już uznał i osądził/ ale i ludzie potomni sądzić będą. Przestawamy na tej odpowiedzi zacny Żołnierzu a zwłaszcza na tym coś namielił: iż w wyobrażeniu schodzi człowiek z tego świata. Cóż jest bowiem żywot naśż: Komejda. Scaena quaedam est vita nostrak, Jako jedne powiedział. Różne stany ludzkie. Przełożeństwa albo poddaństwa/ wszytko to komejdialne persony. Nie to szczęśliwy/ na którego Pańską osobę włożono/ ani tego mizerna kondycja/ którego jako kmiotka abo lichotę jako naTeatrum świata tego wyprawiono: ale to szczęśliwy/ i pochwały godny/ który personę swoję według potrzeby i przystojności odprawi. Tego rozumu zdrowego będąc niektórzy jako jeden/ który umierając
iuż vznał y osądźił/ ále y ludźie potomni sądźić będą. Przestawamy ná tey odpowiedźi zacny Zołnierzu á zwłaszcżá ná tym coś namielił: iż w wyobráżeniu zchodźi cżłowiek z tego świátá. Coż iest bowiem żywot náśż: Komeyda. Scaena quaedam est vita nostrak, Jáko iedne powiedźiał. Rożne stany ludzkie. Przełożeństwá álbo poddaństwá/ wszytko to komeydyalne persony. Nie to szczęśliwy/ ná ktorego Páńską osobę włożono/ áni tego mizerna kondycya/ ktorego iáko kmiotká ábo lichotę iáko náTheátrum świátá tego wypráwiono: ále to szczęśliwy/ y pochwały godny/ ktory personę swoię według potrzeby y przystoynośći odpráwi. Tego rozumu zdrowego będąc niektorzy iáko ieden/ ktory vmieráiąc
Skrót tekstu: SpiżAkt
Strona: F3
Tytuł:
Spiżarnia aktów rozmaitych przy zalotach, weselach, bankietach, pogrzebach
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
, Stryjkowskii Miechowita).
Zawisza Jan, starosta spiski, mąż wielki, którego kronikarze nazywają mężem niepospolitym, drudzy serdecznym i dobrej sławy chciwym. Ten najpierwszy czasów unii w. księstwa l. z koroną polską, w małżeństwo pojął córkę Kieżgałly wojewody trockiego, jedynaczkę, wziąwszy po niej. w posagu Bakszty z pięcią tysięcy poddaństwa, jako dawne inwentarze i prawa informują: od którego czasu Zawiszowie poczęli się pisać na Baksztach, wziąwszy oraz i przydatek przezwiska według zwyczaju na znak ściślejszego zjednoczenia się Kieżgałły, skąd się nazywają Zawiszowie Kieżgałłowie, wziąwszy za herb sobie herb Kieżgałłów Łabędzia, a w hełmie Różę, dawny swój herb, położywszy, jako się teraz
, Stryjkowskii Miechowita).
Zawisza Jan, starosta spiski, mąż wielki, którego kronikarze nazywają mężem niepospolitym, drudzy serdecznym i dobréj sławy chciwym. Ten najpierwszy czasów unii w. księstwa l. z koroną polską, w małżeństwo pojął córkę Kieżgałly wojewody trockiego, jedynaczkę, wziąwszy po niéj. w posagu Bakszty z pięcią tysięcy poddaństwa, jako dawne inwentarze i prawa informują: od którego czasu Zawiszowie poczęli się pisać na Baksztach, wziąwszy oraz i przydatek przezwiska według zwyczaju na znak ściślejszego zjednoczenia się Kieżgałły, zkąd się nazywają Zawiszowie Kieżgałłowie, wziąwszy za herb sobie herb Kieżgałłów Łabędzia, a w hełmie Różę, dawny swój herb, położywszy, jako się teraz
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 4
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
się o przyczynę/ dla której co cierpim? Ja inszej nie mogę naleźć: bo naród nasz w cnocie nad insze narody pośledni nie jest/ i owszem lepszy/ który inne narody w Cnocie i w obyczajach przchodzi. insza tedy nie jest przyczyna upadku naszego/ jedno Schisma i odszczepieństwo: iż się oddalili od posłuszeństwa i poddaństwa Rzymskiego kościoła. Tę samę najduję być przyczyną zguby naszej. Bo skorośmy się oddzielili od niego/ wzięlismy przeklęctwo: i to cierpim/ co cierpim. A jednak nie żałujemy/ ale gorszymi zostajem/ i złorzeczym temuż Kościołowi. Poty ten Z. Patriarcha. O bodajsmy my/ Przezacny narodzie Ruski/ bodajsmy/
sie o przyczynę/ dla ktorey co ćierpim? Ia inszey nie mogę náleść: bo narod nász w cnoćie nád insze narody pośledni nie iest/ y owszem lepszy/ ktory inne narody w Cnoćie y w obycżáiách przchodźi. insza tedy nie iest przyczyná vpadku nászego/ iedno Schismá y odszczepieństwo: iż sie oddalili od posłuszeństwá y poddáństwá Rzymskiego kośćiołá. Tę sámę náyduię bydź przyczyną zguby nászey. Bo skorosmy sie oddźielili od niego/ wźięlismy przeklęctwo: y to ćierpim/ co ćierpim. A iednák nie żáłuiemy/ ále gorszymi zostáiem/ y złorzeczym temuż Kośćiołowi. Poty ten S. Pátryárchá. O bodaysmy my/ Przezacny narodźie Ruski/ bodaysmy/
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 194
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
toż samo wykonał i Leszko Mazowiecki Książę Syn Kryspa, jako i Książęta Śląscy przyznali Kazimierza za Monarchę. I tak sprawdziła się na Kazimierzu dyspozycja Testamentowa Ojca Krzywoustego, że mu Opatrzność Boską zostawił. Kazimierz nie chcąc próżnować rekuperował Polsce Brzeście Litewskie, Włodzimierskie, Drohickie, i Przemyskie Księstwa zdawna zawojowane, ale wyzute dotąd z Poddaństwa. Sejm pierwszy w Łęczycy złożył[...] , gdzie zniósł przez pierwszą Konstytuyą wszelkie podatki i krzywdy przez Miecisława na Ojczyznę wniesione, Dobra Duchowne ubezpieczył od wszelkich Danin, wyprawił potym Posłów do Aleksandra III. Papieża, prosząc o utwierdzenie tych Praw, i Ciało jednego Świętego. Na co reskrypt od Papieża jest w Archiwie Krakowskim,
toż samo wykonał i Leszko Mazowiecki Xiąże Syn Kryspa, jako i Xiążęta Sląscy przyznali Kaźimierza za Monarchę. I tak sprawdźiła śię na Kaźimierzu dyspozycya Testamentowa Oyca Krzywoustego, że mu Opatrzność Boską zostawił. Kazimierz nie chcąc próżnować rekuperował Polszcze Brześćie Litewskie, Włodźimierskie, Drohickie, i Przemyskie Xięstwa zdawna zawojowane, ale wyzute dotąd z Poddaństwa. Seym pierwszy w Łęczycy złożył[...] , gdźie zniósł przez pierwszą Konstytuyą wszelkie podatki i krzywdy przez Miecisława na Oyczyznę wnieśione, Dobra Duchowne ubespieczył od wszelkich Danin, wyprawił potym Posłów do Alexandra III. Papieża, prosząc o utwierdzenie tych Praw, i Ciało jednego Swiętego. Na co reskrypt od Papieża jest w Archiwie Krakowskim,
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 24
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
, Przed nim Miecisław uszedł, zostawiwszy w nowo erygowanej Fortecy Syna Bolesława, i Kietlicza, którą Kazimierz spalił, Bolesława odesłał Ojcu, a Kietlicza na Ruś; żeby nie kłócił Miecisława, Panom zaś wszystkim rebelią darował, z Miecisławem też w krótce pokój uczynił. Uspokoiwszy się w Domu przymusił potencją swoją Prusaków do poprzysiężenia Polsce poddaństwa, z Węgrami pokój zakończył z kondycją, żeby odtąd więcej nie intrygowali się Węgrowie do żadnej Prowincyj Ruskiej, Halicz im odebrawszy uzurpowany dotąd przez ich. Roku 1194. Każymierz w dzień Z. Floriana Nabożeństwo odprawiwszy, ubogich nasyciwszy, na zajutrz Panów wszystkich czestował; gdzie z Biskupami zacząwszy dyskurs o nieśmiertelności duszy pijąc trunek zachłysnął
, Przed nim Miecisław uszedł, zostawiwszy w nowo erygowaney Fortecy Syna Bolesława, i Kietlicza, którą Kaźimierz spalił, Bolesława odesłał Oycu, á Kietlicza na Ruś; żeby nie kłóćił Miecisława, Panom zaś wszystkim rebellią darował, z Miecisławem też w krótce pokóy uczynił. Uspokoiwszy śię w Domu przymuśił potencyą swoją Prusaków do poprzyśiężenia Polszcze poddaństwa, z Węgrami pokóy zakończył z kondycyą, żeby odtąd więcey nie intrygowali śię Węgrowie do żadney Prowincyi Ruskiey, Halicz im odebrawszy uzurpowany dotąd przez ich. Roku 1194. Każimierz w dzień S. Floryana Nabożeństwo odprawiwszy, ubogich nasyćiwszy, na zajutrz Panów wszystkich czestował; gdźie z Biskupami zacząwszy dyskurs o nieśmiertelnośći duszy pijąc trunek zachłysnął
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 25
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Trzebnicy: Po śmierci jego dopiero Pudyk został Rządcą Krakowskim, i całej Polski, bo Henryk nie Opiekunem ale Monarchą całej Polski[...] tytułował się, a Henryk pobożny Syn po Ojcu Wrocławskie Księstwo odziedziczył Konrad zaś medzy Synów swoich Księstwa rozdzielił, Bolesławowi Mazowieckie, Kazimierzowi Łęczyckie i Kujawskie Miecisława zaś trzeciego myszy zjadły, za krzywdy ciężkie poddaństwu czynione, zwanego Koszysko dla szpetnych Włosów. Bolesław Pudyk ożenił się Roku 1239. z Kingą Córką Beli Króla Węgierskiego, z którą czysto i w Panieństwie żył, dla czego nazwany Pudicus. Ta koligacja cokolwiek ustraszyła Konrada że spokojniej żył, ale w Domu niesprawiedliwie się obchodził, bo Czaplę Scholastyka Kujawskiego i Płockiego obwiesić kazał,
Trzebnicy: Po śmierći jego dopiero Pudyk został Rządcą Krakowskim, i całey Polski, bo Henryk nie Opiekunem ale Monarchą całey Polski[...] tytułował śię, á Henryk pobożny Syn po Oycu Wrocławskie Xięstwo odźiedźiczył Konrad zaś medzy Synów swoich Xięstwa rozdźielił, Bolesławowi Mazowieckie, Kaźimierzowi Łęczyckie i Kujawskie Miecisława zaś trzećiego myszy zjadły, za krzywdy ćięszkie poddaństwu czynione, zwanego Koszysko dla szpetnych Włosów. Bolesław Pudyk ożeńił śię Roku 1239. z Kingą Córką Beli Króla Węgierskiego, z którą czysto i w Panieństwie żył, dla czego nazwany Pudicus. Ta kolligacya cokolwiek ustraszyła Konrada że spokoyniey żył, ale w Domu niesprawiedliwie śię obchodźił, bo Czaplę Scholastyka Kujawskiego i Płockiego obwieśić kazał,
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 30
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
przeciw niemu, i zniósł Ślężaków, sam się intronizował na Rząd Księstwa Krakowskiego, podatki wielkie założył na poddanych, i Sejm złożył w Wiślicy, gdzie najprzedniejszych Panów Polskich w niewolą pobrał którzy cudownie w dzień Z. Piotra w Okowach uwolnieni od kajdan, wysźli szczęśliwie, nocą do Pudyka pobiegli, którego sprowadzili z wielką radością poddaństwa. Ten zebrawszy Wojsko, Konrada zbił, i Litwę posiłkującą Bolesław zaś Łysy znowu począł się intrygować do Wielkipolski, ale że zle traktował Polaków, wzgardzony od nich, a Przemysław, i Bolesław pobożny Synowie Plwacza wezwani do własnego Dziedzictwa, potym Łysy dał, Córkę Przemysławowi, i uspokojone ich Panowanie było. Konrad znowu Litwę
przećiw niemu, i zniósł Slężaków, sam śię intronizował na Rząd Xięstwa Krakowskiego, podatki wielkie założył na poddanych, i Seym złożył w Wiślicy, gdźie nayprzednieyszych Panów Polskich w niewolą pobrał którzy cudownie w dzień S. Piotra w Okowach uwolnieni od kaydan, wysźli szczęśliwie, nocą do Pudyka pobiegli, którego sprowadźili z wielką radośćią poddaństwa. Ten zebrawszy Woysko, Konrada zbił, i Litwę pośiłkującą Bolesław zaś Łysy znowu począł śię intrygować do Wielkipolski, ale że zle traktował Polaków, wzgardzony od nich, á Przemysław, i Bolesław pobożny Synowie Plwacza wezwani do własnego Dziedźictwa, potym Łysy dał, Córkę Przemysławowi, i uspokojone ich Panowanie było. Konrad znowu Litwę
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 31
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
grał o Sieradz. , Kujaw. i Dobrzyńską Ziemie, Ludwik żeby nie odrywał od Polski Prowincyj za konsensem Stanów ukontenował go Dobrzyńską Ziemią, a Władysławowi Książęciu Opolskiemu, także Wnukowi Kazimierza darował Ziemię Rudzką, zwaną teraz Wieluńską, i Zamki Olsztyński, Krzepicki, Brzeznicki, i Bobolicki, ale obadwa przysiąc musieli na poddaństwo Królom Polskim, z kondycją wrócenia tych Księstw do Polski po bezpotomnie zeszłych[...] , o czym Długosz i to przydaje, że po śmierci Kazimierza Sasi odebrali Santok, a Litwa Włodzimierz, i inne Księstwa Ruskie. Ze zaś Król Ludwik owdowiałą Polskę zostawł, Elżbieta Matka jego Roku 1376. naparła się Rządu Polskiego i do Krakowa
grał o Sieradz. , Kujaw. i Dobrzyńską Ziemie, Ludwik żeby nie odrywał od Polski Prowincyi za konsensem Stanów ukontenował go Dobrzyńską Ziemią, á Władysławowi Xiążęćiu Opolskiemu, także Wnukowi Kaźimierza darował Ziemię Rudzką, zwaną teraz Wieluńską, i Zamki Olsztyński, Krzepicki, Brzeznicki, i Bobolicki, ale obadwa przyśiąc muśieli na poddaństwo Królom Polskim, z kondycyą wrócenia tych Xięstw do Polski po bezpotomnie zeszłych[...] , o czym Długosz i to przydaje, że po smierći Kaźimierza Saśi odebrali Santok, á Litwa Włodźimierz, i inne Xięstwa Ruskie. Ze zaś Król Ludwik owdowiałą Polskę zostawł, Elżbieta Matka jego Roku 1376. naparła śię Rządu Polskiego i do Krakowa
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 45
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
legło Krzyżaków 50000. a w niewolą dostało się 40000. według Krom: i Dług: Wszyscy najprzedniejsi Wodzowie, i Magister Krzyżacki, i Książęta Niemieccy wygineli na tej batalii. Po szczęśliwie wygranej batalii Miasta Pruskie poddały się Królowi, Zamków wiele, Szlachta Pruska, i Biskupi Warmiński, Chełmiński, Pomerański, i Sambieński przysięgli poddaństwo Królowi. Potym Król Zamek Malborski atakował, ale mało zrobiwszy wrócił do Wrocławka, a tym czasem Plaweniusz już obrany Magistrem Krzyżackim, zebrawszy siły Tuchola atakowac począł, w tym Król już był Wojsko rozpuścił, ale przecież 6. Chorągwi nadwornych posłał, którzy złączywszy się z Wielkopolskiemi, pod Koronowem się potkali z Krzyżakami,
legło Krzyżaków 50000. á w niewolą dostało śię 40000. według Krom: i Dług: Wszyscy nayprzednieyśi Wodzowie, i Magister Krzyżacki, i Xiążęta Niemieccy wyginéli na tey batalii. Po szczęśliwie wygraney batalii Miasta Pruskie poddały śię Królowi, Zamków wiele, Szlachta Pruska, i Biskupi Warmiński, Chełmiński, Pomerański, i Sambieński przyśięgli poddaństwo Królowi. Potym Król Zamek Malborski atakował, ale mało zrobiwszy wróćił do Wrocławka, á tym czasem Plaweniusz juz obrany Magistrem Krzyżackim, zebrawszy śiły Tuchola attakowac począł, w tym Król juz był Woysko rozpuśćił, ale przećież 6. Chorągwi nadwornych posłał, którzy złączywszy śię z Wielkopolskiemi, pod Koronowem śię potkali z Krzyżakami,
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 52
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
, Mielecki Uświatę, i też Miasta obsadzone i zmocnione garnizonami Polskiemi, Mielecki potym Newel dobył i spalił, Zamojski Zawołocie przymusił do poddania się, i całe Inflanty posłuszeństwo obiecały, byle Zamki były od Moskwy uwolnione, z Rygi Posłowie wyprawieni od Miasta z poprzysiężeniem wierności jakoż wysłanemu od Króla Sulikowskiemu całe Miasto przysięgło wierność, i poddaństwo Królom Polskim i Rzeczypospolitej. Roku 1581. znowu na Sejmie trzecia ekspedycja deklarowana przeciw Moskwie, przez którą Ostrów Moskwie odebrany, Psków oblężony, ale w tym samym czasie Grzegorz XIII. Papież przysłał Nuncjusza do Króla prosząc z Moskwą o Pokój, bo w te nadzieję Car Moskiewski deklarował Wiarę Z. przyjąć, ale tej zmyślonej
, Mielecki Uświatę, i też Miasta obsadzone i zmocnione garnizonami Polskiemi, Mielecki potym Newel dobył i spalił, Zamoyski Zawołocie przymuśił do poddania śię, i całe Inflanty posłuszeństwo obiecały, byle Zamki były od Moskwy uwolnione, z Rygi Posłowie wyprawieni od Miasta z poprzysiężeniem wiernośći jakoż wysłanemu od Króla Sulikowskiemu całe Miasto przyśięgło wierność, i poddaństwo Królom Polskim i Rzeczypospolitey. Roku 1581. znowu na Seymie trzećia expedycya deklarowana przećiw Moskwie, przez którą Ostrow Moskwie odebrany, Pskow oblężony, ale w tym samym czaśie Grzegorz XIII. Papież przysłał Nuncyusza do Króla prosząc z Moskwą o Pokóy, bo w te nadźieję Car Moskiewski deklarował Wiarę S. przyjąć, ale tey zmyśloney
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 66
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
