według eksygencyj wymiar tej cyrkumwallacyj może się przyczynić lub zmniejszyć. Jako i Batawowie go przyczynili dowiedziawszy się o zbliżającej odsieczy. Linia wału przechodzić niema długością swoją stop 750. ale między liniami szańcu, niby kortynami, wpuszczać potrzeba albo zupełne bastiony, lub pułksiężyce, Raweliny, kleszcze, rogi, korony, proporcjonalnego wymiaru do ortografii i ichnografii samej cyrkumwallacyj.
Oprócz tych fortyfikacyj jako fortec tak i cyrkumwallacyj zwyczajne są Polemikom i inne ku obronie służące wojenne struktury z ziemi wysypane. Jako to Reduty, gwiazdy, kasztele, baterie, Aprosze. O Redutach.
IV. Reduty albo Redukty jest fortyfikacja kwadratowa, albo czworścienna przydłuższa z ziemi wysypana nakształt kasztelu
według exygencyi wymiar tey circumwallacyi może się przyczynić lub zmnieyszyć. Jáko y Batawowie go przyczynili dowiedziawszy się o zbliżaiącey odsieczy. Linia wału przechodzić niema długością swoią stop 750. ále między liniami szańcu, niby kortynami, wpuszczáć potrzeba álbo zupełne bastyony, lub pułxiężyce, Raweliny, kleszcze, rogi, korony, proporcyonalnego wymiaru do ortografii y ichnografii samey circumwallacyi.
Oprocz tych fortyfikácyi iáko fortec ták y circumwallacyi zwyczayne są Polemikom y inne ku obronie służące woienne struktury z ziemi wysypáne. Jáko to Reduty, gwiazdy, kasztele, báterye, Aprosze. O Redutach.
IV. Reduty álbo Redukty iest fortyfikácya kwadratowa, álbo czworścienna przydłuższa z ziemi wysypana nákształt kasztelu
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K2v
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
przedziału, spuść perpendykularnie wewnątrz figury trzecią część długości połowicy tej ściany. Jako tu stop. 8. Gdyż stop 8. jest trzecia część długości stop 24. 5to. Z samych rogów figury poprowadz linie proste do końców tych linii perpendykularnych wewnątrz figury spuszczonych. A mieć będziesz gwiazdę o piąciu lub sześciu rogach. Przydaj tęż Ortografią i ichnografią wału i fosy według wymiaru Reduktów: a mieć będziesz zupełną fortyfikacją w gwiazdę. O kasztelach pułbastyonowych.
VI. W cyrkumwallacyj lub innych wojennych okkurrencjach w częstym są używaniu kasztele pułbastyonowe; to jest połowę tylko bastionu w naróżnikach swoich mające. Które lubo nie są tak obronne, jako kasztele z zupełnemi bastionami; atoli
przedziału, spuść perpendykularnie wewnątrz figury trzecią część długości połowicy tey ściany. Jáko tu stop. 8. Gdyż stop 8. iest trzecia część długości stop 24. 5to. Z samych rogow figury poprowadz linie proste do końcow tych linii perpendykularnych wewnątrz figury spuszczonych. A mieć będziesz gwiazdę o piąciu lub sześciu rogach. Przydai tęż Ortografią y ichnografią wału y fossy według wymiaru Reduktow: á mieć będziesz zupełną fortyfikacyą w gwiazdę. O kasztelach pułbastyonowych.
VI. W cyrkumwallacyi lub innych woiennych okkurrencyach w częstym są używaniu kásztele pułbastyonowe; to iest połowę tylko bastyonu w narożnikách swoich maiące. Ktore lubo nie są ták obronne, iáko kásztele z zupełnemi bástyonámi; átoli
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
6to. Skrzydła pułbastyonów zabierają szóstą część długości ściany, to jest połowę szyj. Jako tu stop 30. Tej tedy długości linie wystawione perpendykularnie przy swoich szyjach oznaczą skrzydła. 7mo. Linią głowy złączywszy z skrzydłami linią prostą, staną fronty. Oraz kasztel pułbastyonowy triangułowy lub kwadratowy, co do pryncypalnych linii. Do których przydawszy Ortografią i Ichnografią wału i fosy, według wymiaru czyli w tablicy danego pod liczbą XVI. Architektury wojennej, czyli tegoż co i Reduktów pod liczbą IV. Stanie zupełny kasztel pułbastyonowy.
Gdy zaś kasztel czworgranisty ale podługowaty zakładać by trzeba: to ściana krótsza ma być wydzielona na trzy części, i dalsza według danego sposobu
6to. Skrzydła pułbastyonow zabieraią szostą część długości ściany, to iest połowę szyi. Jáko tu stop 30. Tey tedy długości linie wystawione perpendykularnie przy swoich szyiach oznaczą skrzydła. 7mo. Linią głowy złączywszy z skrzydłámi linią prostą, staną fronty. Oraz kásztel pułbástyonowy tryangułowy lub kwadratowy, co do pryncypalnych linii. Do ktorych przydáwszy Ortografią y Jchnografią wału y fossy, według wymiáru czyli w tablicy dánego pod liczbą XVI. Architektury woienney, czyli tegoż co y Reduktow pod liczbą IV. Stánie zupełny kásztel pułbástyonowy.
Gdy zaś kásztel czworgranisty ále podługowáty zákłádáć by trzeba: to ściana krotsza ma byc wydzielona ná trzy części, y dálsza według dánego sposobu
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
DEFINICJA. PROBLEMA. Adornować Okna. prawił, uczyń dwie linie perpendykularne, z boku okna skrytę, które by się zmazać mogły, podeliniacyj: na linią jedną przenieś wysokość okna Architrawu, Zoforu i kornicy, na drugą szerokości części, i przyłożywszy linię do punktów na liniach wyznaczonych, prowadź linię jako obaczysz w Ichnografii i Ortografii budynku. Scholion. Masz okno wyrażone w figurze 77 dawne, w figurze 78. nowe i reformowane od Wignoli w Tabli XXV. ozdoby okien może sobie każdy inwentować, byle by służyły te ozdoby, aby deszcz z ścian spływający nie spływał na burt okna. Domowa Architektura ROZDZIAŁ IV. O Gankach.
PROBLEMA. Rezol
DEFINICYA. PROBLEMA. Adornować Okna. prawił, uczyń dwie linie perpendykularne, z boku okna skrytę, które by się zmázać mogły, podeliniacyi: na linią iedną przenieś wysokość okna Architráwu, Zoforu y kornicy, ná drugą szerokości części, y przyłożywszy linię do punktow ná liniach wyznaczonych, prowadź linię iáko obáczysz w Ichnográfii y Ortográfii budynku. Scholion. Mász okno wyrażone w figurze 77 dawne, w figurze 78. nowe y reformowáne od Wignoli w Tábli XXV. ozdoby okien może sobie káżdy inwentować, byle by służyły te ozdoby, áby deszcz z ścian spływaiący nie spływał ná burt okna. Domowa Architektura ROZDZIAŁ IV. O Gánkach.
PROBLEMA. Rezol
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 38
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
, Refe- ktarz: i szafarze domowi tam mieszkają: na wyższej zakonnicy. Architektura ROZDZIAŁ XVII. O Ksyllotechtonice albo Architekturze z drzewa.
PROBLEMA. Rezol: Długie ściany być nie mają, bo się wypaczą, i dla tego na tyble drzewa się sadzą: i wleszczoty je biorą. ROZDZIAŁ XVIII. O Ichnografii i Ortografii, czyli Plancie i erekcyj.
PROBLEMA. Rezol: Pierwszy jest Ichnografia albo planta, która pokazuje szerokość, długość i grubość rzeczy mających się budować i dlatego co okrągłego ma być, co w klęsłego, co prostego, to okrągło wklęsło, prosto rysuje się. Daje się zaś planta dolnej, średniej i wyższej kontignacyj;
, Refe- ktarz: y száfarze domowi tám mieszkáią: na wyższey zakonnicy. Architektura ROZDZIAŁ XVII. O Xyllotechtonice álbo Architekturze z drzewa.
PROBLEMA. Rezol: Długie ściány bydź nie máią, bo się wypáczą, y dla tego ná tyble drzewa się sadzą: y wleszczoty ie biorą. ROZDZIAŁ XVIII. O Ichnografii y Ortografii, czyli Plancie y erekcyi.
PROBLEMA. Rezol: Pierwszy iest Ichnografia álbo planta, ktora pokazuie szerokość, długość y grubość rzeczy maiących się budować y dlatego co okrągłego ma bydź, co w klęsłego, co prostego, to okrągło wklęsło, prosto rysuie się. Dáie się záś plánta dolney, srzedniey y wyższey kontignácyi;
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 58
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
jako jest początkiem wszystkich nauk, tak ma być traktowana najpierwiej. F. Odpowiadam: najprzód. Iż ani Gramatyka jest początkiem scjencyj , ani Poëtyka z Retoryką mają być traktowane przed Filozofią, ani Matematyka ma być ostateczną i mniej potrzebną nauką, ani twoja dyspozycja nauk lepsza jest, niżeli moja. Bo Gramatyki żadnej, oprócz Ortografij u Egipcjan, Chaldejczyków, Arabów, Rzymian i Greków nie było, gdyż ojczystemi językami, tak wysokich dostąpili nauk, którym jeżeli późniejsze biegłości zrównały, pewnie prymu nie wzieły. bo: Poeta i Retor nim zaczyna formować reguły wymowy, powinien to wszystko wiedzieć, o czym ma pisać i mówić, a wiedzieć nie inaczej
iako iest początkiem wszystkich nauk, tak ma być traktowana naypierwiey. F. Odpowiadam: nayprzod. Iż ani Grammatyka iest początkiem scyencyi , ani Poëtyka z Rhetoryką maią być traktowane przed Filozofią, ani Mathematyka ma być ostateczną y mniey potrzebną nauką, ani twoia dyspozycya nauk lepsza iest, niżeli moia. Bo Grammatyki żadney, oprocz Ortografij u Egipcyan, Chaldeyczykow, Arabow, Rzymian y Grekow nie było, gdyż oyczystemi ięzykami, tak wysokich dostąpili nauk, ktorym ieżeli poźnieysze biegłości zrownały, pewnie prymu nie wzieły. bo: Poëta y Rhetor nim zaczyna formować reguły wymowy, powinien to wszystko wiedzieć, o czym ma pisać y mowić, a wiedzieć nie inaczey
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 47
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
opieszała, i w umiejętnościach próżna jest, niemniej to z uczących się, jako i uczących lub i Dozorców niedostateczności pochodzi. P. Jednak bez Gramatyki nie może nikt być Matematykiem? F. Matematyka nie jest przywiązana do żadnego szczególnie języka, a zatym do żadnej Gramatyki, może się bowiem traktować samym ojczystym językiem z przydaną ortografią, to jest: nauką czytania, i pisania, P. Taką rzeczą, byłaby najprostszą i najłatwiejszą nauką Matematyka, a przecie mówią, że się jej trudno nauczyć samym Filozofom? F. Posłuchaj tylko krociusieńko, a przestaniesz na moim. Pierwsza. Stworzyła wszechmocna Ręka wszystkie rzeczy i przyodziała postacią widomą (jako są
opieszała, y w umieiętnościach prożna iest, niemniey to z uczących się, iako y uczących lub y Dozorcow niedostateczności pochodzi. P. Jednak bez Gramatyki nie może nikt być Mathematykiem? F. Mathematyka nie iest przywiązana do żadnego szczegulnie ięzyka, a zatym do żadney Grammatyki, może się bowiem traktować samym oyczystym ięzykiem z przydaną ortografią, to iest: nauką czytania, y pisania, P. Taką rzeczą, byłaby nayprostszą y nayłatwieyszą nauką Mathematyka, a przecie mowią, że się iey trudno nauczyć samym Filozofom? F. Posłuchay tylko krociusieńko, a przestaniesz na moim. Pierwsza. Stworzyła wszechmocna Ręka wszystkie rzeczy y przyodziała postacią widomą (iako są
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 56
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
równych. Szyj beluardu jednę część z piąciu całego boku figury. Także jednę część z piąciu tegoż boku skrzydłom beluardu. A tak stanie regularny szaniec pięćgranisty.
Ten tedy sposób czyli rysowania czyli zakładania regularnych fortec co do linii reprezentujących figurę fortecy co do zewnętrznych boków tak wału jako i beluardów. INFORMACJA II. O ortografii regularnych fortec.
XIII. W informacyj I. Architektury wojennej opisane są pryncypalne części względem linii i angułów składających regularną fortecę. Podany ich wymiar i sposób czyli rysowania czyli zakładania według tychże linii wymiaru. Zostaje jeszcze dwojaka informacja do zupełnej nauki w tej Architekturze. Jedna Ortograficzna, druga Ichnograficzna. Do Ortografii należy opisać
rownych. Szyi beluardu iednę częśc z piąciu cáłego boku figury. Tákże iednę część z piąciu tegoż boku skrzydłom beluardu. A ták stanie regularny szaniec pięćgranisty.
Ten tedy sposob czyli rysowania czyli zakładánia regularnych fortec co do linii reprezentuiących figurę fortecy co do zewnętrznych bokow ták wału iáko y beluardow. JNFORMACYA II. O ortografii regularnych fortec.
XIII. W informacyi I. Architektury woienney opisane są pryncypalne części względem linii y angułow składáiących regularną fortecę. Podany ich wymiar y sposob czyli rysowania czyli zákładania według tychże linii wymiaru. Zostaie ieszcze dwoiáka informacya do zupełney nauki w tey Architekturze. Jedna Ortograficzna, druga Jchnograficzna. Do Ortografii należy opisać
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G3v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. O ortografii regularnych fortec.
XIII. W informacyj I. Architektury wojennej opisane są pryncypalne części względem linii i angułów składających regularną fortecę. Podany ich wymiar i sposób czyli rysowania czyli zakładania według tychże linii wymiaru. Zostaje jeszcze dwojaka informacja do zupełnej nauki w tej Architekturze. Jedna Ortograficzna, druga Ichnograficzna. Do Ortografii należy opisać wszystkie części fortecy, i ich wymiar co do szerokości, wysokości lub głębokości; i tak odrysować, aby abrys reprezentował oku zupełną szerokość i wysokość wszystkich części składających fortecę. Do Ichnografii należy reprezentować plantę, to jest ten niby ślad, którym na placu ma stać forteca. A za tym samę długość i szerokość
. O ortografii regularnych fortec.
XIII. W informacyi I. Architektury woienney opisane są pryncypalne części względem linii y angułow składáiących regularną fortecę. Podany ich wymiar y sposob czyli rysowania czyli zákładania według tychże linii wymiaru. Zostaie ieszcze dwoiáka informacya do zupełney nauki w tey Architekturze. Jedna Ortograficzna, druga Jchnograficzna. Do Ortografii należy opisać wszystkie części fortecy, y ich wymiar co do szerokości, wysokości lub głębokości; y ták odrysowáć, áby abrys reprezentował oku zupełną szerokość y wysokość wszystkich części składaiących fortecę. Do Jchnografii należy reprezentowáć plantę, to iest ten niby ślad, ktorym ná placu ma stać forteca. A zá tym samę długość y szerokość
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G4
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
niby ślad, którym na placu ma stać forteca. A za tym samę długość i szerokość dolnych części fortecy. Przydają niektórzy trzeci abrys scenograficzny: do którego należy według reguł perspektywy reprezentować strukturę jaka w sobie jest. Atoli ten nie tak potrzebie wojennej służy, i umiejętności Architektoniki, jako samo delektuje oko. Opis części składających Ortografią fortec.
XIV. Pryncypalne części składające ortografią fortec są te. Pierwszy Wał otaczający fortecę. Pomniejsze jego części co do wymiaru służące są te. Szerokość dolna, i szerokość górna wału. Spadzistość wewnętrzna i spadzistość zewnętrzna wału. Wysokość wału. Chodzenia po wale szerokość.
Drugi Szaniec z Francuska Parapety Po Niemiecku Brustwerk na brzegu
niby ślad, ktorym ná placu ma stać forteca. A zá tym samę długość y szerokość dolnych części fortecy. Przydaią niektorzy trzeci abrys scenograficzny: do ktorego należy według reguł perspektywy reprezentowáć strukturę iáka w sobie iest. Atoli ten nie tak potrzebie woienney służy, y umieiętności Architektoniki, iáko samo delektuie oko. Opis części składaiących Ortografią fortec.
XIV. Pryncypalne części składaiące ortografią fortec są te. Pierwszy Wał otaczaiący fortecę. Pomnieysze iego części co do wymiaru służące są te. Szerokość dolna, y szerokość gorna wału. Spadzistość wewnętrzna y spadzistość zewnętrzna wału. Wysokość wału. Chodzenia po wale szerokość.
Drugi Szaniec z Francuska Parapety Po Niemiecku Brustwerk ná brzegu
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G4
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743