zaczynić/ i z tego czopek w otwór łona/ dziatkami się ciężko i długo pracującej wprawić. Łożysku.
Łożysko po porodzeniu pozostałe. Zaśniatu
Zaśniat/ albo Zaporzysko z Macice wywodzi/ z Amoniaku/ a z Naciasty kwasnej zarówno obojga wziąwszy z wołową żołcią/ czopek w otwór łona uczyniwszy/ wpuścić. Item.
Armoniaku wziąć Panakowego korzenia Soku/ abo Żywice/ zarówno/ z Sokiem korzenia Slazowego/ czopek z tego utoczywszy/ w otwór łona wprawić. Płód martwy wyw:
Toż też Plód martwy z żywota wywodzi. Macicy zaduszonej.
Zaduszeniu Macice/ Armoniak z Ladanem po równej części na węgle żarzyste kładąc/ dym w się brać dobrze. Item
záczynić/ y z tego czopek w otwor łoná/ dźiatkámi sie ćięszko y długo prácuiącey wpráwić. Lożysku.
Lożysko po porodzeniu pozostáłe. Zaśniátu
Záśniat/ álbo Zaporzysko z Máćice wywodźi/ z Ammoniaku/ á z Náćiásty kwásney zárowno oboygá wźiąwszy z wołową żołćią/ czopek w otwor łoná vczyniwszy/ wpuśćić. Item.
Armoniaku wźiąć Pánakowego korzeniá Soku/ ábo Zywice/ zárowno/ z Sokiem korzeniá Slazowego/ czopek z tego vtoczywszy/ w otwor łoná wpráwić. Płod martwy wyw:
Toż też Plod martwy z żywotá wywodźi. Máćicy záduszoney.
Záduszeniu Máćice/ Armoniak z Ládanem po rowney częśći ná węgle żárzyste kłádąc/ dym w śię bráć dobrze. Item
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 221
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
rozpędza/ Armoniak w occie rozczyniony/ i na chuście plastrowany. Gruczołom
Gruczoły i twarde zołzy rozpędza/ i inne bolączki twarde zmiękcza/ Amoniak z woskiem a z Smołą umięszany i plastrowany. Scjatyce
W Lędźwiach i w biodrach boleściom/ które Scjatyką zowią/ układa: Wziąć Amoniaku trzy łoty/ Serapinum/ Żywice/ albo Soku Panakowego korzenia/ abo Opoponacum po trzy ćwierci łota/ Bdelium trzy ćwierci łota/ Hermodaktylów/ albo Paluchów subtylnie i miałko utartych sześć łotów/ Koperwaseru trzy ćwierci łota/ Oleju z Ogórków Oślich i wosku ile potrzeba pokaże. Z tego wszystkiego maść uczyniwszy/ plastrować nią biodra bolejące. Brodawkom.
Brodawki z rąk spądza/ Armoniak z
rospądza/ Armoniak w ocćie rozczyniony/ y ná chuśćie plastrowány. Gruczołom
Gruczoły y twárde zołzy rospądza/ y ine bolączki twárde zmiękcza/ Ammoniak z woskiem á z Smołą vmięszány y plastrowány. Scyátyce
W Lędźwiách y w biodrách boleśćiom/ ktore Scyátyką zowią/ vkłáda: Wźiąć Ammoniaku trzy łoty/ Serapinum/ Zywice/ álbo Soku Pánakowego korzeniá/ ábo Opoponacum po trzy czwierći łotá/ Bdelium trzy czwierći łotá/ Hermodaktylow/ álbo Páluchow subtylnie y miáłko vtártych sześć łotow/ Koperwáseru trzy czwierći łotá/ Oleiu z Ogorkow Oślich y wosku ile potrzebá pokaże. Z tego wszystkiego máść vczyniwszy/ plastrowáć nią biodrá boleiące. Brodawkom.
Brodawki z rąk spądza/ Armoniak z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 221
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ten lejkiem w otwór łona puszczając. Ale gdyby Płód żywy był/ a toby było czyniono/ zabija go. Przeto brzemienne białegłowy z każdej miary mają się go pilnie wiarować/ nietylko Soku jego/ ale i nasienia/ i korzenia: nawet zapachu/ dymu/ i podkurzania z niego. Miara i wata soku Panakowego.
Owa do tego wszystkiego sok ten Panaków służy/ do czego Armoniacum. Miara i waga jego jest/ od pół ćwierci łota/ aż do całej ćwierci/ inym go rzeczom przymieszując. (Aben Mesua.) Ciężkiemu rodzeniu.
Ciężkiemu rodzeniu jest ratunkiem: ćwierć łota tego ziela nasienia/ miałko utartego/ z winem
ten liykiem w otwor łoná pusczáiąc. Ale gdyby Płod żywy był/ á toby było czyniono/ zábiia go. Przeto brzemienne białegłowy z káżdey miáry máią sie go pilnie wiárowáć/ nietylko Soku iego/ ále y naśienia/ y korzeniá: náwet zapáchu/ dymu/ y podkurzánia z niego. Miárá y watá soku Pánákowego.
Owa do tego wszystkieg^o^ sok ten Panakow służy/ do czego Armoniacum. Miárá y wagá iego iest/ od poł czwierći łotá/ áż do cáłey czwierci/ inym go rzeczom przymieszuiąc. (Aben Mesua.) Cięszkiemu rodzeniu.
Cięszkiemu rodzeniu iest rátunkiem: czwierć łotá tego źiela naśienia/ miáłko vtártego/ z winem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 231
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
gdyby Płód żywy był/ a toby było czyniono/ zabija go. Przeto brzemienne białegłowy z każdej miary mają się go pilnie wiarować/ nietylko Soku jego/ ale i nasienia/ i korzenia: nawet zapachu/ dymu/ i podkurzania z niego. Miara i wata soku Panakowego.
Owa do tego wszystkiego sok ten Panaków służy/ do czego Armoniacum. Miara i waga jego jest/ od pół ćwierci łota/ aż do całej ćwierci/ inym go rzeczom przymieszując. (Aben Mesua.) Ciężkiemu rodzeniu.
Ciężkiemu rodzeniu jest ratunkiem: ćwierć łota tego ziela nasienia/ miałko utartego/ z winem dać wypić tej/ która się dziatkami pracuje
gdyby Płod żywy był/ á toby było czyniono/ zábiia go. Przeto brzemienne białegłowy z káżdey miáry máią sie go pilnie wiárowáć/ nietylko Soku iego/ ále y naśienia/ y korzeniá: náwet zapáchu/ dymu/ y podkurzánia z niego. Miárá y watá soku Pánákowego.
Owa do tego wszystkieg^o^ sok ten Panakow służy/ do czego Armoniacum. Miárá y wagá iego iest/ od poł czwierći łotá/ áż do cáłey czwierci/ inym go rzeczom przymieszuiąc. (Aben Mesua.) Cięszkiemu rodzeniu.
Cięszkiemu rodzeniu iest rátunkiem: czwierć łotá tego źiela naśienia/ miáłko vtártego/ z winem dáć wypić tey/ ktora sie dźiatkámi prácuie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 231
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
z wyciągnieniem szyje. To bywa Gwiżdżotchniącym. Ślezieni zbytnie opuchłej. Żołądkowi nie trawiącemu. Kolice i gryzieniu w Kiszkach. Scjatyce. Miesięczną Paniom wzbudza. Opuchłym. Od Bestii jadowitych ukąszonym. Kurczom Potłuczonym Tchu niestawającym. Ślezienie Żołądku. Kolice. Scjatyce Miesięc: Opuchłem Ukąsz. od.
Bywa też to wino z Soku Panakowego tym sposobem czynione: wziąć co nawyborniejszego Opoponaku półtrzecia łota/ a we dwa garnca Mosztu słodkiego wrzucić/ i dać wykisnąć/ a po dwu Księżycu stoczyć/ chować. To wino przerzeczonym chorobom jest barzo użyteczne/ zwłaszcza Ślezienie zamulonej/ i zatwardziałej. (Varygnana.) Ślezienie zamulon: Magisterium, albo wyciągnienie Istności.
Tym
z wyćiągnieniem szyie. To bywa Gwiżdżotchniącym. Sleźieni zbytnie opuchłey. Zołądkowi nie trawiącemu. Kolice y gryźieniu w Kiszkách. Scyátyce. Miesięczną Paniom wzbudza. Opuchłym. Od Bestiy iádowitych vkąszonym. Kurczom Potłuczonym Tchu niestáwáiącym. Sleźienie Zołądku. Kolice. Scyátyce Mieśięc: Opuchłem Vkąsz. od.
Bywa też to wino z Soku Pánakowego tym sposobem czynione: wźiąć co nawybornieyszego Opoponaku połtrzećiá łotá/ á we dwá gárncá Mosztu słodkiego wrzućić/ y dáć wykisnąć/ á po dwu Kśiężycu stoczyć/ chowáć. To wino przerzeczonym chorobom iest bárzo vżyteczne/ zwłasczá Sleźienie zámuloney/ y zátwárdźiáłey. (Varignana.) Sleźienie zámulon: Magisterium, álbo wyćiągnienie Istnośći.
Tym
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 232
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
zęby wyprochniałe kropkę abo dwie puszczając tego olejku/ bole w nich układa. Wzroku ciemnem:
Wzrok bystry czyni/ w łyżkę wodki z Kopru Włoskiego kropkę go puściwszy w oczy puszczać.
Może go też do pomienionych chorób z inymi maściami/ Plastry/ i Olejkami używać/ przydając go po kropce abo trzech. Olejek z Nasienia Panakowego Alchimiskim sposobem wyciągniony/ który Mózgu.
Mózg posila. Pamięć ostrzy. Połgłowy bolejącej służy. Melancholicznym barzo użyteczny. Od rozumu odchodzącym. i Głuchym. Także Pamięci. Połgł: b: Melancholii. Od rozu: Głuchoć. Zapominającym:
Zapominającym się nad przyrodzenie/ jest ratunkiem znacznym. Zołzom.
Zołzy/ i Gruczoły plugawe
zęby wyprochniáłe kropkę ábo dwie pusczáiąc teg^o^ oleyku/ bole w nich vkłada. Wzroku ćiemnem:
Wzrok bystry czyni/ w łyszkę wodki z Kopru Włoskiego kropkę go puśćiwszy w oczy pusczáć.
Może go też do pomienionych chorob z inymi máśćiámi/ Plastry/ y Oleykámi vżywáć/ przydáiąc go po kropce ábo trzech. Oleiek z Naśienia Pánákoweg^o^ Alchimiskim sposobem wyćiągniony/ ktory Mozgu.
Mozg pośila. Pámięć ostrzy. Połgłowy boleiącey służy. Melánkolicznym bárzo vżyteczny. Od rozumu odchodzącym. y Głuchym. Tákże Pámięći. Połgł: b: Melánkoliey. Od rozu: Głuchoć. Zápomináiącym:
Zápomináiącym sie nád przyrodzenie/ iest rátunkiem znacznym. Zołzom.
Zołzy/ y Gruczoły plugáwe
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 233
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
