: zginął przepis złotej bule, Ledwo ją po języku znać i po tytułe; Kiedy ją ptak dwugłowy do niewolej spycha, Próżno nieboga pierwszej do wolności wzdycha. A one, przed którymi świat dygotał, Włochy, W jakie cząstki i w jako drobne poszły trochy! Drżał Francuz pod angielską niedawno siekierą, Tąż jęczał Portugalczyk obarczony bierą. Patrz na onę szerokowładną w Niemczech Rzeszą, Jako ją marni Szwedzi sromotnie okrzeszą; Żadna blizna takiego nie zarości strupu, Aże możnym Augustom przyszło do okupu. Hiszpan, który świat w morskim okrążył zatopię, Co nań złoto bogata Ameryka kopie, Tyle koron trzymając, aż i antypody, Musi iść z
: zginął przepis złotej bule, Ledwo ją po języku znać i po tytule; Kiedy ją ptak dwugłowy do niewolej spycha, Próżno nieboga pierwszej do wolności wzdycha. A one, przed którymi świat dygotał, Włochy, W jakie cząstki i w jako drobne poszły trochy! Drżał Francuz pod angielską niedawno siekierą, Tąż jęczał Portugalczyk obarczony bierą. Patrz na onę szerokowładną w Niemcech Rzeszą, Jako ją marni Szwedzi sromotnie okrzeszą; Żadna blizna takiego nie zarości strupu, Aże możnym Augustom przyszło do okupu. Hiszpan, który świat w morskim okrążył zatopię, Co nań złoto bogata Ameryka kopie, Tyle koron trzymając, aż i antypody, Musi iść z
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 11
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
. 9. Agra Stołeczne Państw Wielkiego Mogoła; który teraz rezyduje w Dzieli bliskim mieście Agry, przeto niektórzy Geografowie Dzieli za stołeczne kładą. 10. Multan miasto bogate i handlowe Indostanu. 11. Surat miasto obronne i sławne handlami w Królestwie Guzarat. 12. Goa sławne handlami, leży Indostanie, należy do Portugalczyków. 13. Trankebar, także w Indostanie należy do Duńczyków. 14 Pondyszery tamże, należy do Francuzów. 15. Kolombo najznaczniejsze na wyspie Cejlan, należy do Osad Holenderskich. 16. Awa Stołeczne Królestwa tegoż imienia w Indiach Wschodnich. 17. Pegu Stołeczne Królestwa tegoż nazwiska. 18. Siam Stołeczne Królestwa tego
. 9. Agra Stołeczne Państw Wielkiego Mogoła; ktory teraz rezyduie w Dzieli bliskim mieście Agry, przeto niektorzy Geografowie Dzieli za stołeczne kładą. 10. Multan miasto bogate y handlowe Indostanu. 11. Surat miasto obronne y sławne handlami w Krolestwie Guzarat. 12. Goa sławne handlami, leży Indostanie, należy do Portugalczykow. 13. Trankebar, także w Indostanie należy do Duńczykow. 14 Pondyszery tamże, należy do Francuzow. 15. Kolombo najznacznieysze na wyspie Ceylan, należy do Osad Hollenderskich. 16. Awa Stołeczne Krolestwa tegoż imienia w Indyach Wschodnich. 17. Pegu Stołeczne Krolestwa tegoż nazwiska. 18. Siam Stołeczne Krolestwa tego
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 232
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Kolombo najznaczniejsze na wyspie Cejlan, należy do Osad Holenderskich. 16. Awa Stołeczne Królestwa tegoż imienia w Indiach Wschodnich. 17. Pegu Stołeczne Królestwa tegoż nazwiska. 18. Siam Stołeczne Królestwa tegoż imienia. 19. Kamboje Stołeczne Królestwa tegoż imienia. 20 Malaka Stołeczne Poł-wyspu i Królestwa tegoż imienia: Portugalczykowie to Królestwo wydarli Indianom, a teraz się dostało Holendrom. 21. Batavia Stołeczne wyspy Jaksa : tu największy handel prowadzą Europejczykowie z Indianami, i to jest najznaczniejszy Kawałek w Indiach Holendrów. 22. Manilla stołeczne wyspu Luson, który od imienia swego miasta także się Manillą nazywa, należy do Hiszpanów. 23. Makao.
Kolombo najznacznieysze na wyspie Ceylan, należy do Osad Hollenderskich. 16. Awa Stołeczne Krolestwa tegoż imienia w Indyach Wschodnich. 17. Pegu Stołeczne Krolestwa tegoż nazwiska. 18. Siam Stołeczne Krolestwa tegoż imienia. 19. Kamboye Stołeczne Krolestwa tegoż imienia. 20 Malaka Stołeczne Poł-wyspu y Krolestwa tegoż imienia: Portugalczykowie to Krolestwo wydarli Indyanom, a teraz się dostało Hollendrom. 21. Batavia Stołeczne wyspy Jaxa : tu naywiększy handel prowadzą Europeyczykowie z Indyanami, y to iest nayznacznieyszy Kawałek w Indyach Holendrow. 22. Manilla stołeczne wyspu Luson, ktory od imienia swego miasta także się Manillą nazywa, należy do Hiszpanow. 23. Makao.
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 232
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Loango Stołeczne Królestwa tegoż imienia. 13. San Salvador, przedtym Kongo, Stołeczne Królestwa tegoż imienia. 14. Loanda Stołeczne, a 15. Pangela czyli Świętego Filipa miasto portowe w Królestwie Angola. 16. Sofala na brzegach Kafrów. 17. Mozambik Stołeczne Zanguebaryj, oraz portowe sławne wielkiemi handlami, należy do Portugalczyków. 18. Quiloa. 19. Mombaza i 20. Melinda miasto portowe w Zanguebaryj. 21. Magadakso Stołeczne i portowe na brzegu Ajan. 22. Gondar Stołeczne Abisynii. 23. Seniar, albo Nubia Stołeczne Nubii. 24. Dongola, czyli Donkala sławne handlami w Nubii. 25. Alleksandria miasto portowe w
Loango Stołeczne Krolestwa tegoż imienia. 13. San Salvador, przedtym Kongo, Stołeczne Krolestwa tegoż imienia. 14. Loanda Stołeczne, a 15. Pangela czyli Swiętego Filipa miasto portowe w Krolestwie Angola. 16. Sofala na brzegach Kaffrow. 17. Mozambik Stołeczne Zanguebaryi, oraz portowe sławne wielkiemi handlami, należy do Portugalczykow. 18. Quiloa. 19. Mombaza y 20. Melinda miasto portowe w Zanguebaryi. 21. Magadaxo Stołeczne y portowe na brzegu Aian. 22. Gondar Stołeczne Abissynii. 23. Senjar, albo Nubia Stołeczne Nubii. 24. Dongola, czyli Donkala sławne handlami w Nubii. 25. Allexandrya miasto portowe w
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 240
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
roku tego trzęsienie było powszechne prawie po całej Europie: Miedzy Carogrodem, i Pera (przedmieście tego miasta, gdzie mieszkają Posłowie Cudzoziemscy) morze tak się wzdęło, iż lało się przez mury i zalało 13 tysięcy osób.
Rzeki powysychały w Portugalii.
W Lipcu burza straszliwa na wyspie Saint Dominique szarańcza wszytko zniszczyła około Dabul. Portugalczykowie znalazłszy je w garkach mieli za raki ziemskie.
1510
330 Trzęsienie znaczne we Włoszech.
1511
331. Niektórzy pisarze powiadają: iż trzy kamienie siarczyste jeden 160, drugi 60, trzeci 20 funtów ważące, z tej komety upadły na ziemie.
Burze wielkie, trzęsienie w Laubach, nastąpiła straszna morowa zaraza. 1512
332.
roku tego trzęsienie było powszechne prawie po całey Europie: Miedzy Carogrodem, y Pera (przedmieście tego miasta, gdzie mieszkaią Posłowie Cudzoziemscy) morze tak się wzdęło, iż lało się przez mury y zalało 13 tysięcy osob.
Rzeki powysychały w Portugalii.
W Lipcu burza straszliwa na wyspie Saint Dominique szarańcza wszytko zniszczyła około Dabul. Portugalczykowie znalazłszy ie w garkach mieli za raki ziemskie.
1510
330 Trzęsienie znaczne we Włoszech.
1511
331. Niektórzy pisarze powiadają: iż trzy kamienie siarczyste ieden 160, drugi 60, trzeci 20 funtow ważące, z tey komety upadły na ziemie.
Burze wielkie, trzęsienie w Laubach, nastąpiła straszna morowa zaraza. 1512
332.
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 74
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
ciemności rozpędziły tak dalece, że można było czytać pisma najdrobniejszemi charakterami drukowane.
3 Kwietnia nawałność w okolicy wyspy Auks Lapins nie daleko od Saldanna leżącej.
9 Maja, nawałność za górą Bone Spei złączona z straszliwym grzmotem. W pośrzód najgwałtowniejszej nawałności widziano światło nakształt świecy na wielkim maszcie przez dwie nocy następujące palące się. Portugalczykowie nazywają to światło Corpo-Santo.
17 Listopada zorza północa.
1606. 24 Stycznia nawałność niedaleko Patana na małej wyspie leżącej na zachód China - Batta. Druga 6 Kwietnia niedaleko góry Bone Spei.
13, 15 Września zorza północa. Zaraza w Paryżu.
1607
385 26 Października, obserwowana od Keplera ta kometa jest taż sama
ciemności rozpędziły tak dalece, że można było czytać pisma naydrobnieyszemi charakterami drukowane.
3 Kwietnia nawałność w okolicy wyspy Aux Lapins nie daleko od Saldanna leżącey.
9 Maia, nawałność za górą Bonae Spei złączona z straszliwym grzmotem. W pośrzod naygwałtownieyszey nawałności widziano światło nakształt świecy na wielkim maszcie przez dwie nocy następuiące palące się. Portugalczykowie nazywaią to światło Corpo-Santo.
17 Listopada zorza pułnocna.
1606. 24 Stycznia nawałność niedaleko Patana na małey wyspie leżącey na zachod China - Batta. Druga 6 Kwietnia niedaleko góry Bonae Spei.
13, 15 Września zorza pułnocna. Zaraza w Paryżu.
1607
385 26 Października, obserwowana od Keplera ta kometa iest taż sama
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 98
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
drugi raz na ziemi: miedzy wodnymi i powietrznymi są też które bawią się już na wodzie/ już też na powietrzu: a osobliwie taka jest ryba/ którą Hiszpani zowią latawcem. Z drugiej zaś strony upatrując jeszcze samo ruszanie zwierząt/ są na ziemi niektóre bestie barzo leniwo się ruszające/ jako owo/ które dla tego Portugalczycy zowią Pigricją/ wielkigo ciała/ farby dzikiej/ twarzy jakby białogłowskiej/ z ramionami długiemi i zakrzywionemi: a stąd przez rozmaite odmiany ruszania śrzedniego/ przyjdziemy do prędkości Zebrów/ Tygryssów/ i Pardów. Księgi wtóre.
Upatrujcie głosy zwierząt/ niektóre nie mają żadnego głosu/ jako robaczkowie; drugie tylo świszczą: drugie mają
drugi raz ná źiemi: miedzy wodnymi y powietrznymi są też ktore báwią sie iuż ná wodźie/ iuż też ná powietrzu: á osobliwie táka iest rybá/ ktorą Hiszpani zowią latáwcem. Z drugiey záś strony vpátruiąc iescze sámo ruszánie źwierząt/ są ná źiemi niektore bestyae bárzo leniwo się ruszáiące/ iáko owo/ ktore dla tego Portogálczycy zowią Pigritią/ wielkigo ćiáłá/ fárby dźikiey/ twarzy iákby białogłowskiey/ z rámionámi długiemi y zákrzywionemi: á stąd przez rozmáite odmiány ruszánia śrzedniego/ przyydźiemy do prędkośći Zebrow/ Tygrissow/ y Párdow. Kśięgi wtore.
Vpátruyćie głosy źwierząt/ niektore nie máią żadnego głosu/ iáko robaczkowie; drugie tylo świsczą: drugie máią
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 14
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
zbawienna: zamieszanie które za wojną idzie/ i uspokojenie/ którego potrzebuje słowo boże? Piątej części,
Druga pomoc/ którą przynosi wielkość państwa Ewangeliej/ jest język pospolity: abowiem zaraz z państwem szerzy się i język zwyciężców: tak Grecy w Asiej/ Rzymianie wszędzie/ Arabowie w Afryce/ i po wszytkim wschodzie/ Portugalczykowie w Indii/ rozszerzyli swoję mowę. A w nowym zaś świecie język Meksykański na 1000. mil wielkich/ także też i Kuckańska roschodziła się. Bo królowie Meksykańscy/ jako też i Peruańscy/ nie mniej starali się o rozszerzenie języka swego/ jako i o rozprzestrzenienie granic państw swych: I acz w obudwu Prowincjach używają wiela
zbáwienna: zámieszánie ktore zá woyną idźie/ y vspokoienie/ ktorego potrzebuie słowo boże? Piątey częśći,
Druga pomoc/ ktorą przynośi wielkość páństwá Ewángeliey/ iest ięzyk pospolity: ábowiem záraz z páństwem szerzy się y ięzyk zwyćiężcow: ták Graecy w Asiey/ Rzymiánie wszędźie/ Arábowie w Afryce/ y po wszytkim wschodźie/ Portogálczykowie w Indiey/ rozszerzyli swoię mowę. A w nowym záś świećie ięzyk Mexikáński ná 1000. mil wielkich/ tákże też y Kuckáńska roschodźiłá się. Bo krolowie Mexikáńscy/ iáko też y Peruáńscy/ nie mniey stáráli się o rozszerzenie ięzyká swego/ iáko y o rosprzestrzenienie gránic państw swych: Y ácz w obudwu Prouincyách vżywáią wiela
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 17
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
nie sprawne/ suche i kamieniste/ na których słowo Boże nie puszcza korzenia/ ani pożytku czyni. I aczkolwiek to rzecz jest trudna/ uczynić je sposobne ku nauce Chrześcijańskiej; lecz daleko jest trudniejsza zatrzymać je w niej. Jasna to rzecz jest/ iż Brasilczykowie nie trzymają się długo wiary/ tylko kędy są blisko od Portugalczyków: a gdzie od nich daleko mieszkają/ za skłonnością przyrodzoną/ i za zwyczajem/ i za obcowaniem z inszymi/ które ich przemaga/ wracają się łacno do womitu. I przetoż zakonnicy/ którzy tam pilnują/ nie rozumieją ich pospolicie być sposobnymi do chrztu/ tylko abo w znacznej chorobie/ abo w ostatniej starości
nie spráwne/ suche y kámieniste/ ná ktorych słowo Boże nie puscza korzeniá/ áni pożytku czyni. Y áczkolwiek to rzecz iest trudna/ vczynić ie sposobne ku nauce Chrześćiáńskiey; lecz dáleko iest trudnieysza zátrzymáć ie w niey. Iásna to rzecz iest/ iż Brasilczykowie nie trzymáią się długo wiáry/ tylko kędy są blisko od Portogálczykow: á gdźie od nich dáleko mieszkáią/ zá skłonnośćią przyrodzoną/ y zá zwyczáiem/ y zá obcowániem z inszymi/ ktore ich przemaga/ wrácáią się łácno do womitu. Y przetoż zakonnicy/ ktorzy tám pilnuią/ nie rozumieią ich pospolićie być sposobnymi do chrztu/ tylko ábo w znáczney chorobie/ ábo w ostátniey stárośći
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 20
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
nałasł: który przechodzi dzielnością wszytkich Heroów/ co ich tylko było. Piątej części, CHRYSZTOF Columbus.
NIe było nigdy człowieka/ któryby pokazał więtszy statek w animuszu/ jako Chrysztof Columbus: abowiem on trwał w postanowieniu swym/ aby się podjął był imprezy/ którą wiele rozumiało głupią/ wiele też niepodobną; którą pogardzili Portugalczykowie/ odwłóczyli w długą Angielczykowie/ lekce ją poważał król Katolicus/ z takim statkiem animuszu/ i z takim wymaganiem kondycyj tak poczesnych i sławnych jemu i jego potomkom/ jakby właśnie miał w garści/ nie tylo w myśli znalezienie i nabycie nowego świata. Sprzeciwił się jego podaniu w Portugaliej jeden Doktor Calzadyglia/ i niejaki Roderycus
náłasł: ktory przechodźi dźielnośćią wszytkich Heroow/ co ich tylko było. Piątey częśći, CHRYSZTOF Columbus.
NIe było nigdy człowieká/ ktoryby pokazał więtszy státek w ánimuszu/ iáko Chrysztof Columbus: ábowiem on trwał w postánowieniu swym/ áby się podiął był impresy/ ktorą wiele rozumiáło głupią/ wiele też niepodobną; ktorą pogárdźili Portogálczykowie/ odwłoczyli w długą Angielczykowie/ lekce ią poważał krol Kátholicus/ z tákim státkiem ánimuszu/ y z tákim wymagániem conditiy ták poczesnych y sławnych iemu y iego potomkom/ iákby własnie miał w gárśći/ nie tylo w myśli ználeźienie y nábyćie nowego świátá. Zprzećiwił się iego podániu w Portogálliey ieden Doktor Cálzádiglia/ y nieiáki Rodericus
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 34
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
