brzemienną lekwarzem z pereł/ kołaczkami diarrhod: abb: diamarga: ale w tym rażye przodek tu trzyma roża stara w cukrze łotów trzy z prochem ziemie Ormiańskiej/ koral: czerwon: przyp: troch: de Karabe: mastiks po pół dragmie z syropem mirtilów. Zm. łyżkę tego na raz dać z jeść/ a popijać kazać wodką kurzej nogi/ i kostifałową/ w której złoto gaszono. Pieczonym mastyksu nie dawaj/ bo się nim brzydzą. O Przypadkach Brzemiennych. P. z Z. B. Czyachowskiego, ROZDZIAŁ IX. O Brzemiennych goleniach sinych, nabrzmiałych.
BRzemiennym około goleni wzdęcia bywają/ abo że dla płodu wodnisty jaki uchód maciczny
brzemienną lekwarzem z pereł/ kołaczkámi diarrhod: abb: diamarga: ále w tym ráżie przodek tu trzyma roża stára w cukrze łotow trzy z prochem źiemie Ormienskiey/ koral: czerwon: przyp: troch: de Karabe: mastix po puł drágmie z syropem mirtilow. Zm. łyszkę tego ná raz dáć z ieść/ á popiiáć kazáć wodką kurzey nogi/ y kostifałową/ w ktorey złoto gászono. Pieczonym mástyxu nie daway/ bo się nim brzydzą. O Przypadkách Brzemiennych. P. z Z. B. Cziachowskiego, ROZDZIAŁ IX. O Brzemiennych goleniách śinych, nábrzmiáłych.
BRzemiennym około goleni wzdęćia bywáią/ ábo że dla płodu wodnisty iáki vchod máćiczny
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: D4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ cztery łoty Miodu łotów dwanaście odszymowanego/ zmieszać dobrze/ a na czczo po pół łociu używać tego/ a wodką tegoż korzenia dystylowaną z sześcią łyżek popijając po pół łota prochu Biedrzeńcowego/ czynią Lektwarz albo Konfekt Rożanym Cukrem/ którego poranu na czczo po pół łota każą używać/ a wodką z korzenia ośmią łyżek popijać. (Mat Syluatieus. Marc: Gattenaria.) Item.
Wziąć Soku z korzenia Biedrzeńcowego/ z korzenia Diablikowego/ albo Obraskowego po łocie/ Cukru Rożanego trzy łoty/ to wespół na jarkie słońce wystawić/ aż się usmaży z zgęstnieje/ jako lektwarz/ tego na czco po pół łociu brać/ a łyżką abo sześcią
/ cztery łoty Miodu łotow dwánaśćie odszymowánego/ zmieszáć dobrze/ á ná czczo po poł łociu vżywáć teg^o^/ á wodką tegoż korzenia distyllowáną z sześćią łyżek popiiáiąc po poł łotá prochu Biedrzeńcowego/ czynią Lektwarz álbo Konfekt Rożánym Cukrem/ ktorego poránu na czczo po poł łotá każą vżywáć/ á wodką z korzeniá ośmią łyżek popiiáć. (Matth Syluatieus. Marc: Gattenaria.) Item.
Wźiąć Soku z korzenia Biedrzeńcowego/ z korzenia Diablikowego/ álbo Obraskowego po łoćie/ Cukru Rożánego trzy łoty/ to wespoł ná iárkie słońce wystáwić/ áż sie vsmáży z zgęstnieie/ iáko lektwarz/ tego ná czco po poł łoćiu brác/ á łyszką ábo sześćią
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 66
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Mat Syluatieus. Marc: Gattenaria.) Item.
Wziąć Soku z korzenia Biedrzeńcowego/ z korzenia Diablikowego/ albo Obraskowego po łocie/ Cukru Rożanego trzy łoty/ to wespół na jarkie słońce wystawić/ aż się usmaży z zgęstnieje/ jako lektwarz/ tego na czco po pół łociu brać/ a łyżką abo sześcią wodki Biedrzeńcowej popijać. Kłóciu o koło serca
Przeciwko kłóciu około serca/ bądź z zbytniej krwie abo z wilgotności innych bądź z uderzenia abo stłuczenia. Weźmi Biedrzeńcu z liściem i z korzeniem warz/ a tę juchę poranu i na noc ciepło pij. Wzrok ostrzy.
Wzrok słaby i ciemny/ jasny czyni/ Biedrzeńcu tak liścia jako korzenia
Matth Syluatieus. Marc: Gattenaria.) Item.
Wźiąć Soku z korzenia Biedrzeńcowego/ z korzenia Diablikowego/ álbo Obraskowego po łoćie/ Cukru Rożánego trzy łoty/ to wespoł ná iárkie słońce wystáwić/ áż sie vsmáży z zgęstnieie/ iáko lektwarz/ tego ná czco po poł łoćiu brác/ á łyszką ábo sześćią wodki Biedrzeńcowey popiiáć. Kłoćiu o koło sercá
Przećiwko kłoćiu około sercá/ bądź z zbytniey krwie ábo z wilgotnośći inych bądź z vderzenia ábo stłuczenia. Weźmi Biedrzeńcu z liściem y z korzeniem warz/ á tę iuchę poránu y ná noc ćiepło piy. Wzrok ostrzy.
Wzrok słáby y ćiemny/ iásny czyni/ Biedrzeńcu ták liśćiá iáko korzenia
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 66
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Flegmą i grubemi wilgotnościami napełnionemu. Też Rzezanica taka/ albo siekanka barzo użyteczna bywa: Wziąć korzenia jego/ Imbieru/ ziela Tatarskiego/ Bobku/ Cytwaru/ Dyptanu: I z tego Siekankę uczynić/ a po szczypcie/ to jest/ co we trzy palce nabrać może/ na każdą noc pożywać/ a winem albo piwem popijać. Kto też chce/ z prochu tegoż Dzięgielu Lektwarz i Konfekt uczynić może/ wziąwszy go do jednej części miodu odszymowanego cztery części/ i umieszać dobrze. Tyż też lekarstwa służą niechęci do jedzenia/ i żołądkowi nie trawiącemu. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Item. Womitom.
Womitom i niezatrzymaniu pokarmów/ używając ich
Flágmą y grubemi wilgotnośćiámi nápełnionemu. Też Rzezánicá táka/ álbo siekanká bárzo vżyteczna bywa: Wźiąć korzenia iego/ Imbieru/ źiela Tatarskieg^o^/ Bobku/ Cytwaru/ Dyptanu: Y z tego Siekankę vczynic/ á po sczypćie/ to iest/ co we trzy pálce nábráć może/ ná káżdą noc pożywáć/ á winem álbo piwem popiiáć. Kto też chce/ z prochu tegoż Dźięgielu Lektwarz y Konfekt vczynić może/ wźiąwszy go do iedney części miodu odszymowáneg^o^ cztery częśći/ y vmieszáć dobrze. Tyż też lekárstwá służą niechęći do iedzenia/ y żołądkowi nie trawiącemu. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Item. Womitom.
Womitom y niezátrzymániu pokármow/ vżywáiąc ich
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 88
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
słodkim/ z kaszą Jęczmienną przebijaną/ z Grucą/ z szyszką wodki Izopowej/ z juchą warzonego Omanu/ albo z jaką inną wodką/ Płucom przynależącą. Także z Konfektem jakim przystojnym. Prędki abowiem i doświadczony ratunek/ w tym przypadku niebezpiecznym i barzo ciężkim daje. Drudzy czynią z niego Piguły/ a z kwaśnym miodkiem popijać dają/ albo Syropem z Izopu. Item. Piguły.
Wziąć Armoniaku co naśliczniejszego i nachędoższego/ nasienia Ruty leśnej/ albo górnej/ Bożego drzewka/ korzenia Kokornakowego/ siarki przyprawnej/ abo (Florum sulphuris) po łocie każdego/ Kardamomowych ziarnek połtory kwinty/ Cynamonu przedniego/ Dzięgielu/ Fiołkowego Korzenia Florenckiego/ po dwu częściach
słodkim/ z kászą Ięczmienną przebiiáną/ z Grucą/ z szyszką wodki Izopowey/ z iuchą wárzonego Omanu/ álbo z iáką iną wodką/ Płucom przynależącą. Tákże z Konfektem iákim przystoynym. Prędki ábowiem y doświadczony rátunek/ w tym przypadku niebespiecznym y bárzo ćięszkim dáie. Drudzy czynią z niego Piguły/ á z kwáśnym miodkiem popiiáć dáią/ álbo Syropem z Izopu. Item. Piguły.
Wźiąć Armoniaku co naślicznieyszego y nachędoższego/ naśienia Ruty leśney/ álbo gorney/ Bożego drzewká/ korzeniá Kokornakowego/ śiarki przypráwney/ ábo (Florum sulphuris) po łoćie káżdego/ Kárdámomowych źiarnek połtory kwinty/ Cynámonu przedniego/ Dźięgielu/ Fiiołkowego Korzeniá Florenckiego/ po dwu częśćiách
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 217
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
utłukszy/ z Syropem kwaśnym/ który Syrupum acetosum de radicibus, zowią/ z ośmnaście Piguł uczynić/ i z tych każdego dnia po dwie brać/ dwa kroć przez dzień/ dwie godzinie przed obiadem/ także przed wieczerzą. To przez cały tydzień czyniąc. Też za każdym wzięciem tych Piguł/ z niżej opisanym trunkiem ich popijać/ który taki być ma: Wziąć wodki z Tamaryszku upalonej/ wodki Jeleniego języka/ Podróżnikowej/ po dwa łoty/ albo łyżek Octu z Cebule zamorskiej łyżkę/ Cukru łot/ pomieszawszy wypić ciepło. Także za każdym razem to czynić. Item.
Śleziony bolenie z wietrzności/ także uśmierza: wziąwszy Armoniaku wybornego połkwinty/ do
vtłukszy/ z Syropem kwáśnym/ ktory Syrupum acetosum de radicibus, zowią/ z ośmnaśćie Piguł vczynić/ y z tych káżdego dnia po dwie bráć/ dwá kroć przez dźień/ dwie godźinie przed obiadem/ tákże przed wieczerzą. To przez cáły tydźień czyniąc. Też zá káżdym wźięćiem tych Piguł/ z niżey opisánym trunkiem ich popiiáć/ ktory táki być ma: Wźiąć wodki z Támáryszku vpaloney/ wodki Ieleniego ięzyká/ Podrożnikowey/ po dwá łoty/ álbo łyżek Octu z Cebule zamorskiey łyszkę/ Cukru łot/ pomieszawszy wypic ćiepło. Tákże zá káżdym rázem to czynić. Item.
Sleźiony bolenie z wietrznośći/ tákże vśmierza: wźiąwszy Armoniáku wybornego połkwinty/ do
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 217
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
nasienia Kopru swojskiego dystylowanego/ a poczyniwszy Pigułki z tego/ jednym je razem wziąć. Ślezionie zamulon: i wątrób:
W Ślezienie i
W wątrobie/ z zamulenia i zaćpania boleści układa: wziąć dwie części kwinty co naśliczniejszego Amoniaku/ a potoczywszy z niego Piguły/ każdego poranku na czczo połknąć/ a Syropem z Jeleniego Języka popijać/ albo jeśli z strony wątroby zatkania/ syropem kwaskowatym/ który Syrupum acetosum, de radicibus, zowią. To przez cały tydzień czyniąc. Ślezienie zatwardziałej.
Zatwardziałość Śleziony zmiękcza: wziąwszy półtrzecia łota Amoniaku chędogiego/ Kaparowego drzewka liścia: wierzchołków Tamaryszkowych/ albo wrześnie/ po łocie każdego/ Saletry kwintę/ albo czwierć łota.
naśienia Kopru swojskiego dystyllowáneg^o^/ á poczyniwszy Pigułki z tego/ iednym ie rázem wźiąć. Sleźionie zámulon: y wątrob:
W Sleźienie y
W wątrobie/ z zámulenia y záćpánia boleśći vkłáda: wźiąć dwie częśći kwinty co naślicznieyszego Ammoniaku/ á potocżywszy z niego Piguły/ káżdego poránku ná czczo połknąć/ á Syropem z Ieleniego Ięzyká popiiáć/ álbo iesli z strony wątroby zátkania/ syropem kwáskowátym/ ktory Syrupum acetosum, de radicibus, zowią. To przez cáły tydźień czyniąc. Sleźienie zátwárdźiałey.
Zátwárdźiáłość Sleźiony zmiękcza: wźiąwszy połtrzećiá łotá Ammoniaku chędogiego/ Káppárowego drzewká liśćia: wierzchołkow Támáryszkowych/ álbo wrześnie/ po łoćie káżdego/ Saletry kwintę/ álbo ćzwierć łotá.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 217
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
korzenia Barszczu wodnego/ albo Niedźwiedziego paznogcia/ Sphondilium Łacinnicy zowią/ Soku Gałbanowego/ Pieprzu/ korzenia Zębnego ziela/ Szafranu/ każdego po ćwierci łota. To wszystko co namielej utłuc/ i przesiać/ a z jednaścią łotów miodu odszymowanego zaczynić. Tego Konfektu na raz brać/ jako Bobowe ziarno/ a tym trunkiem niżej opisanym popijać: Wziąć Iwinki/ korzenia szerokolistnej Sałaty/ albo Loczygi po garści. To wespół w wodzie warzyć do połowice/ i tej polewki po równym trunku/ z przerzeczonym Lektwarzem/ używać/ ile kroć potrzeba. Item.
Przeciwko tejże Kolce/ i gryzieniu w kiszkach: Wziąć korzenia Herkule/ albo Leczywrzodu/ Bobrowego stroju/
korzeniá Barsczu wodnego/ álbo Niedźwiedziego páznogćiá/ Sphondilium Láćinnicy zowią/ Soku Gałbanowego/ Pieprzu/ korzeniá Zębnego źiela/ Száfránu/ káżdego po czwierci łotá. To wszystko co namielej vtłuc/ y prześiać/ á z iednaśćią łotow miodu odszymowánego záczynić. Tego Konfektu ná raz bráć/ iáko Bobowe źiárno/ á tym trunkiem niżey opisánym popiiáć: Wźiąć Iwinki/ korzeniá szyrokolistney Sáłaty/ álbo Loczygi po gárśći. To wespoł w wodźie wárzyć do połowice/ y tey polewki po rownym trunku/ z przerzeczonym Lektwarzem/ vżywáć/ ile kroć potrzebá. Item.
Przećiwko teyże Kolce/ y gryźieniu w kiszkách: Wźiąć korzeniá Herkule/ álbo Leczywrzodu/ Bobrowego stroiu/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 228
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
, trzeba jej zażywać na noc, popić Kawą albo Ciepłym Winem lubo piwem, maligny łożne albo inne zaraźliwe gorączki cierpiącym, dawać się ma w ciepłym occie, przylawszy soku Rucianego, albo sucha Rutę w wodzie uwarzywszy; dla preserwatywy od powietrza, i innych chorób zaraźliwych, zażywać jej na czczo, i na noc, popijać Winem, lub wodką, w Powietrzu tymże sposobem dawać jako wyżej: na febry zażywać się ma codzień z rana i na noc, a osobliwie przed samym paroksyzmem, uleczysz pewnie każdą febre; jednak lecząc kwartanne, dla bezpieczeństwa lepiej się wprzód przepurgować raz i drugi, w innych chorobach, dawać się ma zwyczajnie
, trzebá iey záżywáć ná noc, popić Káwą álbo Ciepłym Winem lubo piwem, maligny łożne álbo inne zaraźliwe gorączki ćierpiącym, dawáć się ma w ćiepłym octćie, przylawszy soku Rućiánego, álbo suchá Rutę w wodźie uwárzywszy; dla preserwatywy od powietrza, y innych chorob zaraźliwych, záżywáć iey ná czczo, y ná noc, popijáć Winem, lub wodką, w Powietrzu tymże sposobem dawáć iáko wyżey: ná febry záżywáć się ma codźień z ráná y ná noc, á osobliwie przed samym pároxyzmem, uleczysz pewnie káżdą febre; iednák lecząc kwártanne, dla bespieczeństwa lepiey się wprzod przepurgowáć raz y drugi, w innych chorobách, dawáć się ma zwyczáynie
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 287
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
