poradziła/ do tego prędko poszła mówiąc: Ach moje śliczne Chłpiątko/ skądes tak białe i piękne: Chłopiątko to odpowiedziało: Jatobie jednę łaźnią pokaże/ jeżeli tylko tam twoje Dziatki będiesz myła/ i to Chłopiątko wyrznęło sobie Dziurę w Ciele/ jakoby sobie serce wyrznąc miało/ stąd ciekło bardzo siłą krwi i wody/ tu myj twoje Dziatki Mówiło: tedy białe będą. und Parabeln. KsVIj.Podobieństwo. O jednym wyśmienitym Rzemiesniku który umiał piękne Lątki robić.
BYł jeden wyśmienity Rzemiesnik który umiał piękne Lątki robić/ nakształt żywych/ zktórych rozmaite robił/ wielkie i małe/ jednę piekniejszą niż drugą/ i tak wiele że ich i policzyć nie
poradźiłá/ do tego prętko poszłá mowiąc: Ach moie sliczne Chłpiątko/ zkądes ták białe y piękne: Chłopiątko to odpowiedziało: Iatobie iednę łáźnią pokaże/ iezeli tylko tam twoie Dziatki będiesz myłá/ y to Chłopiątko wyrznęło sobie Dziurę w Ciele/ iakoby sobie serce wyrznąc miało/ ztąd ciekło bárdzo siłą krwi y wody/ tu myi twoie Dźiatki Mowiło: tedy białe będą. und Parabeln. XVII.Podobienstwo. O iednym wysmięnitym Rzemiesniku ktory umiał piękne Lątki robić.
BYł ieden wysmięnity Rzęmiesnik ktory umiał piękne Lątki robic/ nakształt zywych/ zktorych rozmáite robił/ wielkie y małe/ iednę pieknieyszą niz drugą/ y ták wiele że ych y policzyć nie
Skrót tekstu: MalczInstGleich
Strona: 29
Tytuł:
Nova et methodica institutio [...] Gleichnus
Autor:
Stanisław Jan Malczowski
Drukarnia:
G.M. Nöller
Miejsce wydania:
Ryga
Region:
Inflanty
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1696
Data wydania (nie później niż):
1696
, Porrigo, Tinea.
TE rodzaje strupów różne są. Dzieciom pospolite, i roślejszym przydają się, osobliwie parchy. Na to służą naprzód purganse, krwie puszczenie, (jeżeli wiek pozwoli) Banki, Łaznia, etc. przytym weś ługu z leszczynowego popiołu zrobionego, jeżeli jest mocny, przylej trochę wody, myj niem głowę co dzień, za każdym razem smaruj olejkiem z żółtków jajowych zrobionym, jest na to dobry osobliwie Oleum Suiphuris Rulandi. Item. Weś pęcherz oraz z urynąz Wieprza świeżo zabitego, z tegoż wieprza głowy wybierz mózg, zmięszaj go z uryną, ususz wolnym ciepłem, tym głowę krostawą po zmyciu smaruj,
, Porrigo, Tinea.
TE rodzáie strupow rożne są. Dźiećiom pospolite, y rośleyszym przydáią się, osobliwie párchy. Ná to służą naprzod purgánse, krwie pusczenie, (ieżeli wiek pozwoli) Bánki, Łáznia, etc. przytym weś ługu z lesczynowego popiołu zrobionego, ieżeli iest mocny, przyley trochę wody, myi niem głowę co dźień, zá káżdym rázem smáruy oleykiem z żołtkow iáiowych zrobionym, iest ná to dobry osobliwie Oleum Suiphuris Rulandi. Item. Weś pęcherz oraz z urynąz Wieprzá świeżo zábitego, z tegoż wieprzá głowy wybierz mozg, zmięszay go z uryną, ususz wolnym ćiepłem, tym głowę krostáwą po zmyćiu smáruy,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 87
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. ATAL. Niewierzamci/ bo trudny bój zawsze z miłością/ Ty z mieczem/ ona swoja zmiękczy cię lubością/ Oko spojrzy na ciało/ serce w serce bodzie/ Trudno czasem miłości wytrwać choć i w wodzie. MELE. Pływajże Atalanto/ grzeb z spodku noszkami/ Miło chłodna do siebie garn wodkę rączkami. Myj twoje piękne lice/ w przezrzoczystej wodzie/ Przypatruj się w tym zdroju twej ślicznej urodzie. Warkocz rosczesz chędogo po białym ramieniu/ Ja na cię miło patrzyć będę z tego cieniu. ATAL. I Dianna się sama tak pięknie nie myła Nigdy/ choć tu do zdroju tego więc chodziła. Wodeczko ma/ rozkoszy/ przezroczysta
. ATAL. Niewierzamći/ bo trudny boy záwsze z miłośćią/ Ty z mieczem/ oná swoia zmiękczy ćię lubośćią/ Oko spoyrzy ná ćiáło/ serce w serce bodzie/ Trudno czásem miłośći wytrwáć choć y w wodzie. MELE. Pływayże Atálánto/ grzeb z spodku noszkami/ Miło chłodna do śiebie garn wodkę rącżkámi. Myi twoie piękne lice/ w przezrzoczystey wodzie/ Przypátruy się w tym zdroiu twey śliczney urodzie. Warkocż roscżesz chędogo po białym rámieniu/ Ia ná ćię miło pátrzyć będę z tego ćieniu. ATAL. Y Dyánná się sámá ták pięknie nie myłá Nigdy/ choć tu do zdroiu tego więc chodziłá. Wodecżko ma/ roskoszy/ przezroczysta
Skrót tekstu: ChełHGwar
Strona: C3
Tytuł:
Gwar leśny
Autor:
Henryk Chełchowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
sielanki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1630
Data wydania (nie wcześniej niż):
1630
Data wydania (nie później niż):
1630
Tam idz dziecię/ tam strzelaj/ tamże skoczne stada Faunów leśnych/ będzieć wiem która Drias rada. MELE. Bawole zły Bawole/ swą czarną postawą/ Młodej Panienki nie strasz/ jakci dam buławą Miedzy rogi już mi wierz/ nie wstaniesz już więcej/ Biegajże z tąd jeśli chcesz na trawę co prędzej. Myj Panno lice twoje/ myj białe ramiona/ Jużci się szyja świeci koralmi upstrzona. Już włos złoty od siebie blask w cienie podaje/ Już się świecą od twojej białości te gaje. Podajże rączkę już cię wezmę z zdroju tego/ Podzwa na łów dostaniem zwierzęcia jakiego. ATAL. Podajże szorc i konia/
Tám idz dziećię/ tám strzelay/ támże skocżne stádá Faunow leśnych/ będzieć wiem ktora Dryás rádá. MELE. Báwole zły Báwole/ swą czarną postáwą/ Młodey Pánienki nie strasz/ iákći dam bułáwą Miedzy rogi iuż mi wierz/ nie wstániesz iuż więcey/ Biegayże z tąd iesli chcesz ná trawę co pręcey. Myi Pánno lice twoie/ myi białe rámioná/ Iużći się szyiá świeći koralmi upstrzoná. Iuż włos złoty od śiebie blásk w ćienie podáie/ Iuż się świecą od twoiey białośći te gáie. Podayże rącżkę iuż cię wezmę z zdroiu tego/ Podzwá ná łow dostániem zwierzęćiá iákiego. ATAL. Podayże szorc y koniá/
Skrót tekstu: ChełHGwar
Strona: C3v
Tytuł:
Gwar leśny
Autor:
Henryk Chełchowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
sielanki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1630
Data wydania (nie wcześniej niż):
1630
Data wydania (nie później niż):
1630
strzelaj/ tamże skoczne stada Faunów leśnych/ będzieć wiem która Drias rada. MELE. Bawole zły Bawole/ swą czarną postawą/ Młodej Panienki nie strasz/ jakci dam buławą Miedzy rogi już mi wierz/ nie wstaniesz już więcej/ Biegajże z tąd jeśli chcesz na trawę co prędzej. Myj Panno lice twoje/ myj białe ramiona/ Jużci się szyja świeci koralmi upstrzona. Już włos złoty od siebie blask w cienie podaje/ Już się świecą od twojej białości te gaje. Podajże rączkę już cię wezmę z zdroju tego/ Podzwa na łów dostaniem zwierzęcia jakiego. ATAL. Podajże szorc i konia/ sam na drugi wsiadaj/
strzelay/ támże skocżne stádá Faunow leśnych/ będzieć wiem ktora Dryás rádá. MELE. Báwole zły Báwole/ swą czarną postáwą/ Młodey Pánienki nie strasz/ iákći dam bułáwą Miedzy rogi iuż mi wierz/ nie wstániesz iuż więcey/ Biegayże z tąd iesli chcesz ná trawę co pręcey. Myi Pánno lice twoie/ myi białe rámioná/ Iużći się szyiá świeći koralmi upstrzoná. Iuż włos złoty od śiebie blásk w ćienie podáie/ Iuż się świecą od twoiey białośći te gáie. Podayże rącżkę iuż cię wezmę z zdroiu tego/ Podzwá ná łow dostániem zwierzęćiá iákiego. ATAL. Podayże szorc y koniá/ sam na drugi wśiaday/
Skrót tekstu: ChełHGwar
Strona: C3v
Tytuł:
Gwar leśny
Autor:
Henryk Chełchowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
sielanki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1630
Data wydania (nie wcześniej niż):
1630
Data wydania (nie później niż):
1630
, zaszpuntuj, upiecz, wyciśnij sok, który kroplami wpuszczaj w uszy. różnych chorób.
I to osobliwa. Spal drzewo Jałowcowe na popiół, z którego zrób ług, w którym namocz Macierzankę, Rumienek, Piołyn, Marune, Bobek, korzenie Fiołkowe, korzenie Kopytniku, każdego ileć się zda, przywarz, przecedziwsz, myj głowę co dzień.
Item na głuchotę nic lepszego, jako uryna Zajęca, wpuszczając w uszy kroplami.
Item oprawiwszy Węgorza nie sól go, lecz pokrajawszy w sztuki, pokładź na roście, aby się piekł, ściekający likwor zbieraj, który w uszy wpuszczaj. Przydaje się czasem ból uszu tak ciężki, że i w niebezpieczeństwo
, zászpuntuy, upiecz, wyćiśnij sok, ktory kroplámi wpuszczay w uszy. rożnych chorob.
I to osobliwa. Spal drzewo Jáłowcowe ná popioł, z ktorego zrob ług, w którym námocz Máćierzankę, Rumienek, Piołyn, Márune, Bobek, korzenie Fijałkowe, korzenie Kopytniku, káżdego ileć się zda, przywarz, przecedźiwsz, myi głowę co dźień.
Item ná głuchotę nic lepszego, iáko uryná Záięca, wpuszczáiąc w uszy kroplámi.
Item oprawiwszy Węgorzá nie sol go, lecz pokráiawszy w sztuki, pokłádź ná rośćie, áby się piekł, śćiekáiący likwor zbieray, ktory w uszy wpuszczay. Przydáie się czásem bol uszu ták ćięszki, że y w niebeśpieczeństwo
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 101
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
humorów, przestrzegając tego aby głowa czysta była, myjąc ją Ługiem wolnym, w którym warzyć ziele zwane polna Driakiew, a po zmyciu nasmarować Winem ciepłym z Oliwą. Na strupy zwyczajne proste na głowach dzieci.
WEźmi liścia Wierzbowego, ziela Parietariae, polnej Driakwi, Zanklu, każdego zarówno, warz w wodzie Garbarskeij przecedziwszy, myj głowę, a za każdym myciem smaruj tą maścią, weźmi siarki, nasienia Parietariae, obojga po ćwierci łota, utłucz subtelno, przydaj mydła trzy ćwierci łota, soku ziela Parietariae, zmieszaj nad ogniem, i tym smaruj, uznasz skutek. Na suche strupy świerzbiące, i inne.
WEźmi siarki kawałek, Wajsztynu upalonego zarównie
humorów, przestrzegáiąc tego áby głowá czysta byłá, myiąc ią Ługiem wolnym, w którym wárzyć źiele zwáne polná Dryakiew, á po zmyciu násmárowáć Winem ćiepłym z Oliwą. Ná strupy zwyczáyne proste ná głowách dźieći.
WEźmi liśćia Wierzbowego, źiela Parietariae, polney Dryakwi, Zanklu, káżdego zárowno, warz w wodźie Gárbárskeiy przecedziwszy, myi głowę, á zá káżdym myciem smáruy tą máśćią, weźmi siárki, naśienia Parietariae, oboygá po ćwierći łotá, utłucz subtelno, przyday mydłá trzy ćwierći łotá, soku źiela Parietariae, zmieszay nád ogniem, y tym smáruy, uznasz skutek. Ná suche strupy świerzbiące, y inne.
WEźmi siárki káwałek, Wáysztynu upalonego zárownie
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 109
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Mycie na wszelkie strupy.
WEźmi polnej Ruty, liścia ćwiklanego, kobylego Szczawiu i z korzeniem, Jakółczego Ziela z korzeniem, Konradku, Bluszczu, który się pnie po drzewach, korzenia Slazowego, Omanowego, kwiecia Rumienkowego, Nostrzeku, otrąb Przennych, każdego zarówno, warz w wodzie przecedziwszy, wsyp Hałunu tartego łyżkę, tym myj głowę, a po każdym zmyciu, smaruj olejkiem z żółtków jajowych zwyczajnym.
Item weźmi łajen Gołębich, spal, zrób ług, w którym warz korzenie Kosaccowe, i Omanowe, polną Driakiew, liście Bobkowe, albo zamiast nich bobki same, przecedziwszy myj głowę. Na strupy po głowie zastarzałe.
WEźmi żab ziemnych, smarz
Myćie ná wszelkie strupy.
WEźmi polney Ruty, liśćia ćwiklánego, kobylego Szczawiu y z korzeniem, Jakółczego Ziela z korzeniem, Konrádku, Bluszczu, ktory się pnie po drzewách, korzenia Slazowego, Ománowego, kwiećia Rumienkowego, Nostrzeku, otrąb Przennych, káżdego zárowno, warz w wodźie przecedźiwszy, wsyp Háłunu tártego łyszkę, tym myi głowę, á po káżdym zmyciu, smáruy oleykiem z żołtkow iájowych zwyczáynym.
Item weźmi łáien Gołębich, spal, zrob ług, w którym warz korzenie Kosaccowe, y Ománowe, polną Dryakiew, liśćie Bobkowe, álbo zámiást nich bobki same, przecedźiwszy myi głowę. Ná strupy po głowie zástárzałe.
WEźmi żab źiemnych, smárz
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 110
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
zarówno, warz w wodzie przecedziwszy, wsyp Hałunu tartego łyżkę, tym myj głowę, a po każdym zmyciu, smaruj olejkiem z żółtków jajowych zwyczajnym.
Item weźmi łajen Gołębich, spal, zrób ług, w którym warz korzenie Kosaccowe, i Omanowe, polną Driakiew, liście Bobkowe, albo zamiast nich bobki same, przecedziwszy myj głowę. Na strupy po głowie zastarzałe.
WEźmi żab ziemnych, smarz je w oliwie, aż suche będą, tą oliwą smaruj po każdym zmyciu.
Item weźmi żółtków jajowych twardo uwarzonych piętnaście, posiekaj, włóż na rynkę, przydaj Miry tartej pół łota, siarki tyleż, jąder orzechów Włoskich dziesięć, smarz aż się dobrze
zárowno, warz w wodźie przecedźiwszy, wsyp Háłunu tártego łyszkę, tym myi głowę, á po káżdym zmyciu, smáruy oleykiem z żołtkow iájowych zwyczáynym.
Item weźmi łáien Gołębich, spal, zrob ług, w którym warz korzenie Kosaccowe, y Ománowe, polną Dryakiew, liśćie Bobkowe, álbo zámiást nich bobki same, przecedźiwszy myi głowę. Ná strupy po głowie zástárzałe.
WEźmi żab źiemnych, smárz ie w oliwie, ász suche będą, tą oliwą smáruy po káżdym zmyciu.
Item weźmi żołtkow iájowych twárdo uwárzonych pietnaście, pośiekay, włoż ná rynkę, przyday Miry tártey puł łotá, śiarki tylesz, iąder orzechow Włoskich dźieśięć, smárz ász się dobrze
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 110
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
, smarz aż się dobrze wysmarzy Olejek, smaruj niem po zmyciu, jest pewny. Na suche strupy z łupierzami.
WEźmi wierzchołków Centurii, kobylego szczawiu z korzeniem, Bożego drzewka, skory dębowej, każdego po garści, Aloesu prostego utartego, Hałunu, ileć się zda, warz w ługu z głąbów kapustnych zrobionym, tym myj głowę, a po zmyciu smaruj olejkiem z orzechów Włoskich. różnych chorób. Na dawne parchy po głowie.
WEźmi ługu z skory dębowej spalonej zrobionego ile potrzeba, warz w nim Omanowe korzenie, szczaw kobyli, przecedziwszy myj głowę, a po każdym zmyciu, smaruj maścią Omanową, albo lepiej olejkiem z żółtków jajowych trochę wyżej
, smárz ász się dobrze wysmárzy Oleiek, smáruy niem po zmyćiu, iest pewny. Ná suche strupy z łupierzámi.
WEźmi wierzchołkow Centuriey, kobylego szczawiu z korzeniem, Bożego drzewká, skory dębowey, káżdego po garśći, Alóésu prostego utártego, Háłunu, ileć się zda, warz w ługu z głąbow kápustnych zrobionym, tym myi głowę, á po zmyćiu smáruy oleykiem z orzechow Włoskich. roznych chorob. Ná dawne párchy po głowie.
WEźmi ługu z skory dębowey spaloney zrobionego ile potrzebá, warz w nim Ománowe korzenie, szczaw kobyli, przecedźiwszy myi głowę, á po káżdym zmyćiu, smáruy máśćią Ománową, álbo lepiey oleykiem z żołtkow iájowych troche wyżey
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 111
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
