, Sub rigore Militari: Chalastra, Luźni zowią się Likse, Calones. Kwarta, od której Żołnierz Kwarciany: Kantony, Stanowiska, Stacje, Leże, Konsystencja, Wytchnienie, Noclegi: W ciągnieniu, wstępnym bojem, Komunikiem iść, alias bez Wozów, Jetko Żołd, Hyberna, Chleb zimowy, Dyspartymenta, Dystrybuta, Moderunek, albo Rynsztunek. Dymisa, alias Licencja Hetmana, lub Komendę mającego dana Żołnierzowi odjechania z Wojska dla Negocjacyj. Miny, albo Podkopy, po łacinie Cuniculi, Wały, Szańce, Armaty, Kosze, Lewety, Kule, Szufe, Rogatki, Szachownica, która jest adynstar Chorągwi z różnych kolorów w kwadrat zrobiona. Listy
, Sub rigore Militari: Chalastra, Luźni zowią się Lixae, Calones. Kwarta, od ktorey Zołnierz Kwarciany: Kantony, Stanowiska, Stacye, Leże, Konsystencya, Wytchnienie, Noclegi: W ciągnieniu, wstępnym boiem, Kommunikiem iść, alias bez Wozow, Ietko Zołd, Hyberna, Chleb zimowy, Dyspartymenta, Dystrybuta, Moderunek, albo Rynsztunek. Dimisa, alias Licencya Hetmana, lub Kommendę maiącego dana Zolnierzowi odiechania z Woyska dla Negocyacyi. Miny, albo Podkopy, po łacinie Cuniculi, Wały, Szańce, Armaty, Kosze, Lewety, Kule, Szuffe, Rogatki, Szachownica, ktora iest adinstar Chorągwi z rożnych kolorow w kwadrat zrobiona. Listy
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 82
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
jedni SztabsOficjerowie, którzy w kompanii tytułują się Ober Ossicierowie. Tuż należy Sztabs-Adiutant, do którego Raporty, Parole należą: Tuż Sztab Profes należący do egzekucyj Kryzrechtowej, mający swego Justitiorium. Kaptain Leutenant, jest Komenderujący Chorągwią Generalską: Komendant jest Fortecy, i Ludzi w niej mający superyntendecją: Sztabs Furyrer, jest Pisarz, Konotator Moderunku, a primario Stanowniczy.
Są i inni Generali, jakoto Generał Aryilleryj, po łacinie Generalis Artylerie, albo też Rei Tormentarie Magister: Admiral Komendę Floty, alias na Morzu Wojskiem Komendujący: Generał Audytor, do którego Kryzrecht należy, alias Sąd Wojska Cudzoziemskiego: General Kwartiermeister, Kwater albo Stanowisk mający Komendę: General Wacht
iedni SztabsOfficierowie, ktorzy w kompanii tytułuią się Ober Ossicierowie. Tuż należy Sztabs-Adiutant, do ktorego Raporty, Parole należą: Tuż Sztab Proffes należący do exekucyi Kryzrechtowey, maiący swego Iustitiorium. Kaptain Leutenant, iest Kommenderuiący Chorągwią Generalską: Kommendant iest Fortecy, y Ludzi w niey maiący superintendecyą: Sztabs Furirer, iest Pisarz, Konnotator Moderunku, à primario Stanowniczy.
Są y inni Generali, iakoto Generał Ariilleryi, po łacinie Generalis Artilleriae, albo też Rei Tormentariae Magister: Admiral Kommendę Flotty, alias na Morzu Woyskiem Kommenduiący: Generał Auditor, do ktorego Kryzrecht należy, alias Sąd Woyska Cudzoziemskiego: General Quartiermeister, Kwater albo Stanowisk maiący Kommendę: General Wacht
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 83
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Kirysierowie, po łacinie Katafracti: 3. Dragonia, po łacinie Desultoryj Milites, nie Dragani, jak ich Studenci zowią 4. Rajtar, po Niemiecku Reuter: 5. Piechota Ordynaryna, albo Węgierska, Peditatus, Gregaryj Milites, vulgo Gemeine Soldaten. Regiment zowie się Regimen, albo Regimentum po łacinie Janczarowie, Janizary.
Moderunek i Terminy, Kawalerskiego, albo Konnego Regimentu te są Sztandar, tojest Chorągiew, która u Rajtaryj zowie się Kornet: Karabin, Ładownica, Flintpas, Rapier, Pendent, Kotły, po Niemiecku Paucken, Dobosz Pauckeger: Trębacz Trommeter, Sztybel, tojest bot Niemiecki: Sporn, albo Sporen Ostrogi.
Moderunek i Terminy Pieszego
Kirysierowie, po łacinie Cataphracti: 3. Dragonia, po łacinie Desultorii Milites, nie Dragani, iak ich Studenci zowią 4. Raytar, po Niemiecku Reuter: 5. Piechota Ordynarina, albo Węgierska, Peditatus, Gregarii Milites, vulgo Gemeine Soldáten. Regiment zowie się Regimen, albo Regimentum po łacinie Ianczarowie, Ianizari.
Moderunek y Terminy, Kawalerskiego, albo Konnego Regimentu te są Sztandar, toiest Chorągiew, ktora u Raytaryi zowie się Kornet: Karabin, Ładownica, Flintpas, Rapier, Pendent, Kotły, po Niemiecku Paucken, Dobosz Pauckeger: Trębacz Trommeter, Sztybel, toiest bot Niemiecki: Sporn, albo Sporen Ostrogi.
Moderunek y Terminy Pieszego
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 84
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, Janizary.
Moderunek i Terminy, Kawalerskiego, albo Konnego Regimentu te są Sztandar, tojest Chorągiew, która u Rajtaryj zowie się Kornet: Karabin, Ładownica, Flintpas, Rapier, Pendent, Kotły, po Niemiecku Paucken, Dobosz Pauckeger: Trębacz Trommeter, Sztybel, tojest bot Niemiecki: Sporn, albo Sporen Ostrogi.
Moderunek i Terminy Pieszego Regimentu Ludziom służące są nastąpujące: Chorągiew, Szpada, Bagnet, Flinta; Patrontas, tojest Ładownica, Pulwer, Proch, Pendent: U Oficjerów Piki, Oboistowie; na piszczałkach grający zowią się Kwejfajfer, Dobosze. Tuż należą Terminy inne, jakoto Lejnung, tojest Strawne, Musztrować, Kryzrechtować, Sądzić
, Ianizari.
Moderunek y Terminy, Kawalerskiego, albo Konnego Regimentu te są Sztandar, toiest Chorągiew, ktora u Raytaryi zowie się Kornet: Karabin, Ładownica, Flintpas, Rapier, Pendent, Kotły, po Niemiecku Paucken, Dobosz Pauckeger: Trębacz Trommeter, Sztybel, toiest bot Niemiecki: Sporn, albo Sporen Ostrogi.
Moderunek y Terminy Pieszego Regimentu Ludziom służące są nastąpuiące: Chorągiew, Szpada, Bagnet, Flinta; Patrontas, toiest Ładownica, Pulwer, Proch, Pendent: U Officyerow Piki, Oboistowie; na piszczałkach graiący zowią się Kweyfayfer, Dobosze. Tuż należą Terminy inne, iakoto Leynung, toiest Strawne, Musztrować, Kryzrechtować, Sądzić
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 84
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
jest na pręcie długim, skąd też imię te Uniwersały wzięły, Po łacinie Restes. 3. Po trzecich Wiciach, Sejmiki składane bywają in eum fine 4. Szlachta skupia się na miejsca Sejmikom naznaczone w Województwach, Ziemiach, i Powiatach swoich, potym się swemu do Popisu prezentują Wojewodzie, lub Kasztelanowi z końmi, z moderunkiem, i od nich na Powiaty podzieleni, mając Duktóra swego, Chorążych Ziemskich i Powiatowych, Chorągwie niosących. Tak rozporządzone i z lustrowane Województwo swoje, każdy Wojewoda według ordynansu w Wiciach wyrażonego, lub innego nowego ma prowadzić do Generalnej komendy. 5. Sam Król osobą swoją animaturus Patriotów, częstokroć w takowym znajduje się wojsku
iest ná pręcie długim, zkąd też imie te Uniwersały wżięły, Po łacinie Restes. 3. Po trzecich Wiciach, Seymiki składane bywáią in eum fine 4. Szláchta skupia się ná mieysca Seymikom náznaczone w Woiewodztwach, Ziemiach, y Powiatach swoich, potym się swęmu do Popisu prezentuią Woiewodźie, lub Kásztelánowi z końmi, z moderunkiem, y od nich ná Powiaty podźieleni, máiąc Duktorá swego, Chorążych Ziemskich y Powiátowych, Chorągwie niosących. Ták rosporządzone y z lustrowáne Woiewodztwo swoie, każdy Woiewodá według ordynánsu w Wiciach wyráżonego, lub innego nowego ma prowádźić do Generálney kommendy. 5. Sam Krol osobą swoią animaturus Patriotow, częstokroć w tákowym znáyduie się woysku
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 407
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
swoje, każdy Wojewoda według ordynansu w Wiciach wyrażonego, lub innego nowego ma prowadzić do Generalnej komendy. 5. Sam Król osobą swoją animaturus Patriotów, częstokroć w takowym znajduje się wojsku, a tak urget praesentia Turni. 6. Na Pospolite-Ruszenie wszelki Szlachcic Polski czyli Posessionatus, czy inposessionatus stawić się ma na koniu, z moderunkiem Zołnerskim. Są jednak ekscypowani sequentes Prawem: Starzy, chorzy, w dziecinnym zostający wieku Wdowy które powinne Substituta wysłać; Studenci, Klerycy, Ministrowie, Senatorowie, Posłowie, przy boku króla będący. Szlachta bardzo uboga, którzy jednak choć na jednego kilkunastu złożić się powinni: Kanclerze cale są wolni dawnym Prawem: Dworzanów 30
swoie, każdy Woiewodá według ordynánsu w Wiciach wyráżonego, lub innego nowego ma prowádźić do Generálney kommendy. 5. Sam Krol osobą swoią animaturus Patriotow, częstokroć w tákowym znáyduie się woysku, á tak urget praesentia Turni. 6. Ná Pospolite-Ruszenie wszelki Szlachcic Polski czyli Posessionatus, czy inposessionatus stawić się ma ná końiu, z moderunkiem Zołnerskim. Są iednák excypowáni sequentes Práwem: Starzy, chorzy, w dźiecinnym zostaiący wieku Wdowy ktore powinne Substituta wysłać; Studenci, Klerycy, Ministrowie, Senatorowie, Posłowie, przy boku krola będący. Szláchta bardzo uboga, ktorzy iednák choć ná iednego kilkunástu złoźyć się powinni: Kanclerze cale są wolni dawnym Práwem: Dworzánow 30
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 407
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
ab actu Coronationis, jakąś świętość imputują.
Ma ta Gens większy nad Turków poler i naukę; in quem finem pofundowane Akademie, Szkoły, Collegia, gdzie dają Lekcje Filozoficzne, Matematyczne, Medyckie: eksercitują się w pisaniu Wierszów: mają piękne ogrody jak Włoskie: bawią się handlem lecz nie prostym. Osobliwe frukta, Żołnierski Moderunek, Jedwab, i jedwabne materie przedają Cudżoziemcom. Starzy Persowie Pisma młodych nie uczynili, tylko im te dawali lekcje, aby mogłi distingvere inter bonum et malum, a te pojąwszy musieli co dobrego robić; co jest złego, chronić się.
Królowie mieli in more positum przed obiadem Dyskurować de modestia, przed nabożeństwem de Iustitia
ab actu Coronationis, iákąś świętość imputuią.
Má tá Gens większy nád Turkow poler y naukę; in quem finem pofundowáne Akádemie, Szkoły, Collegia, gdźie dáią Lekcye Filozoficzne, Matematyczne, Medyckie: exercituią się w pisaniu Wierszow: maią piękne ogrody iák Włoskie: bawią się handlem lecz nie prostym. Osobliwe frukta, Zołnierski Moderunek, Iedwáb, y iedwabne materie przedaią Cudżoziemcom. Starzy Persowie Pisma młodych nie uczynili, tylko im te dawali lekcye, aby mogłi distingvere inter bonum et malum, á te poiąwszy musieli co dobrego robić; co iest złego, chronić się.
Krolowie mieli in more positum przed obiadem dyszkurowáć de modestia, przed nábożeństwem de Iustitia
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 584
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
do Całego Wojska odryńanse, a Imć Panu N. N. Regimentarzów Partyj N. ad exequendum rekomendowane renowując i aprobując de integro: daję ten mój Ordynand wszystkim Generaliter Chorągwiom u pomienonej Partyj będącym i do Komendy Imć P. N. ad praesens należącym, a żeby za odebraniem onego w zupełnym znajdowały się komplecie, i Moderunku, ponieważ ratio praesens necessitat w Wszelkiej zostawać gotowości tak jako i zawsze Żołnierzowi Żołd i Płacą od Rzpitej biorącemu competii et interest. Ichmć PP. Oficjerowie przy Chorągwiach znajdować się in persona powinni; a przynajmniej alternatę zachowując, omnio jedne Sub amissione Szarży ma się znajdować. także Ichmć kompania wszyscy pilnować Chorągwi powinni sub regiore amissionis
do Całego Woyska odryńanse, á Jmć Panu N. N. Regimentarzow Partyi N. ad exequendum rekommendowane renowuiąc y ápprobuiąc de integro: daię ten moy Ordynand wszystkim Generaliter Chorągwiom u pomienoney Parthyi będącym y do Komendy Jmć P. N. ad praesens náleżącym, a żeby za odebraniem onego w zupełnym znaydowały się komplećie, y Moderunku, poniewasz ratio praesens necessitat w Wszelkiey zostawać gotowośći tak iako y zawsze Zołnierzowi Zołd y Płacą od Rzpitey biorącemu competii et interest. Jchmć PP. Officyerowie przy Choragwiach znaydowáć się in persona powinni; á przynaymniey alternatę zachowuiąc, omnio iedne Sub amissione Szarży ma się znaydowáć. także Jchmć kompania wszyscy pilnować Chorągwi powinni sub regiore amissionis
Skrót tekstu: GazPol_1736_82
Strona: 5
Tytuł:
Gazety Polskie
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Jan Milżewski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1736
Data wydania (nie wcześniej niż):
1736
Data wydania (nie później niż):
1736
południa zaś osocznik mój dał mi znać o dziku, na którego dniem jutrzejszym spróbować zechcę szczęścia, w nadziei niemylnej ubicia onego będąc. 3. W raporcie dzisiejszym dowiedziałem się o dezercji stąd piąciu huzarów i kapralu Hryckowskim, Moskalu, niedawno za dezertera spod warty zbiegłego degradowanym, że ze wszelkim o północy przez parkan poszli moderunkiem i szarf ładunkami, za którymi, pieszo zbiegłymi, konno za cztery szlaki wraz wysławszy huzarów, w każdy po koni dwadzieścia. Dognanych tedy na jednym szlaku w borze Hola nazwanym, błotnym i gęstym, gdy wziąć bonis chcieli mediis, jeden z moich goniących od nich glutami w łeb i rękę raniony. Ten sam tedy
południa zaś osocznik mój dał mi znać o dziku, na którego dniem jutrzejszym spróbować zechcę szczęścia, w nadziei niemylnej ubicia onego będąc. 3. W raporcie dzisiejszym dowiedziałem się o dezercji stąd piąciu huzarów i kapralu Hryckowskim, Moskalu, niedawno za dezertera spod warty zbiegłego degradowanym, że ze wszelkim o północy przez parkan poszli moderunkiem i szarf ładunkami, za którymi, pieszo zbiegłymi, konno za cztyry szlaki wraz wysławszy huzarów, w kóżdy po koni dwadzieścia. Dognanych tedy na jednym szlaku w borze Hola nazwanym, błotnym i gęstym, gdy wziąć bonis chcieli mediis, jeden z moich goniących od nich glutami w łeb i rękę raniony. Ten sam tedy
Skrót tekstu: RadziwHDiar
Strona: 42
Tytuł:
Diariusze
Autor:
Hieronim Radziwiłł
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1747 a 1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1747
Data wydania (nie później niż):
1756
Tekst uwspółcześniony:
tak
, zrobiwszy i odmierzywszy metę. 25. Jegomość pan zaś generał adiutant powinien z cudzych nacji zapisać Ordnung und Rangierung die Gantze Armee kasten, to jest rozporządzenia i szykowania całego wojska skrzynkę, w której są żołnierze piesi - infanteria i konni - kawaleria, z cyny, na piedestalikach, kolorami regimenty są wyrażone, z wszelkim moderunkiem żołnierskim i końmi. Wozy z amunicją, prochami, scharfładunkami i ołowiem jeszcze w świniach, całkowitym. Przy tym barak dwie, to jest namiocików żołnirskich. Jeden infanterysty, drugi kawalerzysty, prostych żołnirzy, z których drugi wypuszczeniem tyłu się tylko od pirwszego dystyngwuje z racji miejsca na kulbaki. Namiocik też nazywający się płaszcz na
, zrobiwszy i odmierzywszy metę. 25. Jegomość pan zaś generał adiutant powinien z cudzych nacji zapisać Ordnung und Rangierung die Gantze Armee kasten, to jest rozporządzenia i szykowania całego wojska skrzynkę, w której są żołnierze piesi - infanteria i konni - kawaleria, z cyny, na piedestalikach, kolorami regimenty są wyrażone, z wszelkim moderunkiem żołnierskim i końmi. Wozy z amunicją, prochami, scharfładunkami i ołowiem jeszcze w świniach, całkowitym. Przy tym barak dwie, to jest namiocików żołnirskich. Jeden infanterysty, drugi kawalerzysty, prostych żołnirzy, z których drugi wypuszczeniem tyłu się tylko od pirwszego dystyngwuje z racji miejsca na kulbaki. Namiocik też nazywający się płaszcz na
Skrót tekstu: RadziwHDiar
Strona: 188
Tytuł:
Diariusze
Autor:
Hieronim Radziwiłł
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1747 a 1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1747
Data wydania (nie później niż):
1756
Tekst uwspółcześniony:
tak
