wierzchu miary, a ostrza samego nie zostawało więcej nad ziemią tylko jako gruba miara będzie. Wielkie odległości zwłaszcza nie równe, wymierzaj miarą pięćdziesiąt łokciową albo sto łokciową, które masz opisane w Nauce 4. tej Zabawy 7. Do pol równych, jeżeli wyśmienitej mapy nie trzeba, bardzo dobry jest Wozek Mierniczy, którego używanie przeczytaj w tejże Nauce 4. tej Zabawy 7. Nauka XIII. O Fundamencie Rozmierzania wszelkiej Odległości przez Instrumenta. ILe razy Geometra nie może, albo niechce przystąpić do terminu jakiej Odległości którą ma odmierzać; obiera naprzód jakąkolwiek część owej Odległości, albo inszą w bok na ziemi, i onę po prostu mierzy według Nauki
wierzchu miáry, á ostrza sámego nie zostawáło więcey nád żiemią tylko iáko gruba miárá będźie. Wielkie odległośći zwłaszczá nie rowne, wymierzay miárą pięćdźieśiąt łokćiową álbo sto łokćiową, ktore masz opisáne w Nauce 4. tey Zábáwy 7. Do pol rownych, ieżeli wyśmienitey máppy nie trzebá, bárdzo dobry iest Wozek Mierniczy, ktorego vżywánie przeczytay w teyże Náuce 4. tey Zábáwy 7. NAVKA XIII. O Fundámenćie Rozmierzánia wszelkiey Odległośći przez Instrumentá. ILe rázy Geometrá nie może, álbo niechce przystąpić do terminu iákiey Odległośći ktorą ma odmierzáć; obiera naprzod iákąkolwiek część owey Odległośći, álbo inszą w bok ná żięmi, y onę po prostu mierzy według Náuki
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 13
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
zrysowanego. 3. Linii tyle mającej części, ile Diameter wiadomy łokci:) niechaj znajdzie czwartą proporcjonalną. Będzie ta, równa obwodowi Cyrkułu, którego szuka: i wiadoma w łokciach, kiedy ją przemierzy na skali. Abowiem tyle łokci będzie obwodu cyrkułu, ile cząstek na skali zabierze znaleziona czwarta proporcjonalna. Drugi Sposób, przeczytaj w Nauce 13. Zabawy 5. SPosób wyrachowania obwodu cyrkułu zwiadomego pola jego czytaj. w Nauce 16. Zabawy 9. Nauka XV. Okrąg ziemie całej wyrachować. KTo multyplikacyj nie umie, dość mu wiedzieć że okrąg ziemie całej, liczy mil Polskich 5400. Czego umiejący rachować tak snadno dowiedzie. Doświadczenie nas uczy:
zrysowánego. 3. Linii tyle máiącey częśći, ile Dyámeter wiádomy łokći:) niechay znaydżie czwartą proporcyonálną. Będźie tá, rowna obwodowi Cyrkułu, ktorego szuka: y wiádoma w łokćiách, kiedy ią przemierzy ná skáli. Abowiem tyle łokći będżie obwodu cyrkułu, ile cząstek ná skáli zábierze ználeźiona czwarta proporcyonálna. Drugi Sposob, przeczytay w Náuce 13. Zábáwy 5. SPosob wyráchowánia obwodu cyrkułu zwiádomego polá iego czytay. w Nauce 16. Zábáwy 9. NAVKA XV. Okrąg źiemie cáłey wyráchowáć. KTo multyplikácyi nie vmie, dość mu wiedźieć że okrąg źiemie cáłey, liczy mil Polskich 5400. Czego vmieiący ráchowáć ták snádno dowiedżie. Doświádczęnie nas vczy:
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 69
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Nauki 13. tej Zabawy, aby był czworobok DFEC do FLE, jako NO do NQ. A tak stanie trianguł BLC, rozdzielony na dwie części, według porpwnania MO, do OQ, linią FE, równoodległą danej GL. Tacquet Geometriae Practicae lib: 2. cap. 16. problem: 2. Demonstracją przeczytaj u niego. Drugi sposób prosty i snadniejszy, osobliwie w polu triangułowym znacznej wielkości. PRzenioższy trianguł na Mapę, zrysuj mu kwadrat równy TNLD, wedłuug Nauki 35. Zabawy 5.) (2. Dwie ściany równoodległe DL, TN, kwadratu, przedziel na części dwie w punktach P, i H, według proporcyj
Náuki 13. tey Zábáwy, áby był czworobok DFEC do FLE, iáko NO do NQ. A ták stánie tryánguł BLC, rozdżielony ná dwie częśći, według porpwnánia MO, do OQ, liniią FE, rownoodległą dáney GL. Tacquet Geometriae Practicae lib: 2. cap. 16. problem: 2. Demonstrácyą przeczytay v niego. Drugi sposob prosty y snádnieyszy, osobliwie w polu tryángułowym znáczney wielkośći. PRzenioższy tryánguł ná Máppę, zrysuy mu kwádrat rowny TNLD, wedłuug Náuki 35. Zábáwy 5.) (2. Dwie śćiany rownoodległe DL, TN, kwádratu, przedźiel ná częśći dwie w punktách P, y H, według proporcyi
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 136
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Chcąc mi służyć, pachołek przyszedł w dom mój młody. Chwali się; jeśli czytać, pisać umie, pytam. „Mogę — rzecze — napisać, ale nie przeczytam.” Co ten frant, myślę sobie, powieda za plotkę? „Chłopcze, podaj kałamarz.” Aż on mnie łąkotkę Napisawszy podaje. „Przeczytajże” — rzekę. „Czytaj Waszmość, nie umiem, bo za panem tekę Nosząc tyłem się uczył.” Dawszy mu na piwo: „Po arabsku nie czytam, ty też piszesz krzywo.” 184 (P). NIEWCZESNA PRZESTROGA
U bliskiego sąsiada bywszy na weselu, Obaczę tam przyjaciół nieproszonych wielu. „
Chcąc mi służyć, pachołek przyszedł w dom mój młody. Chwali się; jeśli czytać, pisać umie, pytam. „Mogę — rzecze — napisać, ale nie przeczytam.” Co ten frant, myślę sobie, powieda za plotkę? „Chłopcze, podaj kałamarz.” Aż on mnie łąkotkę Napisawszy podaje. „Przeczytajże” — rzekę. „Czytaj Waszmość, nie umiem, bo za panem tekę Nosząc tyłem się uczył.” Dawszy mu na piwo: „Po arabsku nie czytam, ty też piszesz krzywo.” 184 (P). NIEWCZESNA PRZESTROGA
U bliskiego sąsiada bywszy na weselu, Obaczę tam przyjaciół nieproszonych wielu. „
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 281
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
tytuł prawdziwej Chrystusowej Cerkwie służył/ uciekł się/ według rady Zbawicielowej/ do tych mocnych a wysokich gór Pisma ś. i na nich czas niemały nie popróżnicy się zabawiwszy/ przyniósł/ stamtąd ten tak wielki a znamienity upominek/ który się a to tobie Czytelniku łaskawy w tych książeczkach podaje/ przyjmi ją wdzięcznie/ i przeczytaj/ a przeczytaj nie perfunctoriè jakoby do czego innego się śpiesząc/ ale z pilnym i dobrym rozmysłem i uważeniem. Upewniam cię iż stąd pożytek/ a pożytek nie lada/ ale jaki może być na świecie najwiętszy/ odniesiesz. Tu abowiem prawie jako we zwierciedle wizerunk prawdziwej Cerkwie Chrystusowej obaczysz/ gdzie się wszystkie niemal prawowiernego wyznania
tituł prawdźiwey Chrystusowey Cerkwie służył/ vćiekł się/ według rády Zbáwićielowey/ do tych mocnych á wysokich gor Pismá ś. y ná nich cżás niemáły nie poprożnicy sie zábáwiwszy/ przyniosł/ stámtąd ten ták wielki á známienity vpominek/ ktory się á to tobie Cżytelniku łáskáwy w tych kśiążecżkách podáie/ przyimi ią wdźięcżnie/ y przecżytay/ á przecżytay nie perfunctoriè iákoby do cżego innego się śpiesząc/ ále z pilnym y dobrym rozmysłem y vważeniem. Vpewniam cię iż stąd pożytek/ á pożytek nie ledá/ ále iáki może być ná świecie naywiętszy/ odnieśiesz. Tu ábowiem práwie iáko we zwierciedle wizerunk prawdźiwey Cerkwie Chrystusowey obacżysz/ gdźie się wszystkie niemal práwowiernego wyznánia
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 19
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
Cerkwie służył/ uciekł się/ według rady Zbawicielowej/ do tych mocnych a wysokich gór Pisma ś. i na nich czas niemały nie popróżnicy się zabawiwszy/ przyniósł/ stamtąd ten tak wielki a znamienity upominek/ który się a to tobie Czytelniku łaskawy w tych książeczkach podaje/ przyjmi ją wdzięcznie/ i przeczytaj/ a przeczytaj nie perfunctoriè jakoby do czego innego się śpiesząc/ ale z pilnym i dobrym rozmysłem i uważeniem. Upewniam cię iż stąd pożytek/ a pożytek nie lada/ ale jaki może być na świecie najwiętszy/ odniesiesz. Tu abowiem prawie jako we zwierciedle wizerunk prawdziwej Cerkwie Chrystusowej obaczysz/ gdzie się wszystkie niemal prawowiernego wyznania jej członki wyrażają
Cerkwie służył/ vćiekł się/ według rády Zbáwićielowey/ do tych mocnych á wysokich gor Pismá ś. y ná nich cżás niemáły nie poprożnicy sie zábáwiwszy/ przyniosł/ stámtąd ten ták wielki á známienity vpominek/ ktory się á to tobie Cżytelniku łáskáwy w tych kśiążecżkách podáie/ przyimi ią wdźięcżnie/ y przecżytay/ á przecżytay nie perfunctoriè iákoby do cżego innego się śpiesząc/ ále z pilnym y dobrym rozmysłem y vważeniem. Vpewniam cię iż stąd pożytek/ á pożytek nie ledá/ ále iáki może być ná świecie naywiętszy/ odnieśiesz. Tu ábowiem práwie iáko we zwierciedle wizerunk prawdźiwey Cerkwie Chrystusowey obacżysz/ gdźie się wszystkie niemal práwowiernego wyznánia iey cżłonki wyrażáią
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 19
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
Biskupów piąciu/ Hudarlia Augustańskiego/ Arnolfa Aureliańskiego/ Eberharda Salzburskiego Fulcona Landińskiego/ Probusa Tulleńskiego/ Joachima Opata/ Tomasza Redoniusza Karmelitę/ Hieronima Sauanorolę Mnicha/ Potona Kapłana/ i inszych bez liczby/ tak Duchownych jako i świeckich/ wielce uczonych mężów/ z których czego się tu nie dołożyło bez pracy dobierzesz. Tych mówię przeczytaj/ a ujrzysz nie to tylko com tu pomienila/ ale i tysiącami więcej Rzymskiego Kościoła błędów i nierządów/ tudzież miasto z kwiatu swego złupione/ i mieszkańców tak świeckich jako i Duchownych z Bogomyślnej cnoty obnażonych. Z tej tedy mej krótkiej powieści czy jużeś obaczył synu/ że mieszkanie masz w Babilonie? Nie jać
Biskupow piąćiu/ Hudárlia Augustáńskiego/ Arnolphá Aureliáńskiego/ Eberhárdá Sálzburskiego Fulconá Lándińskiego/ Probusá Tulleńskiego/ Ioáchimá Opátá/ Thomaszá Rhedoniuszá Cármelitę/ Hieronymá Sáuánorolę Mnichá/ Pothoná Kápłaná/ y inszych bez licżby/ ták Duchownych iáko y świeckich/ wielce vcżonych mężow/ z ktorych cżego sie tu nie dołożyło bez pracy dobierzesz. Tych mowię przecżytay/ á vyrzysz nie to tylko com tu pomienilá/ ále y tyśiącámi więcey Rzymskiego Kośćiołá błędow y nierządow/ tudźiesz miásto z kwiátu swego złupione/ y mieszkáńcow ták świeckich iáko y Duchownych z Bogomyślney cnoty obnáżonych. Z tey tedy mey krotkiey powieśći cży iużeś obacżył synu/ że mieszkánie masz w Bábilonie? Nie iać
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 76
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
to Apostołowie/ Piotr to z Pawłem/ obaczywszy to Rusinowie. Poczęli natychmiast w Pręgierz wszyscy bić czołem/ Potym poczęli małdrzyki obkładać kołem. Zatym też Ruś pospolita dawali dary/ Które Zacy odbierali miasto ofiary. Sowiżrzałowe. Różnosc nacij, z ich Wlasnościami
TV bych się chciał zabawić/ Różność Nacij wystawić. Kto chce przeczytaj sobie/ Przytchnąwszy oczy obie. Obacz wszytkie narody/ Możeć to być bez szkody: Jakie dowcipy mają/ I czym się zabwawiają? Własność Turecka
TUrczyn kopije robi/ Konie sobie sposobi. Młodź do potrzeby ćwiczy/ Ustawicznie granicy: To u nich zwyczaj stary/ Mieć kosztowne towary. Które do nas przedają/ A
to Apostołowie/ Piotr to z Páwłem/ obaczywszy to Ruśinowie. Poczęli nátychmiast w Pręgierz wszyscy bić czołem/ Potym poczęli małdrzyki obkłádáć kołem. Zátym też Ruś pospolita dawáli dáry/ Ktore Zacy odbieráli miásto ofiáry. Sowiżrzałowe. Roznosc náciy, z ich Wlasnosciámi
TV bych się chćiał zábáwić/ Rozność Náciy wystáwić. Kto chce przeczytay sobie/ Przytchnąwszy oczy obie. Obacz wszytkie narody/ Możeć to bydź bez szkody: Iákie dowćipy máią/ Y czym się zábwawiáią? Własność Turecka
TVrcżyn kopiie robi/ Konie sobie sposobi. Młodź do potrzeby ćwiczy/ Vstáwicznie gránicy: To v nich zwyczay stáry/ Mieć kosztowne towáry. Ktore do nas przedáią/ A
Skrót tekstu: FraszSow
Strona: B3v
Tytuł:
Fraszki Sowiźrzała nowego
Autor:
Jan z Kijan
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
i szlachectwa jest znieważony: i Tatarom pohańcom/ niewolnikom naszym/ tanquam porcis margatitae, udzielony. z których się oni chlubiąc/ szlachtą i Ziemianinami/ chociaj nie są niemi/ ważą się nazywać i pisać/ a nietylko Ziemianinami/ ale na wzgardę wszytkiego Państwa/ Książęty abo kniaziami zową się i piszą. Jednak przyczynę przeczytaj/ skąd urosła/ Dio in Augusto Cęsare Aurea libertas. Czemu się Tatarowie Kniaziami zową? § 5. Nihil stultius ex opinione vulgi aliquembeatum esse sentire. Cic. de legi.
ZBytki wielkie na chłopa Tatarzyna/ bywszy u nas niewolnikiem/ i coby się kozińcem miał zwać/ Książęciem się nazywa/ na pośmiech nam
y szlachectwa iest zniewáżony: y Tátárom poháńcom/ niewolnikom nászym/ tanquam porcis margatitae, vdźielony. z ktorych się oni chlubiąc/ szláchtą y Ziemiáninámi/ choćiay nie są niemi/ ważą się názywáć y pisáć/ á nietylko Ziemiáninámi/ ále ná wzgárdę wszytkiego Páństwá/ Xiążęty ábo kniaźiámi zową się y piszą. Iednák przycżynę przecżytay/ skąd vrosłá/ Dio in Augusto Cęsare Aurea libertas. Czemu się Tátárowie Kniáźiámi zową? § 5. Nihil stultius ex opinione vulgi aliquembeatum esse sentire. Cic. de legi.
ZBytki wielkie ná chłopá Tátárzyná/ bywszy v nas niewolnikiem/ y coby się koźińcem miał zwáć/ Xiążećiem się názywa/ ná pośmiech nam
Skrót tekstu: CzyżAlf
Strona: 11
Tytuł:
Alfurkan tatarski
Autor:
Piotr Czyżewski
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
egzotyka, historia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
pod której tytułem wszytek zakon Mahometów jest założony. Abowiem fundowany jest na zalotach/ na cielesnościach i nieczystościach białogłowskich/ nietylko za żywota/ ale i po śmierci/ tak iż słusznie wszytek zakon Mahometów i artykuły wnim opisane nazywam/ Articuli Veneris jako u nas Articuli fidei. Które to Artykuły Veneris skąd się wzięły/ przeczytaj/ Plotą. Ostultas hominum mentes[...] , et pectora ece. Patrii et tutelares Dii. Przyczyny święcenia Piątku. Scytharum Dea tutelaris Venus. b Pius 2. in epist. adprincipemTuracarum circa finem. Jako Mahomet Obdułowicz jeździł na kobyle po Alkoran i Alfurkan do nieba? § 36. Mahometes sonnia vendit Tartaris
TAtarowie tak powiadają/
pod ktorey tytułem wszytek zakon Máchometow iest záłożony. Abowiem fundowány iest ná zalotách/ ná ćielesnośćiach y niecżystośćiách biáłogłowskich/ nietylko zá żywotá/ ále y po śmierći/ ták iż słusznie wszytek zakon Máchometow y ártykuły wnim opisáne názywam/ Articuli Veneris iáko v nas Articuli fidei. Ktore to Artykuły Veneris skąd się wźięły/ przecżytay/ Plotą. Ostultas hominum mentes[...] , et pectora aece. Patrii et tutelares Dii. Przycżyny święcenia Piątku. Scytharum Dea tutelaris Venus. b Pius 2. in epist. adprincipemTuracarum circa finem. Iako Máchomet Obdułowicż iezdził ná kobyle po Alkoran y Alfurkan do niebá? § 36. Mahometes sõnia vendit Tartaris
TAtárowie ták powiádáią/
Skrót tekstu: CzyżAlf
Strona: 73
Tytuł:
Alfurkan tatarski
Autor:
Piotr Czyżewski
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
egzotyka, historia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
