, brzydka mocy — prawi – Kiedy kto błazna pośle, że mu nic nie sprawi.” 254. WYGODA Z DŁUGÓW
Kto chce gromadno chodzić, nie chowając sługi, Zaciągnąć u pachołków chudych drobne długi. Odżałujeszli mięsa sztuki, wina szkleńce, Będziesz miał po Krakowie dosyć asystence. 255. STARZY SŁUDZY PRZY MŁODYM PANIĄTKU
Szedł przez krakowski rynek wojewodzie młody; Widać około niego i w tyle, i w przody Starych szereg katanów; każdemu rywuła Patrzy z oczu; na myśl mi kościelna rotuła Zaraz padnie: poznał wół i z osłem pospołu, Że to dziecię ich panem, a zwłaszcza u stołu. 256. WIEDMA
Że postronek podoi,
, brzydka mocy — prawi – Kiedy kto błazna pośle, że mu nic nie sprawi.” 254. WYGODA Z DŁUGÓW
Kto chce gromadno chodzić, nie chowając sługi, Zaciągnąć u pachołków chudych drobne długi. Odżałujeszli mięsa sztuki, wina szkleńce, Będziesz miał po Krakowie dosyć asystence. 255. STARZY SŁUDZY PRZY MŁODYM PANIĄTKU
Szedł przez krakowski rynek wojewodzie młody; Widać około niego i w tyle, i w przody Starych szereg katanów; każdemu rywuła Patrzy z oczu; na myśl mi kościelna rotuła Zaraz padnie: poznał wół i z osłem pospołu, Że to dziecię ich panem, a zwłaszcza u stołu. 256. WIEDMA
Że postronek podoi,
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 303
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
zwieść dziewczyna; Co gorsza i ku większej należy jej szkodzie, Że uboga i posag noszący w urodzie. Gdzie sława z cnotą ginie, już tam do zamęścia Ród, gładkość i pieniądze nie napędzą szczęścia; O mężać łacno, ale też tylko o męża, Nigdy tam równych w stadło nie zawiążą księża. Trafiło się paniątko do onego dworu, I domu, i dobrego swych rodziców zbioru; A to, że trochę prostak, bo się nikt nie rodzi Z rozumem i dopiero poń do ludzi chodzi. Panna piękna; książęca familia przy niej O cnocie wątpić nie da; posagu przyczyni Pani stara; niedługo o tym mówiąc zgoła, Wzięli
zwieść dziewczyna; Co gorsza i ku większej należy jej szkodzie, Że uboga i posag noszący w urodzie. Gdzie sława z cnotą ginie, już tam do zamęścia Ród, gładkość i pieniądze nie napędzą szczęścia; O mężać łacno, ale też tylko o męża, Nigdy tam równych w stadło nie zawiążą księża. Trafiło się paniątko do onego dworu, I domu, i dobrego swych rodziców zbioru; A to, że trochę prostak, bo się nikt nie rodzi Z rozumem i dopiero poń do ludzi chodzi. Panna piękna; książęca familija przy niej O cnocie wątpić nie da; posagu przyczyni Pani stara; niedługo o tym mówiąc zgoła, Wzięli
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 366
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
Takich Achitofelów, jaki przykład mamy W pryncypale, osadzić, nie malując, w ramy.” A ów za drzwi na palcach: Porwoniście Bogu! Już wytrąbiono prawdę we Lwowie na rogu. Trzeba skłamać koniecznie, przeciw Bogu zgrzeszyć, Kto by chciał rozweselić i króla rozśmieszyć. 36. DO NOWOTNYCH NIEDOPANKÓW
Przecież jedno, paniątka, nie barzo się storzyć: Dosyć kozie ogona, mówi Polak, po rzyć. Że kogo szczęście wioską i drugą wynosi, Zaraz łeb z korca dźwiga, zaraz się komosi. Zwłaszcza owi prosto z szkół, wyzuwszy opiekę, Co się introligują w samorodną tekę: Wojny nigdy nie służąc, w czym równość szlachecka,
Takich Achitofelów, jaki przykład mamy W pryncypale, osadzić, nie malując, w ramy.” A ów za drzwi na palcach: Porwoniście Bogu! Już wytrąbiono prawdę we Lwowie na rogu. Trzeba skłamać koniecznie, przeciw Bogu zgrzeszyć, Kto by chciał rozweselić i króla rozśmieszyć. 36. DO NOWOTNYCH NIEDOPANKÓW
Przecież jedno, paniątka, nie barzo się storzyć: Dosyć kozie ogona, mówi Polak, po rzyć. Że kogo szczęście wioską i drugą wynosi, Zaraz łeb z korca dźwiga, zaraz się komosi. Zwłaszcza owi prosto z szkół, wyzuwszy opiekę, Co się introligują w samorodną tekę: Wojny nigdy nie służąc, w czym równość szlachecka,
Skrót tekstu: PotFrasz3Kuk_II
Strona: 539
Tytuł:
Ogrodu nie wyplewionego część trzecia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
się na pieluszki dla syna waszego. Weźcież go, miła Panno!
FAMUŁA Ja wam garść konopi Podaruję — przyjmijcie, boć my prości chłopi! Jakże to śliczne oczki, jak piękna twarzyczka — Znać przecię niebieskiego zaraz Królewiczka! Nie będzie u nas nigdy tak śliczne dzieciątko — Niechże cię pocałuję, me piękne Paniątko! O, żem ci z sobą nie wziął mojej piszczaleczki — Toć bym was był ucieszył, uziębłe uszeczki! Nęści kawalec Dalej tekst nie wpisany
się na pieluszki dla syna waszego. Weźcież go, miła Panno!
FAMUŁA Ja wam garść konopi Podaruję — przyjmijcie, boć my prości chłopi! Jakże to śliczne oczki, jak piękna twarzyczka — Znac przecię niebieskiego zaraz Królewiczka! Nie będzie u nas nigdy tak śliczne dzieciątko — Niechże cie pocałuję, me piękne Paniątko! O, żem ci z sobą nie wziął mojej piszczaleczki — Toć bym was był ucieszył, uziębłe uszeczki! Nęści kawalec Dalej tekst nie wpisany
Skrót tekstu: DialPańOkoń
Strona: 262
Tytuł:
Dialog o Narodzeniu Pańskim
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Gatunek:
jasełka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1661
Data wydania (nie wcześniej niż):
1661
Data wydania (nie później niż):
1661
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Staropolskie pastorałki dramatyczne: antologia
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Okoń
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1989
DO ŁYSEGO CIOŁKA DO TEGOŻ
Już uprzykrzona zima ustąpiła wiośnie, Las listem, pole trawą, bydło siercią rośnie; Tobie tylko samemu, tobie, łysy Ciołku, Niesporo odziać dawno gołego wierzchołku. 49. COGNOVIT BOS ET ASINUS
Wielki orszak sług widząc, z których siłu znałem, Walących się przez Kraków za paniątkiem małem — Byli Ciołkowie, byli, co się Oślą Głową Pisali (Półkozicem w Polsce ten herb zową) — Padła mi na myśl piosnka, którą żacy wszędzie Na Boże Narodzenie nucą po kolędzie: „Poznał ci wół i osieł, który żyje sianem, Że co idzie przed nimi Dziecię, było Panem”; Prócz
DO ŁYSEGO CIOŁKA DO TEGOŻ
Już uprzykrzona zima ustąpiła wiośnie, Las listem, pole trawą, bydło siercią rośnie; Tobie tylko samemu, tobie, łysy Ciołku, Niesporo odziać dawno gołego wierzchołku. 49. COGNOVIT BOS ET ASINUS
Wielki orszak sług widząc, z których siłu znałem, Walących się przez Kraków za paniątkiem małem — Byli Ciołkowie, byli, co się Oślą Głową Pisali (Półkozicem w Polszczę ten herb zową) — Padła mi na myśl piosnka, którą żacy wszędzie Na Boże Narodzenie nucą po kolędzie: „Poznał ci wół i osieł, który żyje sianem, Że co idzie przed nimi Dziecię, było Panem”; Prócz
Skrót tekstu: PotPoczKuk_III
Strona: 416
Tytuł:
Poczet herbów szlachty
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
herbarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1696
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
narodzie wnuk Katychi/ gdy za żywota Wuja swego u nas się spowiadał/ dawał znać o sobie/ że był młodzieniaszkiem dobrych obyczajów/ cnot i pobożności. Gdy umarł pan Wujaszek/ nastąpił na jego majętność/ do czego mu też naszy ojcowie pomogli/ zalecając go Namiestnikowi Królewskiemu. dostawszy jednego urzędu bacząc się wolnym/ i paniątkiem/ rozpuścił się na wszelaką niezbożność/ obciążając barzo poddane i podatkami dręcząc: a żeby go Gubernatorowie Prowincji swych czasów liczby nie słuchali/ przysługował się upominkami/ i obietnicami przychylnymi sobie zachowywał. Ojcowie przestrzeżeni wtym co się działo/ nie zaniechali strofować często jego nieprzystojnych obyczajów z łaskawością i z zakonniczą ostrością; ale po próżnicy/
narodźie wnuk Cátychi/ gdy zá żywotá Wuiá swego u nas się spowiádał/ dawał znáć o sobie/ że był młodźieniaszkiem dobrych obyczáiów/ cnot y pobożnośći. Gdy umárł pan Wuiaszek/ nástąpił ná iego máiętność/ do czego mu też nászy oycowie pomogli/ zálecáiąc go Namiestnikowi Krolewskiemu. dostawszy iednego urzędu bacząc się wolnym/ y paniątkiem/ rospuśćił się ná wszeláką niezbożność/ obćiążáiąc bárzo poddáne y podatkámi dręcząc: á żeby go Gubernatorowie Prowincyey swych czásow liczby nie słucháli/ przysługował się upominkámi/ y obietnicámi przychylnymi sobie záchowywał. Oycowie przestrzeżeni wtym co się dźiało/ nie zániecháli strofowáć często iego nieprzystoynych obyczáiow z łáskáwośćią y z zakonniczą ostrośćią; ále po prożnicy/
Skrót tekstu: TorRoz
Strona: 34.
Tytuł:
O rozszerzeniu wiary świętej chrześcijańskiej katolickiej w Ameryce na Nowym Świecie
Autor:
Diego de Torres
Tłumacz:
Anonim
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
też Bednarz Zabłocki/ gdy chłopsko szturmował Ku niecnotom/ narazić męstwa nie żałował. Bowiem przez cnotę laząc tak padł/ że się przepukł/ Ba zdechłby już by go był Knap Walanty nie zwlokł. Gdyż ten Niemiecką litość w cieniu brody nosi.
PRZYTULA.
Napaść temu/ kto kiedy o takową prosi. Ale ja Paniątko naruszyć się boję Twej łaski/ o którą teraz pilnie stoję Prosząc/ chciej poradzić mojemy synowi/ Który się też bierze ku twemu stanowi.
CHUDYFERENS.
Dobreżby mu cepy/ widły pług/ radlica/ Patrz jak na żołnierską chce już i kozica.
PRZYTULA.
Wszak zdawna takowi na wojnę chadzali/ Awżdy przedsię bitwy wielkie
też Bednarz Zabłocki/ gdy chłopsko szturmował Ku niecnotom/ náráźić męstwá nie żáłował. Bowiem przez cnotę láząc ták padł/ że sie przepukł/ Bá zdechłby iuż by go był Knap Wálánty nie zwlokł. Gdyż ten Niemiecką litość w ćieniu brody nośi.
PRZYTVLA.
Napáść temu/ kto kiedy o tákową prośi. Ale ia Paniątko náruszyć się boię Twey łáski/ o ktorą teraz pilnie stoię Prosząc/ chćiey porádźić moiemy synowi/ Ktory się też bierze ku twemu stanowi.
CHVDYFERENS.
Dobreżby mu cepy/ widły pług/ rádlicá/ Pátrz iák na żołnierską chce iuż y koźicá.
PRZYTVLA.
Wszák zdawná tákowi ná woynę chadzáli/ Awżdy przedśię bitwy wielkie
Skrót tekstu: PaxUlis
Strona: Gv
Tytuł:
Tragedia o Ulissesie
Autor:
Adam Paxillus
Drukarnia:
Wojciech Kobyliński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
zaledwie jeden się znajduje/ Gdyż dworski stan wielu rzeczy potrzebuje. Który niezgrabnością haniebnie się brzydzi/ Leniem/ głupim/ ospałym/ plugawcem się hydzi. Więc do żołnierskiego potrzeba czerstwości Niewczasów znoszenia/ udatnej śmiałości.
PRZYTULA.
NA wszystko mój synek wierz mi że się zgodzi/ Mniemasz aby prostak żeby ciułka chodzi. O słuchaj Paniątko/ mać on swojskie sztuki/ Dałciem go też był raz na szkolne nauki. Aliści przez pośnik nawyknął wszystkiego/ Matka się zdumiewa kiedy słucha jego. Bowiem warancją prawi choć ugnoju/ Owa przed łaciną nie miewa pokoju/ Tak iż mu się wszyscy paropcy dziwują Bo wnetże odprawę mają gdy kuglują. A choć też ostatek
záledwie ieden sie znayduie/ Gdyż dworski stan wielu rzeczy potrzebuie. Ktory niezgrábnośćią hániebnie sie brzydźi/ Leniem/ głupim/ ospáłym/ plugáwcem sie hydźi. Więc do żołnierskiego potrzebá czerstwośći Niewczásow znoszenia/ vdatney śmiáłośći.
PRZYTVLA.
NA wszystko moy synek wierz mi że się zgodźi/ Mniemasz áby prostak żeby ćiułka chodźi. O sluchay Paniątko/ mać on swoyskie sztuki/ Dałćiem go też był raz ná szkolne náuki. Aliśći przez pośnik náwyknął wszystkiego/ Mátká sie zdumiewa kiedy słucha iego. Bowiem wáráncyą práwi choć vgnoiu/ Owá przed łáćiną nie miewa pokoiu/ Ták iż mu sie wszyscy páropcy dźiwuią Bo wnetże odpráwę máią gdy kugluią. A choć też ostatek
Skrót tekstu: PaxUlis
Strona: G2
Tytuł:
Tragedia o Ulissesie
Autor:
Adam Paxillus
Drukarnia:
Wojciech Kobyliński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
przed łaciną nie miewa pokoju/ Tak iż mu się wszyscy paropcy dziwują Bo wnetże odprawę mają gdy kuglują. A choć też ostatek i widłami zmaga: Hej toć barzo częście roboty pomaga.
CHUDYFERENS.
Nielada chłop słyszę: masz też co dużności? Więc kuu niej jeśli mu nie zbywa wdarskości?
PRZYTULA. Łaskawe Paniątko/ a zasz nie znać z niego Dała mu natura ach wiele dobrego. Na młodzbieć swą siłę okazuje rządnie Dwie kopie obije za dzień/ i poprzątnie.
Każdziuchna robota w rękach mu się kruszy/ Przyrzekam ja za nim iże barzo duży. Kiedyby Turczyna połapił w garść swoję/ Zakręciłby mu kark/ i odiąłby
przed łáćiną nie miewa pokoiu/ Ták iż mu sie wszyscy páropcy dźiwuią Bo wnetże odpráwę máią gdy kugluią. A choć też ostatek y widłámi zmága: Hey toć bárzo częśćie roboty pomaga.
CHVDYFERENS.
Nieládá chłop słyszę: masz też co dużnośći? Więc kuu niey iesli mu nie zbywa wdárskośći?
PRZYTVLA. Láskáwe Paniątko/ á zasz nie znáć z niego Dáłá mu náturá ách wiele dobrego. Ná młodzbieć swą śiłę okázuie rządnie Dwie kopie obiie za dzień/ y poprzątnie.
Káżdziuchna robotá w rękách mu sie kruszy/ Przyrzekám ia zá nim iże bárzo duży. Kiedyby Turczyna połápił w gárść swoię/ Zákręćiłby mu kárk/ y odiąłby
Skrót tekstu: PaxUlis
Strona: G2
Tytuł:
Tragedia o Ulissesie
Autor:
Adam Paxillus
Drukarnia:
Wojciech Kobyliński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
napotym pamiętał/ Więc rychlej uwierzą/ gdy będę powiadał. O potrzebie: mając razy tam zadane.
CHUDYFERENS
Gdyżeś Maćku stały/ podzże już co prędzej Na popis/ dla barvy/ broni/ i pieniędzy. Tamże cię nauczę wnet pułhaku strzelać.
PRZYTULA.
Szrataj was Boże: ty niechciej się oddzielać Od tego Paniątka na się łaskawego/ Janku/ a ty zemną podz do chyża mego. AKT PIATY.
Persony temu służące.
TELEMACHUS, MINERVA, EVMAEVS, ULiSSES, FILAETIVS.
TELEMACHUS. Wosobie młodzieńskiej żałośnie sam prawić będzie.
WImowić nie podołam jakom utrapiony/ Jak ból ciśnie me serce prawie z każdej strony. Nie słychać do
nápotym pámiętał/ Więc rychley vwierzą/ gdy będę powiádał. O potrzebie: máiąc rázy tám zádáne.
CHVDYFERENS
Gdyżeś Máćku stáły/ podzże iusz co prędzey Ná popis/ dla barvy/ broni/ y pieniędzy. Támże ćię náuczę wnet pułháku strzeláć.
PRZYTVLA.
Szrátay was Boże: ty niechćiey sie oddźieláć Od tego Paniątká na sie łáskáwego/ Ianku/ á ty zemną podz do chyzá mego. AKT PIATY.
Persony temu służące.
TELEMACHVS, MINERVA, EVMAEVS, VLYSSES, PHILAETIVS.
TELEMACHVS. Wosobie młodzienskiey żáłośnie sam práwić będźie.
WImowić nie podołam iákom vtrápiony/ Iák bol ćiśnie me serce práwie z káżdey strony. Nie słycháć do
Skrót tekstu: PaxUlis
Strona: G3
Tytuł:
Tragedia o Ulissesie
Autor:
Adam Paxillus
Drukarnia:
Wojciech Kobyliński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603