4800 Kredytorowie porachowawszy tak w ruchomych jako i gotowiźnie wszytkie jego sprzęty/ znaleźli sum: 3200 zł. Więc iż niewynosi summa pozostała/ tej summie Kredytorów/ pytam wiele każdy według proporcji swojego Kapitału powinien wziąć. F. Pierwszemu 800 zł. Drugiemu 333 1/3 Trzeciemu 533 ½ zł. Czwartego 500 zł. Piętemu 433 1/3 zł. Szóstemu 200 zł. Siódmemu 400 zł. Reguła jako tu stoi 4800 dają 3200 wiele 1200 500 800 etc. Drugi punkt. E contra. zaś/ kiedy będziesz wiedział summę tak Kapitału/ jako i zarobek wszytkich/ a chcesz wiedzieć który z nich do handlu jak wiele włożył/ to
4800 Creditorowie poráchowawszy ták w ruchomych iáko y gotowiźnie wszytkie iego sprzęty/ ználeźli sum: 3200 zł. Więc iż niewynośi summá pozostáłá/ tey summie Credytorow/ pytam wiele káżdy według proporcyey swoiego Capitału powinien wźiąć. F. Pierwszemu 800 zł. Drugiemu 333 1/3 Trzećiemu 533 ½ zł. Czwarte^o^ 500 zł. Piętemu 433 1/3 zł. Szostemu 200 zł. Siodmemu 400 zł. Regułá iáko tu stoi 4800 dáią 3200 wiele 1200 500 800 etc. Drugi punkt. E contra. záś/ kiedy będźiesz wiedźiał summę ták Capitału/ iáko y zarobek wszytkich/ á chcesz wiedźieć ktory z nich do hándlu iák wiele włożył/ to
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 162
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
Żeby dzisia inaczej, jego bierze Syna; Druga miasto wesele przynosi mu troskę, Jeśli przepił ojcowską na winie kto wioskę; Trzecia, co miał żołądek leczyć, że nie trawi, To się winem rąk i nóg, i głowy pozbawi. 70 (D). POMSTA
Pomściłem, chwała Bogu; zdeptałem kark piętą; Oddałem winowajcy memu krzywdę wziętą. Jakbym się w ciężkim znoju zimnej wody napił, Kiedym go skonfundował, kiedym go utrapił. Dziękuje za to Bogu, że śmiertelnie zgrzeszył I że nieodrodzony człek diabła rozśmieszył. Znać nie mówił pacierza albo też jałowo; Nie wie, jaki wziął na się oblig przez
Żeby dzisia inaczej, jego bierze Syna; Druga miasto wesele przynosi mu troskę, Jeśli przepił ojcowską na winie kto wioskę; Trzecia, co miał żołądek leczyć, że nie trawi, To się winem rąk i nóg, i głowy pozbawi. 70 (D). POMSTA
Pomściłem, chwała Bogu; zdeptałem kark piętą; Oddałem winowajcy memu krzywdę wziętą. Jakbym się w ciężkim znoju zimnej wody napił, Kiedym go skonfundował, kiedym go utrapił. Dziękuje za to Bogu, że śmiertelnie zgrzeszył I że nieodrodzony człek diabła rozśmieszył. Znać nie mówił pacierza albo też jałowo; Nie wie, jaki wziął na się oblig przez
Skrót tekstu: PotFrasz3Kuk_II
Strona: 557
Tytuł:
Ogrodu nie wyplewionego część trzecia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
przez się roście/ na kamienistych wyspach. Przyrodzenie.
NAsza Spikanarda Ogródna jest przyrodzenia rozgrzewającego/ i wysuszającego/ na końcu wtórego stopnia/ albo na początku trzeciego/ otwiera/ ścieńcza/ trawi/ mając cząstki w sobie subtelne i przenikające. Moc i skutki.
Mózgu wszelakim dolegliwościom z zimna pochodzącym jest użyteczna. Jako Nerwom albo Piętym żyłom. Mózgu niedostatkom z zimna. Paraliżu. Kaduku. Subeku.
Slakiem albo powietrzem naruszonym
Padającej niemocy.
Spaniu nad przyrodzenie/ które inni Spikiem/ drudzy Subetem z Arabskiego zowią/ tym sposobem używany.
Wziąć kwiatków Spikanardowych/ Szałwijej/ Cynamonu/ Kwiatu Muszkatowego/ Kardamomu/ Koczanków zamorskich/ albo Syszkowej Lawendy/ Staechas Grekowie
przez śię rośćie/ ná kámienistych wyspách. Przyrodzenie.
NAszá Spikánárdá Ogrodna iest przyrodzenia rozgrzewáiącego/ y wysuszáiącego/ ná końcu wtorego stopniá/ álbo ná pocżątku trzećiego/ otwiera/ śćieńcza/ trawi/ máiąc cząstki w sobie subtelne y przenikáiące. Moc y skutki.
Mozgu wszelákim dolegliwośćiom z źimná pochodzącym iest vżyteczna. Iáko Nerwom álbo Piętym żyłom. Mozgu niedostatkom z źimná. Páráliżu. Káduku. Subeku.
Slákiem álbo powietrzem náruszonym
Pádáiącey niemocy.
Spániu nád przyrodzenie/ ktore ini Spikiem/ drudzy Subetem z Arábskiego zowią/ tym sposobem vżywány.
Wźiąć kwiatkow Spikánárdowych/ Szałwiiey/ Cynámonu/ Kwiátu Muszkátoweg^o^/ Kárdámomu/ Koczankow zamorskich/ álbo Syszkowey Láwendy/ Staechas Grekowie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 40
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
zaszponiowanym/ a tej juchy przez kilka dni pić: a potym ono korzenie wywarzone uwiercieć/ i tym się raz i trzy w cieple natrzeć/ potym się w łaźni wypocić i obmyć. Albo też w mleku go uwarzyć/ aż rozewre na Maść/ Soli trochę przydać/ i tym Świerzb nacierać. Nerwom obrażonym
Żyłom piętym albo suchym/ z zimnej przyczyny obrażonym użyteczny. (Plat.) Żołądkowi.
Żołądkowi/ bolejącemu z zaziębienia/ albo z wietrzności zimnych jest osobliwym lekarstwem/ Wino/ w którymby Oman wrzał. Także Proch korzenia jego z winem pijąc. (Plat:) Sercu smętnemu.
Serce frasowliwe i smętne uwesela/ jakimkolwiek sposobem
zászponiowánym/ á tey iuchy przez kilká dni pić: á potym ono korzenie wywárzone vwierćieć/ y tym sie raz y trzy w ćieple nátrzeć/ potym sie w łáźni wypoćić y obmyć. Albo też w mleku go vwárzyć/ áż rozewre ná Máść/ Soli trochę przydáć/ y tym Swierzb náćieráć. Nerwom obráżonjm
Zyłom piętym álbo suchym/ z źimney przyczyny obráżonym vżyteczny. (Plat.) Zołądkowi.
Zołądkowi/ boleiącemu z záźiębienia/ álbo z wietrznośći źimnych iest osobliwym lekárstwem/ Wino/ w ktorymby Oman wrzał. Tákże Proch korzenia iego z winem piiąc. (Plat:) Sercu smętnemu.
Serce frásowliwe y smętne vwesela/ iákimkolwiek sposobem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 59
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ inym dolewają. Inni tylko to korzenie w Moszt kładą/ aż wykiśnieje dobrze. Potym staczają/ i w onymże naczyniu pierwszym/ korzenie precz odrzuciwszy/ i szpont dobrze obwarowawszy chowają. Skutki tego wina. Głowie i Mózgu. Żyłom suchym.
Głowę i Mózg zimny rozgrzewa i posila/ pijąc.
Żyłom piętym albo suchym/ z zbytniej flegmy osłabiałym użyteczne. Piersiom
Piersiom i
Płucom zaziębłym i zaplugawionym jest barzo użyteczne/ abowiem rozgrzewa/ posila/ rozprawuje i wychędaża. Kaszel.
Kaszel zimny leczny. Zawrót głowy.
Zawrót głowy mającym dobrze go używać. Także Szlaku.
Slakiem albo powietrzem naruszonym jest lekarstwem. Głowy boleniu.
Głowy boleniu
/ inym dolewáią. Ini tylko to korzenie w Moszt kłádą/ áż wykiśnieie dobrze. Potym staczáią/ y w onymże naczyniu pierwszym/ korzenie precz odrzućiwszy/ y szpont dobrze obwarowawszy chowáią. Skutki tego winá. Głowie y Mozgu. Zyłom suchym.
Głowę y Mozg źimny rozgrzewa y pośila/ piiąc.
Zyłom piętym álbo suchym/ z zbytniey flágmy osłábiáłym vżyteczne. Pierśiom
Pierśiom y
Płucom záźiębłym y záplugáwionym iest bárzo vżyteczne/ ábowiem rozgrzewa/ pośila/ rozpráwuie y wychędaża. Kászel.
Kászel źimny leczny. Zawrot głowy.
Záwrot głowy máiacym dobrze go vżywáć. Tákże Szláku.
Slákiem álbo powietrzem náruszonym iest lekárstwem. Głowy boleniu.
Głowy boleniu
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 60
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Kapłuniego/ Szpiku wołowego po trzy: Tak wiele psiego sadła/ Oleju sosnowego dwie części/ Szpiku z końskich gnatów starych i wyschłych sześć części/ Olejku z Siarki część jednę/ to wespół złączywszy/ nad wolnym ogniem maść uczynić/ i tą ciało pokurczonę/ pierwej w łaźni dobrze rozgrzane/ nacierać ręce/ nogi/ żyły pięte/ w krótkim czasie członki pokurczone/ do pierwszej władze przyidą. (Parac:) Księgi Pierwsze.
Temuż pokurczeniu inny plastr/ albo maść/ którego mi mój dobry przyjaciel użyczył: Wziąć Prochu/ albo species Mitridati/ Czaszki z Trupiej głowy człowieczej/ Lajen Pawich/ Soku koziej Ruty/ którą też Rutewką
Kápłuniego/ Szpiku wołowego po trzy: Ták wiele pśiego sádłá/ Oleiu sosnowego dwie częśći/ Szpiku z końskich gnatow stárych y wyschłych sześć częśći/ Oleyku z Siarki część iednę/ to wespoł złączywszy/ nád wolnym ogniem máść vczynić/ y tą ćiáło pokurczonę/ pierwey w łáźni dobrze rozgrzane/ náćieráć ręce/ nogi/ żyły pięte/ w krotkim czáśie członki pokurczone/ do pierwszey władze przyidą. (Parac:) Kśięgi Pierwsze.
Temuż pokurczeniu iny plastr/ álbo máść/ ktorego mi moy dobry przyiaćiel vżyczył: Wźiąć Prochu/ álbo species Mitridati/ Czászki z Trupiey głowy człowieczey/ Láien Pawich/ Soku koźiey Ruty/ ktorą też Rutewką
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 65
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i goi Czerwiu. w ranach.
Chrobactwu i czerwiu broni się w ranach/ i w złych a zagniłych wrzodach zalągnąć. Dziwemu mięsu.
Dziwemu mięsu nie dopuszcza w nich narastać. Smród odpędza.
Smród odgania/ z zaplugawionych wrzodów/ z ran/ i z sadzeli zagniłych. Olej z czarnego Biedrzeńcu dystylowany. Żyłom piętym
Żył suchych abo piętych stargnienie/ albo przez wybicie z stawu pokurczenie. Wybycie z stawów
Także wywinieniu i wybiciu członków z swych stawów/ i klejem zaciekłym odmiękcza/ i na swe miejsce przywodzi. Rozsądek.
Mylą się którzy ten Dzięgiel czarny chcą mieć Pietrusznikiem abo i Polną Marchwią: gdyż ani postacią/ ani skutkami namniej nie
y goi Czerwiu. w ránách.
Chrobáctwu y czerwiu broni sie w ránách/ y w złych á zágniłych wrzodách zálągnąć. Dźiwemu mięsu.
Dźiwemu mięsu nie dopuscza w nich nárastáć. Smrod odpądza.
Smrod odgánia/ z záplugáwionych wrzodow/ z ran/ y z sadzeli zágniłych. Oley z czarnego Biedrzeńcu dystyllowány. Zyłom piętym
Zył suchych ábo piętych stárgnienie/ álbo przez wybićie z stáwu pokurczenie. Wybyćie z stáwow
Tákże wywinieniu y wybiciu członkow z swych stawow/ y kliiem záćiekłym odmiękcza/ y ná swe mieysce przywodźi. Rozsądek.
Mylą sie ktorzy ten Dźięgiel czarny chcą mieć Pietrusznikiem ábo y Polną Márchwią: gdyż áni postáćią/ áni skutkámi namniey nie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 80
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
w ranach.
Chrobactwu i czerwiu broni się w ranach/ i w złych a zagniłych wrzodach zalągnąć. Dziwemu mięsu.
Dziwemu mięsu nie dopuszcza w nich narastać. Smród odpędza.
Smród odgania/ z zaplugawionych wrzodów/ z ran/ i z sadzeli zagniłych. Olej z czarnego Biedrzeńcu dystylowany. Żyłom piętym
Żył suchych abo piętych stargnienie/ albo przez wybicie z stawu pokurczenie. Wybycie z stawów
Także wywinieniu i wybiciu członków z swych stawów/ i klejem zaciekłym odmiękcza/ i na swe miejsce przywodzi. Rozsądek.
Mylą się którzy ten Dzięgiel czarny chcą mieć Pietrusznikiem abo i Polną Marchwią: gdyż ani postacią/ ani skutkami namniej nie są podobni sobie.
w ránách.
Chrobáctwu y czerwiu broni sie w ránách/ y w złych á zágniłych wrzodách zálągnąć. Dźiwemu mięsu.
Dźiwemu mięsu nie dopuscza w nich nárastáć. Smrod odpądza.
Smrod odgánia/ z záplugáwionych wrzodow/ z ran/ y z sadzeli zágniłych. Oley z czarnego Biedrzeńcu dystyllowány. Zyłom piętym
Zył suchych ábo piętych stárgnienie/ álbo przez wybićie z stáwu pokurczenie. Wybyćie z stáwow
Tákże wywinieniu y wybiciu członkow z swych stawow/ y kliiem záćiekłym odmiękcza/ y ná swe mieysce przywodźi. Rozsądek.
Mylą sie ktorzy ten Dźięgiel czarny chcą mieć Pietrusznikiem ábo y Polną Márchwią: gdyż áni postáćią/ áni skutkámi namniey nie są podobni sobie.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 80
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ na język każdego dnia puszczać mają/ jest doświadczonym ratunkiem. Trąd Żydowski. Trąd słoniowy.
Trąd tak własny Żydowski/ jako też
Trąd słoniowy dziwnym sposobem spądza. Także Pleszowatości.
Pleszowatości głowy/ i obnażeniu z włosów jest lekarstwem. Maść. Pokurczeniu rąk i nóg. Czemer.
Pokurczeniu rąk i nóg/ z zatkania piętych żył/ wilgotnościami zimnymi/ flegmistemi/ Maść na wielu doświadczona: Wziąć korzenia Dzięgielu polnego drobno posiekanego funtów dziesięć/ i warzyć go tak w winie dobrym i mocnym/ aż lipkość i klejowatość z siebie puści: to przecedzić i wprasować. Potym wziąć mydła/ bądź Greckiego/ bądź Weneckiego /albo Francuskiego cieniuchno pokrajanego/ albo
/ ná ięzyk káżdego dniá pusczáć máią/ iest doświadczonym rátunkiem. Trąd Zydowski. Trąd słoniowy.
Trąd ták włásny Zydowski/ iáko też
Trąd słoniowy dźiwnym sposobem spądza. Tákże Pleszowátośći.
Pleszowátośći głowy/ y obnáżeniu z włosow iest lekárstwem. Máść. Pokurczeniu rąk y nog. Czemer.
Pokurczeniu rąk y nog/ z zátkánia piętych żył/ wilgotnośćiámi źimnymi/ flegmistemi/ Máść ná wielu doświadczona: Wźiąć korzeniá Dźięgielu polnego drobno pośiekánego funtow dźieśięć/ y wárzyć go ták w winie dobrym y mocnym/ áż lipkość y kliiowátość z śiebie puśći: to przecedźić y wprásowáć. Potym wźiąć mydłá/ bądź Greckiego/ bądź Weneckiego /álbo Fráncuskiego cieniuchno pokráiánego/ álbo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 97
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
korzenia tego ziela/ z małmazją szczerą/ a nie machlowaną plastrowany/ pierwej go w niej przez dziewięć dni mocząc. Ciężkie boleści układa/ zwłaszcza z zimnych a flegmistych flusów pochodzące. (Tur.) Podagrze Chyragrz Ściatyce. Artetyce. Księgi Pierwsze. Krwi oziębłej w nyrkach.
Krew w przerzeczonych członkach oziębłą: Także Żyły pięte/ albo Nerwy/ i inne Żyły oziębłe rozgrzewa/ przywracając im przyrodzone ciepło/ a precz z nich oddalając boleści. Wrzodów złym.
Wrzody złe płynące goi/ Olejek z całego tego ziela wyciągniony/ tak sam jako z kamforowym olejkiem na poły zmieszany/ tym je napuszczając/ albo flajtuchy w tym maczać/ a w stare
korzeniá teg^o^ źielá/ z máłmázyą sczerą/ á nie máchlowáną plastrowány/ pierwey go w niey przez dźiewięć dni mocząc. Ciężkie boleśći vkłáda/ zwłasczá z źimnych á flegmistych flusow pochodzące. (Tur.) Podágrze Chyrágrz Sciátyce. Artetyce. Kśięgi Pierwsze. Krwi oźiębłey w nyrkách.
Kreẃ w przerzeczonych członkách oźiębłą: Tákże Zyły pięte/ álbo Nerwy/ y ine Zyły oźiębłe rozgrzewa/ przywracáiąc im przyrodzone ciepło/ á precz z nich oddaláiąc boleśći. Wrzodow złym.
Wrzody złe płynące goi/ Oleiek z cáłego tego źiela wyćiągniony/ ták sam iáko z kámforowym oleykiem ná poły zmieszány/ tym ie nápusczáiąc/ álbo fláytuchy w tym maczáć/ á w stáre
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 105
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
