laski, kiedy prowincje dwie koronne zgodzić się o alternatę nie mogły, proposuerunt confirmationem laski przy mojej dyrekcji. Tandem kiedy w. księstwu litewskiemu nie zdało się to ob turnum ich, który przypadał z alternaty na sejm przyszły, Ventum ad media: et post concertationes plurimas zdałem laskę ip. Szczuce referendarzowi koronnemu, który odebrawszy laskę i za nią podziękowawszy, obszedłszy tandem izbę poselską singularissime dziękował mi od niej za przeszłe prace, cum sponsione et declaratione mutuorum affectuum izby i nieprzepomnienia prac moich. 19 Junii z królem na pokoju upiłem się ad satietatem, wino wprzódy potem gorzałkę pijąc, alias dubl (double) anyż, któregośmy się z
laski, kiedy prowincye dwie koronne zgodzić się o alternatę nie mogły, proposuerunt confirmationem laski przy mojéj dyrekcyi. Tandem kiedy w. księstwu litewskiemu nie zdało się to ob turnum ich, który przypadał z alternaty na sejm przyszły, Ventum ad media: et post concertationes plurimas zdałem laskę jp. Szczuce referendarzowi koronnemu, który odebrawszy laskę i za nią podziękowawszy, obszedłszy tandem izbę poselską singularissime dziękował mi od niéj za przeszłe prace, cum sponsione et declaratione mutuorum affectuum izby i nieprzepomnienia prac moich. 19 Junii z królem na pokoju upiłem się ad satietatem, wino wprzódy potém gorzałkę pijąc, alias dubl (double) anyż, któregośmy się z
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 68
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
ip. starościc brańskiemu. Wziąłem też po sejmie od króla imci starostwo sumiliskie post fata ip. Reymera.
Po sejmie jechałem na Ruś na wypoczynek: rezydowałem w Baksztach a 7 Januarii 1719 usque ad 16 Martii, cujus diebus primis jeździłem do Wilna dla odebrania komory wileńskiej vigore konstytucji sejmu grodzieńskiego, i odebrawszy ją officiose, wróciłem się nazad. Ubiłem na Rusi jedenaście niedźwiedzi, ledwie nie wszystkich własną ręką i strzelaniem; od dwóch ich byłem w strachu alias bez strachu w niebezpieczeństwie, zwłaszcza amazonki córki moje, których salwując, samem się in periculo naraził.
Z Rusi stanąłem w Rohotnej 24 Martii. Na
jp. starościc brańskiemu. Wziąłem téż po sejmie od króla imci starostwo sumiliskie post fata jp. Reymera.
Po sejmie jechałem na Ruś na wypoczynek: rezydowałem w Baksztach a 7 Januarii 1719 usque ad 16 Martii, cujus diebus primis jeździłem do Wilna dla odebrania komory wileńskiéj vigore konstytucyi sejmu grodzieńskiego, i odebrawszy ją officiose, wróciłem się nazad. Ubiłem na Rusi jedenaście niedźwiedzi, ledwie nie wszystkich własną ręką i strzelaniem; od dwóch ich byłem w strachu alias bez strachu w niebezpieczeństwie, zwłaszcza amazonki córki moje, których salwując, samem się in periculo naraził.
Z Rusi stanąłem w Rohotnéj 24 Martii. Na
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 171
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
Nabroiwszy, odstąpił książę.
4 Julii, ip. Wyhowski, sługa ip. Sapiehy marszałka nadwornego w. księstwa lit. i przyjaciel, w zamku warszawskim, kolegę swego p. Rybczyńskiego impiissime zabił.
7^go^ ejusdem, książę podkanclerzy Radziwiłł, upominającego się p. Bildziukiewicza o swoją własność (bo mu zostawioną majętność pieniędzy nieodebrawszy zajechał), w Warszawie zabić rozkazał. Subordynowany tedy pokojowy niejaki Nowicki, w nocy do stancji przyszedłszy, śpiącego na łóżku ciął trzy razy; ale go Pan Bóg bronił, bo tylko raz w nogę dostało się. Quis furor, o Cives, quae tanta licentia ferri! egzorbitującego pieczętarza, który chciał życie niewinnego śmiercią
Nabroiwszy, odstąpił książę.
4 Julii, jp. Wyhowski, sługa jp. Sapiehy marszałka nadwornego w. księstwa lit. i przyjaciel, w zamku warszawskim, kolegę swego p. Rybczyńskiego impiissime zabił.
7^go^ ejusdem, książę podkanclerzy Radziwiłł, upominającego się p. Bildziukiewicza o swoją własność (bo mu zostawioną majętność pieniędzy nieodebrawszy zajechał), w Warszawie zabić rozkazał. Subordynowany tedy pokojowy niejaki Nowicki, w nocy do stancyi przyszedłszy, śpiącego na łóżku ciął trzy razy; ale go Pan Bóg bronił, bo tylko raz w nogę dostało się. Quis furor, o Cives, quae tanta licentia ferri! exorbitującego pieczętarza, który chciał życie niewinnego śmiercią
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 183
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
Polskę i Śląsk. Pomerania zrebellizowała, domowe Scysje górę wzieły, i utęsknieni zgromadzili Stany Rzeczypospolitej, i wzgardzonego Niemiecka edukacja Kazimierza umyślili rewokować na Tron, po którego zaraz wyprawili Posłów, (*) którzy za dyspensą Ojca Z. Benedykta IX. przez interpozycją Henryka Cesarza sprowadzili, i ukoronowali Królem. KAZIMIERZA I. Mnicha Odebrawszy od Henryka Cesarza Korony przez Ryksę jemu darowane: Kazimierz ożenił się z Marią Dobrogniewną Siostrą Jarosława Książęcia Ruskiego ukoronowaną w Gnieźnie, za co ustapił Jarosławowi Księstwa Ruskie zawojowane przez Chrabrego. Uspokoił potym wszelkie najazdy, Mastausa Koniuszego Ojca swego chcącego Książęciem Płockim się uczynić, przy pomocy Jaczwingów, i Prusaków mu pomagających zniósł, za co
Polskę i Sląsk. Pomerania zrebellizowała, domowe Scyssye gorę wźiéły, i utesknieni zgromadźili Stany Rzeczypospolitey, i wzgardzonego Niemiecka edukacya Kaźimierza umyślili rewokować na Tron, po którego zaraz wyprawili Posłów, (*) którzy za dyspensą Oyca S. Benedykta IX. przez interpozycyą Henryka Cesarza sprowadźili, i ukoronowali Królem. KAZIMIERZA I. Mnicha Odebrawszy od Henryka Cesarza Korony przez Ryxę jemu darowane: Kaźimierz ożenił śię z Maryą Dobrogniewną Siostrą Jarosława Xiążęćia Ruskiego ukoronowaną w Gnieznie, za co ustapił Jarosławowi Xięstwa Ruskie zawojowane przez Chrabrego. Uspokoił potym wszelkie najazdy, Mastausa Koniuszego Oyca swego chcącego Xiążęćiem Płockim śię uczynić, przy pomocy Jaczwingów, i Prusaków mu pomagających zniósł, za co
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 13
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
, wokowali na Tron. Kazimierza widząc piękne jego akcje, który lubo się ekskuzował, jednak zezwolił, i ogłoszony KAZIMIERZ II. Książęciem Polskim na Tronie, i wprowadzony przez Gedeona, i Senat na Zamek Krakowski, bo na ten czas Miecisław bawił się w Wielkiej Polsce, gdzi[...] Syn jego Otto przeciw Ojcu rebelią podniósł i odebrawszy Wielką Polskę homagium uczynił Kazimierzowi. Miecisław zagniewany o siebie zrzucenie z Tronu, wokuje Zięciów na sukurs, ale wymówili się Wojnami; w tym Pomerania przyznała Każymierza za Pana, toż samo wykonał i Leszko Mazowiecki Książę Syn Kryspa, jako i Książęta Śląscy przyznali Kazimierza za Monarchę. I tak sprawdziła się na Kazimierzu dyspozycja Testamentowa Ojca
, wokowali na Tron. Kaźimierza widząc piękne jego akcye, który lubo śię exkuzował, jednak zezwolił, i ogłoszony KAZIMIERZ II. Xiążęćiem Polskim na Tronie, i wprowadzony przez Gedeona, i Senat na Zamek Krakowski, bo na ten czas Miecisław bawił śię w Wielkiey Polszcze, gdźi[...] Syn jego Otto przećiw Oycu rebellią podniósł i odebrawszy Wielką Polskę homagium uczynił Kaźimierzowi. Miecisław zagniewany o śiebie zrzucenie z Tronu, wokuje Zięćiów na sukkurs, ale wymówili śię Woynami; w tym Pomerania przyznała Każimierza za Pana, toż samo wykonał i Leszko Mazowiecki Xiąże Syn Kryspa, jako i Xiążęta Sląscy przyznali Kaźimierza za Monarchę. I tak sprawdźiła śię na Kaźimierzu dyspozycya Testamentowa Oyca
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 24
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Ojcu, a Kietlicza na Ruś; żeby nie kłócił Miecisława, Panom zaś wszystkim rebelią darował, z Miecisławem też w krótce pokój uczynił. Uspokoiwszy się w Domu przymusił potencją swoją Prusaków do poprzysiężenia Polsce poddaństwa, z Węgrami pokój zakończył z kondycją, żeby odtąd więcej nie intrygowali się Węgrowie do żadnej Prowincyj Ruskiej, Halicz im odebrawszy uzurpowany dotąd przez ich. Roku 1194. Każymierz w dzień Z. Floriana Nabożeństwo odprawiwszy, ubogich nasyciwszy, na zajutrz Panów wszystkich czestował; gdzie z Biskupami zacząwszy dyskurs o nieśmiertelności duszy pijąc trunek zachłysnął się, i nagle umarł: pochowany w Tumie Krakowskim, zwany był sprawiedliwym, bo w samej rzeczy był. Po nim
Oycu, á Kietlicza na Ruś; żeby nie kłóćił Miecisława, Panom zaś wszystkim rebellią darował, z Miecisławem też w krótce pokóy uczynił. Uspokoiwszy śię w Domu przymuśił potencyą swoją Prusaków do poprzyśiężenia Polszcze poddaństwa, z Węgrami pokóy zakończył z kondycyą, żeby odtąd więcey nie intrygowali śię Węgrowie do żadney Prowincyi Ruskiey, Halicz im odebrawszy uzurpowany dotąd przez ich. Roku 1194. Każimierz w dzień S. Floryana Nabożeństwo odprawiwszy, ubogich nasyćiwszy, na zajutrz Panów wszystkich czestował; gdźie z Biskupami zacząwszy dyskurs o nieśmiertelnośći duszy pijąc trunek zachłysnął śię, i nagle umarł: pochowany w Tumie Krakowskim, zwany był sprawiedliwym, bo w samey rzeczy był. Po nim
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 25
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
już nie siłami, ale sposobami i perswazją starości swojej namawia Helenę Matkę Leszka, aby mu ustąpiła rząd Polski obiecując Synowi jej Sukcesją Księstw Wielkopolskich. Ta uwiedziona nadzieją za konsensem Stanów, przenosi się z Synem w Księstwa Sandomierskie, i Lubelskie, ustępuje Zamku Krakowskiego Miecisławowi z kondycją, aby jej się Wiślicki Powiat został. Ten odebrawszy Rząd, obietnicą posponuje, Powiat Wiślicki odbiera Leszkowi, Helena oszukana Panów Polskich wzywa na pomoc, tym czasem Miecisław odjechał do Wielkipolski, Panowie Helenie Kraków oddają i Zamek, Miecisław i powtórnie tegóż sposobu zażywa z Heleną, żeby miała wzgląd na starość jego. Ta znowu ustępuje jemu Rządu Krakowskiego, Miecisław intronizowany, znowu myślał
już nie śiłami, ale sposobami i perswazyą starośći swojey namawia Helenę Matkę Leszka, aby mu ustąpiła rząd Polski obiecując Synowi jey sukcessyą Xięstw Wielkopolskich. Ta uwiedźiona nadźieyą za konsensem Stanów, przenośi śię z Synem w Xięstwa Sendomirskie, i Lubelskie, ustępuje Zamku Krakowskiego Miećisławowi z kondycyą, aby jey śię Wiślicki Powiat został. Ten odebrawszy Rząd, obietnicą posponuje, Powiat Wiślicki odbiera Leszkowi, Helena oszukana Panów Polskich wzywa na pomoc, tym czasem Miecisław odjechał do Wielkipolski, Panowie Helenie Kraków oddają i Zamek, Miecisław i powtórnie tegóż sposobu zażywa z Heleną, żeby miała wzgląd na starość jego. Ta znowu ustępuje jemu Rządu Krakowskiego, Miecisław intronizowany, znowu myślał
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 26
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
wyzwolił ich, aż mu Przemyslaw musiał cwssyą uczynić Ziemie Wieluńskiej. Roku 1282. Leszko Litwę najezdników, kilką Tysięcy, kilkadziesiąt Tysięcy zniósł, z swoich nie straciwszy i jednego miedzy Narwą i Niemnem, za manudukcją Z. Michała na którego Honor w Lublinie Kościół wumurował. Roku 1283. Znowu zniósł Litwę najezdników, zdobycz ich odebrawszy im, i Niewolników odebrawszy znaczną liczbę. Roku 1285. Zrebellizowali Panowie Polscy Leszkowi, i przyzwali Konrada Książęcia Mazowieckiego na Rząd Polski, Leszko Kraków i Zamek zostawiwszy wierności Krakowianów, poszedł po sukurs do Węgier, którym sukursem Konrada zniósł, Krakowianom za wierność dotrzymaną Prawa Teutoniczne nadał. Panom krzywdę darował, którzy go za Pana
wyzwolił ich, aż mu Przemyslaw muśiał cwssyą uczynić Ziemie Wielunskiey. Roku 1282. Leszko Litwę najezdników, kilką Tyśięcy, kilkadźieśiąt Tyśięcy zniósł, z swoich nie straćiwszy i jednego miedzy Narwą i Niemnem, za manudukcyą S. Michała na którego Honor w Lublinie Kośćiół wumurował. Roku 1283. Znowu zniósł Litwę najezdników, zdobycz ich odebrawszy im, i Niewolników odebrawszy znaczną liczbę. Roku 1285. Zrebellizowali Panowie Polscy Leszkowi, i przyzwali Konrada Xiążęćia Mazowieckiego na Rząd Polski, Leszko Krakow i Zamek zostawiwszy wiernośći Krakowianów, poszedł po sukkurs do Węgier, którym sukkursem Konrada zniósł, Krakowianom za wierność dotrzymaną Prawa Teutoniczne nadał. Panom krzywdę darował, którzy go za Pana
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 35
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Przemyslaw musiał cwssyą uczynić Ziemie Wieluńskiej. Roku 1282. Leszko Litwę najezdników, kilką Tysięcy, kilkadziesiąt Tysięcy zniósł, z swoich nie straciwszy i jednego miedzy Narwą i Niemnem, za manudukcją Z. Michała na którego Honor w Lublinie Kościół wumurował. Roku 1283. Znowu zniósł Litwę najezdników, zdobycz ich odebrawszy im, i Niewolników odebrawszy znaczną liczbę. Roku 1285. Zrebellizowali Panowie Polscy Leszkowi, i przyzwali Konrada Książęcia Mazowieckiego na Rząd Polski, Leszko Kraków i Zamek zostawiwszy wierności Krakowianów, poszedł po sukurs do Węgier, którym sukursem Konrada zniósł, Krakowianom za wierność dotrzymaną Prawa Teutoniczne nadał. Panom krzywdę darował, którzy go za Pana przyznali. Roku 1287.
Przemyslaw muśiał cwssyą uczynić Ziemie Wielunskiey. Roku 1282. Leszko Litwę najezdników, kilką Tyśięcy, kilkadźieśiąt Tyśięcy zniósł, z swoich nie straćiwszy i jednego miedzy Narwą i Niemnem, za manudukcyą S. Michała na którego Honor w Lublinie Kośćiół wumurował. Roku 1283. Znowu zniósł Litwę najezdników, zdobycz ich odebrawszy im, i Niewolników odebrawszy znaczną liczbę. Roku 1285. Zrebellizowali Panowie Polscy Leszkowi, i przyzwali Konrada Xiążęćia Mazowieckiego na Rząd Polski, Leszko Krakow i Zamek zostawiwszy wiernośći Krakowianów, poszedł po sukkurs do Węgier, którym sukkursem Konrada zniósł, Krakowianom za wierność dotrzymaną Prawa Teutoniczne nadał. Panom krzywdę darował, którzy go za Pana przyznali. Roku 1287.
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 35
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Kazimierz z niedbającemi na Dekret, ani Cenzury Krzyżakami Pokój w Wrocławku uczynił, ustąpiwszy im Pomorską Chełmińską Ziemie, i Michałowską z konsensem Panów Świeckich, ale Duchowni zezwolić nie chcieli, co się potym przydało, jako świadczy Kromer Tit: 110 lib: 12. Po uczynionym Pokoju ruszył z Wojskiem przeciw Książęciu Zegańskiemu Henrykowi, i odebrawszy mu Ziemię Wschowską inkorporował do Polski a Księstwo Zegańskie spustoszył, popalił i wrócił do Polski. Tatarów idących na spustoszenie do Polski, od Wisły odpędził. Roku 1345. Jana Króla Czeskiego chcącego się mścić za Ziemię Wschowską od Krakowa odstraszył, aż ze wstydem uszedł do Czech. Roku 1347. Prawa Polakom w Wiślicy nadał i
Kaźimierz z niedbającemi na Dekret, ani Cenzury Krzyżakami Pokóy w Wrocławku uczynił, ustąpiwszy im Pomorską Chełmińską Ziemie, i Michałowską z konsensem Panów Swieckich, ale Duchowni zezwolić nie chćieli, co śię potym przydało, jako świadczy Kromer Tit: 110 lib: 12. Po uczynionym Pokoju ruszył z Woyskiem przećiw Xiążęćiu Zegańskiemu Henrykowi, i odebrawszy mu Ziemię Wschowską inkorporował do Polski á Xięstwo Zegańskie spustoszył, popalił i wróćił do Polski. Tatarów idących na spustoszenie do Polski, od Wisły odpędźił. Roku 1345. Jana Króla Czeskiego chcącego śię mśćić za Ziemię Wschowską od Krakowa odstraszył, aż ze wstydem uszedł do Czech. Roku 1347. Prawa Polakom w Wiślicy nadał i
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 43
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
