. ROZUM NA ZŁE OBRÓCONY
Oczywista ślepota i szatańskie czary: Co miał rozum naturze przybierać kantary, Jeśli go gdzie bydlęca pożądliwość kusi, To jeszcze w nią człowieka po niewoli musi. Nie je wół nad apetyt, nie pije koń więcej, Nie szczeka pies daremnie, i kto się bydlęcej Naturze, która jego życia jest prawidłem, Przypatrzy: bydło ludźmi, ludzie, rzecze, bydłem. Pije, je, nie przeżutym tka w garło kawalcem, Póki strawy i trunku nie dosięże palcem; Drwi gęba pijanego i nie tylko człeka, Ale Boga samego na niebie oszczeka. Zaż klacz konia, zaż krowa buhaja nie bodzie, Albo leśna
. ROZUM NA ZŁE OBRÓCONY
Oczywista ślepota i szatańskie czary: Co miał rozum naturze przybierać kantary, Jeśli go gdzie bydlęca pożądliwość kusi, To jeszcze w nię człowieka po niewoli musi. Nie je wół nad apetyt, nie pije koń więcej, Nie szczeka pies daremnie, i kto się bydlęcej Naturze, która jego życia jest prawidłem, Przypatrzy: bydło ludźmi, ludzie, rzecze, bydłem. Pije, je, nie przeżutym tka w garło kawalcem, Póki strawy i trunku nie dosięże palcem; Drwi gęba pijanego i nie tylko człeka, Ale Boga samego na niebie oszczeka. Zaż klacz konia, zaż krowa buhaja nie bodzie, Albo leśna
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 77
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
klacz koń, krów byk kilkadziesiąt chowa; Dość na chrześcijanina jedna białagłowa, Inaczej mało była do małżeństwa sama, A Bóg ich więcej nie dał, Ewa dla Adama. Gwałcicie boskie rządy, jako bydło w lesie: Toć wodę na świat wniosło, to ogień przyniesie. A czemuż by nie, wedle rozumu prawidła, Odłączyć ciało człecze od zwierza, od bydła; Dopieroż, kiedy się Bóg z tym odzywa wszytkiem, Że go chce mieć mieszkaniem i swoim przybytkiem. 464. ŻART PODCZASZEGO Z STOLNIKIEM
Kuchmistrza z piwniczym, czy z podczaszym stolnika, Oskarżonych, kazał wziąć król farao w łyka, Jakoby go który z nich dla
klacz koń, krów byk kilkadziesiąt chowa; Dość na chrześcijanina jedna białagłowa, Inaczej mało była do małżeństwa sama, A Bóg ich więcej nie dał, Ewa dla Adama. Gwałcicie boskie rządy, jako bydło w lesie: Toć wodę na świat wniosło, to ogień przyniesie. A czemuż by nie, wedle rozumu prawidła, Odłączyć ciało człecze od zwierza, od bydła; Dopieroż, kiedy się Bóg z tym odzywa wszytkiem, Że go chce mieć mieszkaniem i swoim przybytkiem. 464. ŻART PODCZASZEGO Z STOLNIKIEM
Kuchmistrza z piwniczym, czy z podczaszym stolnika, Oskarżonych, kazał wziąć król farao w łyka, Jakoby go który z nich dla
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 206
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
lib. 4. Epist: 3. ad Antonim: Hier: Epist: ad Damasum: Epist. Rom.
SOCRATES: Rzymska Cerkiew nad insze Cerkwie ma Przywileje. Tenże/ Kanon/ mówi/ Cerkiewny zakazuje/ aby żadne duchowne Dekreta/ mimo wolą Rzymskiego Biskupa w Cerkwiach czynione nie były. Tenże/ Prawidło/ mówi/ Cerkiewne przykazuje/ aby bez woli Biskupa Rzymskiego Sobory odprawowane nie były. Lib. 2. c. 11. Lib.[...] c. 13 o Przodkowaniu Bisk. Rzymskiego. Ibid. c. 5.
TEODORETUS, Biskupowie/ mówi jedni na drugich Biskupowi Rzymskiemu skarżą się: a on oskarżonym/ aby się
lib. 4. Epist: 3. ad Antonim: Hier: Epist: ad Damasum: Epist. Rom.
SOCRATES: Rzymska Cerkiew nád insze Cerkwie ma Przywileie. Tenże/ Kanon/ mowi/ Cerkiewny zákázuie/ áby żadne duchowne Dekretá/ mimo wolą Rzymskiego Biskupá w Cerkwiách czynione nie były. Tenże/ Práwidło/ mowi/ Cerkiewne przykázuie/ áby bez woli Biskupa Rzymskiego Sobory odpráwowáne nie były. Lib. 2. c. 11. Lib.[...] c. 13 o Przodkowániu Bisk. Rzymskiego. Ibid. c. 5.
THEODORETVS, Biskupowie/ mowi iedni ná drugich Biskupowi Rzymskie^v^ skárżą sie: á on oskárżonym/ áby sie
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 163
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
Patriarcha/ mówi/ Konstantynopolski ś. Macedonius Cesarzowi Anastaziuszowi który go do podpisania się na zgodę Zenona Cesarza namawiał/ (zgoda ta Synod Powszechny Czwarty Chalcedoński znosiła/) odpowiedział/ Ja na zgodę tę bez Powszechnego Synodu/ na którymby wielkiego Rzymu Biskup pręsidował/ nie pozwolę. Lib. 2. collectancorum.
Casiodorus, Prawidło/ mówi/ Cerkiewne rozkazuje/ aby mimo wiadomość Rzymskiego Biskupa Synody obchodzone nie były. Tenże/ Rzymskiej/ mówi/ Cerkwi Apostołskie o inszych staranie należy/ ponieważ onasz z starodawna matką jest pobożności. Tenże/ Prawidła/ mówi/ rozkazują/ aby bez Rzymskiego Biskupa na Synodach w sprawach Cerkiewnych nic stanowiono nie było
Pátryárchá/ mowi/ Konstántynopolski ś. Mácedonius Cesárzowi Anástáziuszowi ktory go do podpisánia sie ná zgodę Zenoná Cesárzá námawiał/ (zgodá tá Synod Powszechny Czwarty Chálcedoński znośiłá/) odpowiedźiał/ Ia ná zgodę tę bez Powszechnego Synodu/ ná ktorymby wielkiego Rzymu Biskup pręsidował/ nie pozwolę. Lib. 2. collectancorum.
Casiodorus, Práwidło/ mowi/ Cerkiewne roskázuie/ áby mimo wiádomość Rzymskiego Biskupá Synody obchodzone nie były. Tenże/ Rzymskiey/ mowi/ Cerkwi Apostolskie o inszych stáránie należy/ ponieważ onász z stárodawna mátką iest pobożnośći. Tenże/ Práwidłá/ mowi/ roskázuią/ áby bez Rzymskie^o^ Biskupá ná Synodách w spráwách Cerkiewnych nic stánowiono nie było
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 164
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
którymby wielkiego Rzymu Biskup pręsidował/ nie pozwolę. Lib. 2. collectancorum.
Casiodorus, Prawidło/ mówi/ Cerkiewne rozkazuje/ aby mimo wiadomość Rzymskiego Biskupa Synody obchodzone nie były. Tenże/ Rzymskiej/ mówi/ Cerkwi Apostołskie o inszych staranie należy/ ponieważ onasz z starodawna matką jest pobożności. Tenże/ Prawidła/ mówi/ rozkazują/ aby bez Rzymskiego Biskupa na Synodach w sprawach Cerkiewnych nic stanowiono nie było. Lib. 4. Hist: tripartite, c. 9. Lib. eod. c. 19 o Przodkowaniu Bisk. Rzymskiego. Lib. 9. c. 3.
Niceforus Callistus Ksantopulus, już pod czas Schismy
ktorymby wielkiego Rzymu Biskup pręsidował/ nie pozwolę. Lib. 2. collectancorum.
Casiodorus, Práwidło/ mowi/ Cerkiewne roskázuie/ áby mimo wiádomość Rzymskiego Biskupá Synody obchodzone nie były. Tenże/ Rzymskiey/ mowi/ Cerkwi Apostolskie o inszych stáránie należy/ ponieważ onász z stárodawna mátką iest pobożnośći. Tenże/ Práwidłá/ mowi/ roskázuią/ áby bez Rzymskie^o^ Biskupá ná Synodách w spráwách Cerkiewnych nic stánowiono nie było. Lib. 4. Hist: tripartite, c. 9. Lib. eod. c. 19 o Przodkowániu Bisk. Rzymskiego. Lib. 9. c. 3.
Nicephorus Callistus Xantopulus, iuż pod czás Schismy
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 165
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
listy/ Cerkwie ich przywrócił/ i na Wschód odesłał. Tenże/ Julius/ mówi/ obwinionym niektórym Biskupom Wschodnym do siebie przybyć/ i sprawę o sobie dać rozkazał. Czego jeśliby uczynić nie chcieli/ a nowych rzeczy wszczynać nie przestali/ Duchownym od siebie skaraniem grozi im. Tenże/ Jest/ mówi/ Prawidło Cerkiewne. które wszelką poważność odejmuje od spraw Duchownych/ któreby mimo zdanie Biskupa Rzymskiego stanowione były. Tenże Historyk w wielu swych Historyjej Cerkiewnej Księgach/ o wielu Biskupach wiedzieć daje/ którzy ze wszech krain z żałobami i skargami do Biskupów Rzymskich w różnych swych krzywdach udawali się/ i zaich Dekretami sprawiedliwość odnosili.
listy/ Cerkwie ich przywrocił/ y ná Wschod odesłał. Tenże/ Iulius/ mowi/ obwinionym niektorym Biskupom Wschodnym do śiebie przybydź/ y spráwę o sobie dáć roskazał. Czego ieśliby vczynić nie chćieli/ á nowych rzecży wszcżynáć nie przestáli/ Duchownym od śiebie skarániem groźi im. Tenże/ Iest/ mowi/ Práwidło Cerkiewne. ktore wszelką poważność odeymuie od spraw Duchownych/ ktoreby mimo zdánie Biskupá Rzymskie^o^ stánowione były. Tenże Historik w wielu swych Historiey Cerkiewney Xięgách/ o wielu Biskupách wiedźieć dáie/ ktorzy ze wszech kráin z żałobámi y skárgámi do Biskupow Rzymskich w rożnych swych krzywdách vdawáli sie/ y záich Dekretámi spráwiedliwość odnośili.
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 165
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
Korneliusz: Vt suspicionem Iudaismi à se amoveret Bywają tacy Nabuchodonozorowie, z-których któżkolwiek, aby pokazał, że on nie żyd, że nieskąpiec, łożyć musi wiele: łożysz ci utratniku, aby cię za szczodrobliwego miąno, ale zniknie to prędko Nabuchodonozorstwo, jak ten posąg złoty. 12. Rokują rzemieślnicy, biorą swoje Cirkle, prawidła, łokcie, rozmierzają że ten posąg ma sześćdziesiąt łokci wzwyż. Rozmierzają po przeg, nie ma tylko sześć łokci. Latitudyne cubitorum seks; i zawierają: Nie ma ten posąg proporcyj, bo według Witruwiusza i Kardana ma mieć proporcyją, szerokość do długości jako szósta część, a tak posąg ten miał był mieć szerokość na
Cornelius: Vt suspicionem Iudaismi à se amoveret Bywáią tácy Nábuchodonozorowie, z-ktorych ktożkolwiek, áby pokazał, że on nie żyd, że nieskąpiec, łożyć muśi wiele: łożysz ći utrátniku, áby ćię zá szczodrobliwego miąno, ále zńiknie to prętko Nábuchodonozorstwo, iák ten posąg złoty. 12. Rokuią rzemieślnicy, biorą swoie Cirkle, práwidłá, łokćie, rozmierzáią że ten posąg ma sześćdźieśiąt łokci wzwysz. Rozmierzáią po przeg, nie ma tylko sześć łokći. Latitudine cubitorum sex; i záwieráią: Nie ma ten posąg proporcyi, bo według Witruwiuszá i Kárdána ma mieć proporcyią, szerokość do długośći iáko szosta część, á tak posąg ten miał był mieć szerokość ná
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 74
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
na tortury dać, aby wydał z-kim traktował, co złego stanowi ludzkiemu myślał, jako na Boga z-wężem sprzysięgał się, a potym summario processa sądzić go, ani Delatora, ani świadków nie potrzebować. Pan mówi: Kaifaszowski to rząd. Quid adbuc egemus testibus, nie przeświadczywszy sądzić. dam ja wszystkim prawidło sądu, aby to prawo prawem, statut statutem szedł. Mówi Cajetan na to miejsce: Exemplum dedic ludicibus, ut quantumvis certissimi forent, quòd aliquis deliquerit, non procedant, incitato reo. Przykład dał Sędziom, aby, choćby najpewniej o zbrodniu wiedzieli, nie postępowali, aż za pozwem obwinionego, aby uczyniono relacyją,
ná tortury dáć, áby wydał z-kim tráktował, co złego stanowi ludzkiemu myślał, iáko ná Bogá z-wężem zprzyśięgał się, á potym summario processa sądźić go, áni Delatorá, áni świádkow nie potrzebowáć. Pan mowi: Kaifaszowski to rząd. Quid adbuc egemus testibus, nie przeświádczywszy sądźić. dam ia wszystkim práwidło sądu, áby to práwo práwem, státut státutem szedł. Mowi Caietan ná to mieysce: Exemplum dedic ludicibus, ut quantumvis certissimi forent, quòd aliquis deliquerit, non procedant, incitato reo. Przykład dał Sędźiom, áby, choćby naypewniey o zbrodniu wiedźieli, nie postępowali, aż zá pozwem obwinionego, áby vczyniono relácyią,
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 83
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
tak Phocilides in Nuthetico poemate naród ludzki. Jest i tacondytia aby strofowali wykraczających/ zmiankuje o tym wybrane Ducha S^o^ naczynie: Jeśli znosicie prawi karanie/ Bóg się wam ofiaruje jako synom/ abowiem któryż jest syn/ któregoby Ociec nie karał. Karz złe i krnąbrne dzieci z młodu Praw: Czyt. i nauki prawidłem tak formuj je/ jako lizaniem szpetne spłodziwszy niedzwiedzica szczenięta foruje/ boć owi nieszczęśliwi są rodzice/ którzy dzieci swe wprzód pieśni czartowskich/ plącania/ skakania/ łajania/ aniżeli Pacierza uczą/ którzy ich z młodu wychełznywają do złego. Pytam cię Praw: Czyt: gdy klaskać umie/ przeżegnać się dziecko nieumie/
ták Phocilides in Nuthetico poemate narod ludzki. Iest y táconditia áby strofowáli wykraczáiących/ zmiánkuie o tym wybráne Duchá S^o^ naczynie: Iesli znosićie práwi karánie/ Bog się wam ofiáruie iáko synom/ ábowiem ktoryż iest syn/ ktoregoby Oćiec nie karał. Karz złe y krnąbrne dźieći z młodu Práw: Czyt. y náuki práwidłem ták formuy ie/ iáko lizániem szpetne spłodźiwszy niedzwiedźicá szczeniętá foruie/ boć owi nieszczęśliwi są rodźice/ ktorzy dzieći swe wprzod pieśni czártowskich/ plącánia/ skakánia/ łaiánia/ ániżeli Pacierzá vczą/ ktorzy ich z młodu wychełznywáią do złego. Pytam ćię Práw: Czyt: gdy klaskáć vmie/ przeżegnáć się dziecko nieumie/
Skrót tekstu: KalCuda
Strona: 184.
Tytuł:
Teratourgema lubo cuda
Autor:
Atanazy Kalnofojski
Drukarnia:
Drukarnia Kijowopieczerska
Miejsce wydania:
Kijów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
jako owce miedży wilki. Opoka jest i opokę uczynił: to co jest jego, i sługom swoim daruje. Tak o tym Błogosławieni Ojcowie. A co indiferenter i na Pietrze i na Opoce zbudowaną być Cerkiew Chrystusowę/ niektórzy z starodawnych Doktorów pisali/ że dobrze pisali rozumiej tylko głosy ich do głosu Chrystusoweego/ i do prawidła wiary stosuj/ mówiąc/ abowiem na opoce/ Chrysta Pana rozumieją/ który jest Fundamentem i kamieniem węgielnym/ na którym nienaruszenie Cerkiew jego polega/ której i bramy piekielne nie przemogą. A gdy mówią na Pietrze/ jedność Cerkwie na wyznaniu przez Piotra imieniem wszystkich wiernych aż do skończenia świata uczynionym zbudowanej rozumieją. Co błogosławiony Teofilaktus
iáko owce miedży wilki. Opoká iest y opokę vcżynił: to co iest iego, y sługom swoim dáruie. Ták o tym Błogosłáwieni Oycowie. A co indiferenter y ná Pietrze y ná Opoce zbudowáną być Cerkiew Chrystusowę/ niektorzy z stárodawnych Doktorow pisáli/ że dobrze pisáli rozumiey tylko głosy ich do głosu Chrystusoweego/ y do práwidłá wiáry stosuy/ mowiąc/ ábowiem ná opoce/ Chrystá Páná rozumieią/ ktory iest Fundámentem y kámieniem węgielnym/ ná ktorym nienáruszenie Cerkiew iego polega/ ktorey y bramy piekielne nie przemogą. A gdy mowią ná Pietrze/ iedność Cerkwie ná wyznániu przez Piotrá imieniem wszystkich wiernych áż do skoncżenia świátá vcżynionym zbudowáney rozumieią. Co błogosłáwiony Theophiláktus
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 37v
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610