między Małżeństwem: Bywa to pod czas przyznam się/ Zona Mężowi słowo za słowo odpowie/ ale czasz to nie od was. Bo czy możesz też kto (pytam cię wzajemnie) nazwać tę co skromna sekutnicą: tę co trzeźwa pijaczką: rozumne stworzenie Boskie/ małpą: poczciwą Białogłowę/ czarownicą/ cnotliwą możeszli nazwać murwą. A wzdy Pan Małżonek upiwszy się/ albo jak mucha w nos wlezie/ wszytkiemi tymi tytułami Zonę swoję uraczy. A na ostatek i pieczęć na takie przywileje na łbie albo na grzbiecie przyłoży/ wzajemne to tedy rzeczy I już tego ani wy nam nie wyrzucajcie na oczy/ ani my wam będziemy/ niech będą szydła
między Małżeństwem: Bywá to pod czás przyznam się/ Zoná Mężowi słowo zá słowo odpowie/ ále czasz to nie od was. Bo czy możesz tesz kto (pytam ćię wzaiemnie) názwáć tę co skromna sekutnicą: tę co trzeźwa piiáczką: rozumne stworzenie Boskie/ máłpą: poczćiwą Białogłowę/ czárownicą/ cnotliwą możeszli názwáć murwą. A wzdy Pan Małżonek upiwszy się/ álbo iák muchá w nos wleźie/ wszytkiemi tymi tytułámi Zonę swoię uraczy. A ná ostátek y pieczęć ná tákie przywileie ná łbie álbo ná grzbiećie przyłoży/ wzáiemne to tedy rzeczy Y iuż tego áni wy nám nie wyrzucayćie ná oczy/ áni my wam będźiemy/ niech będą szydłá
Skrót tekstu: GorzWol
Strona: 47
Tytuł:
Gorzka wolność młodzieńska
Autor:
Andrzej Żydowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1670 a 1700
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1700
wybrańców żółkiewskich, który ma gubernę nad niewolnikami, Skałkę, mianowanego kazał król im. wziąć pod wartę, a to o to, że dziewkę pewną, którą udano, że z cudzym mężem niecnoty płodziła, kazał do Tatarni wsadzić między niewolników, którą gdy tam wepchnięto, miał mówić do Tatarów: „obcujcie z tą murwą, bo który nie będzie, to pewnie sto plag weźmie”. Sześć tedy brytanów na nią się rzuciło, tak że onę dziewkę skrwawili, aż gwałtu wołała. Co gdy usłyszeli ludzie, donieśli j.k.m. Uczyniona inkwizycja pokazała niewinność onej dziewki, która jeszcze ante inviolata fuit, i owa, która
wybrańców żółkiewskich, który ma gubernę nad niewolnikami, Skałkę, mianowanego kazał król jm. wziąć pod wartę, a to o to, że dziewkę pewną, którą udano, że z cudzym mężem niecnoty płodziła, kazał do Tatarni wsadzić między niewolników, którą gdy tam wepchnięto, miał mówić do Tatarów: „obcujcie z tą murwą, bo który nie będzie, to pewnie sto plag weźmie”. Sześć tedy brytanów na nię się rzuciło, tak że onę dziewkę skrwawili, aż gwałtu wołała. Co gdy usłyszeli ludzie, donieśli j.k.m. Uczyniona inkwizycyja pokazała niewinność onej dziewki, która jeszcze ante inviolata fuit, i owa, która
Skrót tekstu: SarPam
Strona: 121
Tytuł:
Pamiętnik z czasów Jana Sobieskiego
Autor:
Kazimierz Sarnecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1690 a 1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1690
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Janusz Woliński
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1958
se vt Caecias nubem. Cudzemu psu/ cudzemu koniowi/ i cudzej żenie/ nie trzeba dowierzać Ciężki sąsiad we wsi/ w domu/ i na wozie/ ale nacięższy w łóżku. Czas octu za piecem pilnować. Cena w mieszek nie idzie. Chyłem borem/ czarnym szlakiem. Co otrok to otrok/ a co murwa to murwa. Cudzą przenicę ogania/ a jego wróble piją. Czego Panowie nawarzą/ tym się poddani poparzą. Quicquid delirant Reges, plectuntur Achiui. Cztery nogi białe/ piąta łysina/ jeśli Koń dobry/ wielka nowina. Chłopi na wsi/ a żacy w szkole odmianie Przełożonych barzo radzi. Chłop radby co
se vt Caecias nubem. Cudzemu psu/ cudzemu koniowi/ y cudzey żenie/ nie trzebá dowierzáć Cięszki sąśiad we wśi/ w domu/ y ná woźie/ ále naćięższy w łożku. Cżas octu zá piecem pilnowáć. Cená w mieszek nie idźie. Chyłem borem/ cżarnym szlákiem. Co otrok to otrok/ á co murwá to murwá. Cudzą przenicę ogania/ á iego wroble piią. Cżego Pánowie náwárzą/ tym się poddáni popárzą. Quicquid delirant Reges, plectuntur Achiui. Cżtery nogi białe/ piąta łyśiná/ ieśli Koń dobry/ wielka nowiná. Chłopi ná wśi/ á żacy w szkole odmiánie Przełożonych bárzo rádźi. Chłop rádby co
Skrót tekstu: RysProv
Strona: A4
Tytuł:
Proverbium polonicorum
Autor:
Salomon Rysiński
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przysłowia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
Caecias nubem. Cudzemu psu/ cudzemu koniowi/ i cudzej żenie/ nie trzeba dowierzać Ciężki sąsiad we wsi/ w domu/ i na wozie/ ale nacięższy w łóżku. Czas octu za piecem pilnować. Cena w mieszek nie idzie. Chyłem borem/ czarnym szlakiem. Co otrok to otrok/ a co murwa to murwa. Cudzą przenicę ogania/ a jego wróble piją. Czego Panowie nawarzą/ tym się poddani poparzą. Quicquid delirant Reges, plectuntur Achiui. Cztery nogi białe/ piąta łysina/ jeśli Koń dobry/ wielka nowina. Chłopi na wsi/ a żacy w szkole odmianie Przełożonych barzo radzi. Chłop radby co tydzień Wójta
Caecias nubem. Cudzemu psu/ cudzemu koniowi/ y cudzey żenie/ nie trzebá dowierzáć Cięszki sąśiad we wśi/ w domu/ y ná woźie/ ále naćięższy w łożku. Cżas octu zá piecem pilnowáć. Cená w mieszek nie idźie. Chyłem borem/ cżarnym szlákiem. Co otrok to otrok/ á co murwá to murwá. Cudzą przenicę ogania/ á iego wroble piią. Cżego Pánowie náwárzą/ tym się poddáni popárzą. Quicquid delirant Reges, plectuntur Achiui. Cżtery nogi białe/ piąta łyśiná/ ieśli Koń dobry/ wielka nowiná. Chłopi ná wśi/ á żacy w szkole odmiánie Przełożonych bárzo rádźi. Chłop rádby co tydźień Woytá
Skrót tekstu: RysProv
Strona: A4
Tytuł:
Proverbium polonicorum
Autor:
Salomon Rysiński
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przysłowia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
zna Morze/ wie co gorzej. Kto się mści/ dwa razy bywa bit. Krakowskim targiem na połowicy przestanie. Którą gęś uderzą/ ta gęgnie. Kto pijane rzeczy wspomni/ wrzecionem mu oko wykłoć. Komu Bóg nie obiecał śmierci/ ten się i z grobu wywierci. Kto nie ma w swoim rodzie siostry murwy/ a brata złodzieja/ zmaż ten rym. Rara est familia, in qua non sit fur, aut meretrix, Kto milczeć niechce/ ten próżno klekce. Kiedyć się ściele/ znaj przyjaciele. Prouerbiorum Polonicorum I. Scaliger. 30
Kto słym pobłaża/ dobrych uraża. Nocet bonis, quisquis parcit malis.
zna Morze/ wie co gorzey. Kto się mśći/ dwá rázy bywa bit. Krákowskim tárgiem ná połowicy przestánie. Ktorą gęś vderzą/ tá gęgnie. Kto piiáne rzecży wspomni/ wrzećionem mu oko wykłoć. Komu Bog nie obiecał śmierći/ ten się y z grobu wywierći. Kto nie ma w swoim rodźie śiostry murwy/ á brátá złodźieiá/ zmaż ten rym. Rara est familia, in qua non sit fur, aut meretrix, Kto milcżeć niechce/ ten prożno klekce. Kiedyć się śćiele/ znay przyiaćiele. Prouerbiorum Polonicorum I. Scaliger. 30
Kto słym pobłaża/ dobrych vraża. Nocet bonis, quisquis parcit malis.
Skrót tekstu: RysProv
Strona: D3v
Tytuł:
Proverbium polonicorum
Autor:
Salomon Rysiński
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przysłowia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
dziewka Włodarzowna/ a tyś prosty kmieć. Od Annaszá do Káifaszá. Ab Herode ad Pilatum. Ter. Prou: Graec. 30
Od złego nie czekaj dobrodziejstwa. Omnes tres, wszytka wieś. O tej dobie/ każdy sobie. Ożenił się Ryło/ Diabeł mu po niej było. Ożenił się Kołodziej/ pojął Murwę sam Złodziej. Ochota gorsza niż Niewola. Otoż tobie Byśku Mazią. Opiera się by kot na ledzie. O moje żyto/ umież dobito. Orzech/ Stokwisz/ Niewiastka/ jednym kształtem żyją/ Nic dobrego nie czynią/ kiedy ich nie biją. Nux, asinus, mulier, simili sunt lege ligati, Haec
dźiewká Włodárzowná/ á tyś prosty kmieć. Od Annaszá do Káifaszá. Ab Herode ad Pilatum. Ter. Prou: Graec. 30
Od złego nie cżekay dobrodźieystwá. Omnes tres, wszytká wieś. O tey dobie/ káżdy sobie. Ożenił się Ryło/ Diabeł mu po niey było. Ożenił się Kołodźiey/ poiął Murwę sam Złodźiey. Ochotá gorsza niż Niewola. Otoż tobie Byśku Máźią. Opiera się by kot ná ledźie. O moie żyto/ umież dobito. Orzech/ Stokwisz/ Niewiástká/ iednym kształtem żyią/ Nic dobrego nie cżynią/ kiedy ich nie biią. Nux, asinus, mulier, simili sunt lege ligati, Haec
Skrót tekstu: RysProv
Strona: G2v
Tytuł:
Proverbium polonicorum
Autor:
Salomon Rysiński
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przysłowia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
Pełno tam wszytkiego/ jak w Sahajdaku. Przestroga od Boga. Excitat et monitor corda supina Deus. Pomoc nierówna/ niepewna. Dissimilia non facilè vniuntur. Panów mostwo/ czyni ubóstwo. Prze niezgodę tracą ludzie świebodę. Pokuś pierwej słowy/ niż sięgniesz do głowy. Omnia prius experiri, quam armis sapientem decet. Poty Murwa miłuje/ póki w mieszku czuje. Lenonem Lena, non diligit adsq; crumena. Prędzej będzie nim się goła splecie. Póki żyta/ poty byta/ wszak nie dać od tego myta. Przetociem nie ryczy/ ano go doma nie. Terent. 20
Przed kim było klucze kryć/ temu w ręce dano. Po
Pełno tám wszytkiego/ iák w Sáháydáku. Przestrogá od Bogá. Excitat et monitor corda supina Deus. Pomoc nierowna/ niepewna. Dissimilia non facilè vniuntur. Pánow mostwo/ cżyni vbostwo. Prze niezgodę trácą ludźie świebodę. Pokuś pierwey słowy/ niż śięgniesz do głowy. Omnia prius experiri, quam armis sapientem decet. Poty Murwá miłuie/ poki w mieszku cżuie. Lenonem Lena, non diligit adsq; crumena. Prędzey będźie nim się goła splećie. Poki żytá/ poty bytá/ wszák nie dáć od tego mytá. Przetoćiem nie rycży/ áno go domá nie. Terent. 20
Przed kim było klucże kryć/ temu w ręce dano. Po
Skrót tekstu: RysProv
Strona: G4v
Tytuł:
Proverbium polonicorum
Autor:
Salomon Rysiński
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przysłowia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
prawdy domowić nie wadzi. Ridentem dicere verum, quid vetat? Zmyto go bez ługu. Z pomocą rzeki płyną. Magnus ope minorum. Za młodu świata użyć. Zostawił go na koszu. Liquit illum sub cultro. Zdarto mu pypeć. Z wielkiego miasta/ nigdy ku nocy nie wyjeżdżaj. Złodziej mi nie Brat/ Murwa mi nie siostra. Zagrał mu Castigans. Z tłustego mięsa/ tłusta polewka. Znać piwo po zakwasie. Protinus apparet planta futura ferax. Zły chłop od Zony. Zbladł by Toruńska cegła. Złego człowieka karze Pan Bóg przez gorszego. Z młodu w tafcie/ a na starość w płachcie. Zamykaj gębę Wojtku/ bo
prawdy domowić nie wádźi. Ridentem dicere verum, quid vetat? Zmyto go bez ługu. Z pomocą rzeki płyną. Magnus ope minorum. Zá młodu świátá vżyć. Zostáwił go ná koszu. Liquit illum sub cultro. Zdarto mu pypeć. Z wielkiego miástá/ nigdy ku nocy nie wyieżdżay. Złodźiey mi nie Brát/ Murwá mi nie śiostrá. Zágrał mu Castigans. Z tłustego mięsá/ tłusta polewká. Znáć piwo po zakwáśie. Protinus apparet planta futura ferax. Zły chłop od Zony. Zbladł by Torunska cegłá. Złego cżłowieká karze Pan Bog przez gorszego. Z młodu w táfćie/ á ná stárość w płáchćie. Zámykay gębę Woytku/ bo
Skrót tekstu: RysProv
Strona: K3v
Tytuł:
Proverbium polonicorum
Autor:
Salomon Rysiński
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przysłowia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618