niebieskich gmachów Twórcy/ Cesarzowej onych/ i Świętym mieszkańcom tamecznym/ z pokojem odszedł do Korsunia. Sen: Epist: 121. Cordis explicatio. Cuda i Paraeneses. Qu: 229. et 228. Kompendio eksplicatur. PARAENESIS.
JEśli kto z was stęka/ niech przyzowie Presbyterów Cerkiewnych/ aby się modlili nad nim/ pomazując go olejem w imię Pańskie/ a modliwta wiary uzdrowi chorego/ i podniesie go/ mówi Jakub święty. Zachował to chory Marek/ i dla tego jakby cudownie dźwigniony był/ czytałeś Prawosławny Czytelniku: Toż jeżeliby i tobie się jako człowiekowi dla przestępków biadam podległemu przydało/ której nam to sprawiły/ że nie tylko
niebieskich gmáchow Tworcy/ Cesárzowey onych/ y Swiętym mieszkáńcom támecznỹ/ z pokoiem odszedł do Korsuniá. Sen: Epist: 121. Cordis explicatio. Cudá y Paraeneses. Qu: 229. et 228. Compendio explicatur. PARAENESIS.
IEsli kto z was stęka/ niech przyzowie Presbyterow Cerkiewnych/ áby się modlili nád nim/ pomázuiąc go oleiem w imię Páńskie/ á modliwtá wiáry vzdrowi chorego/ y podnieśie go/ mowi Iákub święty. Záchował to chory Márek/ y dla tego iákby cudownie dzwigniony był/ czytałeś Práwosławny Czytelniku: Toż ieżeliby y tobie się iáko człowiekowi dla przestępkow biádam podległemu przydáło/ ktorey nam to spráwiły/ że nie tylko
Skrót tekstu: KalCuda
Strona: 167.
Tytuł:
Teratourgema lubo cuda
Autor:
Atanazy Kalnofojski
Drukarnia:
Drukarnia Kijowopieczerska
Miejsce wydania:
Kijów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
rąk wyciągnieniem rozmierzawszy /zaż zdroju nie najdziemy żytowa/ źrzenice ciała i dusze uzdrawiającego zdroju/ Sałmackim przeciwnego wodan/ który nie w niewieściuchy ludzi/ lecz ludzi w męże metamorfozuje/ zdrowie przynosi: jako i dzisiejszemu Mikołajowi widzenie przywraca/ dobrze snadź wytrawiwszy złe grzechów obstructie. Tą wodką łez z serdecznego zdroju wypłynęłą/ gdy pomazuje nogi wszetecznica u Ewangelisty Chrystusowi Panu/ grzechów odpust doskonały otrzymywa: ta Marią Egipską podobno simile volens, od simile ferre, hoc est caelum aqueum, na powietrze podnosi; ta Pietra usładza i swobodzi od grzechu: Tej i ty Praw: Czyt: wodki łez żywej za grzechy twe używaj/ bieli ta czarności wszelkie/
rąk wyćiągnieniem rozmierzawszy /zaż zdroiu nie naydźiemy żytowá/ źrzenice ćiáłá y dusze vzdrawiáiącego zdroiu/ Sałmackim przećiwne^o^ wodã/ ktory nie w niewieśćiuchy ludźi/ lecz ludźi w męże metámorphozuie/ zdrowie przynośi: iáko y dźiśieyszemu Mikołáiowi widzenie przywraca/ dobrze snadź wytráwiwszy złe grzechow obstructie. Tą wodką łez z serdeczne^o^ zdroiu wypłynęłą/ gdy pomázuie nogi wszetecznicá v Ewángelisty Chrystusowi Pánu/ grzechow odpust doskonáły otrzymywa: tá Máryą Egipską podobno simile volens, od simile ferre, hoc est caelum aqueum, ná powietrze podnośi; tá Pietrá vsładza y swobodźi od grzechu: Tey y ty Práw: Czyt: wodki łez żywey zá grzechy twe vżyway/ bieli tá czarnośći wszelkie/
Skrót tekstu: KalCuda
Strona: 178.
Tytuł:
Teratourgema lubo cuda
Autor:
Atanazy Kalnofojski
Drukarnia:
Drukarnia Kijowopieczerska
Miejsce wydania:
Kijów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
niegaszonego na skałubinę. Żeby z figi owoc nie opadał zawczasu w korzeń klin w bij. Dla lepszego i obfitszego urodzaju, wierzchu latorośli należy obrzynać, albo tę latorośl, która z sredniej i pryncypalnej gałęzi wyrasta. By się rychlej figi dostały, sok z drugiej figi, cebulę z oliwą a pieprzem figowy owoc z mieszawszy pomazywać w ten czas, gdy już dobrze dorosłe poczną się zapalać. Palladius. Mogą być figi świeże zachowane w miodzie, byle jedna drugiej nietykała: albo w dyni wydłubanej: każdej inną dając komórkę znowu zamknąć. Palladius. Suchych zaś taka jest konserwacja. Rozściel świeże na czym ku południowi, gdy odmiękczeją, wkładaj w
niegaszonego na skałubinę. Zeby z figi owoc nie opadał zawczasu w korzeń klin w biy. Dla lepszego y obfitszego urodzaiu, wierzchu latorosli należy obrzynać, albo tę latorosl, ktora z sredniey y pryncypalney gałęzi wyrasta. By się rychley figi dostały, sok z drugiey figi, cebulę z oliwą á pieprzem figowy owoc z mieszawszy pomazywać w ten czas, gdy iuż dobrze dorosłe poczną się zapalać. Palladius. Mogą bydź figi swieże zachowane w miodzie, byle iedna drugiey nietykała: albo w dyni wydłubaney: każdey inną daiąc komorkę znowu zamknąć. Palladius. Suchych zaś taka iest konserwacya. Rozsciel swieże na czym ku południowi, gdy odmiękczeią, wkładay w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 389
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
/ Dzieweczki pokutujące: a nie przechodziły 13. lat. Żyły w czystości i zamknieniu/ umiatały kościół/ gotowały potrawy dla bałwana/ które przedeń kładziono/ ale je księża ziadali. Wstawały o pułnocy na swe modlitwy: a za pokutę przekałały sobie szwajcami pewnymi na wierzchu uszy/ a krwią z nich na policzkach się pomazywały. Jeśliż która upadła w nieczystość/ zaraz ją tracono. Dowiadowali się o tym z takiego znaku: jeśliż szczurcy gryźli co w Guace/ abo się tam przechodzili po niej; i zaraz rozkazowano czynić pilną Inkwizicją: chodziły z włosami rozpuszczonymi/ biało nakrytymi. Zaś też przeciw tym pannom był tam jeden Konwent młodzieńców
/ Dźieweczki pokutuiące: á nie przechodźiły 13. lat. Zyły w czystośći y zámknieniu/ vmiátáły kośćioł/ gotowáły potráwy dla báłwaná/ ktore przedeń kłádźiono/ ále ie kśięża ziadáli. Wstawáły o pułnocy ná swe modlitwy: á zá pokutę przekałáły sobie szwáycámi pewnymi ná wierzchu vszy/ á krwią z nich ná policzkách się pomázywáły. Iesliż ktora vpádłá w nieczystość/ záraz ią trácono. Dowiádowáli się o tym z tákiego znáku: iesliż sczurcy gryźli co w Guáce/ ábo się tám przechodźili po niey; y záraz rozkázowano czynić pilną Inquisitią: chodźiły z włosámi rospusczonymi/ biało nákrytymi. Záś też przećiw tym pánnom był tám ieden Conuent młodźieńcow
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 8
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
Mesue. Wybór.
Ten naprzedniejszy i nalepszy jest/ który samego Kosacu zapach ma/ inej niemając w sobie obcej wonności albo zapachu/ taki jest/ który w Pardzie mieście Pamfiluskim/ i w Elidzie Achajskim czynią. Moc i skutki. Zastrupienie spędza.
Zastrupienie ciała/ po wypaleniu żelazem ognistym/ spądza/ i wychędaża pomazując. Wrzodom
Wrzody zagniłe i smrodliwe wychędaża i leczy. Macicy.
Macicznym wszelakim niedostatkom jest pożyteczny. Dios.
Przymioty ogniste/ Macicę i Lona białogłowskie leczy. Tenże
Lona otworu ściśnienie otwiera/ wolniejszym czyniąc/ za namazaniem. Także. Złotym żyłkom
Złote żyłki otwiera mażąc/ albo Klisterę z niego dając. Szumom w uszu
Mesue. Wybor.
Ten naprzednieyszy y nalepszy iest/ który samego Kosacu zapách ma/ iney niemáiąc w sobie obcey wonnośći álbo zapáchu/ táki iest/ ktory w Párdźie mieśćie Pámphiluskim/ y w Elidźie Acháyskim czynią. Moc y skutki. Zástrupienie spędza.
Zástrupienie ćiáłá/ po wypaleniu żelázem ognistym/ spądza/ y wychędaża pomázuiąc. Wrzodom
Wrzody zágniłe y smrodliwe wychędaża y leczy. Máćicy.
Máćicznym wszelákim niedostátkom iest pożyteczny. Dios.
Przymioty ogniste/ Máćicę y Loná białogłowskie leczy. Tenże
Loná otworu ściśnienie otwiera/ wolnieyszym czyniąc/ zá námázániem. Tákże. Złotym żyłkom
Złote żyłki otwiera máżąc/ álbo Klisterę z niego dáiąc. Szumom w vszu
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 11
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Moczu
Moczu ciężkiemu puszczaniu/ abo nad przyrodzenie zatrzymanemu/ jest osobliwym lekarstwem/ warząc go w wodzie do wywrzenia trzeciej części/ a tę wodę/ przez trzy dni pijać. Dios. Macicy
Toż też boleści w macicy/ z zimnych wietrzności/ odpędza. Oczom.
Oczu zamierzknienie i zaćmienie oddala/ Sokiem je tego ziela pomazując: Także i juchę pijąc na czczo. Gal. Plinius. Ślezionie.
Śleziony zatwardziałość odmiękcza i leczy/ także i Wątroby/ używając go/ bądź w cukrze czynionym/ abo i w miedzie smażonym/ bądź trunkiem używany/ warząc go w miodowym occie/ a na czczo i na noc pijać. Zwierzchu też nim
Moczu
Moczu ćiężkiemu pusczániu/ ábo nád przyrodzenie zátrzymánemu/ iest osobliwym lekárstwem/ wárząc go w wodźie do wywrzenia trzećiey częśći/ á tę wodę/ przez trzy dni piiáć. Dios. Máćicy
Toż też boleśći w máćicy/ z źimnych wietrznosći/ odpądza. Oczom.
Oczu zámierzknienie y záćmienie oddala/ Sokiem ie tego źiela pomázuiąc: Tákze y iuchę piiąc ná czczo. Gal. Plinius. Sleźionie.
Sleźiony zátwárdźiáłość odmiękcza y leczy/ także y Wątroby/ vżywáiąc go/ bądź w cukrze czynionym/ ábo y w miedźie smáżonym/ bądź trunkiem vżywány/ wárząc go w miodowym ocćie/ á ná czczo y ná noc piiáć. Zwierzchu też nim
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 20
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
, które zowią Flegma vitrioli, a potym wespół je zmieszawszy/ tym je nacierać i plastrować. Ranom w głowie Parchom
Rany niebezpieczne w głowie. Także
Parchy/ Sok z korzenia tego ziela/ leczy/ wymywając je nim/ albo Flajtuch w nim maczając/ kłaść na nie.
Toż Olejek z tego ziela czyni/ pomazując nim. Także Wodka z korzenia jego/ wymywając je nią. (Turn.) Przepukłym.
Przepukłym/ Korzenie Dzięgielowe tłuc/ a ile świeże: i przykładać na miejsce naruszone. Mocz wywodzi.
Mocz nad przyrodzenie zatrzymany wywodzi/ na Pępek Korzeń także tłuczony przywijając. (Turn:) Biegunkom.
Nasienie jego tejże
, ktore zowią Flegma vitrioli, á potym wespoł ie zmieszawszy/ tym ie náćieráć y plástrowáć. Ránom w głowie Párchom
Rány niebespieczne w głowie. Tákże
Párchy/ Sok z korzenia tego źiela/ leczy/ wymywáiąc ie nim/ álbo Fláytuch w nim maczáiąc/ kłáść ná nie.
Toż Oleiek z tego źiela czyni/ pomázuiąc nim. Tákże Wodká z korzenia iego/ wymywáiąc ie nią. (Turn.) Przepukłym.
Przepukłym/ Korzenie Dźięgielowe tłuc/ á ile świeże: y przykłádáć ná mieysce náruszone. Mocz wywodźi.
Mocz nád przyrodzenie zátrzymány wywodźi/ ná Pępek Korzeń tákże tłuczony przywiiáiąc. (Turn:) Biegunkom.
Naśienie iego teyże
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 65
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
pijąc. Spadek dzieci.
Dzieciom spadki na piersi. Także Rymie.
Rymy i sapki leczy korzeń/ na szjice im zawieszony. Kamieniu.
Kamień wywodzi/ ziele i z korzeniem jego utłuc/ a na pępek i krzyże przyłożyć Liszajom.
Liszaje suche złe/ a po ciele się rozszerzające/ spądza/ i ostrość ich gładzi pomazując sokiem jego/ z białkiem od jaja zmieszanym. Żołądkowi.
Żołądek sprawuje/ i do trawienia sposobny czyni/ rozdziałując i rozczyniając w nim wilgotności grube/ klejowate/ korzeń pod tym czasem jako się wyższej opisało/ kopany/ w jedwab obwiniony abo w tawrę zaszyty/ na żołądku przez noc trzymany. Wrzodom Ranom. Plagom
Udając
piiąc. Spadek dzieci.
Dźieciom spadki ná pierśi. Tákże Rymie.
Rymy y sapki leczy korzeń/ ná szyice im záwieszony. Kámieniu.
Kámień wywodźi/ źiele y z korzeniem iego vtłuc/ á ná pępek y krzyże przyłożyć Liszáiom.
Liszaie suche złe/ á po ćiele sie rozszerzáiące/ spądza/ y ostrość ich głádźi pomázuiąc sokiem iego/ z białkiem od iáiá zmieszánym. Zołądkowi.
Zołądek spráwuie/ y do trawienia sposobny czyni/ rozdźiáłuiąc y rozczyniáiąc w nim wilgotnośći grube/ kliiowáte/ korzeń pod tym czásem iáko sie wysszey opisáło/ kopány/ w iedwab obwiniony ábo w táwrę zaszyty/ ná żołądku przez noc trzymány. Wrzodom Ránom. Plagom
Vdáiąc
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 79
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
miałko utartym korzeniem Dzięgielowym potrząść/ wziąwszy go cztery łoty/ Burztynu także miałko utłuczonego cy łoty/ Burstynu białego dwa łoty/ Maszstyksu/ Kadzidła białego/ Aleopatyku po połtoru łotu/ P. M. włosków żółtych/ Kowalów białych i czerwonych po łocie. To z przerzeczonymi rzeczami co napilniej pomieszać/ i w kory stoczyć/ pomazując ręce olejkiem z dzwonków P. Mar. Tak będziesz miał maść kosztowną do ran wyżej pomienionych. Świnim wrzodom
Świnie wrzody abo gruczoły za uszyma rozpędza sok w uszy ciepło lejąc. (Tur.) Oczom bielmem zaszłym.
Oczom bielmem zwirzchu zaszłym/ albo łuską/ jest lekarstwem doświadczonym/ Sok na nie puszczając. Płucom.
miáłko vtártym korzeniem Dźięgielowym potrząść/ wźiąwszy go cztery łoty/ Burztynu tákże miáłko vtłuczonego tzy łoty/ Burstynu białeg^o^ dwá łoty/ Mászstyxu/ Kádźidłá białego/ Aleopátyku po połtoru łotu/ P. M. włoskow żołtych/ Kowalow białych y czerwonych po łoćie. To z przerzeczonymi rzeczámi co napilniey pomięszáć/ y w kory stoczyć/ pomázuiąc ręce oleykiem z dzwonkow P. Már. Ták będźiesz miał máść kosztowną do ran wyszey pomienionjch. Swinim wrzodom
Swinie wrzody ábo gruczoły zá vszymá rozpądza sok w vszy ćiepło leiąc. (Tur.) Oczom bielmem zászłym.
Oczom bielmem zwirzchu zászłym/ álbo łuską/ iest lekárstwem doświadczonym/ Sok ná nie pusczáiąc. Płucom.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 92
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
niechcące się zbierać/ (które Mężczyznom pospolicie bywają z zatrzymania złotych żyłek/ a Białymgłowom z choroby Miesięcznej przyródnej z zawściągnienia) odmiększa/ korzeń z ośrzodką chleba świeżego/ a z Terpentyną/ na kształt plastru uczyniony/ i plastrowany. Wszy traci/ i bębele na ciele od nich.
Chorobę wszywą/ sokiem nasienia tego ziela pomazując/ leczy i wszy gubi. Bębele także na ciele/ od nich poczynione. Wrzodom smrodliwym.
Olejek z tego nasienia wszelakie wrzody smrodliwe i cieknące bezpiecznie goi/ flajtuchy w nim maczając a w nie kładąc. Trucizno zimnym.
Truciznom zimnym a wilgotnym/ barzo się sprzeciwia/ warzony w occie z Szafranem a z Pieprzem/
niechcące sie zbieráć/ (ktore Męsczyznom pospolićie bywáią z zátrzymánia złotych żyłek/ á Białymgłowom z choroby Mieśięczney przyrodney z záwśćiągnienia) odmiększa/ korzeń z ośrzodką chlebá świeżego/ á z Terpentyną/ ná kształt plástru vczyniony/ y plástrowány. Wszy tráci/ y bębele ná ciele od nich.
Chorobę wszywą/ sokiem naśienia teg^o^ źiela pomázuiąc/ lecży y wszy gubi. Bębele tákże ná ćiele/ od nich poczynione. Wrzodom smrodliwym.
Oleiek z te^o^ naśienia wszelákie wrzody smrodliwe y ćieknące bespiecznie goi/ fláytuchy w nim maczáiąc á w nie kłádąc. Trućizno zimnym.
Trućiznom źimnym á wilgotnym/ bárzo śię sprzećiwia/ wárzony w ocćie z Száfránem á z Pieprzem/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 133
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
