pod Elektorami określę, w krótkości słów, tu inną rzecz potrzebną insero connexè idącą. JURA IMPERATORYS ROMANO GERMANICI summatim zebrane.
1mo Kreuje Królów, jako świeżo kreował Leopoldus Cesarz Króla Pruskiego Fryderyka I. Hrabiów vulgo Grafów, Margrabiów vulgò Margrafów Lancgrafów, Principes: Duces, Archiduces, Comites, Palatinos, Kawalerów, Ma Prawo Nobilitować, bo sam omnis Dignitatis et Nobilitatis fons est, według Prawa.
2do Kreuje w różnych Scjencjach, Naukach, Doktorów.
3tio: Rozdawca jest Feudorum, tojest Lennych Praw w Państwie Rzymskim; Nadaje Investituras na Księstwo Duchownym przez Berło, Świeckim przez Miecz.
4to. Rozdaje Insignia, w leciech młodych dyspensuje, i w
pod Elektorami okryślę, w krotkości słow, tu inną rzecz potrzebną insero connexè idącą. IURA IMPERATORIS ROMANO GERMANICI summatim zebrane.
1mo Kreuie Krolow, iako swieżo kreował Leopoldus Cesarz Krola Pruskiego Frideryka I. Hrabiow vulgò Graffow, Margrábiow vulgò Margraffow Lancgraffow, Principes: Duces, Archiduces, Comites, Palatinos, Kawalerow, Ma Prawo Nobilitować, bo sam omnis Dignitatis et Nobilitatis fons est, według Prawa.
2do Kreuie w rożnych Scyencyach, Naukach, Doktorow.
3tio: Rozdawca iest Fèúdorum, toiest Lennych Praw w Państwie Rzymskim; Nadaie Investituras na Xięstwo Duchownym przez Berło, Swieckim przez Miecz.
4to. Rozdaie Insignia, w leciech młodych dyspensuie, y w
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 499
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
(jakoż nim zaraz został Wyhowski,) inni także Senatorowie bywali Nieunici. 4 Wojska Kozackiego, aby 60 tysięcy bywało: Polskie wojsko aby na Ukrainie nigdy niestało: a jeśli by się tam znajdowało, Hetman Kozacki ma nim regimentować. 5 Podatków nikomu niedawać. 6 Kozaków od Hetmana rekomendowanych, żeby Król nobilitował zawsze.
Te i inne nieznośne Punkta akceptowane; które gdy na Sejmie drugim tegoż Roku czytano, Senatorów wiele mianowicie Biskupów przeciw temu się protestowało. Prymas apelował do Stolice Apostołskiej. Kozaków z pod każdego Pułku z dwiema Asawułami na wierność Królowi przysięgali. Twardowski w Wojnie Domowej.
Roku 1659 Hetman Kozacki Wyhowski na Ukrainie Moskwę
(iakoż nim zaraz został Wyhowski,) inni także Senatorowie bywali Nieunici. 4 Woyska Kozackiego, aby 60 tysięcy bywało: Polskie woysko aby na Ukrainie nigdy niestało: á ieśli by się tam znaydowało, Hetman Kozacki ma nim regimentować. 5 Podatkow nikomu niedawać. 6 Kozakow od Hetmana rekommendowanych, żeby Krol nobilitował zawsze.
Te y inne nieznośne Punkta akceptowane; ktore gdy na Seymie drugim tegoż Roku czytano, Senatorow wiele mianowicie Biskupow przeciw temu się protestowało. Prymas appellował do Stolice Apostolskiey. Kozakow z pod każdego Pułku z dwiema Asawułami na wierność Krolowi przysięgali. Twardowski w Woynie Domowey.
Roku 1659 Hetman Kozacki Wyhowski na Ukrainie Moskwę
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 19
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
. Sus nunquam koronatur rosis.
WIele bowiem prostych ludzi rozumie/ dla tego iż mają nawiązkę Szlachecką/ jakoby przytym mieli być Szlachtą i Ziemianinami/ co nigdy nie jest/ bo Tatarowiepo staremu chłopstwo/ a nie są Szlachtą ani byli nigdy/ co pokazuję tymi dowodami.
Pierwszy kiedy Król Jego Mość kogo za dobre zasługi nobilituje/ abo Czudzoziemca za Indygenę do Państw swoich przyjmuje/ tedy te rzeczy zwykł na wielkim zieździe Sejmowym za Konsensem R. P. czynić/ co zarazw Konstytucją włożą/ i wydrukują/ a jeśli tego w Konstytucji nie będzie/ tylko na to prywatny Przywilej będzie miał/ tedy takowego zowią/ Bullatus Eques, papirowy szlachcic/
. Sus nunquam coronatur rosis.
WIele bowiem prostych ludźi rozumie/ dlá tego iż máią náwiąskę Szláchecką/ iákoby przytym mieli być Szláchtą y Ziemiáninami/ co nigdy nie iest/ bo Tátarowiepo stáremu chłopstwo/ á nie są Sżláchtą áni byli nigdy/ co pokázuię tymi dowodámi.
Pierwszy kiedy Krol Iego Mość kogo zá dobre zásługi nobilituie/ ábo Czudzoźiemcá zá Indigenę do Panstw swoich przyimuie/ tedy te rzecży zwykł ná wielkim zieźdźie Seymowym zá Consensem R. P. cżynić/ co zárazw Constytucyą włożą/ y wydrukuią/ á ieśli tego w Constytucyey nie będźie/ tylko ná to prywatny Przywiley będźie miał/ tedy tákowego zowią/ Bullatus Eques, pápirowy szláchćic/
Skrót tekstu: CzyżAlf
Strona: 5
Tytuł:
Alfurkan tatarski
Autor:
Piotr Czyżewski
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
egzotyka, historia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
to kosturem, ażby się wywrócił. Choć mu za to kope dasz, jeszczeć oto mało, Więcej by cię daleko prawo kosztowało. Artykuł VI
Kto by się zwał szlachcicem, a nie byłby takiem, Powinna go opatrzyć jakimkolwiek znakiem: Pół wąsa mu ogolić, iżeby wiedziano, Iże go tu niedawno nobilitowano. Artykuł VII
Kto by co świeżo zełgał, by się nie udawił, Jeśliże się taką łżą wiele będzie bawił, Powinna mu dać trunek dla takowej zgody: Niechaj kufel wypije abo kubek wody. Artykuł VIII
Kto by się chciał zalecać, a nie miał urody, Kazać mu się umywać kilka raz u wody.
to kosturem, ażby sie wywrocił. Choć mu za to kope dasz, jeszczeć oto mało, Więcej by cie daleko prawo kosztowało. Artykuł VI
Kto by sie zwał szlachcicem, a nie byłby takiém, Powinna go opatrzyć jakimkolwiek znakiem: Poł wąsa mu ogolić, iżeby wiedziano, Iże go tu niedawno nobilitowano. Artykuł VII
Kto by co świeżo zełgał, by sie nie udawił, Jeśliże sie taką łżą wiele będzie bawił, Powinna mu dać trunek dla takowej zgody: Niechaj kufel wypije abo kubek wody. Artykuł VIII
Kto by sie chciał zalecać, a nie miał urody, Kazać mu sie umywać kilka raz u wody.
Skrót tekstu: DzwonStatColumb
Strona: 12
Tytuł:
Statut Jana Dzwonowskiego, to jest Artykuły prawne jako sądzić łotry i kuglarze jawne
Autor:
Jan Dzwonowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1611
Data wydania (nie wcześniej niż):
1611
Data wydania (nie później niż):
1611
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Wacław Walecki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Collegium Columbinum
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1998
/ wieżami i basztami/ przekopą murowaną/ wałem grubym/ i rzeką Rudawą obtoczone. Ma Zamek twierdzy mocnej/ wielki i wspaniały/ Pałacami przesławnych Królów Polskich znaczny/ na Gorze skalistej Wawel nazwanej/ w którym jest Katedralny Kościół/ kędy Koronacje i Pogrzeby niezwyciężeni i świętosławni Królowie Polscy swe odprawują. Mieszczanów Krakowskich Leszko Czarny wszytkich nobilitował/ i wolnościami nadał/ Roku 1285. Ma to Miasto w sobie ludzi uczonych stanu różnego dosyć/ Obywatelów swych barzo wiele/ Cudzoziemców ze wszelkiego narodu dostatkiem/ w Kupiectwa i Rzemieslniki bogate: w żywność wszelaką i potrzeby obfite/ Ogrody rozkoszne/ ze wszytkich stron Przedmieścia wielkie. Za Herb używa trzech Wież o jednej Bramie
/ wieżámi y básztámi/ przekopą murowáną/ wáłem grubym/ y rzeką Rudáwą obtoczone. Ma Zamek twierdzy mocney/ wielki y wspániáły/ Páłacámi przesławnych Krolow Polskich znáczny/ ná Gorze skálistey Wawel názwáney/ w ktorym iest Káthedrálny Kośćioł/ kędy Koronácye y Pogrzeby niezwyćiężeni y świętosławni Krolowie Polscy swe odpráwuią. Mieszczánow Krákowskich Leszko Czarny wszytkich nobilitował/ y wolnośćiámi nádał/ Roku 1285. Ma to Miásto w sobie ludźi vczonych stanu rożnego dosyć/ Obywátelow swych bárzo wiele/ Cudzoźiemcow ze wszelkiego narodu dostátkiem/ w Kupiectwá y Rzemieslniki bogáte: w żywność wszeláką y potrzeby obfite/ Ogrody roskoszne/ ze wszytkich stron Przedmieśćia wielkie. Zá Herb vżywa trzech Wież o iedney Brámie
Skrót tekstu: PruszczKlejn
Strona: 1
Tytuł:
Klejnoty stołecznego miasta Krakowa
Autor:
Piotr Hiacynt Pruszcz
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
przewodniki
Tematyka:
architektura, geografia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
, nobilitacyje otrzymali, na pierwszym sejmie z listami sobie na szlachectwo danemi stawić się byli powinni, aby tam za wejrzeniem stanów w te listy, a którzy by za własnymi zasługami słusznie tę ozdobę otrzymali - przy ni zachowani, a którzy secus - aby od niej odstrychnieni byli; a na potym żeby nikt nie mógł być nobilitowan, chyba ten, który by komendacyją sejmiku województwa tego, w którym się urodził, zalecenie mając, na sejmie koła poselskiego prośbę i senatu intercesyją do K. J. M. za sobą odzierżał.
17. Przy tym też zaraz, zabiegając nobilitacjom na trybunale spospolitowaniem, opatrzyć to mają konstytucyją, aby ten szlachcic,
, nobilitacyje otrzymali, na pierwszym sejmie z listami sobie na ślachectwo danemi stawić się byli powinni, aby tam za wejrzeniem stanów w te listy, a którzy by za własnymi zasługami słusznie tę ozdobę otrzymali - przy ni zachowani, a którzy secus - aby od niej odstrychnieni byli; a na potym żeby nikt nie mógł być nobilitowan, chyba ten, który by komendacyją sejmiku województwa tego, w którym się urodził, zalecenie mając, na sejmie koła poselskiego prośbę i senatu intercesyją do K. J. M. za sobą odzierżał.
17. Przy tym też zaraz, zabiegając nobilitacyjom na trybunale spospolitowaniem, opatrzyć to mają konstytucyją, aby ten ślachcic,
Skrót tekstu: AktaPozn_I_1
Strona: 223
Tytuł:
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego tom I
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
akta sejmikowe
Tematyka:
polityka, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1616
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1616
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Włodzimierz Dworzaczek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Poznań
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1957
koło kolan przywiązanych. sufficit że to był znaczny i sławny przykład na Ukaranie i upamietanie Ludziom swowolnym. Mazepa zaś ledwie nie zdechł i wysmarowawszy się z samego wstydu pojechał z Polski.
Adulterium i szalbierskie fochy Widzisz Mazepa jak to Handel Płochy Szpetnie łgac i kraść zostawszy szlachcicem Niesmaczna to rzecz cudze wracać licem Na szlachectwo cię król Nobilitował Na Rycerstwo zaś Falbowski Pasował Mościwa Pani doświadczyłas tego Jak Piękna rzecz mieć Męża rozumnego Zachorowałas na świerzbienie Ciała W net cię skuteczną recepta potkała Raj drugim damom specjał tak drogi Na taki defekt Rajtarskie ostrogi.
Tak tedy dwóch znacznych Dworzaninów królewskich namieniwszy kozak uciekł z Polski Niedzwiedz zaś niewiem w co się obrócił, czy z niego
koło koląn przywiązanych. sufficit że to był znaczny y sławny przykład na Ukaranie y upamietanie Ludziom swowolnym. Mazepa zas ledwie nie zdechł y wysmarowawszy się z samego wstydu poiechał z Polski.
Adulterium y szalbierskie fochy Widzisz Mazepa iak to Handel Płochy Szpetnie łgac y kraść zostawszy szlachcicem Niesmaczna to rzecz cudze wracać licem Na szlachectwo cię krol Nobilitował Na Rycerstwo zas Falbowski Passował Mosciwa Pani doswiadczyłas tego Iak Piękna rzecz mieć męza rozumnego Zachorowałas na swierzbienie Ciała W net cię skuteczną recepta potkała Ray drugim damom specyiał tak drogi Na taki deffekt Raytarskie ostrogi.
Tak tedy dwoch znacznych Dworzaninow krolewskich namięniwszy kozak uciekł z Polski Niedzwiedz zas niewiem w co się obrocił, czy z niego
Skrót tekstu: PasPam
Strona: 177v
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jan Chryzostom Pasek
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1656 a 1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1656
Data wydania (nie później niż):
1688
jako z urzędu swego pieczętarskiego stróżami ich będący, ściśle zachowywali i przestrzegali i gdyby ich król przez nieostrożność lub poduszczenie podchlebne w czym nadwerężał, aby go napomnieć w tym odważnymi byli.
Na tym sejmie na modelusz litewski stworzono urzędy nowe, których przedtem nie było: jednego sekretarza koronnego świeckiego i trzech pisarzów wielkich koronnych świeckich.
Nobilitowano osób rozmaitych do czterechset przeszło, jednych za pieniądze, drugich z łaski, za interesowaniem się jakiego magnata albo wielomownego posła. W takim tedy hojnym szafunku klejnotu szlacheckiego nietrudno było wcisnąć się do nobilitacji ostatniemu motłochowi, gdy ani przytomności osób, ani wywodu zasług, ani nawet poznania kandydatów nie żądano; dosyć było wcisnąć się w
jako z urzędu swego pieczętarskiego stróżami ich będący, ściśle zachowywali i przestrzegali i gdyby ich król przez nieostrożność lub poduszczenie podchlebne w czym nadwerężał, aby go napomnieć w tym odważnymi byli.
Na tym sejmie na modelusz litewski stworzono urzędy nowe, których przedtem nie było: jednego sekretarza koronnego świeckiego i trzech pisarzów wielkich koronnych świeckich.
Nobilitowano osób rozmaitych do czterechset przeszło, jednych za pieniądze, drugich z łaski, za interesowaniem się jakiego magnata albo wielomownego posła. W takim tedy hojnym szafunku klejnotu szlacheckiego nietrudno było wcisnąć się do nobilitacji ostatniemu motłochowi, gdy ani przytomności osób, ani wywodu zasług, ani nawet poznania kandydatów nie żądano; dosyć było wcisnąć się w
Skrót tekstu: KitPam
Strona: 156
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jędrzej Kitowicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Tekst uwspółcześniony:
tak
ostatniemu motłochowi, gdy ani przytomności osób, ani wywodu zasług, ani nawet poznania kandydatów nie żądano; dosyć było wcisnąć się w listę do konstytucji, a potem przez fawor protektora i opłatę od pieczęci otrzymać diploma nobilitacji. Pani Branicka, kasztelanowa krakowska i hetmanowa wielka koronna, siostra królewska, niemal cały dwór swój tym sposobem nobilitowała: kucharzów, kawiarzów, fryzerów, kamerdynerów, muzykantów, zgoła na kogo tylko padł wzgląd łaskawy tej pani. Oprócz zaś sejmowych nobilitacji dała Rzeczpospolita królowi trzy albo cztery dyplomata z okienkami, aby miał moc i oprócz sejmu zaszczycać szlachectwem osoby dobrze zasłużone. A że z tych dyplomatów okienkowych nigdy króla rachunków nie słuchano, czyli
ostatniemu motłochowi, gdy ani przytomności osób, ani wywodu zasług, ani nawet poznania kandydatów nie żądano; dosyć było wcisnąć się w listę do konstytucji, a potem przez fawor protektora i opłatę od pieczęci otrzymać diploma nobilitacji. Pani Branicka, kasztelanowa krakowska i hetmanowa wielka koronna, siostra królewska, niemal cały dwór swój tym sposobem nobilitowała: kucharzów, kawiarzów, fryzerów, kamerdynerów, muzykantów, zgoła na kogo tylko padł wzgląd łaskawy tej pani. Oprócz zaś sejmowych nobilitacji dała Rzeczpospolita królowi trzy albo cztery dyplomata z okienkami, aby miał moc i oprócz sejmu zaszczycać szlachectwem osoby dobrze zasłużone. A że z tych dyplomatów okienkowych nigdy króla rachunków nie słuchano, czyli
Skrót tekstu: KitPam
Strona: 157
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jędrzej Kitowicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Tekst uwspółcześniony:
tak