/ którą warzą tak długo/ aż trzecia część wywre/ to przydają hałunu/ mieszają że się pijana uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbierają pianę/ farbę przecedzą; żeby była różowa/ przylewają trochę ługu. Wprzód jednak bryzelią każą moczyć w occie w innym przez dzień i noc. Poziomki tak zrobisz. Krochmal potłucz/ przesiej/ wpuść gummi dragantu krople/ przydawszy trochę i gummi Arabici/ w palcach to z sobą gniotąc połącz/ i nim uschnie/ uformuj/ potym krateczką z jedwabiu na to uczynioną/ obłoż. Gdy uschnie pofarbuj. Owoc alboli i kwiat białoczerwony tak zrobisz. Uformowawszy z białego wosku frukt (jaki drócik
/ ktorą wárzą ták długo/ áż trzećiá część wywre/ to przydaią háłunu/ mieszáią że się piiána uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbieráią piánę/ fárbę przecedzą; żeby byłá rożowá/ przylewáią trochę ługu. Wprzod iednák bryzelią káżą moczyć w ocćie w innym przez dźień i noc. Poźiomki ták zrobisz. Krochmal potłucz/ prześiey/ wpuść gummi drágántu krople/ przydáwszy trochę i gummi Arabici/ w pálcách to z sobą gniotąc połącz/ i nim uschnie/ uformuy/ potym kráteczką z iedwábiu ná to uczynioną/ obłoż. Gdy uschnie pofarbuy. Owoc alboli i kwiát białoczerwony tak zrobisz. Vformowáwszy z biáłego wosku frukt (iáki droćik
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 209
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
będzie widziało. Koralowe uczynisz/ klej przerzeczony cynobrem miasto szafranu rozprawiwszy. Tak i innych kolorów paciorki mieć będziesz/ klej innym kolorem rożprawiwszy. Jeżeli uczynisz pasztę/ na paciorki z różnych części cynobru i siarki z formeczki wylawszy/ z niej paciorkom zrobionym i i woda szkodzić nie będzie. Przydatek trzeci, Inkaust w proszku. Potłucz miałko na groch galas/ potym i koperwas/ zmieszaj z sobą. Gdy pisać zechcesz/ trochę wody przylej, Widziałem że w tym samym proszku blaszka mosiądzowa czas niemały poleżawszy/ pozieleniała jako śliczny smaragd. Przydatek czwarty; sposób robienia Ceraty. Różni różnie; może i tak: Rozepnij płótno na ramach/ oliwę jaką
będźie widźiáło. Korálowe uczynisz/ kley przerzeczony cynobrem miásto szafránu rozpráwiwszy. Ták i innych kolorow páćiorki mieć będziesz/ kley innym kolorem rożpráwiwszy. Ieżeli uczynisz pásztę/ ná páćiorki z rożnych części cynobru i śiárki z formeczki wyláwszy/ z niey paciorkom zrobionym i i wodá szkodzić nie będźie. Przydatek trzeci, Inkaust w proszku. Potłucz miáłko ná groch gálás/ potym i koperwás/ zmieszáy z sobą. Gdy pisáć zechcesz/ trochę wody przyley, Widźiáłem że w tym sámym proszku blászká mośiądzowa czás niemáły poleżawszy/ pozieleniałá iako śliczny smaragd. Przydatek czwarty; sposob robienia Ceraty. Rożni rożnie; może i ták: Rozepniy płotno ná rámách/ oliwę iáką
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 232
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
ośm z octem i wodą roztartych/ szafranu pułdragmy/ maści Narodyni abo olejku rożanego łotów dwa/ abo konfektu pigwowego/ i listków piołunu z winem utartych przydawszy prochu/ goździków kramnych/ mastiki/ mirry. Abo weź Palm łotów sześć/ Rożej czerwonej i kopru włoskiego nasienia po dwu szczyptach/ w winie to wszytko uwarzywszy dobrze potłucz i ciepło na żołądek przyłóż: do tego/ jeśliby co wyciągało/ przydać może Balausty/ Mirtus/ i listków piołunu i pospołu warzyć jako wyższej/ i potłuc/ i przykładać/ może też chustę abo gębę napoić ciepłym winem/ i z olejkiem rożanym ciepło/ abo octem i olejkiem Naródninowym/ a naparzyć raz kilka
ośm z octem y wodą roztártych/ száfránu pułdrágmy/ máśći Národini ábo oleyku rożánego łotow dwá/ ábo konfektu pigwowego/ y listkow piołunu z winem vtártych przydawszy prochu/ gozdźikow kramnych/ mástiki/ mirrhy. Abo weź Palm łotow sześć/ Rożey czerwoney y kopru włoskiego náśienia po dwu szczyptách/ w winie to wszytko vwárzywszy dobrze potłucz y ćiepło ná żołądek przyłoż: do tego/ ieśliby co wyćiągáło/ przydáć może Balausty/ Mirthus/ y listkow piołunu y pospołu wárzyć iáko wyższey/ y potłuc/ y przykłádáć/ może też chustę ábo gębę nápoić ćiepłym winem/ y z oleykiem rożanym ćiepło/ ábo octem y oleykiem Národninowym/ á nápárzyć raz kilká
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B2v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ rozbierz. włóż w naczynie jakie chcesz/ wkraj pietruszki/ cebule/ wlej grzybową polewkę/ warz a gdy zewre/ włóż masła dobrego/ kwiatu albo gałki/ pieprzu przywarz a daj ciepło na stół. XVI. Potrawa z Słoniną,
WEźmij Kapłona/ albo ptaka inszego niepłocz/ ochędoż/ rozbierz w członki/ potłucz/ Słoniny nakraj drobno w kosteczkę/ i cebule z pietruszką drobno nakraj/ smaż toż społem/ potym przylej rosołu/ warz/ a gdy się podsadzi wyciśniej soku z Cytryny/ i kwiatu włóż/ albo Octu winnego/ a przywarzywszy daj gorąco na Stół. Rozdział Pierwszy, XVII. Sztufado, abo Duszona Potrawa.
WEźmij
/ rozbierz. włoż w naczynie iakie chcesz/ wkray pietruszki/ cebule/ wley grzybową polewkę/ warz á gdy zewre/ włoż másła dobrego/ kwiatu albo gałki/ pieprzu przywarz á day ćiepło na stoł. XVI. Potráwá z Słoniną,
WEźmiy Kápłoná/ álbo ptaká inszego niepłocz/ ochędoż/ rozbierz w członki/ potłucz/ Słoniny nakray drobno w kosteczkę/ y cebule z pietruszką drobno nákray/ smaż toż społem/ potym przyley rosołu/ warz/ á gdy sie podsadźi wyćiśniey soku z Cytryny/ y kwiátu włoż/ albo Octu winnego/ a przywárzywszy day gorąco ná Stoł. Rozdźiał Pierwszy, XVII. Sztuffádo, abo Duszoná Potráwá.
WEźmiy
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 19
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ a kościste tak wloż z członkami/ Cebule drobno pietruszki/ rosołu wlej/ Masła płokanego Pieprzu/ kwiatu/ przywarz a daj ciepło. Jeżeli chcesz możesz Cytrynę wycisnąć/ albo octu dobrego winnego wlać/ albo Agrestu włożyć. LXXXI. Brazelle Wołowe.
Weźmij od górnej pieczeni ziober kilka/ porąb cienko po jednemu ziebrze/ potłucz/ namocz w occie winnym przez dwie godzinie/ przydawszy soli/ potym osusz/ piecz na roście/ usiekaj bardzo drobno/ łoju kruchego włóż w rynkę/ i te Brazelle włóż/ wlej rosołu/ warz/ przylej potym Octu tego w którymeś moczył/ i pieprzu/ Imbieru/ Gałki/ przywarz/ a daj ciepło
/ á kośćiste ták wloż z członkámi/ Cebule drobno pietruszki/ rosołu wley/ Másłá płokánego Pieprzu/ kwiátu/ przywarz á day ćiepło. Ieżeli chcesz możesz Cytrynę wyćisnąć/ álbo octu dobrego winnego wlać/ álbo Agrestu włożyć. LXXXI. Brázelle Wołowe.
Weźmiy od gorney pieczeni źiober kilká/ porąb ćienko po iednemu źiebrze/ potłucz/ namocz w ocćie winnym przez dwie godźinie/ przydawszy soli/ potym osusz/ piecz ná rośćie/ uśiekay bardzo drobno/ łoiu kruchego włoż w rynkę/ y te Brazelle włoż/ wley rosołu/ warz/ przyley potym Octu tego w ktorymeś moczył/ y pieprzu/ Imbieru/ Gałki/ przywarz/ a day ćiepło
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 33
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
drobno/ łoju kruchego włóż w rynkę/ i te Brazelle włóż/ wlej rosołu/ warz/ przylej potym Octu tego w którymeś moczył/ i pieprzu/ Imbieru/ Gałki/ przywarz/ a daj ciepło na stół/ LXXXII. Brazelle Cielęce.
Weźmij Górnice Cielęcą z Nerką/ porąb cienko/ jako tylec noża/ potłucz/ ociągnij na węglu/ włóż w rynkę/ nakroj Cebulę drobno/ pietruszki/ włóż masła nie mało/ wlej rosołu/ gałki/ pieprzu przywarz/ a daj ciepło: możesz Cytrynę wycisnąć jeżeli chcesz. LXXXIII. Kapłon smaczny.
Weźmij Kapłona/ albo Gęś/ albo co chcesz/ odpiecz/ rozbierz wkraj Cebule w
drobno/ łoiu kruchego włoż w rynkę/ y te Brazelle włoż/ wley rosołu/ warz/ przyley potym Octu tego w ktorymeś moczył/ y pieprzu/ Imbieru/ Gałki/ przywarz/ a day ćiepło na stoł/ LXXXII. Brázelle Cielęce.
Weźmiy Gornice Cielęcą z Nerką/ porąb ćienko/ iáko tylec nożá/ potłucz/ oćiągniy ná węglu/ włoż w rynkę/ nakroy Cebulę drobno/ pietruszki/ włoż masłá nie máło/ wley rosołu/ gałki/ pieprzu przywarz/ a day ćiepło: możesz Cytrynę wyćisnąć ieżeli chcesz. LXXXIII. Kápłon smáczny.
Weźmiy Kápłoná/ albo Gęś/ álbo co chcesz/ odpiecz/ rozbierz wkray Cebule w
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 33
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
XXVI. Ryby z Pinellami.
Oczesane Ryby zrysuj/ a na dzwona pokraj/ cebule/ pietruszki drobno nakraj/ włóz w kociołek albo Rynkę/ żasul według smaku/ wsyp ochędożonych pinelli/ włóż masła/ albo Oliwy/ pieprzu/ Gałki/ warz/ a podsadziwszy daj na stół/ XXVII. Ryby z Pistaciami.
Potłucz Pistacie/ a jąderka powybieraj/ a jeżeli chcesz przetłucz w Moździerzu/ oczesaną Rybę zrysuj/ i skraj we dzwona/ wloż w kociełek albo rynkę/ wlej wody/ zasol według smaku/ Oliwy albo Masła dobrego/ pieprzu/ i Kwiatu/ wysadz/ a daj na Stół. Rozdział Drugi. XXVIII. Ryby z
XXVI. Ryby z Pinellámi.
Oczesáne Ryby zrysuy/ á ná dzwoná pokray/ cebule/ pietruszki drobno nákray/ włoz w koćiołek álbo Rynkę/ żásul według smáku/ wsyp ochędożonych pinelli/ włoż masłá/ albo Oliwy/ pieprzu/ Gałki/ warz/ á podsádźiwszy day ná stoł/ XXVII. Ryby z Pistáćiámi.
Potłucz Pistáćie/ á iąderká powybieray/ á ieżeli chcesz przetłucz w Mozdźierzu/ oczesaną Rybę zrysuy/ y skray we dzwoná/ wloż w koćiełek álbo rynkę/ wley wody/ zásol według smaku/ Oliwy albo Masłá dobrego/ pieprzu/ y Kwiátu/ wysadz/ á day ná Stoł. Rozdźiał Drugi. XXVIII. Ryby z
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 51
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
także. LVI. Tort z Bronellami także. LVII. Tort z Dachtellami także. LVIII. Tort Agrestowy także. LIX. Tort Brzoskwiniowy także. Sta Potraw Mlecznych. LX. Tort z Śliw świezych także LXI. Tort Porzeczkowy także. LXII. Tort Pignowy także. LXIII. Tort z Pistaci.
Weźmij Pistaci/ potłucz/ Jąderka ochędoż/ utłucz w Moździerzu zmieszaj z Cukrem i Rożenkami drobnemi/ Cynamonu/ masła niesłonego/ i Jajec parę/ nałoż tym Tort z Ciasta Francuskiego albo Włoskiego/ albo Angielskiego. LXIV. Tort z Mleczów Cielęcych.
Weźmij Animelli niemało/ to jest mleczka z Cieląt/ ociągnij trochę/ usiekaj/ przydaj Cytryny w
tákże. LVI. Tort z Bronellami tákże. LVII. Tort z Dáchtellámi tákże. LVIII. Tort Agrestowy także. LIX. Tort Brzoskwiniowy tákże. Stá Potraw Mlecznych. LX. Tort z Sliw świezych tákże LXI. Tort Porzeczkowy tákże. LXII. Tort Pignowy tákże. LXIII. Tort z Pistáći.
Weźmiy Pistáci/ potłucz/ Iąderká ochędoż/ vtłucz w Mozdźierzu zmieszay z Cukrem y Rożenkámi drobnemi/ Cynamonu/ masłá niesłonego/ y Iáiec parę/ náłoż tym Tort z Ciástá Fráncuskiego álbo Włoskiego/ álbo Angielskiego. LXIV. Tort z Mleczow Cielęcych.
Weźmiy Animelli niemáło/ to iest mleczká z Cieląt/ oćiągniy trochę/ vśiekay/ przyday Cytryny w
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 83
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Wiedeńskie.
Mięsa Wieprzowego bardzo drobno jako mak usiekaj/ daj Pieprzu/ Kwiatu/ Soli/ albo Czosnku/ nałoż cienkie kiełbasnice/ albo kiszki Baranie/ piecz/ albo warz/ w czym chcesz i daj na Stół. VIII. Salsessonów robienia sposób.
Weźmij Mięssa świeżego Wieprzowego nie tłustego/ porób pieczenie wieprzowe bez kości/ potłucz dobrze na klocu/ i w naczyniu nasol/ a przyłóż dobrym ciężarem/ miej tak przez trzy dni. Weźmij kiszkę wołową nie cienką/ wyślamuj pięknie wywróciwszy/ pokraj to mięso solone w kostkę nie bardzo drobno/ przydaj tłustego z wieprzowego grzbietu część trzecią/ przesrzotuj pieprzu a wsyp/ zmieszaj to społem/ nakładaj tę
Wiedenskie.
Mięsá Wieprzowego bárdzo drobno iáko mák vśiekay/ day Pieprzu/ Kwiátu/ Soli/ álbo Czosnku/ náłoż ćienkie kiełbásnice/ albo kiszki Báránie/ piecz/ albo warz/ w czym chcesz y day ná Stoł. VIII. Sálsessonow robienia sposob.
Weźmiy Mięssá świeżeg^o^ Wieprzoweg^o^ nie tłusteg^o^/ porob pieczenie wieprzowe bez kośći/ potłucz dobrze ná klocu/ y w naczyniu násol/ á przyłoż dobrym ćiężarem/ miey tak przeż trzy dni. Weźmiy kiszkę wołową nie ćienką/ wyślamuy pięknie wywroćiwszy/ pokray to mięso solone w kostkę nie bardzo drobno/ przyday tłusteg^o^ z wieprzoweg^o^ grzbietu część trzećią/ przesrzotuy pieprzu á wsyp/ zmieszay to społem/ nakłáday tę
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 94
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Item Proszek z mirry, z żółtkiem jajowym miękko uwarzonym zmięszawszy daj choremu. Proszek do kadzenia na Katar.
WEś Szałwij, Majeranu, Rozmarynu, wszystkiego po szczypcie, Gwoździków, Cynamonu, po pół łota, Bursztynu, Storaksu, drzewa Aloesowego, Kadzidła po pół łota. Zioła drobno pokraj, insze rzeczy zgruba potłucz, syp po szypcie na węgle, głowę nad dym nachyl, insi łuczywem kurzą się. Krwi puszczanie w katarze jest podejrzane, lecz nie zawsze, gdy są piersi ściśnione, mowa zmieniona, kaszel suchy, dla zgęstej flegmy, na ten czas wstrzymać się od krwi,gdy zaś kaszel wilgotny, piersi nieoschłe, oddech
Item Proszek z mirrhy, z żołtkiem iáiowym miękko uwárzonym zmięszawszy day choremu. Proszek do kádzenia ná Káthar.
WEś Szałwiy, Máieranu, Rozmárynu, wszystkiego po sczypćie, Gwozdźikow, Cynámonu, po puł łotá, Bursztynu, Storáxu, drzewá Aloesowego, Kádźidłá po puł łotá. Ziołá drobno pokray, insze rzeczy zgrubá potłucz, syp po szypćie ná węgle, głowę nád dym náchyl, inśi łuczywem kurzą się. Krwi pusczánie w káthárze iest podeyrzáne, lecz nie záwsze, gdy są pierśi ściśnione, mowá zmieniona, kászel suchy, dla zgęstey flegmy, ná ten czás wstrzymáć się od krwi,gdy záś kászel wilgotny, pierśi nieoschłe, oddech
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 49
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
