tak dobroć wszytkiemu światu swą objawić. Kto temu wierząc nie chce, niechże się sam dowie, Oddawszy się do usług pannie albo wdowie. Mężatek nie wspominam, bo te z doświadczenia Będąc biegle, żadnego nie pragną wspomnienia. Wnet obaczy ich wdzięczną i łagodną skromność, Statek, mądrość, układność, obyczajną skłonność, Pomierność z poczciwością, wstyd też doskonały, Nabożeństwo i inne sprawy, godne chwały. Słowa, z ust ich płynące, pełne są wdzięczności, W postępkach też, rzecz pewna, nie masz nikczemności. Rozsądek w rzeczach wielkich znacznej roztropności, W odpowiedziach wszelakich strzegą subtelności, Którą mają z natury osobliwej w sobie; Tym ich
tak dobroć wszytkiemu światu swą objawić. Kto temu wierząc nie chce, niechże się sam dowie, Oddawszy się do usług pannie albo wdowie. Mężatek nie wspominam, bo te z doświadczenia Będąc biegle, żadnego nie pragną wspomnienia. Wnet obaczy ich wdzięczną i łagodną skromność, Statek, mądrość, układność, obyczajną skłonność, Pomierność z poczciwością, wstyd też doskonały, Nabożeństwo i inne sprawy, godne chwały. Słowa, z ust ich płynące, pełne są wdzięczności, W postępkach też, rzecz pewna, nie masz nikczemności. Rozsądek w rzeczach wielkich znacznej roztropności, W odpowiedziach wszelakich strzegą subtelności, Którą mają z natury osobliwej w sobie; Tym ich
Skrót tekstu: KenEwinBad
Strona: 204
Tytuł:
Apologia rodzaju ewinego
Autor:
Wierzchosława Kendzierzkowska
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
nie wcześniej niż 1651
Data wydania (nie wcześniej niż):
1651
Data wydania (nie później niż):
1700
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Polska satyra mieszczańska. Nowiny sowiźrzalskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Karol Badecki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Polska Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1950
każdego ciała kompleksji. Bo jeśli będzie przyrodzenie pomierne/ to jest/ ani gorące/ ani zimne/ ani wilgotne/ ani suche zbytnie: zachowane ma być w swej mierze. Jeśli przyrodzenie będzie niepomierne/ to jest/ abo nazbyt gorące/ abo zimne/ abo wilgotne/ abo zbyt suche: mamy go przywodzić do przeciwnej pomierności/ tak dalece/ ile od miary wykroczyło. Górące chłodzić potrzeba/ zimne do ciepła przywodzić/ wilgotne wysuszać/ suche zaś które nie tak jest podległe skazie/ w swej mierze zachować. Dieta ma być według kompleksji. Jaki wiatr i mieszkanie obierać. Powietrża obieranie różne.
Co się tknie pierwszej rzeczy powietrza dobrego/ i
każdego ćiała complexiey. Bo iesli będźie przyrodzenie pomierne/ to iest/ áni gorące/ áni źimne/ áni wilgotne/ áni suche zbytnie: zachowáne ma być w swey mierze. Ieśli przyrodzenie będźie niepomierne/ to iest/ abo názbyt gorące/ ábo źimne/ ábo wilgotne/ ábo zbyt suche: mamy go przywodźić do przećiwney pomiernośći/ ták dalece/ ile od miáry wykroczyło. Gorące chłodzić potrzebá/ źimne do ćiepłá przywodźić/ wilgotne wysuszáć/ suche záś ktore nie ták iest podległe skáźie/ w swey mierze záchowáć. Dietá ma być według complexiey. Iáki wiátr y mieszkánie obieráć. Powietrża obieránie rożne.
Co się tknie pierwszey rzeczy powietrza dobrego/ y
Skrót tekstu: PetrSInst
Strona: A4v
Tytuł:
Instrukcja albo nauka jak się sprawować czasu moru
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
z Bogiem wiecznie.
Temu oddaj serce swoje (a toć czwarte grono twoje), tego miłuj, dziękuj temu, Bogu, Twórcy, Panu twemu.
Potym cztery idą cnoty, które zawrą wieniec złoty: Sprawiedliwość w pierwszym rzędzie stołek pański wprzód zasiądzie.
Umysł – hetman jej potężny w każdej sprawie i przysiężny, Pomierność zaś jako kwitnie, gdy kto oset zbytków wytnie?
A Cierpliwość kto za rogi ujął, samej Trwodze srogi, ten jako dąb obli stoi i wichrów się nic nie boi.
Toć są kwiatki twego czoła, a ty jako pilna pszczoła, bierąc z nich miód, kładź w ul nowy, jedno ten sam duszy
z Bogiem wiecznie.
Temu oddaj serce swoje (a toć czwarte grono twoje), tego miłuj, dziękuj temu, Bogu, Twórcy, Panu twemu.
Potym cztery idą cnoty, które zawrą wieniec złoty: Sprawiedliwość w pierwszym rzędzie stołek pański wprzód zasiędzie.
Umysł – hetman jej potężny w każdej sprawie i przysiężny, Pomierność zaś jako kwitnie, gdy kto oset zbytków wytnie?
A Cierpliwość kto za rogi ujął, samej Trwodze srogi, ten jako dąb obli stoi i wichrów się nic nie boi.
Toć są kwiatki twego czoła, a ty jako pilna pszczoła, bierąc z nich miód, kładź w ul nowy, jedno ten sam duszy
Skrót tekstu: MiasKZbiór
Strona: 292
Tytuł:
Zbiór rytmów
Autor:
Kacper Miaskowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
epitafia, fraszki i epigramaty
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Alina Nowicka-Jeżowa
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Instytut Badań Literackich PAN, Stowarzyszenie "Pro Cultura Litteraria"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1995
i czasu swego, nie omieszkiwają z różnych specialnych Ziołek a osobliwie z niebieskiej rossy, dla pokarmu i likworów miód i wosk na chwałę Bożą i na potrzebę lekarstw ku wygodzie ludzkiej, Ule każdego Roku swą napełniać robotą; do tego, jakie ony mają swoje powinności, jaki jest u nich rząd, zgoda, w ziciu pomierność, i podział, jakie także swe mają strażniki, i dla żywności Podjazdy, jako każdy Roj swojej pilnuje i słucha Matki, jako na nią, i na się zarabiają, na Prowiant; a potym przy nich, jakie i ludzie mają pożytki rzecz zaprawdę podziwienia godna. Ule mają być okiem na Południe postanowione, daszki
y czásu swego, nie omieszkiwáią z rożnych specialnych Ziołek á osobliwie z niebieskiey rossy, dla pokármu y likworow miod y wosk ná chwałę Bożą y ná potrzebę lekarstw ku wygodżie ludzkiey, Vle káźdego Roku swą nápełniáć robotą; do tego, iákie ony máią swoie powinnośći, iáki iest v nich rząd, zgodá, w źyćiu pomierność, y podźiał, iákie tákże swe máią strażniki, y dla żywnośći Podiázdy, iáko káżdy Roy swoiey pilnuie y słucha Matki, iáko ná nię, y ná się zárabiáią, ná Prowiánt; á potym przy nich, iákie y ludźie máią pożytki rzecz záprawdę podźiwienia godna. Vle máią być okiem ná Południe postanowione, dászki
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 38
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
umieć go zatrzymać, bo się to nagrodzic może; chciej w tym użyc, miary i proporcji; a potym sine molestia przy swej pomiernej oszczędności umiej do szkatuły zbierać i gromadżyć pieniądze. Moderatia Dziedżyców aby na przyszłe swoje mieli respect necessária. Strzec się tych ciężarów. Majętności wiedzieć komu poufać kontraktem. Skutki Kontractów. Pomierność wżyciu. pomierność w skąpości. XV. Na POZYCZANIE PIENIĘDZY. Pieniędzy wiedzieć komu i jako, abyś Kapitału i Przyjaciela niestracił pożyczyć.
PIeniędzy strzec się pożyczac Przyjacielowi (chyba pewnemu i poufałemu, o którym jest pewna certitudo, że się w słowie stawi, i nie zawiedzie) o którego temi czasy bardzo trudno
vmiec go zátrzymác, bo się to nágrodźic może; chciey w tym vżyc, miáry y proporcyey; á potym sine molestia przy swey pomierney oszczędności vmiey do szkátuły zbierác y gromádżić pieniądze. Moderátia Dziedżicow aby na przyszłe swoie mieli respect necessária. Strzedz sie tych ćięzarow. Máiętnośći wiedzieć komu poufać kontraktẽ. Skutki Contráctow. Pomierność wżyćiu. pomierność w skąpości. XV. Ná POZYCZANIE PIENIĘDZY. Pieniędzy wiedżieć komu y iako, abyś Cápitału y Przyiaćielá niestráćił pożyczyć.
PIeniędzy strzedz się pożyczác Przyiacielowi (chybá pewnemu y poufáłemu, o ktorym iest pewna certitudo, że się w słowie stawi, y nie záwiedzie) o ktorego temi czásy bárdzo trudno
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 81
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
, bo się to nagrodzic może; chciej w tym użyc, miary i proporcji; a potym sine molestia przy swej pomiernej oszczędności umiej do szkatuły zbierać i gromadżyć pieniądze. Moderatia Dziedżyców aby na przyszłe swoje mieli respect necessária. Strzec się tych ciężarów. Majętności wiedzieć komu poufać kontraktem. Skutki Kontractów. Pomierność wżyciu. pomierność w skąpości. XV. Na POZYCZANIE PIENIĘDZY. Pieniędzy wiedzieć komu i jako, abyś Kapitału i Przyjaciela niestracił pożyczyć.
PIeniędzy strzec się pożyczac Przyjacielowi (chyba pewnemu i poufałemu, o którym jest pewna certitudo, że się w słowie stawi, i nie zawiedzie) o którego temi czasy bardzo trudno, bo jak
, bo się to nágrodźic może; chciey w tym vżyc, miáry y proporcyey; á potym sine molestia przy swey pomierney oszczędności vmiey do szkátuły zbierác y gromádżić pieniądze. Moderátia Dziedżicow aby na przyszłe swoie mieli respect necessária. Strzedz sie tych ćięzarow. Máiętnośći wiedzieć komu poufać kontraktẽ. Skutki Contráctow. Pomierność wżyćiu. pomierność w skąpości. XV. Ná POZYCZANIE PIENIĘDZY. Pieniędzy wiedżieć komu y iako, abyś Cápitału y Przyiaćielá niestráćił pożyczyć.
PIeniędzy strzedz się pożyczác Przyiacielowi (chybá pewnemu y poufáłemu, o ktorym iest pewna certitudo, że się w słowie stawi, y nie záwiedzie) o ktorego temi czásy bárdzo trudno, bo iák
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 81
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
