miary i terminacja we wszystkich przyległych zwierciadłach ku gorze odskrobana. 4to. Od każdego wewnętrznego kąta do centrum skrzynki mają być ułożone perpendykularnie inne zwierciadła. Aby w sześć ściennej tej skrzynce było zwierciadłowych triangułów sześć, Albo co lepiej będzie, niech dwa trajnguły pobocznie sobie, w jeden się zamienią kwadrat, wyjąwszy średnią semidiametrową ścianę z pomiędzy dwóch trajngułów. 5to. Wieko dla komunikacyj światła ma być przezroczyste. 6to. Dno wykładane. Na którym według swojej inwencyj według podziału triangułów lub kwadratów rozłożywszy różne objecta po pod ścianami zewnętrznemi, widzieć będziesz multyplikowane, daleko i długim szeregiem z ukontentowaniem oka przez okienka patrzącym.
XVI. Sposób aby w zwierciedle osoba przed zwierciadłem
miary y terminacya we wszystkich przyległych zwierciadłach ku gorze odskrobana. 4to. Od każdego wewnętrznego kąta do centrum skrzynki maią być ułożone perpendykularnie inne zwierciadła. Aby w sześć ścienney tey skrzynce było zwierciadłowych tryangułow sześć, Albo co lepiej będzie, niech dwa traynguły pobocznie sobie, w ieden się zámienią kwadrat, wyiąwszy szrednią semidyametrową ścianę z pomiędzy dwoch trayngułow. 5to. Wieko dla kommunikácyi swiátła ma być przezroczyste. 6to. Dno wykładane. Ná ktorym według swoiey inwencyi według podziału tryangułow lub kwadratow rozłożywszy rożne objecta po pod ścianámi zewnętrznemi, widzieć będziesz multyplikowane, dáleko y długim szeregiem z ukontentowaniem oka przez okienka patrzącym.
XVI. Sposob áby w zwierciedle osoba przed zwierciadłem
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y3
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. ROZDZIAŁ II. W którym się eksplikuje druga Karta Geograficzna.
P. Którą część świata wyraża ta druga Karta? O. Europę, najmniejszą z pomiędzy czterech Części, ale najludniejszą i najmocniejszą. P. Wiele jest kształtów rządzenia, według których Państwa Europejskie rządzą się? O. Jest ich pięć. DESPOTYCZNY, MONARCHICZNY, ARYSTOKRATYCZNY, DEMOKRATYCZNY, I SKŁADANY. P. Co to jest rząd Despotyczny? O. Jest ten, gdzie wola Monarchy jest prawem: Taki Rząd
ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. KARTA I. ATLAS DZIECINNY. ROZDZIAŁ II. W ktorym się explikuie druga Karta Geograficzna.
P. Ktorą część świata wyraża ta druga Karta? O. Europę, naymnieyszą z pomiędzy czterech Części, ale nayludnieyszą y naymocnieyszą. P. Wiele iest kształtow rządzenia, według ktorych Państwa Europeyskie rządzą się? O. Jest ich pięć. DESPOTYCZNY, MONARCHICZNY, ARYSTOKRATYCZNY, DEMOKRATYCZNY, Y SKŁADANY. P. Co to iest rząd Despotyczny? O. Jest ten, gdzie wola Monarchy iest prawem: Taki Rząd
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 20
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
, ale według przepisu praw; jako to we Francyj, Hispanii, etc. P. Co to jest Rząd Arystokratyczny? O. Jest ten gdzie Zwierzchność i rządy są w ręku Szlachty; jako w Rzeczypospolitej Weneckiej. P. Co to jest Rząd Demokratyczny? O. Jest ten, gdy Pospólstwo powierza rządy wybranym z pomiędzy siebie mężom; jako to w Szwajcarach, gdzie, można mówić, iż pospólstwo rządzi przez wybrany Magistrat, któremu się poddaje. P. Na ostatek co rozumiesz przez Rząd Składany? O. Rozumiem ten który się z różnych pomienionych kształtów rządzenia składa: jako to u nas w Polsce składa się rząd z Monarchicznego i Arystokratycznego
, ale według przepisu praw; iako to we Francyi, Hispanii, etc. P. Co to iest Rząd Arystokratyczny? O. Jest ten gdzie Zwierzchność y rządy są w ręku Szlachty; iako w Rzeczypospolitey Weneckiey. P. Co to iest Rząd Demokratyczny? O. Jest ten, gdy Pospolstwo powierza rządy wybranym z pomiędzy siebie mężom; iako to w Szwaycarach, gdzie, można mowić, iż pospolstwo rządzi przez wybrany Magistrat, ktoremu się poddaie. P. Na ostatek co rozumiesz przez Rząd Składany? O. Rozumiem ten ktory się z rożnych pomienionych kształtow rządzenia składa: iako to u nas w Polszcze składa się rząd z Monarchicznego y Arystokratycznego
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 21
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
i oblewa go. ATLAS DZIECINNY.
2do. Stołeczne miasto tego Województwa pod numer. I. Gdańsk; Trzecie z największych miast Pruskich uprzywilejowanych o mile od morza Bałtyckiego nad Motławą i Raduniem leżące, od Wschodu i Północy Wisłą czyli Leniwką, od Zachodu i Południa górami opasane. Jest to miasto trzecie w randze, z pomiędzy największych trzech miast Pruskich zaszczycających się prawem wchodzenia do Rad i Sądowej Jurysdykcyj Prowincyj Pruskiej. Znacznie ufortyfikowane, i cokolwiek do utrzymania w najlepszym porządku fortecy należy, bezustannie przestrzegające: przeto wały, mury, fosy, bramy i wszystkie do miasta przystępy sztuką architektury wojskowej ozdobione i wzmocnione, przy ustawicznej reparacyj i pilnym Magistratu oku,
y oblewa go. ATLAS DZIECINNY.
2do. Stołeczne miasto tego Woiewodztwa pod numer. I. Gdańsk; Trzecie z naywiększych miast Pruskich uprzywileiowanych o mile od morza Baltyckiego nad Motławą y Raduniem leżące, od Wschodu y Połnocy Wisłą czyli Leniwką, od Zachodu y Południa gorami opasane. Jest to miasto trzecie w randze, z pomiędzy naywiększych trzech miast Pruskich zaszczycaiących się prawem wchodzenia do Rad y Sądowey Jurisdykcyi Prowincyi Pruskiey. Znacznie ufortyfikowane, y cokolwiek do utrzymania w naylepszym porządku fortecy należy, bezustannie przestrzegaiące: przeto wały, mury, fossy, bramy y wszystkie do miasta przystępy sztuką architektury woyskowey ozdobione y wzmocnione, przy ustawiczney reparacyi y pilnym Magistratu oku,
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 150
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
i honorów w tej Prowincyj dostąpić, starać się najprzód powinna o obywatelstwo czyli o Indygenat Pruski: który na Generałach tej Prowincyj, za zgodą Stanów Pruskich bywa konferowany: a to nie tylko o Świeckich, ale i o Duchownych Godnościach rozumieć się ma. Kapituła Warmińska ma prawo, gdy zawakuje Biskupstwo, czterech Kandydatów z pomiędzy siebie, albo rodowitych Szlachty Prowincyj Pruskiej, albo wprzód do lndygenatu przypuszczonych wybierać, z których jednego Król nominuje.
2do. Prowincja ta ma swój osobny Senat, który się składa z Biskupa Warmińskiego, ten jest zawsze Prezydentem Ziem Pruskich, ATLAS DZIECINNY.
Biskupa Chełmińskiego Vice-Prezydenta, z Wojewody Chełmińsk. Wojewody Malborskiego, Wowdy Pomorskiego
y honorow w tey Prowincyi dostąpić, starac się nayprzod powinna o obywatelstwo czyli o Indygenat Pruski: ktory na Generałach tey Prowincyi, za zgodą Stanow Pruskich bywa konferowany: a to nie tylko o Swieckich, ale y o Duchownych Godnościach rozumieć się ma. Kapituła Warmińska ma prawo, gdy zawakuie Biskupstwo, czterech Kandydatow z pomiędzy siebie, albo rodowitych Szlachty Prowincyi Pruskiey, albo wprzod do lndygenatu przypuszczonych wybierać, z ktorych iednego Krol nominuie.
2do. Prowincya ta ma swoy osobny Senat, ktory się składa z Biskupa Warmińskiego, ten iest zawsze Prezydentem Ziem Pruskich, ATLAS DZIECINNY.
Biskupa Chełmińskiego Vice-Prezydenta, z Woiewody Chełmińsk. Woiewody Malborskiego, Wowdy Pomorskiego
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 155
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
drugi raz w Nowogrodku alternatą odprawuje, ale tylko Marszałek Trybunału Głównego w Wilnie obrany. Po skończonym Trybunale Ziemskim w Wilnie wyznaczeni przez Marszałka z KoŁa Deputackiego w liczbie sześciu Deputaci z tyląż Deputatów Duchownych; których 3. z Kapituły Wileńskiej, dwóch z Żmudzkiej, a jeden z Smoleńskiej bywa, złączywizy się, i z pomiędzy siebie obrawszy Marszałka Świeckiego, Sądy Trybunału Duchownego czyli Kompositi Judycji przez Niedziel sześć nieprzerwanie sądzą. Pisarzami zaś Trybunalskiemi w Litwie nie Pisarze są Ziemscy, jak w Koronie, każdy z swego Województwa lub Ziemi; ale Deputaci per turnum Województw i Powiatów. Na Kadencyj Wileńskiej w Wilnie sądzą się Województwa Wileńskie z swojemi Powiatami, Trockie
drugi raz w Nowogrodku alternatą odprawuie, ale tylko Marszałek Trybunału Głownego w Wilnie obrany. Po skończonym Trybunale Ziemskim w Wilnie wyznaczeni przez Marszałka z KoŁa Deputackiego w liczbie sześciu Deputaci z tyląż Deputatow Duchownych; ktorych 3. z Kapituły Wileńskiey, dwoch z Zmudzkiey, a ieden z Smoleńskiey bywa, złączywizy się, y z pomiędzy siebie obrawszy Marszałka Swieckiego, Sądy Trybunału Duchownego czyli Compositi Judicii przez Niedziel sześć nieprzerwanie sądzą. Pisarzami zaś Trybunalskiemi w Litwie nie Pisarze są Ziemscy, iak w Koronie, każdy z swego Woiewodztwa lub Ziemi; ale Deputaci per turnum Woiewodztw y Powiatow. Na Kadencyi Wileńskiey w Wilnie sądzą się Woiewodztwa Wileńskie z swoiemi Powiatami, Trockie
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 196
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Książęta Kijowskie/ i ich radni Panowie/ lub Bolarowie/ jako ich tamtych czaswo zwano/ przywiązawszy powrozy prowadzili: i rękoma swemi wieźli: Wprzód szli Zakonnicy z świecami/ po nich Presbyterowie/ po tych Wielebni Ojcowie Ihumenowie/ za temi Episkopowie przed samym ciałem. Książęta zaś drugie pokrewne z Dworzany swemi szli za Ciałem świętym pomiędzy płoty: aiż była droga po między te ogrodzenia/ dla wielkiego mnóstwa narodu barzo przyciasna/ nie mogli Moszczy Świętego spiesznie prowadzić/ owi abowiem płoty łamiąc wprzód szli/ i dorgę zastępowali/ owi od ucisku wielkiego (na który strach było pojźrzeć) omdlewali/ upadali/ i nogami ludzi nie idących/ ale na kształt rzek
Xiążętá Kiiowskie/ y ich rádni Pánowie/ lub Bolárowie/ iáko ich támtych czáswo zwano/ przywiązawszy powrozy prowádźili: y rękomá swemi wieźli: Wprzod szli Zakonnicy z świecámi/ po nich Presbyterowie/ po tych Wielebni Oycowie Ihumenowie/ zá temi Episkopowie przed sámym ćiáłem. Xiążętá záś drugie pokrewne z Dworzány swemi szli zá Ciáłem świętym pomiędzy płoty: áiż byłá drogá po między te ogrodzenia/ dla wielkiego mnostwá národu bárzo przyćiásna/ nie mogli Moszczy Swiętego spiesznie prowádźić/ owi ábowiem płoty łamiąc wprzod szli/ y dorgę zástępowáli/ owi od vćisku wielkiego (ná ktory strách było poyźrzeć) omdlewáli/ vpadáli/ y nogámi ludźi nie idących/ ále ná kształt rzek
Skrót tekstu: KalCuda
Strona: 103.
Tytuł:
Teratourgema lubo cuda
Autor:
Atanazy Kalnofojski
Drukarnia:
Drukarnia Kijowopieczerska
Miejsce wydania:
Kijów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
dostało. Więc tedy, których znajomość dosięgła, I tych, co ze mną dawna przyjaźń zprzęgła, Wspomnę jak mogę. Wy bracia słuchajcie, A przed drugimi w tym mię wymawiajcie. Ty coś przyleciał do rotmistrza pierwszy, Cny Sokołowski, tam masz plac najszerszy, Pokazać, jako mężnymi piersiami Masz rug,uczynić pomiędzy Turkami. Jakoż nie wątpię, że w krwawej powodzi Krwie bisurmańskiej nie tylko podbrodzi, Ale i wspłynie twój Korab, Krzysztofie, Bo tak fortuna chce mieć przy Denhofie.
Ty coś z rotmistrzem imienia spolnego, A w twarzy Marsa niesiesz gniewliwego, Zacny Tołkaczu, tłucz. Turków jak w stępie, Lub jak
dostało. Więc tedy, ktorych znajomość dosięgła, I tych, co ze mną dawna przyjaźń zprzęgła, Wspomnę jak mogę. Wy bracia słuchajcie, A przed drugimi w tym mię wymawiajcie. Ty coś przyleciał do rotmistrza pierwszy, Cny Sokołowski, tam masz plac najszerszy, Pokazać, jako mężnymi piersiami Masz rug,uczynić pomiędzy Turkami. Jakoż nie wątpię, że w krwawej powodzi Krwie bisurmańskiej nie tylko podbrodzi, Ale i wspłynie twoj Korab, Krzysztofie, Bo tak fortuna chce mieć przy Denhoffie.
Ty coś z rotmistrzem imienia spolnego, A w twarzy Marsa niesiesz gniewliwego, Zacny Tołkaczu, tłucz. Turkow jak w stępie, Lub jak
Skrót tekstu: TrembWierszeWir_II
Strona: 283
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Jakub Teodor Trembecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty, pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1643 a 1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1719
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1911
, odprawowały; racja, żeby aspirantes do korony nie mieli czasu obieźdżać sejmiki jednego po drugim; i Województwa, żeby się nie mogły znosić między sobą; co się na nic inszego nie przyda, tylko na wywiedzenie się jako sentit jedne Województwo, żeby jedne drugiemu mogło się tym lepiej opponere, kiedy contrarietas sensus znajdzie się pomiędzy niemi.
Na tych zaś sejmikach, miasto przypuszczania farraginis materyj, których najwięcej pod czas interregnum, ziczyłbym, żeby insza nie miałą miejsca, tylko Elekcja kandydatów do korony.
Zwyczajnie pod czas interregnum sądziemy exorbitantias, Ja rozumiem że nie masz większych jako te, które się dzieją pod czas Elekcyj, na których zniesienie, sejmiki
, odprawowáły; racya, źeby aspirantes do korony nie mieli czasu objeźdźáć seymiki iednego po drugim; y Woiewodztwa, źeby się nie mogły znośić między sobą; co się na nic inszego nie przyda, tylko na wywiedzenie się iako sentit iedne Woiewodztwo, źeby iedne drugiemu mogło się tym lepiey opponere, kiedy contrarietas sensus znaydźie się pomiędzy niemi.
Na tych zaś seymikách, miásto przypuszczánia farraginis materyi, ktorych naywięcey pod czas interregnum, źyczyłbym, źeby insza nie miałą mieysca, tylko Elekcya kándydátow do korony.
Zwyczáynie pod czas interregnum sądźiemy exorbitantias, Ia rozumiem źe nie masz większych iako te, ktore się dźieią pod czas Elekcyi, na ktorych znieśienie, seymiki
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 168
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
; bo prawda że szlachcic w domu pozostały nie miałby partem w Elekcyj Króla na sejmie, ale i to prawda, że Poseł nie miałby prawa obierać inszego Króla, tylko tego, którego mu szlachcic wprzód poda za kandydata.
Owsżem przez to facultas Posła zda się być bardziej limitata nie mogąc Króla obrać tylko z pomiędzy kandydatów obranych obranych; sźlachcicowi zaś byłoby wolno bez żadnej subiekcyj wybrać sobie kandydata, jakiego sam według swojej woli zechce.
Co mnie zaś najbardziej utwierdza in meo proposito, to: że jest secundùm formam usitatam obrad naszych; wszak nie godzi się mieć sejmu bez sejmików przedsejmowych, na których antecedenter traktują się materie; i
; bo prawda źe szlachćic w domu pozostáły nie miałby partem w Elekcyi Krola na seymie, ale y to prawda, źe Poseł nie miałby práwa obieráć inszego Krola, tylko tego, ktorego mu szláchćic wprzod poda za kándydata.
Owsźem przez to facultas Posła zda się bydź bardźiey limitata nie mogąc Krola obráć tylko z pomiędzy kándydatow obránych obránych; sźlachćicowi źaś byłoby wolno bez źadney subiekcyi wybráć sobie kándydata, iakiego sam według swoiey woli zechce.
Co mnie záś naybardźiey utwierdza in meo proposito, to: źe iest secundùm formam usitatam obrad naszych; wszak nie godźi się mieć seymu bez seymikow przedseymowych, na ktorych antecedenter tráktuią się máterye; y
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 173
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
