jelce przyjemnych uwag. Będąc dobrym całego rodzaju ludzkiego przyjacielem, płaczę z radości, widząc obywatelów tak wielu Państw węzłem wzajemnej potrzeby złączonych, siebie razem i kraj swój zabiegami, pilnością i przemysłem bogacących; odbierających od nas zbyteczne produkcje, dodawających natychmiast tych, bez których obejść się nie możem.
Zdaje się iż przyrodzenie osobliwszym sposobem podzieliło szacowne dary swoje po rozmaitych świata częściach, chcąc tym kształtem, Najwyższy natury Sprawca, przez wzajemny wzgląd niedostatków, ustanowić między ludźmi zobopolną podległość, której węzłem uczynił wzajemne potrzebom dogodzenie. Niemasz kraju takiego, któryby nie miał w sobie tego, czego gdzie indziej znaleźć niemożna. Wjednym potrawy, w drugim przyprawy
jelce przyiemnych uwag. Będąc dobrym całego rodzaiu ludzkiego przyiacielem, płaczę z radości, widząc obywatelow tak wielu Państw węzłem wzaiemney potrzeby złączonych, siebie razem y kray swoy zabiegami, pilnością y przemysłem bogacących; odbieraiących od nas zbyteczne produkcye, dodawaiących natychmiast tych, bez ktorych obeyść się nie możem.
Zdaie się iż przyrodzenie osobliwszym sposobem podzieliło szacowne dary swoie po rozmaitych świata częściach, chcąc tym kształtem, Naywyższy natury Sprawca, przez wzaiemny wzgląd niedostatkow, ustanowić między ludźmi zobopolną podległość, ktorey węzłem uczynił wzaiemne potrzebom dogodzenie. Niemasz kraiu takiego, ktoryby nie miał w sobie tego, czego gdzie indziey znaleść niemożna. Wiednym potrawy, w drugim przyprawy
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 55
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
. Aktach Zalotnych. Trzecia Mowa o Pannę.
WSzytkie rzeczy Mciwy Panie/ którekolwiek okręgiem nieba wysokiego na tych niskościach są ograniczone i ocerkowane/ cokolwiek czynią i sprawują to wszytko za rządem i dyrygowaniem dwu Panów: z których jedne Bóg Najwyższy/ ugormowawszy drugiego/ to jest/ naturę abo przyrodzenie nasze/ ludzi w różne stany podzieliwszy/ różne im też zabawy/ i pieczołowania zostawiał. A jako Rządzca mądry i potężny/ rozumem człowieka nad insze stworzenia obdarzywszy/ naturę jego tak ukstałtował/ że nad jej wolą niczego człowiek uczynić nie śmie/ tylko żeby byłz jej posłuszeństwa wychełznany/ i czoła przetartego. Ci dwaj Panowie sprawują/ żeby człowiek w kolejach stanu
. Aktach Zalotnych. Trzećiá Mowá o Pánnę.
WSzytkie rzeczy Mćiwy Pánie/ ktorekolwiek okręgiem niebá wysokiego ná tych niskośćiách są ogránicżone y ocerkowáne/ cokolwiek cżynią y spráwuią to wszytko zá rządem y dyrygowániem dwu Pánow: z ktorych iedne Bog Naywyższy/ vgormowawszy drugiego/ to jest/ náturę ábo przyrodzenie násze/ ludźi w rożne stany podźieliwszy/ rożne im też zábáwy/ y pieczołowánia zostáwiáł. A iáko Rządzcá mądry y potężny/ rozumem cżłowieká nád insze stworzenia obdárzywszy/ náturę iego ták vkstałtował/ że nád iey wolą nicżego cżłowiek vcżynić nie śmie/ tylko żeby byłz iey posłuszeństwá wychełznány/ y czołá przetártego. Ci dwáy Pánowie spráwuią/ żeby cżłowiek w koleiách stánu
Skrót tekstu: SpiżAkt
Strona: A3
Tytuł:
Spiżarnia aktów rozmaitych przy zalotach, weselach, bankietach, pogrzebach
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
, wprowadziwszy senat, którzy wszyscy począwszy od starego biskupa wileńskiego iksiędza Brzostowskiego i podobnego w leciech ip. Sapiehy wojewody wileńskiego usque ad ultimum przysięgli. Confoederationis sancita napisane, legacje wyprawione do monarchów, wojsku zapłatę obmyślono, et omnia, quac requirebautur statuta.
Hetman i marszałek zaraz się po świętach ruszyli z Wilna ku Grodnowi, podzieliwszy się wojskiem; tojest pod komendą hetmańską poszło 6,000, pod marszałka 4,000 miało pójść, miasto wypraw z województw, nie tak skutecznych. Ale gdy nastąpiły różne praktyki i dyfidencje na potem przeciw hetmanowi, nie dał tych 4,000 marszałkowi, i owszem jeden ku drugiemu odiis exacerbabantur; stąd poszło, że związek sfomentowany w
, wprowadziwszy senat, którzy wszyscy począwszy od starego biskupa wileńskiego jksiędza Brzostowskiego i podobnego w leciech jp. Sapiehy wojewody wileńskiego usque ad ultimum przysięgli. Confoederationis sancita napisane, legacye wyprawione do monarchów, wojsku zapłatę obmyślono, et omnia, quac requirebautur statuta.
Hetman i marszałek zaraz się po świętach ruszyli z Wilna ku Grodnowi, podzieliwszy się wojskiem; tojest pod komendą hetmańską poszło 6,000, pod marszałka 4,000 miało pójść, miasto wypraw z województw, nie tak skutecznych. Ale gdy nastąpiły różne praktyki i dyffidencye na potém przeciw hetmanowi, nie dał tych 4,000 marszałkowi, i owszem jeden ku drugiemu odiis exacerbabantur; ztąd poszło, że związek sfomentowany w
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 310
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
gorące, pierwej na nie dmucha: Nie tak bowiem wrzącego parzy haust ukropu, Nie tak truje pieczenia niedopiekła z skopu, Jako nieszczęsne słowo. Są na tamte leki; Nie cofniesz rzeczonego słowa do paszczęki. 372 (P). STRZEŻONEGO PAN BÓG STRZEŻE
Starym ksiądz pleban mówił z ambony zwyczajem: Niech się każdy podzieli z świętym Mikołajem, Nie chceli kto w dobytku szkody mieć od wilka. Więc mu poślę barana, gęsi i kur kilka. Już się ubezpieczywszy w świętym Mikołaju, Każe bydło rozpuścić samopas po gaju; Aż w kilka dni, bo spólną miał ksiądz ze mną paszą, Wilcy mu jałowicę do śmierci postraszą. Dopiero
gorące, pierwej na nie dmucha: Nie tak bowiem wrzącego parzy haust ukropu, Nie tak truje pieczenia niedopiekła z skopu, Jako nieszczęsne słowo. Są na tamte leki; Nie cofniesz rzeczonego słowa do paszczeki. 372 (P). STRZEŻONEGO PAN BÓG STRZEŻE
Starym ksiądz pleban mówił z ambony zwyczajem: Niech się każdy podzieli z świętym Mikołajem, Nie chceli kto w dobytku szkody mieć od wilka. Więc mu poślę barana, gęsi i kur kilka. Już się ubezpieczywszy w świętym Mikołaju, Każe bydło rozpuścić samopas po gaju; Aż w kilka dni, bo spólną miał ksiądz ze mną paszą, Wilcy mu jałowicę do śmierci postraszą. Dopiero
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 159
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
Miechowius, Długosz, Kromer, i Gwagnin, którzy i dawniejszych przed sobą Historyków cytują. Po potopie uniwersalnym kiedy Wieża Babilońska rozróżniła odmianę mowy i języka miedzy Synami Noego, na ów czas rozmnożone Familie Synów Noego, rozdzielać się poczęły na partie po całym świecie, na co zapatrzywszy się na ów czas jeszcze żyjący Patriarcha Noe podzielił miedzy Synów swoich cały świat, z którcy JAFETOWI najmłodszemu dostała się Europa, tego Synowie podzielili miedzy siebie Państwa Europejskie, z których Syn czyli Wnuk ALANUS potencją swojej Familii osiadł znaczna część Europy z Synami trzema IZYKONEM, ARMENONEM, i NEGNONEM, z Których najmłodszy NEGNO ma być Słowackiego Narodu Patriarcha, jako Długosz pisze, który
Miechowius, Długosz, Kromer, i Gwagnin, którzy i dawnieyszych przed sobą Historyków cytują. Po potopie uniwersalnym kiedy Wieża Babilońska rozróżniła odmianę mowy i języka miedzy Synami Noego, na ów czas rozmnożone Familie Synów Noego, rozdzielać śię poczeły na partye po całym świecie, na co zapatrzywszy śię na ów czas jeszcze żyjący Patryarcha Noe podzielił miedzy Synów swoich cały świat, z którcy JAFETOWI najmłodszemu dostała śię Europa, tego Synowie podźielili miedzy śiebie Państwa Europeyskie, z których Syn czyli Wnuk ALANUS potencją swojey Familii ośiadł znaczna część Europy z Synami trzema IZYKONEM, ARMENONEM, i NEGNONEM, z Których naymłodszy NEGNO má być Słowackiego Narodu Patryarcha, jako Długosz pisze, który
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 1
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Po potopie uniwersalnym kiedy Wieża Babilońska rozróżniła odmianę mowy i języka miedzy Synami Noego, na ów czas rozmnożone Familie Synów Noego, rozdzielać się poczęły na partie po całym świecie, na co zapatrzywszy się na ów czas jeszcze żyjący Patriarcha Noe podzielił miedzy Synów swoich cały świat, z którcy JAFETOWI najmłodszemu dostała się Europa, tego Synowie podzielili miedzy siebie Państwa Europejskie, z których Syn czyli Wnuk ALANUS potencją swojej Familii osiadł znaczna część Europy z Synami trzema IZYKONEM, ARMENONEM, i NEGNONEM, z Których najmłodszy NEGNO ma być Słowackiego Narodu Patriarcha, jako Długosz pisze, który osiadł Pannonią, zwane teraz Węgry, jego zaś Synowie osiedli Ruś, Sklawonią, Pomeranią,
Po potopie uniwersalnym kiedy Wieża Babilońska rozróżniła odmianę mowy i języka miedzy Synami Noego, na ów czas rozmnożone Familie Synów Noego, rozdzielać śię poczeły na partye po całym świecie, na co zapatrzywszy śię na ów czas jeszcze żyjący Patryarcha Noe podzielił miedzy Synów swoich cały świat, z którcy JAFETOWI najmłodszemu dostała śię Europa, tego Synowie podźielili miedzy śiebie Państwa Europeyskie, z których Syn czyli Wnuk ALANUS potencją swojey Familii ośiadł znaczna część Europy z Synami trzema IZYKONEM, ARMENONEM, i NEGNONEM, z Których naymłodszy NEGNO má być Słowackiego Narodu Patryarcha, jako Długosz pisze, który ośiadł Pannonią, zwane teraz Węgry, jego zaś Synowie ośiedli Ruś, Sklawonią, Pomeranią,
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 1
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
wiódł wojnę z Henrykiem Cesarzem, co to za psie pole? jak się szczęściło z Pomorzanami pod Nakłem? z Duńczykami? z Rusią pod Haliczem? Województwo Krakowskie za co poniżone? 3.Władysława II. za co wygnano z Polski? Bolesław kędzierzawy co za sprawę miał z Konradem i Barbarossą Cesarzami? miedzy kogo Śląsk podzielił? z Prusami co miał za szczęście? z Bolesłą co đię stało? 4.Mieczysław za co zrzucony z Tronu? Kazimierz II. co odzyskał Polsce? jakiego Świętego sprowadził? jak uspokoił Brata? z czego umarł? co miał za cnoty? 5.Leszko Biały jak z Mieczysławem obszedł się? kogo pod Zawichostem
wiódł woynę z Henrykiem Cesarzem, co to za psie pole? jak śię szczęściło z Pomorzanami pod Nakłem? z Duńczykami? z Ruśią pod Haliczem? Województwo Krakowskie za co poniżone? 3.Władysława II. za co wygnano z Polski? Bolesław kędźierzawy co za sprawę miał z Konradem i Barbarossą Cesarzami? miedzy kogo Sląsk podźielił? z Prusami co miał za szczęśćie? z Bolesłą co đię stało? 4.Mieczysław za co zrzucony z Tronu? Kaźimierz II. co odyskał Polszcze? jakiego Swiętego sprowadźił? jak uspokoił Brata? z czego umarł? co miał za cnoty? 5.Leszko Biały jak z Mieczysławem obszedł śię? kogo pod Zawichostem
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 47v
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
, po linii BD, póki nie napadnie na promień oka CZ w punkcie Z. O czym upomniony, niech naznaczy punkt Z, na linii BBD. Toż zrysowawszy na desce linią CS, abyś miał trianguł CDS; przemierz poprostu odległość NM, (która niech będzie naprzykład łokci 60) i linią CD, podziel na tyleż części równych, ileś łokci znalazł w odległości NM, to jest na 60. A gdy z ściany BD, część odciętą DS, obejmiesz cyrklem, i przystawisz cyrkiel do CD rozmierzonej, poznasz, wiele rachuje łokci wysokość PZ. Gdyż wiele części z linii CD, zabierze SD, tyle PZ zamyka łokci.
, po linii BD, poki nie nápádnie ná promień oká CZ w punktćie S. O czym vpomniony, niech náznáczy punkt S, ná linii BBD. Toż zrysowáwszy ná desce liniią CS, ábyś miał tryánguł CDS; przemierz poprostu odległość NM, (ktora niech będźie náprzykład łokći 60) y liniią CD, podźiel ná tyleż częśći rownych, ileś łokći ználazł w odległośći NM, to iest ná 60. A gdy z śćiány BD, część odćiętą DS, obeymiesz cyrklem, y przystáwisz cyrkiel do CD rozmierzoney, poznasz, wiele ráchuie łokći wysokość PZ. Gdyż wiele częśći z linii CD, zábierze SD, tyle PZ zámyka łokći.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 39
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Półdiametru, abo Z diametru wiadomego, obwód figur wielościennych masz niżej w Nauce 25, i 26 tej Zabawy i Znauki 13. Zabawy 9, Nauka XIII.
Niedoskonałych Figur Wielościennych, obwód wyrachować, miawszy ścianę jednę wiadomą. NIech będzie Figura Wielościenna PONMLTS, zjedną ścianą PO, wiadomą, w łokci 500. Podziel figurę Wielościenną na trianguły zpunktu T, jako w figurze widżysz: a wziąwszy na skali w cyrkiel wiadomą miarę ściany PO: postaw według Nauki 9. Zabawy 4. równoodległą ścianie PO: która niech będzie GF. Na tej GF, gdy postawisz figurę wielościenną GFECBTK podobną danej PONMLBTS: każda ściana jej przeniesiona na skalę
Połdyámetru, ábo Z dyámetru wiádomego, obwod figur wielośćiennych masz niżey w Náuce 25, y 26 tey Zabáwy y Znáuki 13. Zábáwy 9, NAVKA XIII.
Niedoskonáłych Figur Wielośćiennych, obwod wyráchowáć, miawszy śćiánę iednę wiádomą. NIech będźie Figurá Wielośćienna PONMLTS, ziedną śćiáną PO, wiádomą, w łokći 500. Podżiel figurę Wielośćienną ná tryánguły zpunktu T, iáko w figurze widżisz: á wźiawszy ná skáli w cyrkiel wiádomą miárę śćiány PO: postaw według Náuki 9. Zábáwy 4. rownoodległą śćiánie PO: ktora niech będźie GF. Ná tey GF, gdy postáwisz figurę wielośćienną GFECBTK podobną dáney PONMLBTS: káżda śćiáná iey przenieśiona ná skálę
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 68
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. tej Zabawy 9. place znalawszy z osobna, gdy w jednę summę złożysz. Będziesz miał cały plac wielościennej figury nadoskonalej. Tak figura pierwsza dzieli się, na triangułów 5, wtóra na 6. Zabawa IX.
Drugi Sposób. WDanej wielościennej figurze MFLN, zrysuj jako jej plac zniesie, kwadrat nawiększy BCDE; ostatek podziel na kwadraciki, i trianguły. Toż wynalazszy pole kwadratu BCDE, także pola kwadracików, i triangułów wszytkich około niego; i wjedną summę, te ich pola pozbierawszy, będziesz miał pole całe, wielościennej figury niedoskonałej. Trzeci sposób prosty. Natrzy woskiem obwód figury, i przytwierdz nitkę po nim: a
. tey Zabawy 9. pláce ználawszy z osobná, gdy w iednę summę złożysz. Będżiesz miał cáły plác wielośćienney figury nadoskonáley. Ták figurá pierwsza dźieli się, ná tryángułow 5, wtora ná 6. Zábáwá IX.
Drugi Sposob. WDáney wielośćienney figurze MFLN, zrysuy iáko iey plác znieśie, kwádrat nawiększy BCDE; ostátek podżiel ná kwádraciki, y tryánguły. Toż wynalazszy polé kwádratu BCDE, tákze polá kwádraćikow, y tryángułow wszytkich około niego; y wiednę summę, te ich pola pozbierawszy, będżiesz miał polé cáłe, wielośćienney figury niedoskonáłey. Trzeći sposob prosty. Nátrzy woskiem obwod figury, y przytwierdz nitkę po nim: á
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 82
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
