Nauki 13. tej Zabawy PRZESTROGA. Kiedy Księżyc abo Słońce jest wysokie od Horyzontu na stopniów 45, wten czas wysokość każda, równa jest długości cieniu. Zaczym z wielkim podziwieniem nie wiadomych sekretu, kazawszy pewnego czasu odmierzać cień wysokości, opowiesz że tyleż ma mar sama wysokość. Ten zaś czas tak znajdziesz. Na parapecie okna, które w dzień Słońce oświeca, a miesiąc wnocy: abo na słupku jakim, ustaw Horyzontalnie sztuczkę deski, sposobem podanym o używaniu srzodwagi w Nauce 3, tej Zabawy: i wetknij ogłę zwyczajną w punkt L obrany do upodobania, żeby prosto uchem do nieba stanęła; i zmierzywszy jej wysokość LB nad deską
Náuki 13. tey Zábáwy PRZESTROGA. Kiedy Kśiężyc ábo Słońce iest wysokie od Horyzontu ná stopniow 45, wten czás wysokość każda, rowna iest długości ćieniu. Záczym z ẃielkim podźiwieniem nie wiádomych sekretu, kazawszy pewnego czásu odmierzáć cień wysokośći, opowiesz że tyleż ma mar sámá wysokość. Ten záś czás ták znaydźiesz. Ná párápećie okná, ktore ẃ dźień Słońce ośẃieca, á mieśiąc wnocy: ábo ná słupku iákim, vstaw Horyzontálnie sztuczkę deski, sposobem podánym o vżywaniu srzodwagi w Náuce 3, tey Zabáwy: y wetkniy ogłę zwyczáyną w punkt L obrány do vpodobánia, żeby prosto vchem do niebá stánęła; y zmierzywszy iey wysokość LB nád deską
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 40
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Już od Steru i Bugu. Sam we stu tysięcy Przebierze się pod Zbaraż, który bez obrony Ludzi próżny zastanie. Darmo ułozony Wał z-sieczonych kamieni na trzy zwyż kpie, I Dział na nim pięćdziesiąt; gdy sama nie bije Choć z-Magnesu Forteca. Darmo gotowane Długo spiże, i nowe Kosze posypane, Fijanki, Parapety, kiedy Zamek wziety Reku nie zamierzając. O jakie tam sprzety I dostatki zastane! Aż i ciebie ruszy Bezbożność ta pod ziemią, drogi mój Koniuszy, Z Księżną twoją pospołu. Tolić umarłemu Ważyli się wyrządzić? (Ab!) i Lwu zdechłemu Brode snadno wytargać. Tużem też nie czekał I ja dłużej
Iuż od Steru i Bugu. Sam we stu tysiecy Przebierze sie pod Zbáraż, ktory bez obrony Ludźi prożny zástánie. Dármo ułozony Wał z-sieczonych kamieni ná trzy zwyż kpie, I Dźiał ná nim pięćdziesiąt; gdy sámá nie biie Choć z-Mágnesu Fortecá. Dármo gotowane Długo spiże, i nowe Kosze posypane, Fiianki, Párápety, kiedy Zámek wźiety Reku nie zámierzáiąc. O iakie tám sprzety I dostatki zástáne! Aż i ćiebie ruszy Bezbożność tá pod ziemią, drogi moy Koniuszy, Z Xiężną twoią pospołu. Tolić umárłemu Ważyli sie wyrządźić? (Ab!) i Lwu zdechłemu Brode snadno wytárgáć. Tużem też nie czekał I ia dłużey
Skrót tekstu: TwarSWoj
Strona: 36
Tytuł:
Wojna domowa z Kozaki i z Tatary
Autor:
Samuel Twardowski
Drukarnia:
Collegium Calissiensis Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
na swoje miejsca dział. Summa z tąd wychodząca oznaczy liczbę stop szerokości bateryj. Płaszczyzna bateryj tą stroną, w którą się rychtują działa, ma być trochę spadzista, aby łatwiej działa wystrzeleniem cofnięte, dały się reiterować. Dla czego bywa, że tarcicami podłogę ścielą pod działa. Na brzegu bateryj patrzącym ku nieprzyjacielowi dają się parapety albo szańcowanie. Szańcu szerokość zabierać ma blisko stop. 15. wysokość stop 6. Okien ma być tyle w samym szańcu ile dział. Tu bowiem mają swoję lokacją. Szerokość wewnętrzna okien na stop 2. Szerokość zewnętrzna na stop 4. dla wolniejszego ich rychotwania w prawą lub lewą stronę. Miasto szańców częstokroć dają się
ná swoie mieysca dział. Summa z tąd wychodząca oznaczy liczbę stop szerokości batteryi. Płaszczyzna batteryi tą stroną, w ktorą się rychtuią działa, ma być trochę spadzista, áby łátwiey działá wystrzeleniem cofnięte, dały się reiterowáć. Dla czego bywa, że tarcicami podłogę ścielą pod działá. Ná brzegu batteryi pátrzącym ku nieprzyiacielowi dáią się parápety álbo szańcowanie. Szańcu szerokość zábieráć ma blisko stop. 15. wysokość stop 6. Okien ma być tyle w samym szańcu ile dział. Tu bowięm maią swoię lokácyą. Szerokośc wewnętrzna okien ná stop 2. Szerokość zewnętrzna ná stop 4. dla wolnieyszego ich rychotwánia w prawą lub lewą stronę. Miasto szańcow częstokroć dáią się
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K4
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
wszachownicę sroga disproportia i niekształt częścią że mur tym wątleje/ wktórem ma być solidum supra solidum vacuum supra vacuum.
Szósta. aby wielkość ich proporcjonalna była dowielkości i wysokości izb/ mianowicie w najprzedniejszym piętrze/ w czym taką dawam przestrogę i Regułę która ex opseruatione kształtnych 126. i pokoj wziąłem. Aby parapetu pod oknem/ to jest muru tego który jest od pauimentu do okna nie większego nad łokci dwa/ potym żeby od stropu do okna nigdy więcej nie było nad łokci pułtrzecia/ a ordinarie mniej niż dwa/ to jest pułtora albo siedm ćwierci. A tak naprzykład kiedy wysoka w pokoju będzie łokci ośm/ to ma
wszáchownicę sroga disproportia y niekształt częśćią że mur tym wątleie/ wktorem ma być solidum supra solidum vacuum supra vacuum.
Szosta. áby wielkosć ich proportionalna byłá dowielkośći y wysokośći izb/ miánowićie w nayprzednieyszym piętrze/ w czym táką dawam przestrogę y Regułę ktora ex opseruatione kształtnych 126. y pokoy wźiąłem. Aby parapetu pod oknem/ to iest muru tego ktory iest od pauimentu do okná nie większego nád łokći dwá/ potym żeby od stropu do okná nigdy więcey nie było nád łokći pułtrzećiá/ á ordinarie mniey niż dwá/ to iest pułtorá álbo śiedm ćwierći. A ták náprzykład kiedy wysoka w pokoiu będźie łokći ośm/ to ma
Skrót tekstu: NaukaBud
Strona: Dv
Tytuł:
Krótka nauka budownicza
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Wdowa i Dziedzice Andrzeja Piotrowczyka
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1659
Data wydania (nie wcześniej niż):
1659
Data wydania (nie później niż):
1659
pod oknem/ to jest muru tego który jest od pauimentu do okna nie większego nad łokci dwa/ potym żeby od stropu do okna nigdy więcej nie było nad łokci pułtrzecia/ a ordinarie mniej niż dwa/ to jest pułtora albo siedm ćwierci. A tak naprzykład kiedy wysoka w pokoju będzie łokci ośm/ to ma parapet wytrąciwszy pułtora łokcia albo pięć ćwierci na spátium nad oknem łokci pułtora/ będziesz miał proporcionalną wysokość okna pułpięta łokcia/ szerokość zaś ma mieć połowę wysokości. Ta reguła w izbach wielkich będzie się zdała inpracticabilis, na przykład kiedy izba będzie wysoka ex tabulo praecedenti, łokci ośmnaście toby pięć circiter wytrąciwszy na parapet, i na
pod oknem/ to iest muru tego ktory iest od pauimentu do okná nie większego nád łokći dwá/ potym żeby od stropu do okná nigdy więcey nie było nád łokći pułtrzećiá/ á ordinarie mniey niż dwá/ to iest pułtorá álbo śiedm ćwierći. A ták náprzykład kiedy wysoka w pokoiu będźie łokći ośm/ to ma parapet wytrąćiwszy pułtorá łokćiá álbo pięć ćwierći ná spátium nád oknem łokći pułtorá/ będźiesz miał proporcionálną wysokość okná pułpiętá łokćiá/ szerokość záś ma mieć połowę wysokośći. Tá regułá w izbách wielkich będźie się zdáłá inpracticabilis, ná przykład kiedy izbá będźie wysoka ex tabulo praecedenti, łokći osmnaśćie toby pięć circiter wytrąćiwszy na parapet, y ná
Skrót tekstu: NaukaBud
Strona: Dv
Tytuł:
Krótka nauka budownicza
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Wdowa i Dziedzice Andrzeja Piotrowczyka
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1659
Data wydania (nie wcześniej niż):
1659
Data wydania (nie później niż):
1659
/ to ma parapet wytrąciwszy pułtora łokcia albo pięć ćwierci na spátium nad oknem łokci pułtora/ będziesz miał proporcionalną wysokość okna pułpięta łokcia/ szerokość zaś ma mieć połowę wysokości. Ta reguła w izbach wielkich będzie się zdała inpracticabilis, na przykład kiedy izba będzie wysoka ex tabulo praecedenti, łokci ośmnaście toby pięć circiter wytrąciwszy na parapet, i na spatium nad oknem musiało być okna łokci trzynaście wzwyż a wszerz łokci pułsiodma. Jakie okno ledwoby i wkościele nalazł/ na co ja tak powiadam w prawdzie okno tak wielkie zda się być zbytnie/ na wiatr i zimno nie trwałe. Atoli nie oszpeciłoby izby ale consulendo trwałości i wczasowi/ to
/ to ma parapet wytrąćiwszy pułtorá łokćiá álbo pięć ćwierći ná spátium nád oknem łokći pułtorá/ będźiesz miał proporcionálną wysokość okná pułpiętá łokćiá/ szerokość záś ma mieć połowę wysokośći. Tá regułá w izbách wielkich będźie się zdáłá inpracticabilis, ná przykład kiedy izbá będźie wysoka ex tabulo praecedenti, łokći osmnaśćie toby pięć circiter wytrąćiwszy na parapet, y ná spatium nád oknem muśiáło być okná łokći trzynaśćie wzwysz á wszerz łokći pułśiodmá. Iákie okno ledwoby y wkośćiele nálazł/ ná co ia ták powiádam w prawdźie okno ták wielkie zda się być zbytnie/ ná wiátr y źimno nie trwáłe. Atoli nie oszpećiłoby izby ále consulendo trwáłośći y wczásowi/ to
Skrót tekstu: NaukaBud
Strona: Dv
Tytuł:
Krótka nauka budownicza
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Wdowa i Dziedzice Andrzeja Piotrowczyka
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1659
Data wydania (nie wcześniej niż):
1659
Data wydania (nie później niż):
1659
oko. Opis części składających Ortografią fortec.
XIV. Pryncypalne części składające ortografią fortec są te. Pierwszy Wał otaczający fortecę. Pomniejsze jego części co do wymiaru służące są te. Szerokość dolna, i szerokość górna wału. Spadzistość wewnętrzna i spadzistość zewnętrzna wału. Wysokość wału. Chodzenia po wale szerokość.
Drugi Szaniec z Francuska Parapety Po Niemiecku Brustwerk na brzegu zewnętrznym wału wysypany na chłopa wysokość, do koła otaczający fortecę. Pomniejsze jego części są te. Szerokość dolna i górna szańcu. Spadzistość wewnętrzna i zewnętrzna szańcu. Wysokość wewnętrzna i zewnętrzna szańcu. Szerokość podnóżka i wysokość podnóżka szańcu.
Trzecie Podwale, Po Francusku False Brage które w wielu fortecach się
oko. Opis części składaiących Ortografią fortec.
XIV. Pryncypalne części składaiące ortografią fortec są te. Pierwszy Wał otaczaiący fortecę. Pomnieysze iego części co do wymiaru służące są te. Szerokość dolna, y szerokość gorna wału. Spadzistość wewnętrzna y spadzistość zewnętrzna wału. Wysokość wału. Chodzenia po wale szerokość.
Drugi Szaniec z Francuska Parapety Po Niemiecku Brustwerk ná brzegu zewnętrznym wału wysypany ná chłopa wysokość, do koła otaczaiący fortecę. Pomnieysze iego części są te. Szerokość dolna y gorna szańcu. Spadzistość wewnętrzna y zewnętrzna szańcu. Wysokość wewnętrzna y zewnętrzna szańcu. Szerokość podnożka y wysokość podnożka szańcu.
Trzecie Podwale, Po Francusku False Brage ktore w wielu fortecach się
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G4
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
dwóch przeciwnych bastionów. Te linie po samę fosę oznaczą dwa fronty Rawelinu, jakiej długości być powinny, i anguł jego. J tak czyli abrys, czyli rzeczywisty stanie Rewelin co do pryncypalnych jego linii, oznaczających figurę Rawelinu.
Ze zaś Rawelin jest to nakształt bastionu oprócz skrzydeł, a zatym ma swoi wał, ma Parapety albo szaniec, ma fosę. Więc mieć powinien i wymiar tych części co do ich szerokościj wysokości: który następująca opisuje tablica. Według której łatwo każdy mieć może czyli abrys na karcie Ichnograficznej i Ortograficznej, czyli na polu sam Rawelin: postępując sobie tym sposobem, jaki jest wyżej opisany względem Ichnografii i Ortografii samej fortecy
dwoch przeciwnych bastyonow. Te linie po samę fossę oznaczą dwa fronty Rawelinu, iákiey długości być powinny, y anguł iego. J ták czyli abrys, czyli rzeczywisty stanie Rewelin co do pryncypalnych iego linii, oznaczaiących figurę Rawelinu.
Ze zaś Rawelin iest to nakształt bastyonu oprocz skrzydeł, á zátym ma swoi wał, ma Parapety álbo szaniec, ma fossę. Więc mieć powinien y wymiar tych części co do ich szerokościy wysokości: ktory nástępuiąca opisuie tablica. Według ktorey łátwo każdy mieć może czyli abrys ná karcie Jchnograficzney y Ortograficzney, czyli ná polu sąm Rawelin: postępuiąc sobie tym sposobem, iáki iest wyżey opisany względem Jchnografii y Ortografii samey fortecy
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: H4v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Kleszcze podwoine także swoje skrzydła w prost biorą z linii skrzydeł bastionowych jako i kleszcze pojedyncze. Fronty jednak są podwoine, anguł dwoisty zewnątrz od pola składające: jakie anguły frontem górnym składa litera wielka W. Z tychże części się składają kleszcze jako i Rawelin. To jest mają swoi wał, na wale szaniec albo Parapety i do koła fosę. Których części tenże jest wymiar co i Rawelinów. Zaczym z jednejże tablicy pod liczbą XXIII. położonej biorą swoję Ichnografią i Ortografią. Tej jednak fortyfikacyj zewnętrznej rzadko zażywają Architekci wojenni, jako uważa Wolf. Iż dla odległości swojej od fortecy, z niej obrony mieć nie może. J gdyby w
. Kleszcze podwoine tákże swoie skrzydła w prost biorą z linii skrzydeł bastyonowych iáko y kleszcze poiedyncze. Fronty iednak są podwoine, anguł dwoisty zewnątrz od pola składaiące: iákie anguły frontem gornym składa litera wielka W. Z tychże części się składáią kleszcze iáko y Rawelin. To iest maią swoi wał, ná wale szaniec álbo Parapety y do koła fossę. Ktorych części tenże iest wymiar co y Rawelinow. Zaczym z iedneyże tablicy pod liczbą XXIII. położoney biorą swoię Jchnografią y Ortografią. Tey iednak fortyfikácyi zewnętrzney rzadko zażywaią Architekci woienni, iáko uważa Wolff. Jż dla odległości swoiey od fortecy, z niey obrony mieć nie może. J gdyby w
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I2
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
załogę. A tymczasem trębacze po obozie trwogę Głoszą, grzmią kotły larmo; lecz wychodzić w pole Ani wojska szykować sam czas nie wydole; Ani miejsce po temu, bowiem Turcy chmurą I góry, i co rówien zalegli pod górą; Więc do wałów co żywo, co żywo z muszkiety Do koszów między swe się bierze parapety, Czekają, rychło na cel, gęstwą tak szkaradną, Na działa i ich rury bisurmanie padną. Strzela do naszych CZĘŚĆ DZIEWIĄTA
Ale ci, kiedy już-już trzeba było skoczyć, Spuszczą z pierwszej ochoty i poczną się boczyć, Hałła! hałła! więcej nic, chłysnąwszy po czarce Masłoku, on swój impet obrócili w harce
załogę. A tymczasem trębacze po obozie trwogę Głoszą, grzmią kotły larmo; lecz wychodzić w pole Ani wojska szykować sam czas nie wydole; Ani miejsce po temu, bowiem Turcy chmurą I góry, i co rówien zalegli pod górą; Więc do wałów co żywo, co żywo z muszkiety Do koszów między swe się bierze parapety, Czekają, rychło na cel, gęstwą tak szkaradną, Na działa i ich rury bisurmanie padną. Strzela do naszych CZĘŚĆ DZIEWIĄTA
Ale ci, kiedy już-już trzeba było skoczyć, Spuszczą z pierwszej ochoty i poczną się boczyć, Hałła! hałła! więcej nic, chłysnąwszy po czarce Masłoku, on swój impet obrócili w harce
Skrót tekstu: PotWoj1924
Strona: 282
Tytuł:
Transakcja Wojny Chocimskiej
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1670
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1670
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1924