ługu z figowego drzewa zrobionym. Item mrowczych gniazd nanoś miedzy kapustę, mrówki ziadać będą gąsienice Item rosady nasienie mocząc w soku rozchodnikowym przed sianiem, ustrzeżeszód gąsiennic. Item kadząc pomiędzy kapustą siarką lub hyczką czosnkową, albo hubką z pod drzewa orzecha włoskiego, kobylą głowę wieszając. Item same gąsiennice w wodzie z zielem anathum zwanego warząc, i tą wodą je skrapiać. Item weź jakiegokolwiek nasienia naprzykład konopnego, namocz przez całą noc w
dnia 4 Mięsiąca; albo w skorupie żołwia ią potrzymać. Item aby kapusty nieziadały, blisko niey nasadź mięty ziela. Item zabiegaiąc, aby szkody nieczyniły gąsiennice y inne ogrodne robactwo, nasienie przed posianiem namocz w ługu z figowego drzewa zrobionym. Item mrowczych gniazd nanoś miedzy kapustę, mrowki ziadać będą gąsienice Item rosady nasienie mocząc w soku rozchodnikowym przed sianiem, ustrzeżeszod gąsiennic. Item kadząc pomiędzy kapustą siarką lub hyczką czosnkową, albo hubką z pod drzewa orzecha włoskiego, kobylą głowę wieszaiąc. Item same gąsiennice w wodzie z zielem anathum zwanego warząc, y tą wodą ie skrapiać. Item weź iakiegokolwiek nasienia naprzykład konopnego, namocz przez całą noc w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 457
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
i przed nim uciekają. Item z latają się hurmem komary do dołu, w którybyś rzucił ziele Rhododapchen alias Płochowiec utłuczony. U ciekają też komary zakadziwszy czarnuszką w Pokoju, w miejscu sypiania. Nie kąsają tego człeka, który by się nasmarował oliwą z kadzidłem mieszaną. PTASTWO zboża nietyka, nasienie przed sianiem mocząc w wodzie, wktórej rzeczne raki gotowane były: a jeszcze lepiej, ktoby raki nieżywe przez dni dziesięć w wodzie zanurzone, wystawił na słońce, a potym tą wodą śmierdzącą nasienie zakropił. Czosnku na gałęziach drzewa nawiązać albo natyczach po między zboże, ptastwo precz oddalisz jako świadczy Democritus in Graecorum Georgicis, albo w
y przed nim uciekaią. Item z lataią się hurmem komary do dołu, w ktorybyś rzucił ziele Rhododapchen alias Płochowiec utłuczony. U ciekaią też komary zakadziwszy cżarnuszką w Pokoiu, w mieyscu sypiania. Nie kąsaią tego człeka, ktory by się nasmarował oliwą z kadzidłem mieszaną. PTASTWO zboża nietyka, nasienie przed sianiem mocząc w wodzie, wktorey rzeczne raki gotowane były: á ieszcze lepiey, ktoby raki nieżywe przez dni dziesięć w wodzie zanurzone, wystawił na słońce, á potym tą wodą smierdzącą nasienie zakropił. Czosnku na gałęziach drzewa nawiązać albo natyczach po między zboże, ptastwo precz oddalisż iako swiadczy Democritus in Graecorum Georgicis, albo w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 458
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
drzewa, zrób ługu, nim skrapiaj. Zapalenie padnie na zboża, jeśli nasienie wieziesz wpole w worach mącznych, Generalnie sciendum z Naturalistów, że wszelkie robactwo od żboża i ogrodów oddalone być może, jeśli dziesięć dni raki w wodzie na słońcu stojące zatchną się, i tą wodą pola skrapiać będziesz. Item nasiona wszelkie mocząc w soku ogórka leśnego, czyli ptaszego. Item wszelki zdycha robak, jeśli byś wsłonej bardzo wodzie, warżył czosnek, potym nią kropił ziemię, co i szpichlerzom służy, taką wodą zasieki, podłogę polewając, nim się zboże wsypie. Item nielubią robacy wszytkie, kwiatu bzowego, piołunu, ruty, paproci,
drzewa, zrob ługu, nim skrapiay. Zapalenie padnie na zboża, iezli nasienie wieziesz wpole w worach mącznych, Generalnie sciendum z Naturalistow, że wszelkie robactwo od żboża y ogrodow oddalone bydź może, iezli dziesięć dni raki w wodzie na słońcu stoiące zatchną się, y tą wodą pola skrapiać będziesz. Item nasiona wszelkie mocząc w soku ogorka leśnego, czyli ptaszego. Item wszelki zdycha robak, iezli byś wsłoney bardzo wodzie, warżył czosnek, potym nią kropił ziemię, co y szpichlerzom służy, taką wodą zasieki, podłogę polewaiąc, nim się zboże wsypie. Item nielubią robacy wszytkie, kwiatu bzowego, piołunu, ruty, paproci,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 463
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
przyjdzie zbierania armata manu idą w pole, aby się nie dać Tatarom. W Moskwie to obserwowano iż towarów przez komutacje nabywano, pieniędzy nie wydając za granicę. Tiutiun kurzyć tu pod gardłem zakazano Roku Całego świata praecipue o MOSKWIE.
1634, iż z tej racyj, wiele Miast, wsi zgorzało; jednak piją gorzałkę, mocząc w niej tiutiun, albo w nią sypiąc tabakę. Podczas Chrztu całe tu osoby maczają, albo polewają, jak bywało in primitiva Ecclesia. Choć Chrześcijanin ochrzczony, jeśliby Moskiewsko Ruskie przyjmował obrządki, powtarzają Baptismum, co jest Sacrilegium; tacy to tam Teologowie: rozwody snadne; ale trzeciej żony brać nie można. W
przyidzie zbierania armata manu idą w pole, aby się nie dać Tatarom. W Moskwie to obserwowano iż towarow przez kommutacye nabywano, pieniędzy nie wydaiąc za gránicę. Tiutiun kurzyć tu pod gardłem zakazano Roku Całego świata praecipuè o MOSKWIE.
1634, iż z tey racyi, wiele Miast, wsi zgorzało; iednak piią gorzałkę, mocząc w niey tiutiun, albo w nię sypiąc tabakę. Podczas Chrztu całe tu osoby máczaią, albo polewaią, iak bywało in primitiva Ecclesia. Choć Chrześcianin ochrzczony, ieśliby Moskiewsko Ruskie przyimował obrządki, powtarzaią Baptismum, co iest Sacrilegium; tacy to tam Teologowie: rozwody snadne; ale trzeciey żony brać nie można. W
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 420
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
dobrze odszymowanego z mąką bobu/ i kminu kramnego w trunku wina: goleni myć w cytrynach słonych warzonych/ abo ługiem ciepłym z winnego chrostu/ abo jesionowym/ w którymby wrzały liście dębowe/ polej/ miętka polna/ słonecznik/ siarka/ sól: abo winem białym/ w którymby wrzał róg Jeleni tarty/ mocząc chusty ciepło przywijać. Abo weź siarki łotów dwa/ gołębiego łajna dragm dziesięć/ mąki/ bobu/ słonecznikowej po łot: trzy/ zwarzenia złotogłowowego/ soku kapusty z trochą octu zmieszać na kaszę/ którą mało co zwarzywszy mieszając/ ciepło przykładać. Podeszwy nacierać rożanym octem/ i z solą/ abo hałunem z winem.
dobrze odszymowánego z mąką bobu/ y kminu kramnego w trunku winá: goleni myć w cytrynách słonych wárzonych/ ábo ługiem ćiepłym z winnego chrostu/ ábo ieśionowym/ w ktorymby wrzáły liśćie dębowe/ poley/ miętká polna/ słonecznik/ śiárká/ sol: abo winem białym/ w ktorymby wrzał rog Ieleni tárty/ mocząc chusty ćiepło przywiiáć. Abo weź śiárki łotow dwá/ gołębiego łáyná dragm dźieśięć/ mąki/ bobu/ słonecznikowey po łot: trzy/ zwárzenia złotogłowowego/ soku kápusty z trochą octu zmieszáć ná kászę/ ktorą máło co zwárzywszy mieszáiąc/ ćiepło przykłádáć. Podeszwy náćieráć rożánym octem/ y z solą/ ábo háłunem z winem.
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Ev
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
masz na swoich miejscach: jeżeli z morzyska, daj Enemę, i Materacyki z ziół na żywotek. Item. Gdy dziecię jest podległe tej chorobie, Mamkę trzeba uważyć jeżeli ma pokarm dobry, taż Mamka zażywać ma rzeczy należących tej chorobie, jako to jemioły dębowej nasienia i korzenia piwowonij, korzenia Kozłkowego, etc. mocząc to w piwie, korzenie Kozłkowe, które się nazywa Valeriana, jest osobliwym lekarstwem na te chorobę, i wielu ludzi niem samy się leczy. Item Dla podeszłych. R. Pulv: Marchion: ddr 3. Succin. alb. piti. dr: 2 Apic: C. C. philos prt. Ra Paeon
mász ná swoich mieyscách: ieżeli z morzyská, day Enemę, y Máteracyki z zioł ná żywotek. Item. Gdy dźiećię iest podległe tey chorobie, Mámkę trzebá uważyć ieżeli ma pokarm dobry, táż Mámká záżywáć ma rzeczy należących tey chorobie, iáko to jemioły dębowey nasienia y korzenia piwowonij, korzenia Kozłkowego, etc. mocząc to w piwie, korzenie Kozłkowe, ktore sie názywa Valeriana, iest osobliwym lekárstwem ná te chorobę, y wielu ludzi niem sámy się leczy. Item Dlá podeszłych. R. Pulv: Marchion: ddr 3. Succin. alb. piti. dr: 2 Apic: C. C. philos prt. Ra Paeon
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 112
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Hanyszku po łyżce, octu mocnego co potrzeba, zmięszajm przyłóż na żołądek. Item. Weś Piołynu garść, łajen wróblich, i gołębich po pułgarści, włóż do worka, przeszyj, skrop octem, przyłóż na żołądek. Item. Róg Jeleni palony, z winem dany, stanowi Sczkawkę. Item. Ręce i nogi mocząc w ciepłej wodzie niektórym pomaga, także Bańki suche, jendna nad żołądkiem, druga na krzyżu, ku sobie stawione, stanowią Sczkawkę. Piąta Choroba Żołądka Womity, i Nausea, to jest: sposobność do womitów.
TRojako przydają się womity, to jest: Periodice, Crytice, symptomatice. Periodice. Na ten czasm kiedy
Hányszku po łyszce, octu mocnego co potrzebá, zmięszaym przyłoż ná żołądek. Item. Weś Piołynu garść, łaien wroblich, y gołębich po pułgárśći, włoż do worká, przeszyi, skrop octem, przyłoż ná żołądek. Item. Rog Ieleni palony, z winem dány, stánowi Sczkawkę. Item. Ręce y nogi mocząc w ćiepłey wodzie niektorym pomaga, tákże Báńki suche, iendná nád żołądkiem, druga ná krzyżu, ku sobie stáwione, stánowią Sczkawkę. Piąta Chorobá Zołądká Womity, y Náusea, to iest: sposobnośc do womitow.
TRoiáko przydáią się womity, to iest: Periodice, Crytice, symptomatice. Periodice. Ná ten czásm kiedy
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 186
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
nazajutrz odlej wodę daj ją pić po łyżce często, jest doświadczona. Niektórzy Cynę przednią rozpadliwszy, kilkakroć gaszą w wodzie, tę wodę dając pić. Item. Korzeń Paprociany samca, jest doświadczony, dając go na proch starego po ćwierci łota, Dzieciom mniej. Item. Wodka wypalona z Cybule, i z Czosnku (mocząc wniej żywe srebro) jest doświadczona. Czytałem wielu Cudzoziemskich Autorów, którzy piszą że bezpiecznie nawet i Dzieciom może dać żywe srebro na Glisty, z czymkolwiek zmieszawszy, naprzykład z Rożą w cukrze smażoną, miara na raz gr. 20. Wiem że nie jedna Baba to przeczytawszy, za łep się uchwyci;
názáiutrz odley wodę day ią pić po łyszce często, iest doświadcżona. Niektorzy Cynę przednią rozpadliwszy, kilkákroć gászą w wodzie, tę wodę dáiąc pić. Item. Korzeń Páproćiány samcá, iest doświadczony, dáiąc go ná proch stárego po ćwierci łota, Dzieciom mniey. Item. Wodká wypálona z Cybule, y z Czosnku (mocząc wniey żywe srebro) iest doświadczona. Czytałem wielu Cudzoźiemskich Authorow, ktorzy piszą że bespiecznie náwet y Dziećiom może dáć żywe srebro ná Glisty, z czymkolwiek zmieszawszy, náprzykład z Rożą w cukrze smáżoną, miárá ná raz gr. 20. Wiem że nie iedná Babá to przeczytawszy, zá łep się uchwyći;
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 254
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
ad oonsumpt. Vini colaturae adde Aceti fortiss. libr. s Rad. Cyclam. unt. s. hnll. ad cons. aceti, Colaturae adde; Gum Oppopon. Bdell. Galhani, Ammon. aã. dr. 2. Cerae q. s fiat Lirimentum:Item. Wodka Egerska dobra do picia, mocząc w niej Sens Eputhymum, y Rhabarbarum, jest tego więcej in obstructione hepatis, tam cię odsyłam. O Chorobach Śledziony. O Martwym Wrzodzie na Śledzionie.
TEn wrzód nazywa się scwrhus Lienis, rodzi się ex materia faeculenta gdy długo w śledzionie przetrzymana będzie. Różni się od nabrzmiałości, albo w zdęcia śledziony tym, że
ad oonsumpt. Vini colaturae adde Aceti fortiss. libr. s Rad. Cyclam. unt. s. hnll. ad cons. aceti, Colaturae adde; Gum Oppopon. Bdell. Galhani, Ammon. aã. dr. 2. Cerae q. s fiat Lirimentum:Item. Wodká Egerska dobra do pićia, mocząc w niey Sens Eputhymum, y Rhabarbarum, iest tego więcey in obstructione hepatis, tám ćię odsyłam. O Chorobách Sledźiony. O Mártwym Wrzodźie ná Sledźionie.
TEn wrzod názywa się scwrhus Lienis, rodzi się ex materia faeculenta gdy długo w śledzionie przetrzymána będzie. Rożni się od nábrzmiáłośći, álbo w zdęćiá śledźiony tym, że
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 313
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
tego ziela a miodem nacierając. Dymienicom
Dymienice twarde/ w dymionach/ i pod pachami rozgani. Plin: lib: 28. capite .20. Pluskwy traci.
Pluskwy traci i morzy/ sokiem z tego ziela wszystkiego/ ściany i łoża mażąc albo napuszczając. Żywot chędoży.
Żywot wychędaża/ równie jako Kosaciec/ korzeń mocząc w winie/ albo warząc i pijąc. Durant. Suchotom.
Suchotnym użyteczne ziele/ pijąc go z kozim mlekiem/ bądź prochem/ bądź warzony korzeń. Wrzodom świnim.
Wrzody świnie albo zołza za uszyma i po szyj rozciągnione/ tymże sokie namazować dobrze/ albo wszystkim tym zielem plastrując. Liszaje na ciele spądza sokiem
tego źiela á miodem náćieráiąc. Dymienicom
Dymienice twárde/ w dymionách/ y pod pachámi rozgáni. Plin: lib: 28. capite .20. Pluskwy tráći.
Pluskwy tráći y morzy/ sokiem z tego źiela wszystkiego/ śćiány y łożá máżąc álbo nápusczáiąc. Zywot chędoży.
Zywot wychędaża/ rownie iáko Kosaćiec/ korzen mocząc w winie/ álbo wárząc y piiąc. Durant. Suchotom.
Suchotnym vżyteczne źiele/ piiąc go z koźim mlekiem/ bądź prochem/ bądź wárzony korzen. Wrzodom świnim.
Wrzody świnie álbo zołzá zá vszymá y po szyi rośćiągnione/ tymże sokie námázowáć dobrze/ álbo wszystkim tym zielem plastruiąc. Liszáie ná ciele spądza sokiem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 18
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
