24. Karat gran – 4. Schifunt Gdański funtów - 120. Grzywna złota czer. złot. - 56. Funt złota czerw. złot. – 112.
Atoli te wagi według ustawy różnych krajów lubo jednego imienia, niejednako ważą, tu mniej, indziej więcej. Samego tylko funta kładę tu dyferencje. Biorę za normę funtów Rzymskich 100. czyniąc proporcją do liczby funtów w inszych Państwach, siła gdzie wynoszą. Skąd zmiarkować łatwo w którym kraju funt większy lub mniejszy. Według komputu X. Schotta. Rzymskich funtów – 100. Czynią Krakowskich blisko – 93. Gdańskich – 97. Lwowskich – 95. Poznańskich – 94. Toruńskich – 96
24. Karat gran – 4. Schiffunt Gdański funtow - 120. Grzywna złota czer. złot. - 56. Funt złota czerw. złot. – 112.
Atoli te wagi według ustawy rożnych kraiow lubo iednego imienia, nieiednako ważą, tu mniey, indziey więcey. Samego tylko funta kładę tu dyfferencye. Biorę za normę funtow Rzymskich 100. czyniąc proporcyą do liczby funtow w inszych Państwach, siła gdzie wynoszą. Zkąd zmiarkować łátwo w ktorym kráiu funt większy lub mnieyszy. Według komputu X. Schotta. Rzymskich funtow – 100. Czynią Krakowskich blisko – 93. Gdańskich – 97. Lwowskich – 95. Poznańskich – 94. Toruńskich – 96
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z3
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
weź działo i staw je gębą ku górze perpendiculariter stawiąc te kawalce łat KLMNOPQRS każdy na swym miejscu, że książę stawiąc oko w T pozna zaraz, wiele spiże nie dostaje, to jest tak wiele, jako nie jest daleko od działa; do tego pozna, że uszy V są barzo na przedzie. Zgoła tercyjowanie jest norma w tej profesyjej, bez który ty musisz brać działa barzo grube, ciężkie na wojnę, albo barzo subtelne, a co dobre zostawisz w cekauzie. I przyprowadzisz pana twego dla ciągnienia do kosztu albo do szkody, kiedy się rozpęknie. Rys. 31. Tercyjowanie królewskie. ROZDZIAŁ VII O NIEJAKICH SPOSOBACH DLA FORMOWANIA SKWADRY ALBO
weź działo i staw je gębą ku górze perpendiculariter stawiąc te kawalce łat KLMNOPQRS każdy na swym miescu, że książę stawiąc oko w T pozna zaraz, wiele spiże nie dostaje, to jest tak wiele, jako nie jest daleko od działa; do tego pozna, że uszy V są barzo na przedzie. Zgoła tercyjowanie jest norma w tej profesyjej, bez który ty musisz brać działa barzo grube, ciężkie na wojnę, albo barzo subtelne, a co dobre zostawisz w cekauzie. I przyprowadzisz pana twego dla ciągnienia do kosztu albo do szkody, kiedy się rozpęknie. Rys. 31. Tercyjowanie królewskie. ROZDZIAŁ VII O NIEJAKICH SPOSOBACH DLA FORMOWANIA SKWADRY ALBO
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 98
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
i skwadra i kiedy by kto chciał rozdzielić ten trianguł na gradus, jako jest skwadra, mógłby być prawie dobrze i służyłby jako skwadra właśnie. Jeśli chcesz podnosić sztukę do 7 punktów, przyczyń mu siódmą część X. A jeśli chcesz ją podnosić aż do 12, postępuj tak, że mając zawsze pendiculum za normą ciągnij ku górze i pomykaj ku dołowi to drewienko SQ. aby zawsze znaki były równo z gębą od sztuki, podnosząc i spuszczając zady według potrzeby, i abyś rozumiał z tych diametrów od gęby wagę kuli defalkuj mu swego wiatru. Rys. 42. Dusza od sztuki podniesiona na 6 punktów. Diametr od sztuki działa
i skwadra i kiedy by kto chciał rozdzielić ten tryjanguł na gradus, jako jest skwadra, mógłby być prawie dobrze i służyłby jako skwadra właśnie. Jeśli chcesz podnosić sztukę do 7 punktów, przyczyń mu siódmą część X. A jeśli chcesz ją podnosić aż do 12, postępuj tak, że mając zawsze pendiculum za normą ciągnij ku górze i pomykaj ku dołowi to drewienko SQ. aby zawsze znaki były równo z gębą od sztuki, podnosząc i spuszczając zady według potrzeby, i abyś rozumiał z tych dyjametrów od gęby wagę kuli defalkuj mu swego wiatru. Rys. 42. Dusza od sztuki podniesiona na 6 punktów. Dyjametr od sztuki działa
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 120
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
arszyną, kto łokciem, kto piędzią, a zapomnieli, że jako te są imiona różne, tak mało nie na wszystek świat, od jednego państwa do drugiego, jest nierówna miara i przetoż to rodzi się konfuzyja i szkoda dla niedoskonałego rozumienia proporcyjej, ponieważ, bracie, natura pozwoliła gęby od sztuki, aby była norma, toć od jedni masz odjąć miarę ciała, także weź i ostatek, żeć będzie dosyć cyrkla samego na wszystek świat dla tercyjowania loży, koła i inszych rzeczy. ROZDZIAŁ III O KOLE, OSI OD SZTUKI DZIAŁ TEGO PIERWSZEGO RODZAJU I JAKO MAJĄ SIĘ OKOWAĆ, ABY TRWAŁY DŁUGI CZAS
Niemniejszą rzecz potrzebną szacuję być
arszyną, kto łokciem, kto piędzią, a zapomnieli, że jako te są imiona różne, tak mało nie na wszystek świat, od jednego państwa do drugiego, jest nierówna miara i przetoż to rodzi się konfuzyja i szkoda dla niedoskonałego rozumienia proporcyjej, ponieważ, bracie, natura pozwoliła gęby od sztuki, aby była norma, toć od jedny masz odjąć miarę ciała, także weź i ostatek, żeć będzie dosyć cyrkla samego na wszystek świat dla tercyjowania loży, koła i inszych rzeczy. ROZDZIAŁ III O KOLE, OSI OD SZTUKI DZIAŁ TEGO PIERWSZEGO RODZAJU I JAKO MAJĄ SIĘ OKOWAĆ, ABY TRWAŁY DŁUGI CZAS
Niemniejszą rzecz potrzebną szacuję być
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 126
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
sposób, że nie tylko do ołowu, żelaza i kamieni, ale jakiejkolwiek wagi cudzoziemski będzie służył prawie dobrze. I abyś wziął anguł i formował go, odyjm precz tę blachę MGC, a zostanieć własna węgielnica, a otworzysz i zamkniesz według argułu spiczatego albo płaskiego i według woli twojej, jakoć pokazuje w normie 10 i 3, a od 3 anguł może iść aż do 9 P. Drugi sposób do dawania wiatrów kulom to jest: weź diametr od gęby QR i z połowie tego włóż jeden koniec cyrkla w S i drugi w T, a idź w V i te dalekość TV, włóż od S w X i tę
sposób, że nie tylko do ołowu, żelaza i kamieni, ale jakiejkolwiek wagi cudzoziemski będzie służył prawie dobrze. I abyś wziął anguł i formował go, odyjm precz tę blachę MGC, a zostanieć własna węgielnica, a otworzysz i zamkniesz według argułu spiczatego albo płaskiego i według woli twojej, jakoć pokazuje w normie 10 i 3, a od 3 anguł może iść aż do 9 P. Drugi sposób do dawania wiatrów kulom to jest: weź dyjametr od gęby QR i z połowie tego włóż jeden koniec cyrkla w S i drugi w T, a idź w V i te dalekość TV, włóż od S w X i tę
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 154
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
pokazuje pendykuł L w skwadrze M, która podnosiła na jeden punkt, gdzie transitus kuli N ma radicem linią O. Rys. 73. Strzelanie wewnątrz pantery. Strzelanie w pantery, to jest do punktu skwadry. ROZDZIAŁ VII O DYJOPRY DLA STRZELANIA PRZEZ WIERZCH RÓWNOŚCI DUSZY I O NAZNACZENIU MIERZENIA KLINÓW, KTÓRE BY SŁUŻYŁY MIASTO NORMY DLA PODNIESIENIA I SPUSCZENIA SZTUKI, I O STRZELANIU W NOCY DO JAKIEGO OGNIA
Następuje strzelanie, które nazywam strzelać przez wierzch równości dusze, który sposób strzelania ni ma być w lekkim poważeniu mówiąc to, że nigdy nie był używany, i dlatego iż jest wątpliwy. Odpowieda się na to, że ja doświadczyłem i nalazł
pokazuje pendykuł L w skwadrze M, która podnosiła na jeden punkt, gdzie transitus kuli N ma radicem liniją O. Rjs. 73. Strzelanie wewnątrz puntery. Strzelanie w puntery, to jest do punktu skwadry. ROZDZIAŁ VII O DYJOPRY DLA STRZELANIA PRZEZ WIERZCH RÓWNOŚCI DUSZY I O NAZNACZENIU MIERZENIA KLINÓW, KTÓRE BY SŁUŻYŁY MIASTO NORMY DLA PODNIESIENIA I SPUSCZENIA SZTUKI, I O STRZELANIU W NOCY DO JAKIEGO OGNIA
Następuje strzelanie, które nazywam strzelać przez wierzch równości dusze, który sposób strzelania ni ma być w lekkim poważeniu mówiąc to, że nigdy nie był używany, i dlatego iż jest wątpliwy. Odpowieda się na to, że ja doświadczyłem i nalazł
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 184
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
instrument będzie prawdziwie robiony, nie może dostać lepszego sposobu. Co się tknie włożenia prosto dusze od sztuki na czoło znaku, gdzie się chce strzelać, bo chociaż dusza od sztuki nie będzie właśnie na środku spiży, to nie przeszkodzi instrumentowi i wystrzeliwszy raz możesz poznać drugie klinem N podnosząc i spusczając według potrzeby, mając za normę miarę OP, która rozdzielona jest o jeden łokieć, ćwierć, pól ćwierci cale. I gdy obserwować będziesz prawie dobrze, pokażeć mianowana miara efekty strzelania. Na ten czas pomieniony klin jest włożony pod zad sztuki R. I mówię, że z okazji takiego instrumentu mogłoby się strzelać w nocy do jakiego ognia, który
instrument będzie prawdziwie robiony, nie może dostać lepszego sposobu. Co się tknie włożenia prosto dusze od sztuki na czoło znaku, gdzie się chce strzelać, bo chociaż dusza od sztuki nie będzie właśnie na środku spiży, to nie przeszkodzi instrumentowi i wystrzeliwszy raz możesz poznać drugie klinem N podnosząc i spusczając według potrzeby, mając za normę miarę OP, która rozdzielona jest o jeden łokieć, ćwierć, pól ćwierci cale. I gdy obserwować będziesz prawie dobrze, pokażeć mianowana miara efekty strzelania. Na ten czas pomieniony klin jest włożony pod zad sztuki R. I mówię, że z okazyjej takiego instrumentu mogłoby się strzelać w nocy do jakiego ognia, który
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 184
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
strzelać do człowieka albo konia F, możesz mierzyć, jeśli się nie ruszy, do konia właśnie linią widomą G, podniósłszy zad H tylko, aby mianowana linia zgadzała się z minutami łokcia A i żeby oko D patrzało na wieniec I, także i na konia prosto. Okrom łokcia z minutami możesz skwadrę mieć, miasto normy trzymając ją w gębie z pendykułem K, któryć się właśnie przyda i do każdego strzelania, które się puszcza przebijając ku dołu. A ma się trzymać celu wysoko, tylko kiedy byś miał strzelać blisko barzo tej wysokości, że kula nie może począć czynić tranzytu krzywego. Jeżeli kto mię pyta, na wiele punktów może
strzelać do człowieka albo konia F, możesz mierzyć, jeśli się nie ruszy, do konia właśnie liniją widomą G, podniozszy zad H tylko, aby mianowana linija zgadzała się z minutami łokcia A i żeby oko D patrzało na wieniec I, także i na konia prosto. Okrom łokcia z minutami możesz skwadrę mieć, miasto normy trzymając ją w gębie z pendykułem K, któryć się właśnie przyda i do każdego strzelania, które się puscza przebijając ku dołu. A ma się trzymać celu wysoko, tylko kiedy byś miał strzelać blisko barzo tej wysokości, że kula nie może począć czynić tranzytu krzywego. Jeżeli kto mię pyta, na wiele punktów może
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 192
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
ciągnienia, ruszenia i ochłodzenia na ten czas, kiedy się barzo zagrzeją. I abyś miał ich własną proporcyją, mają być długie w duszy gąb 18, to jest od gęby mianowany sztuki, a mają być równe od gęby aż do dna dusze A. Potym rozdzil gębę B na 8 części, którać służy jak norma, jeżeli zaś wiedzieć chcesz, wiele ma mieć spiży na zadzie, mówię, iż 7 od 8 części właśnie mieć ma pod zapałem. I na przedzie uszu C 5 od 8 części. I na szyi ma mieć 3 od 8 części po stronach dusze. I dlatego, żebyś komprehendował lepiej, gębę EF rozdzielił
ciągnienia, ruszenia i ochłodzenia na ten czas, kiedy się barzo zagrzeją. I abyś miał ich własną proporcyją, mają być długie w duszy gąb 18, to jest od gęby mianowany sztuki, a mają być równe od gęby aż do dna dusze A. Potym rozdzil gębę B na 8 części, którać służy jak norma, jeżeli zaś wiedzieć chcesz, wiele ma mieć spiży na zadzie, mówię, iż 7 od 8 części właśnie mieć ma pod zapałem. I na przedzie uszu C 5 od 8 części. I na szyi ma mieć 3 od 8 części po stronach dusze. I dlatego, żebyś komprehendował lepiej, gębę EF rozdzielił
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 218
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
ruszyć tych drewienek LMNO i stać nogami w T, a według potrzeby otworzyć je i zamknąć, a chociaż oko u końca drewienka ruszając się będzie formowało jeden anguł krótki, a drugi długi, nic to, bo z drabinki na papirze może wiedzieć, wiele sążni jest od angułu A aż do uszu B, miawszy dla normy od oka Q dystancyją aż do baculum R, która jest sążni 169 dla formowania scalae od 120. I mówię, że tak właśnie dla mierzenia jedni wysokości trzeba rozszyrzyć te drewienka więcej na jednę Tabula, która pokaże, na wiele sążni geometryckich strzela się z obecnie napisanych kanonów baterii
Kanony, które się mają używać
O wiele
ruszyć tych drewienek LMNO i stać nogami w T, a według potrzeby otworzyć je i zamknąć, a chociaż oko u końca drewienka ruszając się będzie formowało jeden anguł krótki, a drugi długi, nic to, bo z drabinki na papirze może wiedzieć, wiele sążni jest od angułu A aż do uszu B, miawszy dla normy od oka Q dystancyją aż do baculum R, która jest sążni 169 dla formowania scalae od 120. I mówię, że tak właśnie dla mierzenia jedny wysokości trzeba rozszyrzyć te drewienka więcy na jednę Tabula, która pokaże, na wiele sążni geometryckich strzela się z obecnie napisanych kanonów bateryi
Kanony, które się mają używać
O wiele
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 228
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
