napisane; jakoż w tej mierze trzeba mieć pilną baczność, z napisów albowiem podobnych, które się potomności zostawują, zwykli sądzić cudzoziemcy o doskonałości i wyborze nauk krajowych.
Oglądanie nadgrobków Monarchów Angielskich zostawiłem innemu czasowi, gdy się znowu znajdę w podobnej jak byłem humoru sytuacyj, z okazji zaś teraźniejszej uwagi niektóre w powszechności przyłączam. Widowiska grobowców w umysłach płochych wzniecają trwożliwość. Luboć ja z przyrodzenia mniej jestem wesołym, przecież i na ten ostateczny punkt przyrodzenia z takową się zwykłem zapatrować spokojnością, jak na najmilsze jego przynęty i powaby. Pragnę korzystać z okropnych widoków, z których drudzy nie rozmyślnym przerażeni strachem, żadnej nauki nie odnoszą
napisane; iakoż w tey mierze trzeba mieć pilną baczność, z napisow albowiem podobnych, ktore się potomności zostawuią, zwykli sądzić cudzoziemcy o doskonałośći y wyborze nauk kraiowych.
Oglądanie nadgrobkow Monarchow Angielskich zostawiłem innemu czasowi, gdy się znowu znaydę w podobney iak byłem humoru sytuacyi, z okazyi zaś teraźnieyszey uwagi niektore w powszechności przyłączam. Widowiska grobowcow w umysłach płochych wzniecaią trwożliwość. Luboć ia z przyrodzenia mniey iestem wesołym, przecież y na ten ostateczny punkt przyrodzenia z takową się zwykłem zapatrować spokoynością, iak na naymilsze iego przynęty y powaby. Pragnę korzystać z okropnych widokow, z ktorych drudzy nie rozmyślnym przerażeni strachem, żadney nauki nie odnoszą
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 40
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
doskonałych rzemieślnikach, dowcipnych wynalazcach, odważnych żołnierzach, mimo jednak tego wszystkiego pospolicie im przypisują lekkość i niestatek. P. Jak się dzieli Francja? O. Różnie się dzieli: my jednak, najlepszy jaki może być podział tu zachować zechcemy. Dzielemy ją najprzód na dwanaście Prowincyj, które przedtym nazwane były Guberniami, do tych przyłączamy cztery nabyte Prowincje: przeto ogółem wszystkich rachuje się szesnaście: I. WYSPA FRANCUSKA albo INSULA FrancjE. II. ORLEAN, AURELIANUM. III. LION, LUGDUNUM. IV. PIKARDIA. V. NORMANDIA. VI.MNIEJSZA BrytanIA. VII. GWIENNA albo AKWITANIA w której zamyka się GASCONIA pod znakiem . VIII. LANGUEDOCJA
doskonałych rzemieślnikach, dowcipnych wynalazcach, odważnych żołnierzach, mimo iednak tego wszystkiego pospolicie im przypisują lekkość y niestatek. P. Jak się dzieli Francya? O. Rożnie się dzieli: my iednak, naylepszy iaki może bydź podział tu zachować zechcemy. Dzielemy ią nayprzod na dwanaście Prowincyi, ktore przedtym nazwane były Guberniami, do tych przyłączamy cztery nabyte Prowincye: przeto ogołem wszystkich rachuie się szesnaście: I. WYSPA FRANCUSKA albo INSULA FRANCIAE. II. ORLEAN, AURELIANUM. III. LION, LUGDUNUM. IV. PIKARDIA. V. NORMANDIA. VI.MNIEYSZA BRYTANNIA. VII. GWIENNA albo AKWITANIA w ktorey zamyka się GASCONIA pod znakiem . VIII. LANGUEDOCYA
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 38
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
kroków Królewskich, Pedes Regios. Krok Królewska składa się z 12 calów. Cal z 12 linii. Linia z 12 Punktów. Pięć kroków Holenderskich i pół czyni Krok Geometryczny.
Teraźniejsze dróg wymiary, tak Europejskie jako Azjatyckie, rozmaite są z swojemi różnemi nazwiskami, z których znakomitsze z swoim wymiarem i terminem, porządkiem Abecadła przyłączam. ANGLICY rachują drogi przez mille wchodzi w jeden gradus Cyrkułu opasującego Kulę ziemską mil Angielskich 69 i 4/25 ARABOWIE rachują przez mile: wchodzi w jeden gradus mil Arabskich 56 CHIŃCZYKOWIE rachują przez Li. Wchodzi Li Chińskich na jeden gradus 250 FRANCUZI rachują przez Lieue czyli Lieuki: wchodzi w jeden gradus Lieue Franc.
krokow Krolewskich, Pedes Regios. Krok Krolewska składa się z 12 calow. Cal z 12 linii. Linia z 12 Punktow. Pięć krokow Hollenderskich y poł czyni Krok Geometryczny.
Teraźnieysze drog wymiary, tak Europeyskie iako Azyatyckie, rozmaite są z swoiemi rożnemi nazwiskami, z ktorych znakomitsze z swoim wymiarem i terminem, porządkiem Abecadła przyłączam. ANGLICY rachuią drogi przez mille wchodzi w ieden gradus Cyrkułu opasuiącego Kulę ziemską mil Angielskich 69 i 4/25 ARABOWIE rachuią przez mile: wchodzi w ieden gradus mil Arabskich 56 CHIŃCZYKOWIE rachuią przez Li. Wchodzi Li Chińskich na ieden gradus 250 FRANCUZI rachuią przez Lieue czyli Lieuki: wchodzi w ieden gradus Lieue Franc.
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 286
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
proszę mi to zostawić, ja to oczywiście i niezwyciężenie wywiodę: uczyłem się mów dobrze pisać i asekuruję, żebym to posłom bardzo dobrze i doskonale wyłożył. A wyłożywszy tak wielkie czy absolutyzmu, czy wojny z tego sejmu, jeżeli dojdzie, wynikające niebezpieczeństwo, przy tak publicznej i głównej przyczynie solenną protestacyją przeciw sejmowi przyłączam. Któż mówić może, że nie dałem publicznej i wielkiej racji protestacji mojej?
Przeciw korekturze trybunału dałbym publiczną i wielką racją, że się na nic nie zda, bo i przeszła na nic się nie zdała, tylko krzywoprzysięstw przymnożyła więcej: już nadto o trybunałach praw dobrych, tych się tylko trzymajmy.
proszę mi to zostawić, ja to oczywiście i niezwyciężenie wywiodę: uczyłem się mów dobrze pisać i assekuruję, żebym to posłom bardzo dobrze i doskonale wyłożył. A wyłożywszy tak wielkie czy absolutyzmu, czy wojny z tego sejmu, jeżeli dojdzie, wynikające niebezpieczeństwo, przy tak publicznej i głównej przyczynie solenną protestacyją przeciw sejmowi przyłączam. Któż mówić może, że nie dałem publicznej i wielkiej racyi protestacyi mojej?
Przeciw korrekturze trybunału dałbym publiczną i wielką racyją, że się na nic nie zda, bo i przeszła na nic się nie zdała, tylko krzywoprzysięstw przymnożyła więcej: już nadto o trybunałach praw dobrych, tych się tylko trzymajmy.
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 136
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
skoro swemi Oczyma Deukalion pustym/ i na ziemi Wielkie milczenie ujźrzał/ zalawszy się łzami/ Takimi rzecz do Pyrrhy zaczyna słowami: H O siostro/ o żono/ o Niewiasto kochana/ Sama tylko jedyna żywo zachowana/ Którą mnie spolny rodzaj/ i związki Stryjeczne Krewności/ i Małżeństwo przyłączyło wieczne/ I dziś niebezpieczeństwa samy przyłączają Ziem tych/ którekolwiek wschód i zachód widają. Nas dwoje wszytkim ludem/ a co nad to beło W swojej bezdennej głębi morzez zatopieło: A jeszcze i nadzieją/ o żywocie naszą/ Nie zbyt się jest czym cieszyć. bo i teraz straszą Serce chmury: Co za myśl niebogo byś miała/ Gdybyś była
skoro swemi Oczymá Deukálion pustym/ y ná źiemi Wielkie milczenie vyźrzał/ zálawszy się łzámi/ Tákimi rzecz do Pyrrhy záczyna słowámi: H O śiostro/ o żono/ o Niewiásto kochána/ Sámá tylko iedyna żywo záchowána/ Ktorą mnie spolny rodzay/ y związki Stryieczne Krewnośći/ y Małżeństwo przyłączyło wieczne/ Y dźiś niebespieczeństwá sámy przyłączáią Ziem tych/ ktorekolwiek wschod y zachod widáią. Nas dwoie wszytkim ludem/ á co nád to beło W swoiey bezdenney głębi morzez zátopieło: A ieszcze y nádźieią/ o żywoćie naszą/ Nie zbyt się iest czym ćieszyć. bo y teraz strászą Serce chmury: Co zá myśl niebogo byś miáłá/ Gdybyś byłá
Skrót tekstu: OvOtwWPrzem
Strona: 22
Tytuł:
Księgi Metamorphoseon
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Walerian Otwinowski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
w izbie poselskiej były i aby posłowie litewscy kontradykcji żadnej tym projektom nie czynili. Co się i tak stało. Hoc non obstante, materia o cło brzeskie i cło oświęcimskie zatrudniała sejm aż do ostatniej godziny. Tandem gdy zgody na świece nie było, sejm został pożegnany. Projekt ten, jak był napisany, tu się przyłącza. (...)
Książęta Czartoryscy naówczas in summo fastigio łask królewskich byli. Wszyscy ich wenerowali, do łask ich certatim ubiegali się, a jeszcze się tym barzej mocnili przez związki małżeńskie. Po tym tedy sejmie Branicki, naówczas hetman polny koronny, wojewoda krakowski, z Poniatowską, wojewodzanką mazowiecką, siostrzenicą księcia Czartoryskiego
w izbie poselskiej były i aby posłowie litewscy kontradykcji żadnej tym projektom nie czynili. Co się i tak stało. Hoc non obstante, materia o cło brzeskie i cło oświęcimskie zatrudniała sejm aż do ostatniej godziny. Tandem gdy zgody na świece nie było, sejm został pożegnany. Projekt ten, jak był napisany, tu się przyłącza. (...)
Książęta Czartoryscy naówczas in summo fastigio łask królewskich byli. Wszyscy ich wenerowali, do łask ich certatim ubiegali się, a jeszcze się tym barzej mocnili przez związki małżeńskie. Po tym tedy sejmie Branicki, naówczas hetman polny koronny, wojewoda krakowski, z Poniatowską, wojewodzanką mazowiecką, siestrzenicą księcia Czartoryskiego
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 283
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
— do tegoż Kuczyńskiego, stolnika mielnickiego, stryja bratowej mojej pułkownikowej, pisałem, prosząc o informacją, jaką przed nim Jundziłł, podkomorzy grodzieński, czynił relacją. Na który list mój Kuczyński, stolnik mielnicki, odpisał mi de tenore sequente:
Die 21 julii z Korczewa
Satisfaciendoczyniąc zadość rozkazowi WMP. Dobrodzieja adiungoprzyłączam list takowy, na jaki miałem informacją, który dla asumptu okazji zdało mi się pisać podczas imienin moich, na których w tym roku byłem w Białymstoku. Jeżeli zaś ten list nie według woli w czym WMP. Dobrodzieja jest napisany, proszą mi przysłać kopią tego listu. Przyznam się nie tylko z okoliczności teraźniejszej
— do tegoż Kuczyńskiego, stolnika mielnickiego, stryja bratowej mojej pułkownikowej, pisałem, prosząc o informacją, jaką przed nim Jundziłł, podkomorzy grodzieński, czynił relacją. Na który list mój Kuczyński, stolnik mielnicki, odpisał mi de tenore sequente:
Die 21 iulii z Korczewa
Satisfaciendoczyniąc zadość rozkazowi WMP. Dobrodzieja adiungoprzyłączam list takowy, na jaki miałem informacją, który dla asumptu okazji zdało mi się pisać podczas imienin moich, na których w tym roku byłem w Białymstoku. Jeżeli zaś ten list nie według woli w czym WMP. Dobrodzieja jest napisany, proszą mi przysłać kopią tego listu. Przyznam się nie tylko z okoliczności teraźniejszej
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 546
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
ho-
noru urodzenia naszego, z nami tylko jako niby z kalumniatorami jego agere i tak nie mogąc na honorze nas zabić, penami wieży cywilnej nas tak pro evocatione z wileńskiej na mińską repartycji, jako też wieżą in fundo pro poena talionis tak z swego, jako i z Witanowskich aktoratu enecare.
Dwie też z tego dekretu przyłączam refleksje. Pierwsza, że Witanowscy w żałobie swojej, nic de paritate votorum nie wspominając, tak piszą: „Mieniąc o to, iż obżałowani IMPP. Matuszewicowie bracia rodzeni, urościwszy mniemaną, in rerum natura nigdy nie byłą, pretensją de obiecta niby przez żałujących delatorów IchMciom imparitate status i o paszkwilowanie niejakoweś, jako
ho-
noru urodzenia naszego, z nami tylko jako niby z kalumniatorami jego agere i tak nie mogąc na honorze nas zabić, penami wieży cywilnej nas tak pro evocatione z wileńskiej na mińską repartycji, jako też wieżą in fundo pro poena talionis tak z swego, jako i z Witanowskich aktoratu enecare.
Dwie też z tego dekretu przyłączam refleksje. Pierwsza, że Witanowscy w żałobie swojej, nic de paritate votorum nie wspominając, tak piszą: „Mieniąc o to, iż obżałowani JMPP. Matuszewicowie bracia rodzeni, urościwszy mniemaną, in rerum natura nigdy nie byłą, pretensją de obiecta niby przez żałujących delatorów IchMciom imparitate status i o paszkwilowanie niejakoweś, jako
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 680
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
. Więtszy.
103 W czwartym przykazaniu co nam Pan rozkazuje.
Napierwej chce/ aby porzadna służba słowa Bożego zachowana była/ także i szkoły żeby pomnażane były/ Aby ludzie społem we dni święte schadzali się chętliwie/ ku pilnemu słuchaniu słowa Bożego/ i ku używaniu świętości/ także i ku spolnym a pospolitym modlitwom swoje też przyłączali: i ubogich wedle dostatku swego nie przepominali. Ktemu wtym przykazaniu na więcej tego po nas chce/ abyśmy po wszytek czas żywota naszego odpoczywali od myśli i uczynków niezbożnych/ dopuszczając Panu sprawy swe przez Ducha Z. wnas wykonywać/ i tak jeszcze tu za żywota abyśmy wieczny on Sabat zaczynali.
104 Piąte
. Więtszy.
103 W czwartym przykazániu co nam Pan roskázuie.
Napierwey chce/ áby porzadna służbá słowá Bożego záchowána byłá/ tákże y szkoły zeby pomnażane były/ Aby ludźie społem we dni święte zchadzáli śię chętliwie/ ku pilnemu słuchániu słowá Bożego/ y ku vżywániu świątośći/ tákże y ku spolnym á pospolitym modlitwom swoie też przyłączáli: y vbogich wedle dostátku swego nie przepomináli. Ktemu wtym przykazániu na więcy tego po nas chce/ ábysmy po wszytek czas żywotá nászego odpoczywáli od myśli y vczynkow niezbożnych/ dopuszczáiąc Pánu spráwy swe przez Duchá S. wnas wykonywáć/ y ták ieszcze tu zá żywotá ábysmy wieczny on Sábáth záczynáli.
104 Piąte
Skrót tekstu: RybMKat
Strona: 43
Tytuł:
Katechizmy
Autor:
Maciej Rybiński
Drukarnia:
Andrzej Hünefeld
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
Nabożny Ociec Ilia Hostysławski reguły Bazylego S. Greckiej religii Zakonnik wystawi, staranie pobożne i pracy jego w tym kątętując, Starszeństwo nad Bracią Zakonną Ihumeńskie, za potwierdzeniem Imci Księdza Episkopa tej Diecezjej przy nim dożywotnie, i po nim następującym Przełożonym, zostawuję. Dworzysko w Podhorcach Buhajowskie nazwane z jego wszytkiemi przynależytościami do tegoż Monasteru przyłączam, Sianożęć wielką ku Hucie Podhoreckiej antiquitus należącą temuż także Monasterowi przydaję. Prazników dwa, jeden na Święto Przemienienia Pańskiego, a drugi na Zwiastowanie Najświętszej Panny: na które lud schadzać się z rożnych miejsc dla Chwały Bożej zwykł, te obadway mają się odprawować bez żadnego najmniejszego tak od Namiestników moich, jako i Arendarza uciężenia
Nabożny Ociec Ilia Hostysławski reguły Bazylego S. Graeckiey religiey Zakonnik wystawi, staranie pobożne y pracy iego w tym kątętuiąc, Starszeństwo nad Bracią Zakonną Ihumeńskie, za potwierdzeniem Jmci Xiędza Episkopa tey Dioecezyey przy nim dożywotnie, y po nim następującym Przełożonym, zostawuję. Dworzysko w Podhorcach Buhaiowskie nazwane z iego wszytkiemi przynależytościami do tegoż Monasteru przyłączam, Sianożęć wielką ku Hucie Podhoreckiey antiquitus należącą temuż także Monasterowi przydaię. Praznikow dwa, ieden na Swięto Przemienienia Pańskiego, a drugi na Zwiastowanie Nayświętszey Panny: na które lud schadzać się z rożnych mieysc dla Chwały Bożey zwykł, te obadway maią się odprawować bez żadnego naymnieyszego tak od Namiestnikow moich, iako y Arendarza uciężenia
Skrót tekstu: KoniecSMon
Strona: 364
Tytuł:
Prawo monasterowi
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
przywileje, akty nadania
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1663
Data wydania (nie wcześniej niż):
1663
Data wydania (nie później niż):
1663
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
