o tym Z. Tomasza in Opus de Iudic: Astrorum etc.
V. Mówi Kalendarznik: nie mniej nierozumny figment, że Planety nie które, jako to Księżyc i Wenus są niewieście, Saturnus i Mars są Męskie. Odpów: Iż to nie jest figment nie rozumny; ale rozumna Filozofów denominacja; albowiem Niewiasty więcej partycypują z humorów, jeszcze w żywocie Macierzyńskim: Mężczyźni zaś nie tak; według według asercyj Medyków. Zaczym iż Księżyc i Wenera jest humory sprawująca, nie tylko na świecie ale i w Człowieku, jako Planetowie wilgotni, ex effectu suo circa formationem Embrionis humani, jako princypalnej na ziemi kreatury, zowią się niewieściemi: Saturnus zaś
o tym S. Tomasza in Opus de Iudic: Astrorum etc.
V. Mowi Kálendarznik: nie mniey nierozumny figment, że Planety nie ktore, iáko to Xiężyc y Wenus są niewieśćie, Sáturnus y Márs są Męskie. Odpow: Iż to nie iest figment nie rozumny; ále rozumna Filozofow denominacya; álbowiem Niewiasty więcey partycypuią z humorow, ieszcze w żywoćie Máćierzynskim: Męszczyźni záś nie ták; według według assercyi Medykow. Záczym iż Xiężyc y Wenera iest humory sprawuiącá, nie tylko ná świećie ále y w Człowieku, iáko Planetowie wilgotni, ex effectu suo circa formationem Embrionis humani, iáko princypalney ná źiemi kreátury, zowią się niewieśćiemi: Sáturnus záś
Skrót tekstu: DuńKal
Strona: K
Tytuł:
Kalendarz polski i ruski na rok pański 1741
Autor:
Stanisław Duńczewski
Drukarnia:
Paweł Józef Golczewski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
kalendarze
Tematyka:
astrologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1741
Data wydania (nie wcześniej niż):
1741
Data wydania (nie później niż):
1741
sytuacyj, pod czas całym pułsferzem, pod czas połową, pod czas małą, i jeszcze mniejszą częścią świecą. A zatym jako i Księżyc, mają swoje nowie, kwadry, pełnie, inkrement i dekrement światła. Co wszystko nie skąd inąd pochodzi, tylko że według różnego aspektu swego z słońcem, mniej więcej różnego czasu partycypują z słonecznego światła.
Trzecia własność: iż lubo z jednejże materyj wszystkie luminarze stworzone, to jest elementu wody. Atoli różną formą substancjalną, accydensami, własnościami, a zatym naturą są nadane. Tak jako wszystkie sublunarne stworzenia są z jednejże materyj, przecież dla różnej formy, różnią się naturą i własnościami. J jako czy
sytuacyi, pod czas całym pułsferzem, pod czas połową, pod czas małą, y ieszcze mnieyszą częścią swiecą. A zatym iáko y Xiężyc, maią swoie nowie, kwadry, pełnie, inkrement y dekrement światła. Co wszystko nie zkąd inąd pochodzi, tylko że według rożnego aspektu swego z słońcem, mniey więcey rożnego czasu partycypuią z słonecznego swiatła.
Trzecia własność: iż lubo z iedneyże máteryi wszystkie luminarze stworzone, to iest elementu wody. Atoli rożną formą substancyalną, accydensami, własnościami, á zátym náturą są nadáne. Ták iáko wszystkie sublunarne stworzenia są z iedneyże materyi, przecież dla rożney formy, rożnią się naturą y własnościami. J iáko czy
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: M
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
co ognia, lubo nie formalnie, przynajmniej w potencyj i co do ekwiwalencyj. Oddychając, tym samym wewnętrznym tchnie powietrzem, a świeże w siebie ciągnie. Bez krwi i innych wodnistych humorów naturalnie żyć niemoże. Inne zaś części kości i mięso ziemnej są materyj. Same nawet kamienie i minerały, mniej więcej z każdego partycypują elementu. Wydać ogień twardy kamień, skrzesany o żelazo. Wytryśnieć kroplę humoru, pocąc się osobliwie przy wilgotnej eryj. Same diamnety nie co innego są, tylko skrzepły pot ze skał wyciśniony, i stwardziony operacją słońca, Wrzucona sztuka świeżo wykopanego kamienia w ogień, że się pryska i rozsadza; znak jest zamkniętych w nim
co ognia, lubo nie formalnie, przynaymniey w potencyi y co do ekwiwalencyi. Oddychaiąc, tym samym wewnętrznym tchnie powietrzem, á swieże w siebie ciągnie. Bez krwi y innych wodnistych chumorow náturalnie żyć niemoże. Jnne zaś części kości y mięso ziemney są materyi. Same náwet kámienie y minerały, mniey więcey z każdego partycypuią elementu. Wydać ogień twardy kámien, zkrzesany o żelazo. Wytryśnieć kroplę chumoru, pocąc się osobliwie przy wilgotney aeryi. Same dyamnety nie co innego są, tylko zkrzepły pot ze skał wyciśniony, y ztwardziony operacyą słońca, Wrzucona sztuka swieżo wykopanego kámienia w ogień, że się pryska y rozsadza; znak iest zamkniętych w nim
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: Q3
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Atmosferą zowią. Odległości od ziemi Atmosfery zwyczajnie liczą na mil 13. Atoli nie zawsze jednakowa być musi jej dystancja, dla obfitszych czasami ekshalacyj, wyżyj w górę się wynoszących.
10mo. Do elementu powietrza redukują się meteora powietrzne: tak z tego, iż na powietrzu mają swoję lokacją. Jako że z elementu powietrza najwięcej partycypują. Pierwszy jest wiatr. O którym lubo Chipocrates Seneka Cardanus etc: sądzą: iż w rzeczy, jest komocja powietrza. Atoli być musi to co komocją czyni powietrza, co nie jest inszego tylko wiatr. Nie obroty luminarzów niebieskich, nie sam bieg chmur, jak niektórzy sądzą. Gdyż jako codzienny jest obrót luminarzów od
Atmosferą zowią. Odległości od ziemi Atmosfery zwyczainie liczą ná mil 13. Atoli nie záwsze iednakowa być musi iey distancya, dla obfitszych czasami exchalacyi, wyżyi w gorę się wynoszących.
10mo. Do elementu powietrza redukuią się meteora powietrzne: ták z tego, iż ná powietrzu maią swoię lokacyą. Jáko że z elementu powietrza naywięcey partycypuią. Pierwszy iest wiatr. O ktorym lubo Chipocrates Seneca Cardanus etc: sądzą: iż w rzeczy, iest kommocya powietrza. Atoli być musi to co kommocyą czyni powietrza, co nie iest inszego tylko wiatr. Nie obroty luminarzow niebieskich, nie sam bieg chmur, iák niektorzy sądzą. Gdyż iáko codzienny iest obrot luminarzow od
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: T2v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
.
Dziewiąta jest Manna: i jest substancjanielszy humor stężały od zimna z kwiatów i ziół wynikający. Który dla tego z rana lecie zbierają, póki słonecznym promieniem rozgrzany nie stopnieje. O elemencie ziemi.
XXVII. O elemencie ziemi te są prawdy. 1mo. Iż nad inne elementa jest najcięższa; i im więcej które mikstury partycypują z ziemi, tym są cięższe. Dla czego do konnaturalnej eksygencyj osadzona jest najniżej w pośród całego świata od wszechmocnej ręki Boskiej.
2do. Minerały jako złoto srebro żelazo miedź ołów etc: i kamienie, jako marmury głazy, opoka, etc: tym więcej ziemnej w sobie mają materyj im bardziej uciążają. Ze zaś kruszce
.
Dziewiąta iest Manna: y iest substancyanielszy chumor ztężały od zimna z kwiatow y zioł wynikáiący. Ktory dla tego z rana lecie zbieraią, poki słonecznym promieniem rozgrzany nie ztopnieie. O elemencie ziemi.
XXVII. O elemencie ziemi te są prawdy. 1mo. Jż nad inne elementa iest naycięższa; y im więcey ktore mixtury partycypuią z ziemi, tym są cięższe. Dla czego do konnaturalney exygencyi osadzona iest nayniżey w posrod cáłego swiata od wszechmocney ręki Boskiey.
2do. Minerały iáko złoto srebro żelazo miedź ołow etc: y kámienie, iáko marmury głazy, opoka, etc: tym więcey ziemney w sobie maią materyi im bardziey uciążaią. Ze zaś kruszce
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: U
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
.
2do. Minerały jako złoto srebro żelazo miedź ołów etc: i kamienie, jako marmury głazy, opoka, etc: tym więcej ziemnej w sobie mają materyj im bardziej uciążają. Ze zaś kruszce się topią od ognia, nie kamienie: pochodzi z tąd iż tamte z gorących ekshalacyj, i tłustych waporów i wilgoci wiele partycypują, które przedtym zimnem sciśnione, potym ogniem rozgrzane międkości i rzadkości nabywają. Te zaś więcej suchości i tęgości w sobie mają, dla której od ognia bardziej wysuszone na części się pryskają i w proch rozsypują.
3tio. Po wielu miejscach naturalne węgle się kopią, osobliwie w Belgium około Leodium: które ogień w sobie utrzymują
.
2do. Minerały iáko złoto srebro żelazo miedź ołow etc: y kámienie, iáko marmury głazy, opoka, etc: tym więcey ziemney w sobie maią materyi im bardziey uciążaią. Ze zaś kruszce się topią od ognia, nie kámienie: pochodzi z tąd iż tamte z gorących exchalacyi, y tłustych waporow y wilgoci wiele partycypuią, ktore przedtym zimnem zciśnione, potym ogniem rozgrzane międkości y rzadkości nabywaią. Te zaś więcey suchości y tęgości w sobie maią, dla ktorey od ognia bardziey wysuszone ná części się pryskaią y w proch rozsypuią.
3tio. Po wielu mieyscach náturalne węgle się kopią, osobliwie w Belgium około Leodium: ktore ogień w sobie utrzymuią
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: Uv
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
jeśli będziesz służył królowi, albo panu któremu, nie żałującemu sumptu, możesz używać tego sumaryjuszu materyjej skrytej, bo zaprawdę są daleko lepsze i weselsze do pojźrzenia w oczach i słuszność sama pokazuje, że natura matka powszechna wewnątrz ziemie produkuje rzeczy gorące, jako tak wiele olejków, tak wiele species smoły i inszych materyj, które partycypują i zgadzają się z elementem ognia. A przeto i te ognie wyprawne, kiedy się urobią z takowej materyjej, pokazują się pałające i dłużej trwają, i uczynią większy efekt w pożarze, a są takowe niegasnące, chyba że wie kto ich tajemnice, jako i od czego gasną. Materia dla robienia kul, które nie
jeśli będziesz służył królowi, albo panu któremu, nie żałującemu sumptu, możesz używać tego summaryjuszu materyjej skrytej, bo zaprawdę są daleko lepsze i weselsze do pojźrzenia w oczach i słuszność sama pokazuje, że natura matka powszechna wewnątrz ziemie produkuje rzeczy gorące, jako tak wiele olejków, tak wiele species smoły i inszych materyj, które partycypują i zgadzają się z elementem ognia. A przeto i te ognie wyprawne, kiedy się urobią z takowej materyjej, pokazują się pałające i dłużej trwają, i uczynią większy efekt w pożarze, a są takowe niegasnące, chyba że wie kto ich tajemnice, jako i od czego gasną. Materyja dla robienia kul, które nie
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 376
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
