jednym/ z cukrem rozpuszczonym w wódce Rożanej uczynić kołaczki/ których brać pół łota dwie godziny przed jadłem mężczyznom/ i białej płci/ niebrzemiennym dziwnie też pomaga przez dni wiele zażywany dragmę i pułtory konfekt de scoria ferri. Potym zwierzchu co przysposobić/ aby słaby żołądek umacniało/ ku temu koncowi mazać go olejkiem Narodowym/ Muszkatowym/ z kwiecia abo gałek/ Piołunkowym/ Miętczanym/ wprzód naparzywszy/ zwarzeniem z wody miętczanym/ piołunowym/ lebiodczanym/ Rożej czerwonej/ rozmarynowym/ majeronowym/ orzechów/ mirysti/ goździków zamorskich/ drzewem aloe/ ostrzyszu Cypery/ potym miasto olejków może pozad idącej maści zażyć. Weź olejku Narodyni Piołunkowego/ miętczanego/ octu winnego
iednym/ z cukrem rospuszczonym w wodce Rożáney vczynić kołaczki/ ktorych bráć puł łotá dwie godźiny przed iadłem mężczyznom/ y białey płći/ niebrzemiennym dźiwnie też pomaga przez dni wiele záżywány dragmę y pułtory konfekt de scoria ferri. Potym zwierzchu co przysposobić/ áby słáby żołądek vmacniáło/ ku temu koncowi mázáć go oleykiem Národowym/ Muszkátowym/ z kwiećia ábo gałek/ Piołunkowym/ Miętczánym/ wprzod nápárzywszy/ zwárzeniem z wody miętczanym/ piołunowym/ lebiodczánym/ Rożey czerwoney/ rozmárynowym/ máieronowym/ orzechow/ miristi/ gozdźikow zamorskich/ drzewem áloe/ ostrzyszu Cyperi/ potym miásto oleykow może pozad idącey máśći záżyc. Weź oleyku Narodini Piołunkowego/ miętczánego/ octu winnego
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
napój po trosze a często przyjmowany/ zaraz po jedzy jeśli jest umiarkowanie złe gorące/ niech trunek zimnej wody wypije/ a zaś jeśliby żołądek zimnego złego umiarkowania był/ pigwy w winie czerwonym uwarzone/ i aż na kaszę rozwarzonych niech zażyje/ abo granatów cum sorbis, abo pigwowego konfektu/ abo mirabolanów/ abo gałek muszkatowych w cukrze/ abo proszków z koralów/ z skorek cytrynowych/ na grząnce z białego chleba/ abo też konfektu pozad idącego niech zażywa. Weź nasienia opichowego gragm trzy/ koralów czerwonych scrup: 1. pieprzu długiego/ Spicae nardi po ziarn dwu/ miodu odwarzonego ile trzeba. ZM. na konfektu/ którego na raz
napoy po trosze á często przyimowány/ záraz po iedzy ieśli iest vmiárkowánie złe gorące/ niech trunek źimney wody wypiie/ á záś ieśliby żołądek źimnego złego vmiárkowánia był/ pigwy w winie czerwonym vwárzone/ y áż ná kászę rozwárzonych niech záżyie/ ábo gránatow cum sorbis, ábo pigwowego konfektu/ ábo mirábolanow/ ábo gałek muszkátowych w cukrze/ ábo proszkow z koralow/ z skorek cytrynowych/ ná grząnce z białego chlebá/ ábo też konfektu pozad idącego niech záżywa. Weź náśienia oppichowego gragm trzy/ koralow czerwonych scrup: 1. pieprzu długiego/ Spicae nardi po źiarn dwu/ miodu odwárzonego ile trzebá. ZM. ná konfektu/ ktorego ná raz
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B4
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ poleju/ rumu/ miętki polnej/ sałwiej/ a w czapce niższej niech chodzi. Weź kwiecia rozmarynu/ lawendy po szczyptach/ nostrzykowego/ macierzy duszki/ sałwiej majeranu po pułgarści/ rożej czerwonej/ bukwice/ rumienkowego po pułtory szczypty/ senesu/ kocanek arab: po drag: dwie/ goździków kramnych/ gałki muszkatowej/ kwiatu po scrup: dwu/ melissy trochę/ mastix, thuris, corali pp. po pół grag: przetłukszy urób i przeszyj czapkę. Spać idąc dasz dla snu syr: makowego/ i fiołków bronatnych po łot: dwu/ abo jaje miękkie z trochą krochmalu tragantem/ ziemią pieczętowaną i maku białego. O Przypadkach
/ poleiu/ rumu/ miętki polney/ sałwiey/ á w czapce niższey niech chodźi. Weź kwiećia rozmárinu/ láwendy po szczyptach/ nostrzykowego/ máćierzy duszki/ sałwiey máieranu po pułgarśći/ rożey czerwoney/ bukwice/ rumienkowego po pułtory szczypty/ senesu/ kocanek árab: po drag: dwie/ gozdźikow kramnych/ gałki muszkátowey/ kwiátu po scrup: dwu/ melissy trochę/ mastix, thuris, corali pp. po puł grag: przetłukszy vrob y przesziy czapkę. Spáć idąc dasz dla snu syr: mákowego/ y fiołkow bronatnych po łot: dwu/ ábo iáie miękkie z trochą krochmalu trágántem/ źiemią pieczętowáną y máku białego. O Przypadkách
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
samo i z rożą w cukrze też dobre. Powtóre zażyć tych co krew zgąszczają/ i płód zmacniają/ i wątrobę zagrzewają/ jeśli wątroba oziębła/ morszelle dobre niższe. Weź pereł przyprawnych/ koral: czerwonych po pół: scrup: imbieru drag: 1. sz. Cinamonu drag: dwie/ goździków/ kwiatu muszkatowego/ gałki po drag: dwie/ kardamonu scrup: 1. cukru rozpuszczonego w wódce cynamonowej/ ile trzeba korzenia drobno pokrajawszy uczynić morszelle. Jeśli zaś wątroba gorąca/ i wilgotność cienka będzie/ niższy konfekt dasz. Weź rożej w cukrze starej łot: dwa/ Ormiańskiej ziemie/ i pieczętowanej/ koral czerw: przyprawnych/
samo y z rożą w cukrze też dobre. Powtore záżyć tych co krew zgąszczáią/ y płod zmacniáią/ y wątrobę zágrzewáią/ ieśli wątrobá oźiębła/ morszelle dobre niższe. Weź pereł przypráwnych/ koral: czerwonych po puł: scrup: imbieru drag: 1. sz. Cinámonu drag: dwie/ gozdźikow/ kwiátu muszkátowego/ gałki po drag: dwie/ kárdámonu scrup: 1. cukru rospuszczonego w wodce cynámonowey/ ile trzebá korzenia drobno pokráiawszy vczynić morszelle. Ieśli záś wątrobá gorąca/ y wilgotność ćienka będźie/ niższy konfekt dasz. Weź rożey w cukrze stárey łot: dwá/ Ormienskiey źięmie/ y pieczętowaney/ koral czerw: przypráwnych/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
płód zmacniają i zagrzewają/ a o tych niżesmy w Rozdziale o biegunce brzemiennych mówili/ jako jest grząnka z winem/ i z sokiem jabłczanym/ i prochy z morselli wyższych. Plastr też niższy nie zły. Weź Daktyllów w winie kwaśnym warzonych łotów cztery/ mąki po mlinie[...] latającej łot 1 prochu cynamonu/ goździków/ kwiatu muszkatowego po drag: pół: z mocnym winem. Zm. abo pigw pieczonych weźmiesz/ abo przyprawnych z czerwonym winem/ i z tymiż prochami ciepło kaszę uczynisz/ abo to niższe/ co dziwnie zmacnia. Weź żołędzi/ galasu/ balaustry po łot: 1. z tłuczonym już przydaj bursztynu pół łota/ mąki jęczmiennej
płod zmácniáią y zágrzewáią/ á o tych niżesmy w Rozdźiale o biegunce brzemiennych mowili/ iáko iest grząnká z winem/ y z sokiem iábłczánym/ y prochy z morselli wyższych. Plastr też niższy nie zły. Weź Dáktyllow w winie kwáśnym wárzonych łotow cztery/ mąki po mlynie[...] latáiącey łot 1 prochu cynámonu/ gozdźikow/ kwiátu muszkátowego po drag: puł: z mocnym winem. Zm. ábo pigw pieczonych weźmiesz/ abo przypráwnych z czerwonym winem/ y z tymiż prochámi ćiepło kászę vczynisz/ ábo to niższe/ co dźiwnie zmacnia. Weź żołędźi/ gálásu/ bálaustry po łot: 1. z tłuczonym iuż przyday bursztynu puł łotá/ mąki ięczmienney
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
na pępek przykładamy/ abyśmy go tak posielili/ jako jest pigwa/ abo jabłko pieczone z mastiksem/ cynamonem/ i koralami przyprawnymi posypawszy/ i trochą małmazji abo wina dobrego polawszy. Zraz też pieczeni przepiekłej z wyższemi prochami/ abo małmazją/ i z winem dobry: abo grząnkę chlebową winem polaną z prochem kwiatu muszkatowego/ cynamonem/ gozdzikami posypaną/ białejgłowy rumiano białej/ ręka namazana/ olejkiem niedoyźrzałej rożej i de styrace/ abo też worek pełen Angeliki/ gozdżyków/ mastiksu/ koralów/ kwiatu muszkatowego/ i tym podobne/ abo maść comitissae, abo z olejku mirthino: masticino: z prochem boli armeni, i koralów co na krzyż
ná pępek przykłádamy/ ábysmy go ták pośielili/ iáko iest pigwá/ ábo iábłko pieczone z mástixem/ cynámonem/ y korálámi przypráwnymi posypawszy/ y trochą máłmázyey ábo winá dobrego polawszy. Zraz też pieczeni przepiekłey z wyższemi prochámi/ ábo máłmázyą/ y z winem dobry: ábo grząnkę chlebową winem polaną z prochem kwiátu muszkátowego/ cynámonem/ gozdźikámi posypáną/ białeygłowy rumiáno białey/ ręká námázána/ oleykiem niedoyźrzáłey rożey y de styráce/ ábo też worek pełen Angeliki/ gozdżikow/ mastixu/ koralow/ kwiátu muszkátowego/ y tym podobne/ ábo máść comitissae, ábo z oleyku mirthino: masticino: z prochem boli armeni, y koralow co ná krzyż
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: H2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
polawszy. Zraz też pieczeni przepiekłej z wyższemi prochami/ abo małmazją/ i z winem dobry: abo grząnkę chlebową winem polaną z prochem kwiatu muszkatowego/ cynamonem/ gozdzikami posypaną/ białejgłowy rumiano białej/ ręka namazana/ olejkiem niedoyźrzałej rożej i de styrace/ abo też worek pełen Angeliki/ gozdżyków/ mastiksu/ koralów/ kwiatu muszkatowego/ i tym podobne/ abo maść comitissae, abo z olejku mirthino: masticino: z prochem boli armeni, i koralów co na krzyż i pod pępek przyłożyć plastr z wyższych prochów z Laudanu/ styrace i balsamo. Tu potrzebnie/ jakim sposobem niektóre choroby brzemiennym pospolite leczone mają być/ jako najkrocej przyłączym/ a zwłaszcza
polawszy. Zraz też pieczeni przepiekłey z wyższemi prochámi/ ábo máłmázyą/ y z winem dobry: ábo grząnkę chlebową winem polaną z prochem kwiátu muszkátowego/ cynámonem/ gozdźikámi posypáną/ białeygłowy rumiáno białey/ ręká námázána/ oleykiem niedoyźrzáłey rożey y de styráce/ ábo też worek pełen Angeliki/ gozdżikow/ mastixu/ koralow/ kwiátu muszkátowego/ y tym podobne/ ábo máść comitissae, ábo z oleyku mirthino: masticino: z prochem boli armeni, y koralow co ná krzyż y pod pępek przyłożyć plastr z wyższych prochow z Laudánu/ styráce y balsámo. Tu potrzebnie/ iákim sposobem niektore choroby brzemiennym pospolite leczone máią być/ iáko naykrocey przyłączym/ á zwłaszczá
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: H2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
i zagrzewało/ zaraz po zaczęciu przykładać trzeba/ i takiego coby zaraz i serce stąd i macica pomoc miała/ abowiem ponieważ macica ciepło przyrodzone do siebie ciągnie/ insze częci przez to źle się bez niego mają/ przeto wewnątrz brać pigwowy konfekt bez korzenia/ abo kołaczki diarrho: abb: abo to. Weź kwiatu muszkatowego/ goździków/ koriandru przyprawnego/ cynamonu po pół drag: cukru rozpuszczonego z wodką miodunkową/ urób kołaczki. Żołądek namazać ol: masticis, piołunkowym/ pigwowym/ nardowym/ i posypać go prochem diarrho: abb: aromat: rosat: cort. thuris: ligno aloe Gariophillor. menthae, abo to niższe przyłożyć. Recip
y zágrzewáło/ záraz po záczęćiu przykłádáć trzebá/ y tákiego coby záraz y serce ztąd y máćicá pomoc miáłá/ ábowiem ponieważ maćicá ćiepło przyrodzone do śiebie ćiągnie/ insze częći przez to źle się bez niego máią/ przeto wewnątrz bráć pigwowy konfekt bez korzenia/ abo kołaczki diarrho: abb: ábo to. Weź kwiatu muszkátowego/ gozdźikow/ koriándru przypráwneg^o^/ cynamonu po puł drag: cukru rospuszczonego z wodką miodunkową/ vrob kołaczki. Zołądek námázáć ol: masticis, piołunkowym/ pigwowym/ nárdowym/ y posypáć go prochem diarrho: abb: aromat: rosat: cort. thuris: ligno aloe Gariophillor. menthae, ábo to niższe przyłożyć. Recip
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: A4
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
czytania Gości z Regestru. Regestr gości. Ganek dla Muzyki Muzycy, Trebacze, Szyposze, Szurmacz, Dobosz. Piechota na Warty, i do noszenia Potraw z oficjerami. Zamiatacz przed Tańcem Miotły. Łopaty, Taki. Korzenie. Szkatuły korzenie, Szafran, Cukier Faryna, Pieprz, Imbier, Cynamon. Gozdziki, Kwiat Muszkatowy Gałki Muszkatowe, Kmin,
Migdały, Ryż. Rożenki wielkie, Cybety, Rożenki drobne Pistacie Pinole. Dachtele, Bronelle, Figi, Kasztany, Kapary, Cytryny świeże, Limonie, Oliwki, Sok Cytrynowy, Pomorancze, Serdelle, Makarony Włoskie Oliwa Ocet winny, Tartifole. Ostrigi. Amidam, Dragant. Tornosel, Piżmo
czytánia Gośći z Regestru. Regestr gośći. Gánek dla Muzyki Muzycy, Trebácze, Szyposze, Szurmácz, Dobosz. Piechotá ná Wárty, y do noszenia Potraw z oficierámi. Zámiátácz przed Tańcem Miotły. Łopáty, Taki. Korzenie. Szkatuły korzenie, Száfran, Cukier Fáryná, Pieprz, Imbier, Cynámon. Gozdźiki, Kwiát Muszkátowy Gałki Muszkátowe, Kmin,
Migdały, Ryż. Rożenki wielkie, Cybety, Rożenki drobne Pistáćie Pinole. Dáchtele, Bronelle, Figi, Kásztány, Kápáry, Cytryny świeże, Limonie, Oliwki, Sok Cytrynowy, Pomoráncze, Serdelle, Mákárony Włoskie Oliwá Ocet winny, Tartiffole. Ostrigi. Amidam, Dragant. Tornosel, Pizmo
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 4
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
z Regestru. Regestr gości. Ganek dla Muzyki Muzycy, Trebacze, Szyposze, Szurmacz, Dobosz. Piechota na Warty, i do noszenia Potraw z oficjerami. Zamiatacz przed Tańcem Miotły. Łopaty, Taki. Korzenie. Szkatuły korzenie, Szafran, Cukier Faryna, Pieprz, Imbier, Cynamon. Gozdziki, Kwiat Muszkatowy Gałki Muszkatowe, Kmin,
Migdały, Ryż. Rożenki wielkie, Cybety, Rożenki drobne Pistacie Pinole. Dachtele, Bronelle, Figi, Kasztany, Kapary, Cytryny świeże, Limonie, Oliwki, Sok Cytrynowy, Pomorancze, Serdelle, Makarony Włoskie Oliwa Ocet winny, Tartifole. Ostrigi. Amidam, Dragant. Tornosel, Piżmo, Sukno
z Regestru. Regestr gośći. Gánek dla Muzyki Muzycy, Trebácze, Szyposze, Szurmácz, Dobosz. Piechotá ná Wárty, y do noszenia Potraw z oficierámi. Zámiátácz przed Tańcem Miotły. Łopáty, Taki. Korzenie. Szkatuły korzenie, Száfran, Cukier Fáryná, Pieprz, Imbier, Cynámon. Gozdźiki, Kwiát Muszkátowy Gałki Muszkátowe, Kmin,
Migdały, Ryż. Rożenki wielkie, Cybety, Rożenki drobne Pistáćie Pinole. Dáchtele, Bronelle, Figi, Kásztány, Kápáry, Cytryny świeże, Limonie, Oliwki, Sok Cytrynowy, Pomoráncze, Serdelle, Mákárony Włoskie Oliwá Ocet winny, Tartiffole. Ostrigi. Amidam, Dragant. Tornosel, Pizmo, Sukno
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 4
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
