jest wiadomym, innych w tej mierze oświecić nie mogę.
VI. Z widzenia, i wyznania chorego pewnym zostałem, że on ma chorobę nazwaną Aphrodisiaca lues. Żadnemu nie tajno w Anatomii biegłemu, że z zaniedbanej gonorrei, zdrapanie żyły urynnej, wrzodzianki, naroście, z twardziałość etc. wyniknąć mogą, skąd jądrów nabrzmiałość od zapalenia kanału nazwanego Deferens przez który humor nasienny przechodzi, ból piersi z przyczyny targania żyły suchej symptomatycznej wielkiej, nazwanej intercostalis czyli między żebrowa, uryny trudne odejście, onej się zupełne zatrzymanie, inflamacja, gangrena, i śmierć na koniec nastąpić muszą.
VII. Żadnema takoż z Doktorów tajno nie jest, że toż samo
iest wiadomym, innych w tey mierze oświecić nie mogę.
VI. Z widzenia, y wyznania chorego pewnym zostałem, że on ma chorobę nazwaną Aphrodisiaca lues. Zadnemu nie tayno w Anatomii biegłemu, że z zaniedbaney gonorrei, zdrapanie żyły urynney, wrzodzianki, naroście, z twardziałość etc. wyniknąć mogą, zkąd iądrow nabrzmiałość od zapalenia kanału nazwanego Deferens przez ktory humor nasienny przechodzi, bol piersi z przyczyny targania żyły suchey symptomatyczney wielkiey, nazwaney intercostalis czyli między żebrowa, uryny trudne odeyście, oney się zupełne zatrzymanie, inflammacya, gangrena, y śmierć na koniec nastąpić muszą.
VII. Zadnema takoż z Doktorow tayno nie iest, że toż samo
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 5
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
galarety z kury i jeleniego rogu często na dzień brać dysponowałem, na sen także emulsyą ex seminibus melonum, papaveris albi in aqua florum Nymphae cum syruppo diacordio przed samym snem, albo pigułki ex opio gummi tragacanti et sacharo przepisałem, tudzież radziłem wannę dla spłokania złych humorów z otworów w porach. Jądra lewego nabrzmiałość, smarowaniem z merkuriuszu była sciągniona, i worek który się otworzył przerwaniem i wycięczeniem materyj z muskułu nazwanego kremaster, a potym przecięty dla wyprowadzenia materyj zostało w stanie przyrodzonym. Już tedy mięsa i innych delikatnych potraw używa.
XVI. Gdyby się zaś rana w urynnej żyle przez gryzącą materią uczyniona, i incyzja między muskułem otaczającym
galarety z kury y ieleniego rogu często na dzień brać dysponowałem, na sen także emulsyą ex seminibus melonum, papaveris albi in aqua florum Nymphae cum syruppo diacordio przed samym snem, albo pigułki ex opio gummi tragacanti et sacharo przepisałem, tudzież radziłem wannę dla spłokania złych humorow z otworow w porach. Jądra lewego nabrzmiałość, smarowaniem z merkuryuszu była zciągniona, y worek ktory się otworzył przerwaniem y wycięczeniem materyi z muskułu nazwanego kremaster, a potym przecięty dla wyprowadzenia materyi zostało w stanie przyrodzonym. Już tedy mięsa y innych delikatnych potraw używa.
XVI. Gdyby się zaś rana w urynney żyle przez gryzącą materyą uczyniona, y incyzya między muskułem otaczaiącym
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 11
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
na kaszę/ którą mało co zwarzywszy mieszając/ ciepło przykładać. Podeszwy nacierać rożanym octem/ i z solą/ abo hałunem z winem. Plastr też może przykładać/ uwarzywszy liścia kapusty potłuczonej z winem i octem/ abo cimoliej z wodą stalowaną/ abo kowalską/ abo papierem szarym grubym/ octem ciepłym napojonym obwijać. Jeśli nabrzmiałość się czerwieni/ strzec aby się nie otworzyła/ abo ciało nie padło/ przykładać liście kapuściane z Cimolią/ rożą z maką/ cieciorki/ bobu i wielogrochu. Jeśli barzo brzemiennej sine nogi naciekają/ krwie upuścić miedzy siódmym księżycem i czwartym może. To częstokroć już doświadczeniem utwierdzono/ ale tylko gdzieby była pełność krwie/
ná kászę/ ktorą máło co zwárzywszy mieszáiąc/ ćiepło przykłádáć. Podeszwy náćieráć rożánym octem/ y z solą/ ábo háłunem z winem. Plastr też może przykłádáć/ vwárzywszy liśćia kápusty potłuczoney z winem y octem/ abo cimoliey z wodą stalowáną/ ábo kowálską/ ábo pápierem szárym grubym/ octem ćiepłym nápoionym obwiiáć. Ieśli nábrzmiáłość się czerwieni/ strzec áby się nie otworzyłá/ ábo ćiáło nie pádło/ przykłádáć liśćie kápuśćiáne z Cimolią/ rożą z maką/ ćiećiorki/ bobu y wielogrochu. Ieśli bárzo brzemienney śine nogi náćiekáią/ krwie vpuśćić miedzy śiodmym kśiężycem y czwartym może. To częstokroć iuż doświádczeniem vtwierdzono/ ále tylko gdźieby byłá pełność krwie/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Ev
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Na nierychłe wyrastanie ząbków Dzieciom.
WEś krwi z grzebyka kurzego, namasz nią dziąsła raz i drugi, uznasz skutek. Insi dają żuć Wilce zęby, lecz to mało co pomoże. Na spuchnienie Dziąseł.
NAprzód przystawienie do nich pijawek jest pożyteczne, ale nie zawsze, gdyż pod czas więcej humorów przyciagnie, skąd większa nabrzmiałość, a czasem eksulceracja. Item. Weś głowienek Szałwiej, Rzerzuchy ogródnej białej, warz w winie z octem na poły, przecedź, przydaj trochę Myrrhy, Hałunu, płocz często usta ciepło. Traktat Pierwszy Gdy dziąsła gniją, albo niszczeją.
WEś ziela Orlika, warz w wodzie napoły z winem, przecedziwszy
Na nierychłe wyrastanie ząbkow Dźieciom.
WEś krwi z grzebyká kurzego, námász nią dziąsłá raz y drugi, uznasz skutek. Inśi dáią żuć Wilce zęby, lecz to máło co pomoże. Ná spuchnienie Dźiąseł.
NAprzod przystáwienie do nich piiawek iest pożyteczne, ále nie záwsze, gdyż pod czas więcey humorow przyćiagnie, zkąd większa nábrzmiáłość, á czásem exulcerácya. Item. Weś głowienek Szałwiey, Rzerzuchy ogrodney białey, warz w winie z octem ná poły, przecedz, przyday trochę Myrrhy, Háłunu, płocz często ustá ciepło. Tráktát Pierwszy Gdy dźiąsłá gniią, álbo niszczeią.
WEś źiela Orliká, warz w wodźie nápoły z winem, przecedziwszy
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 76
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
kwaśnej wodki, albo weś Wodki Babczanej kwaterkę, włóż w nią Saccari Saturniscrup: r. Wody wapiennej dwie łyżki, albo tej co w niej Kowale żelazo gaszą, płocz usta, uznasz pomoc. Jeżeli zaś ranki będą z przyczyny choroby Dworskiej, inaczej z niemi trzeba się obchodzić. Zabka pod językiem, jest nabrzmiałość, która pod czas tak wielka będzie, że zęby spodnie przewyższa, bywa też i niebezpieczna, a osobliwie gdy będzie czarna, albo sina, i twarda, albowiem obraca się w Cancer, trafia się często Dzieciom, ale i w podeszłym wieku ludziom pospolita, Dzieciom solą ścierają, gdy to niepomoże, puszczadłem otwierają
kwáśney wodki, álbo weś Wodki Babczáney kwáterkę, włoż w nię Saccari Saturniscrup: r. Wody wapienney dwie łyszki, álbo tey co w niey Kowale żelázo gászą, płocz ustá, uznasz pomoc. Ieżeli záś ránki będą z przyczyny choroby Dworskiey, ináczey z niemi trzebá się obchodźić. Zábká pod ięzykiem, iest nábrzmiałość, ktora pod czás ták wielka będzie, że zęby spodnie przewyższa, bywa też y niebespieczna, á osobliwie gdy będźie czarna, álbo śina, y twárda, álbowiem obraca się w Cancer, trafia się często Dziećiom, ále y w podeszłym wieku ludźiom pospolita, Dziećiom solą śćieráią, gdy to niepomoże, pusczádłem otwieráią
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 77 (41)
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
ziele Przetacznik w mleku, przecedziwszy płokać. Na Dziąsła gnijące.
WEś Ligni Sancti 4. łoty, Rád: Tormentille Mentrasti, obojga po dwa łoty, warz w Wódce Babczanej przecedź, przydaj proszku z Galasu pułtora łota, Hałunu palonego ćwierć łota, zmięszawszy wymywaj Dziąsła. Służy na to i Tinctura Laccae. Na nabrzmiałość Dziąseł.
FIgę rozerznąć, i trzymać na Dziąsłach. Item. Warz Figę z Jęczmieniem, tę wodę przecedzoną trzymaj często w uściech, jeżeliby się jaki wrzód zebrał, otwórz go lancetem. Na wszelkie ust, Podniebienia, i Gardła afekcje.
WEś soku z babki, i Jeleniego języka równe części, płocz,
źiele Przetácznik w mleku, przecedziwszy płokáć. Ná Dźiąsłá gniiące.
WEś Ligni Sancti 4. łoty, Rád: Tormentille Mentrasti, oboygá po dwá łoty, warz w Wodce Babczáney przecedz, przyday proszku z Gálásu pułtorá łotá, Háłunu palonego ćwierć łotá, zmięszawszy wymyway Dźiąsłá. Służy na to y Tinctura Laccae. Ná nábrzmiáłość Dźiąseł.
FIgę rozerznąć, y trzymáć ná Dźiąsłách. Item. Warz Figę z Ięczmieniem, tę wodę przecedzoną trzymay często w uściech, ieżeliby się iáki wrzod zebrał, otworz go láncetem. Ná wszelkie ust, Podniebienia, y Gárdłá áffekcye.
WEś soku z babki, y Ieleniego ięzyká rowne częśći, płocz,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 80
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
drzenie jest trudne do leczenia, pospolicie w suchoty w prawia. Jeżeli przyczyna z trucizny, albo z humoru jakiego jadowitego, na ten czas chory bardzo bywa słaby, i często mdleje. Jeżeli zaś w samym sercu urośnie kamyk albo kostka, albo co podobnego: Palpita infestuje takich aż do śmierci. Jeżeli pochodzi z serca nabrzmiałości: nieuleczona jest, także częsta i nagła mdłość (przy Palpitacjej) napadająca, częstokroć śmierć przynosi nagłą. O Drzeniu Serca. Traktat Wtóry Sposoby do lecznia różne być mają wedłuk przyczyn sprawujących chorobę, a naprzód.
JEżeli pochodzi z przyczyny samego Serca, albo Pericardii uleczona być nie może. Jeżeli zaś będzie z inszych przyczyn
drzenie iest trudne do leczenia, pospolićie w suchoty w prawia. Ieżeli przyczyná z trućizny, álbo z humoru iákiego iádowitego, ná ten czás chory bárdzo bywa słáby, y często mdleie. Ieżeli záś w samym sercu urośnie kámyk álbo kostká, álbo co podobnego: Palpita infestuie tákich áż do śmierći. Ieżeli pochodzi z sercá nábrzmiáłośći: nieuleczona iest, tákże częsta y nagła mdłość (przy Pálpitácyey) nápadáiąca, częstokroć śmierć przynośi nagłą. O Drzeniu Sercá. Tráktát Wtory Sposoby do lecznia rożne bydź máią wedłuk przyczyn spráwuiących chorobę, á naprzod.
IEżeli pochodźi z przyczyny samego Sercá, álbo Pericardii uleczona bydź nie może. Ieżeli záś będzie z inszych przyczyn
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 174
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Idniophatice, albo Symphatice. Idiopathice, kiedy materia Sczkawkę sprawująca, w samym żołądku jest, jako to humory ostre, do zmarczków żołądka po przylegałe, albo glisty w żołądku zostające, albo lekarstwa mocne, z zbytkiem zażywające, etc. Symphatice zaś , gdy jest przyczyna z przyległych części, albo to z zapalenia, albo nabrzmiałości wątroby, także śledziony kiszek, z nierek, z macice, wapory ostre, i przykre, wchodząc do żołądka sprawują sczkawkę, przydaje się i w gorączkach wielkich, w malignach, co jest złym znakiem, według Aforysmu. Si quis in laboriosa febre singultiat, morno laborat pessimo. Item. A vomitu singultus, et
Idniophatice, álbo Symphatice. Idiopathice, kiedy máterya Sczkawkę spráwuiąca, w samym żołądku iest, iáko to humory ostre, do zmarczkow żołądká po przylegáłe, álbo glisty w żołądku zostáiące, álbo lekárstwá mocne, z zbytkiem záżywáiące, etc. Symphatice záś , gdy iest przyczyná z przyległych częśći, álbo to z zápalenia, álbo nábrzmiáłośći wątroby, tákże śledziony kiszek, z nierek, z mácice, wapory ostre, y przykre, wchodząc do żołądká spráwuią sczkawkę, przydáie się y w gorączkách wielkich, w málignách, co iest złym znákiem, według Aphorysmu. Si quis in laboriosa febre singultiat, morno laborat pessimo. Item. A vomitu singultus, et
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 182
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
pomaga, insi Cytwar na proch stluczony z gorząłką piją. Oprócz tego służą morselki różne żoładkowe. Elixir. vitriol Myns. Eiix vitae math Spir. venersal Abstothij, Chamom. Centaurei rad. Aaron et Zedoaria etc. O Chorobach Żołądka. Ośma Choroba Żołądki jest zapalenie, z jątrzenie, albo wrzód.
ZApalenie żołądka jest nabrzmiałość ze krwi, lubo samej, lubo z Mleancholią, cholerą, albo Flegmą ostrą pomieszanej, pochodzącej per Ramis venae Portae, która rozchodząc się po substancji żołądka, według ostrości swojej sprawuje, albo samo zapalenie, albo zqpalenie z nabrzmiałością twardą, albo z wrzodem twardym, te zqpalenia nazywają się Erisipelatosum, AEdemathosum. Scyrrhosum.
pomaga, insi Cytwar ná proch stluczony z gorząłką piią. Oprocz tego służą morselki rożne żoładkowe. Elixir. vitriol Myns. Eiix vitae math Spir. venersal Abstothij, Chamom. Centaurei rad. Aaron et Zedoaria etc. O Chorobách Zołądká. Osma Chorobá Zołądki iest zápalenie, z iątrzenie, álbo wrzod.
ZApalenie żołądka iest nábrzmiáłość ze krwi, lubo samey, lubo z Mleáncholią, cholerą, álbo Flegmą ostrą pomięszáney, pochodzącey per Ramis venae Portae, ktora rozchodząc się po substáncyey żołądká, według ostrośći swoiey spráwuie, álbo samo zápalenie, álbo zqpalenie z nábrzmiáłośćią twárdą, álbo z wrzodem twárdym, te zqpalenia názywáią się Erisipelatosum, AEdemathosum. Scyrrhosum.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 195
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Żołądka. Ośma Choroba Żołądki jest zapalenie, z jątrzenie, albo wrzód.
ZApalenie żołądka jest nabrzmiałość ze krwi, lubo samej, lubo z Mleancholią, cholerą, albo Flegmą ostrą pomieszanej, pochodzącej per Ramis venae Portae, która rozchodząc się po substancji żołądka, według ostrości swojej sprawuje, albo samo zapalenie, albo zqpalenie z nabrzmiałością twardą, albo z wrzodem twardym, te zqpalenia nazywają się Erisipelatosum, AEdemathosum. Scyrrhosum. Trafia się też eksulceracja żołądka z Merkuriusza danego, albo na Salwacje, albo na womity, gdy będzie źle praeparowany, nie tylko gardło swoją jadowitą ostrością porani; ale i żołądek. Toż czyni i Rantharides na puchliny dane,
Zołądká. Osma Chorobá Zołądki iest zápalenie, z iątrzenie, álbo wrzod.
ZApalenie żołądka iest nábrzmiáłość ze krwi, lubo samey, lubo z Mleáncholią, cholerą, álbo Flegmą ostrą pomięszáney, pochodzącey per Ramis venae Portae, ktora rozchodząc się po substáncyey żołądká, według ostrośći swoiey spráwuie, álbo samo zápalenie, álbo zqpalenie z nábrzmiáłośćią twárdą, álbo z wrzodem twárdym, te zqpalenia názywáią się Erisipelatosum, AEdemathosum. Scyrrhosum. Trafia się też exulcerácya żołądká z Merkuryuszá dánego, álbo ná Sálwácye, álbo ná womity, gdy będzie źle praepárowány, nie tylko gárdło swoią iádowitą ostrośćią poráni; ále y żołądek. Toz czyni y Rantharides ná puchliny dáne,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 195
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
